Πίσω από κάθε επιτυχημένο προπονητή βρίσκεται πάντα ένα υψηλού επιπέδου τεχνικό τιμ και ο Ράζβαν Λουτσέσκου δεν αποτελεί εξαίρεση.

Στο πλευρό του Ρουμάνου βρίσκεται εδώ και χρόνια ο Ιταλός Κριστιάνο Μπάτσι, ένας άνθρωπος που δουλεύει αθόρυβα και μεθοδικά.

Ο ασίσταντ κόουτς του ΠΑΟΚ μίλησε στη «ΜτΚ» και το makthes.gr τόσο για το νέο αγωνιστικό πρότζεκτ του Δικεφάλου, όσο και για τις πολιτικές εξελίξεις στην πατρίδα του, μετά και την επικράτηση της Τζόρτζια Μελόνι στις ιταλικές εκλογές.

Η νίκη της Τζόρτζια Μελόνι προκάλεσε έντονη ανησυχία στην Ευρώπη και από πολλούς διεθνείς αναλυτές χαρακτηρίστηκε ως ένα εκλογικό σοκ. Το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν και για σας απρόσμενο και ανεξήγητο;

«Κατάγομαι από την Τοσκάνη, που ανέκαθεν αποτελούσε προπύργιο της Αριστεράς. Σε αυτό το κομμάτι της χώρας είμαστε κάπως διαφορετικοί. Πηγαίνουμε κόντρα στο ρεύμα. Η εκλογή της Μελόνι δεν ήταν όμως έκπληξη για όσους είχαν μία στοιχειώδη αίσθηση της πολιτικής πραγματικότητας στην Ιταλία. Σε όλη τη διάρκεια της καμπάνιας είχα εστιάσει στον αντίπαλο, δηλαδή στη Μελόνι και τη δεξιά συμμαχία. Για μένα, λοιπόν, το αποτέλεσμα δεν ήταν έκπληξη. Ήμουν βέβαιος ότι κάπως έτσι θα εξελίσσονταν τα πράγματα».

Τελικά, τι ήταν αυτό που οδήγησε μία πολιτικό με φασιστικές καταβολές σε μία τόσο καθαρή εκλογική νίκη;

«Προσωπικά, ψηφίζω πάντα θετικά, έχοντας στο μυαλό μου να στηρίξω την καλύτερη δυνατή λύση και όχι το μικρότερο κακό. Πιστεύω ότι και οι πολίτες πρέπει να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και να μην αναζητούν άλλοθι. Είναι εύκολο να τα ρίχνεις πάντα όλα στους πολιτικούς, αντιμετωπίζοντάς τους ως εξιλαστήρια θύματα. Παλιά ο κόσμος ήταν έτοιμος να δώσει μάχες, τώρα πια όχι. Παρά τα προβλήματα της χώρας και τα λάθη της Αριστεράς, εγώ δεν θα ψήφιζα ποτέ τη Μελόνι, στο κόμμα της οποίας υπάρχουν ακόμη δεξιοί εξτρεμιστές.

Ψήφισα το Δημοκρατικό Κόμμα, αλλά οφείλω να πω ότι για τη νίκη της Μελόνι ευθύνεται και η Αριστερά. Θα σας πω κάτι με κίνδυνο να παρεξηγηθώ. Στην Ιταλία το ζήτημα της μετανάστευσης είναι τεράστιο. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα που πιθανότατα εξηγεί γιατί ακόμη και άνθρωποι που δεν έχουν την παραμικρή πολιτική και ιδεολογική συνάφεια με τη Δεξιά, συνέβαλαν στη νίκη της. Στην Ιταλία υπάρχουν πολλές τετραμελείς ή πενταμελείς οικογένειες που αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες. Σύμφωνα με τη γραμμή που έχει υιοθετηθεί, απόλυτη προτεραιότητα σε ό,τι αφορά την εύρεση φτηνής στέγης έχουν οι μετανάστες.

Αν δηλαδή υπάρχουν μία οικογένεια Ιταλών και μία οικογένεια μεταναστών που αναζητούν προσιτή κατοικία, αυτή θα δοθεί κατά προτεραιότητα στην οικογένεια των μεταναστών. Επίσης, στα σχολεία, τα βιβλία για τα παιδιά των μεταναστών είναι δωρεάν, ενώ οι γονείς των γηγενών πρέπει να πληρώσουν, μολονότι αντιμετωπίζουν τις ίδιες ακριβώς οικονομικές δυσκολίες. Η διαφορά στην αντιμετώπιση γηγενών και μεταναστών έστρεψε μη δεξιούς ψηφοφόρους στη Δεξιά.

Δεν θέλω να παρεξηγηθώ. Είμαι υπέρ της μετανάστευσης και των ανθρώπων που αναζητούν μία καλύτερη τύχη. Η Ιταλία έχει άλλωστε μεγάλη παράδοση μετανάστευσης σε άλλες χώρες, όπως π.χ. στις ΗΠΑ. Φτάσαμε όμως σε ένα σημείο όπου η χώρα μπορεί να υποδεχθεί και να ενσωματώσει 100 αλλά υποχρεώνεται να υποδεχθεί 1.000.000. Όλα αυτά διευκολύνουν την καμπάνια της Δεξιάς, που εμφανίζεται ως η μόνη δύναμη που αγωνιά για το επίπεδο ζωής των Ιταλών.

Ρόλο έπαιξε και η ενόχληση πολλών ανθρώπων για το ότι τα χριστιανικά σύμβολα αφαιρέθηκαν υποχρεωτικά από τα σχολεία για να μην αισθάνονται άβολα τα παιδιά των Μουσουλμάνων. Αυτό το μέτρο πείραξε ακόμη και ανθρώπους που δεν ανήκουν στη Δεξιά».

Δεν είναι, πάντως, εντυπωσιακό ότι η Μελόνι κατάφερε να πείσει πολλούς ανθρώπους ότι έχει αποκηρύξει τις φασιστικές της καταβολές;

«Δυστυχώς, η ιστορία κάνει κύκλους και πολλοί άνθρωποι στην Ιταλία, είτε δεν γνωρίζουν, είτε τείνουν να ξεχάσουν τι είχε συμβεί στη χώρα πριν από 100 χρόνια. Είναι πολύ λυπηρό, αφού η Ιταλία είναι μία χώρα με πολύ μεγάλη αντιφασιστική παράδοση. Όπως είπα και πριν όμως, η Μελόνι έκανε μία πολύ επιτυχημένη καμπάνια με στόχο να ψαρέψει ψήφους από παντού. Θα σας φέρω ακόμη 2-3 παραδείγματα.

Στην Ιταλία υπάρχει μία παράδοση που θέλει το κράτος να παραχωρεί έναντι χαμηλού τιμήματος παραθαλάσσιες εκτάσεις γης, π.χ. μία παραλία, που χρησιμοποιούνται ως τουριστικά θέρετρα. Κάποιες φορές μάλιστα οι ιδιοκτήτες δημιουργούν και άλλου τύπου υποδομές, όπως κατοικίες, ακόμη και χωρίς άδεια, αλλά με την ανοχή του κράτους, τις οποίες εκμεταλλεύονται εμπορικά.

Πολύς κόσμος, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, έχει επωφεληθεί ανοίγοντας μικρές ή και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Η Μελόνι υποσχέθηκε ότι θα καταργήσει την οδηγία Μπόλγκεσταϊν και θα παρατείνει επ' αόριστον τις άδειες, που έχουν ημερομηνία λήξης και επρόκειτο να βγουν σε πλειστηριασμό, ώστε οι υπάρχουσες επιχειρήσεις να συνεχίσουν να λειτουργούν. Έχω φίλο, πιο αριστερό από μένα, που την ψήφισε ακριβώς επειδή δεν ήθελε να χάσει την επιχείρησή του.

Η Μελόνι υποσχέθηκε επίσης μία εκπαιδευτική μεταρρύθμιση ώστε τα παιδιά να μπαίνουν νωρίτερα στο Πανεπιστήμιο ή την αγορά εργασίας. Στην Ιταλία τα χρόνια στο Λύκειο είναι πέντε, περισσότερα από κάθε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Και αυτό το μέτρο είχε απήχηση στον κόσμο. Είπε επίσης ότι θα ξανακάνει υποχρεωτική τη στράτευση για να βοηθήσει τα αγόρια να ενηλικιωθούν γρηγορότερα. Το μέτρο δεν μοιάζει να είναι δημοφιλές αλλά η Μελόνι τού έδωσε άλλη χροιά, τονίζοντας πως μεγάλη μερίδα νέων συνεχίζει να μένει με τους γονείς ακόμη και μετά τα 30. Είμαστε μία χώρα... μαμάκηδων, αυτό είναι αλήθεια.

Πολλοί νέοι ζουν χάρη στις αποταμιεύσεις της οικογένειας από τα χρόνια της λίρας, παριστάνοντας, για παράδειγμα, ότι σπουδάζουν. Η Μελόνι παρουσίασε ακόμη και αυτό το μη δημοφιλές μέτρο της στράτευσης, ως μέσο για την ταχύτερη ένταξη των νέων στην οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας.

Έκανε τέλος κάτι ακόμη. Παραμέρισε τον Σαλβίνι, μία άκρως απωθητική φιγούρα για μεγάλη μερίδα Ιταλών. Έπεισε έτσι πολλούς ότι ο συνασπισμός της Δεξιάς δεν θα είναι ακραίος. Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι που ψήφισαν τη Μελόνι μόνο και μόνο γιατί είναι γυναίκα».

Πού οφείλεται η θηριώδης αποχή, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του αποτελέσματος;

«Υπάρχουν πια εκατομμύρια Ιταλοί που έχουν υιοθετήσει μία απολύτως απολιτίκ συμπεριφορά. Η απέχθεια που εκφράζουν για τον πολιτικό κόσμο της χώρας είναι, εν μέρει εύλογη, αλλά η αποχή δεν είναι λύση. Κάνει τα πράγματα χειρότερα. Ίσως μία μερίδα Ιταλών να βαρέθηκε και τις τεχνοκρατικές κυβερνήσεις, καθώς σε κάποιους έχει δημιουργηθεί η αίσθηση πως ό,τι κι αν ψηφίσεις, στο τέλος οι Βρυξέλλες θα αποφασίσουν ποιος θα κυβερνήσει.

Φοβάστε για τη θέση της Ιταλίας στην Ευρώπη; Με μία τόσο συντηρητική κυβέρνηση, θα υπάρξει πρόβλημα στο επίπεδο των κοινωνικών δικαιωμάτων;

«Δεν φοβάμαι για τη θέση της Ιταλίας στην Ευρώπη. Η Μελόνι έχει κάνει πλήρη μεταστροφή σε αυτό το θέμα και δεν πρόκειται να κάνει κάτι ακραίο. Σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα, τα πράγματα δεν είναι απλά. Σε θέματα, ας πούμε, που άπτονται της ηθικής, δεν υπάρχουν πάντα ξεκάθαρα αριστερές και δεξιές λύσεις. Σημασία έχει η προσωπική οπτική κάθε ανθρώπου. Αν με ρωτήσεις, δεν είμαι γενικά υπέρ των αμβλώσεων. Είμαι όμως υπέρ της ευθανασίας. Έζησα μία πολύ δύσκολη κατάσταση με τον θάνατο του πεθερού μου και γνωρίζω ότι θα έκανα τα πάντα για να μην υποφέρει. Στην Ιταλία, σε αυτά τα θέματα σημαντικό ρόλο παίζει και η Εκκλησία και δεν πιστεύω ότι αυτό πρόκειται να αλλάξει».

«Ο ΠΑΟΚ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΕΤΟΙΜΟΣ ΣΤΑ ΜΑΤΣ ΜΕ ΤΗ ΛΕΦΣΚΙ ΣΟΦΙΑΣ»

Να μιλήσουμε και για τον ΠΑΟΚ; Τι έφταιξε στα ματς με τη Λέφσκι Σόφιας;

«Πρέπει να είμαστε ρεαλιστές. Μπορεί ο ΠΑΟΚ να ήταν το θεωρητικό φαβορί του ζευγαριού, λόγω και της περσινής πορείας του στην Ευρώπη, αλλά στην ουσία δεν ήταν έτοιμος για αυτά τα παιχνίδια. Η ομάδα βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο. Σε μία φάση πλήρους ανασυγκρότησης. Καμία ομάδα στον κόσμο δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη από μία τέτοια θεαματική αλλαγή σε επίπεδο έμψυχου δυναμικού. Τα ματς με τη Λέφσκι ήρθαν σε μία στιγμή κατά την οποία ο ΠΑΟΚ δεν ήταν έτοιμος».

Πώς κρίνετε το νέο αγωνιστικό πρότζεκτ;

«Ένας νέος κύκλος ανοίγει και το καινούργιο αγωνιστικό πρότζεκτ, που βασίζεται στη ριζική ανανέωση του ρόστερ, είναι πολύ ενδιαφέρον. Οι ανταγωνιστικές ομάδες δεν χτίζονται όμως από τη μία μέρα στην άλλη. Ο ΠΑΟΚ του νταμπλ είχε ως σημεία αναφοράς παίκτες με πολύ μεγάλη εμπειρία. Ο νέος ΠΑΟΚ έχει ταλέντο και προοπτική αλλά χρειάζεται χρόνο και τη στήριξη όλων. Εννοείται ότι και φέτος θα διεκδικήσουμε το καλύτερο δυνατό σε επίπεδο στόχων, αλλά η ομάδα απέχει πολύ ακόμη από το σημείο της ακμής της. Είμαι σίγουρος πάντως ότι μετά από κάποιο διάστημα, το οποίο δεν μπορώ να προσδιορίσω επακριβώς, θα είναι πραγματικά δυνατή, Γνωρίζω βέβαια πως στο τέλος, τα πάντα εξαρτώνται από τα αποτελέσματα».

Ο ΠΑΟΚ έκανε πέρσι μία εντυπωσιακή πορεία στην Ευρώπη αλλά έκλεισε τη χρονιά χωρίς τίτλο.

«Για να μπορείς να πρωταγωνιστήσεις σε τρεις διοργανώσεις ταυτόχρονα πρέπει να έχεις ένα πολύ μεγάλο και ποιοτικό ρόστερ. Με άλλα λόγια, δύο διαφορετικές ομάδες. Εμείς δεν είχαμε αυτήν την δυνατότητα και τη χρονιά του νταμπλ προτεραιότητά ήταν οι εγχώριες διοργανώσεις. Πέρσι προσπαθήσαμε να αντέξουμε σε όλα τα μέτωπα, αλλά το πρόγραμμα ήταν εξοντωτικό, λόγω της εξαιρετικής πορείας στην Ευρώπη. Φτάσαμε στο σημείο να έχουμε παίξει τα διπλά ματς σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας.

Το αποτέλεσμα ήταν να μην κερδίσουμε κανέναν τίτλο, αφού στον τελικό κυπέλλου βασικοί μας παίκτες είχαν σοβαρά προβλήματα από τραυματισμούς και κόπωση. Η ήττα στον τελικό χάλασε την εικόνα της ομάδας και κάποιοι ξέχασαν γρήγορα την πορεία στην Ευρώπη. Μπορούσαμε να πάμε και ψηλότερα, μολονότι η Μαρσέιγ υπερείχε σαφώς από πλευράς εμπειρίας και παραστάσεων. Στο σύνολο των δύο αγώνων, η καλύτερη ομάδα ήταν ο ΠΑΟΚ».

Ποια είναι η προοπτική αξιοποίησης των ακαδημιών;

«Οι ακαδημίες δουλεύουν μεθοδικά και τα παιδιά που ανεβαίνουν στην πρώτη ομάδα έχουν προοπτικές γρήγορης ανέλιξης. Δεν είναι μόνον ο Κουλιεράκης, που επωμίστηκε από την αρχή της σεζόν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ομάδα. Σημαντικό ρόλο στην ομάδα παίζουν κι άλλα παιδιά, όπως ο Λύρατζης.

Εξαιρετική περίπτωση είναι και ο Κωνσταντέλιας, που έχει τα φόντα να προβιβαστεί και να γίνει πρωταγωνιστής στην πρώτη ομάδα. Πρόκειται για ένα παιδί με τρομερή ποιότητα, έναν μοντέρνο παίκτη που μπορεί να παίξει σε όλες τις θέσεις της μεσοεπιθετικής γραμμής, πλην αυτής του σέντερ φορ. Έχει τεράστιες δυνατότητες. Δεν είναι ακόμη έτοιμος, αλλά είμαι σίγουρος ότι θα φτάσει πολύ ψηλά και θα αποτελέσει στόχο μεγάλων κλαμπ του εξωτερικού. Στον ΠΑΟΚ δείχνουμε εμπιστοσύνη στους νέους παίκτες και αυτή η νοοτροπία μου αρέσει πολύ.

Το επίπεδο του πρωταθλήματος είναι υψηλότερο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν;

«Το ελληνικό πρωτάθλημα είναι πιο ανταγωνιστικό σε σύγκριση με τη χρονιά που πήραμε το νταμπλ. Η διαφορά μεταξύ μεγάλων και μικρών έχει μικρύνει και όλοι χάνουν, πλέον, βαθμούς σε ματς που παλιότερα θεωρούνταν πιο εύκολα. Η ανταγωνιστικότητα αναβαθμίζει, πάντως, την ποιότητα της λίγκας. Είναι μία θετική εξέλιξη».

Πώς ήταν η ζωή στο Ριάντ;

«Το πιο δύσκολο κομμάτι ήταν η απόσταση από την οικογένεια. Τα μέτρα κατά της πανδημίας ήταν πολύ αυστηρά και τα ταξίδια μία πολύ δύσκολη υπόθεση. Εκτός αυτού, η Σαουδική Αραβία είναι μία χώρα με τελείως διαφορετική κουλτούρα, λόγω και της θρησκείας. Δεν είναι εύκολο για έναν Ευρωπαίο να προσαρμοστεί εκεί. Η μέρα μας άρχιζε το βράδυ, λόγω της ζέστης και του αυστηρού προγράμματος τέλεσης των θρησκευτικών καθηκόντων, αφού η προσευχή γίνεται σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Σε ποδοσφαιρικό επίπεδο πάντως, η χώρα έχει κάνει άλματα. Στο πρωτάθλημά της παίζουν σπουδαίοι ξένοι και κάποιοι πολύ ταλαντούχοι Σαουδάραβες που δεν τους γνωρίζει κανείς στην Ευρώπη. Σας μιλώ για παίκτες που θα μπορούσαν να παίξουν και στη... Λίβερπουλ.

Είμαι χαρούμενος που επέστρεψα στη Θεσσαλονίκη. Μου αρέσει πολύ κυρίως γιατί έχω πάθος με τη θάλασσα. Η Θεσσαλονίκη είναι μία πόλη ταυτισμένη με τη θάλασσα. Μου αρέσει να πηγαίνω για ψάρεμα στη Χαλκιδική. Τη θάλασσα την αγαπώ περισσότερο κι από το ποδόσφαιρο».

Παρά τα όποια προβλήματα, ο κόσμος έχει θετική διάθεση, το διαπιστώνω κάθε φορά που περπατώ κοντά στο σπίτι μου, στο κέντρο. Η στάση αυτή του κόσμου μού αρέσει. Είναι πολύ πιο αισιόδοξη απ' ό,τι στην Ιταλία».