Όσο κι αν η απόσυρση του Γιάννη Μπουτάρη ήταν αναμενόμενη από κάποιους, η ανακοίνωσή της το απόγευμα της Τετάρτης βρήκε τους πάντες μουδιασμένους. Τους εναπομείναντες της «Πρωτοβουλίας», οι οποίοι θα κληθούν να εκκινήσουν τη διαδικασία για τη συνέχεια. Τους διεκδικητές της δημαρχίας, οι οποίοι θα πρέπει να αυτοπροσδιοριστούν ως υποψήφιοι. 

Τους πολίτες (ανεξαρτήτως συμπάθειας απέναντι στον κ. Μπουτάρη), οι οποίοι βλέπουν να φεύγει από το τραπέζι η μοναδική ίσως σταθερά που υπήρχε. Τα κόμματα, διότι η αποχώρηση Μπουτάρη τα ξεβολεύει και τα υποχρεώνει τώρα να αναλάβουν με σοβαρότητα τις ευθύνες τους απέναντι στους πολίτες της Θεσσαλονίκης.

Από το πρωί της Τετάρτης, στο makthes.gr είχαμε την είδηση περί απόσυρσης του Γιάννη Μπουτάρη και μάλιστα αποκλειστικά «με προσωπικά και όχι πολιτικά κίνητρα». Τα σημάδια ήταν πολλά από καιρό, αλλά ο δήμαρχος παραπλανούσε με τις δηλώσεις του «θα είμαι δήμαρχος μέχρι τα 100». 

Τους τελευταίους μήνες ήταν προφανές ότι προτιμούσε τη νέα του οικογένεια από οτιδήποτε άλλο. Έχοντας συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τη σύντροφό του, έδειχνε ότι δίνει προτεραιότητα σε εκείνη και στα ανήλικα παιδιά της. Χαρακτηριστικό της αδυναμίας που τους έχει είναι το γεγονός ότι ασχολήθηκε με το ωράριο της αγοράς της Θεσσαλονίκης, προτείνοντας να λειτουργεί 10-6, με το αιτιολογικό ότι οι μητέρες που έχουν καταστήματα πρέπει να βλέπουν τα παιδιά τους. Προφανώς το έκανε ορμώμενος από το γεγονός ότι η σύντροφός του εργάζεται στο οικογενειακό κατάστημα κι έχει ανήλικα παιδιά.

Έτσι, κανείς δεν εξεπλάγη όταν στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου της Πέμπτης, κατά την οποία ανακοίνωσε επισήμως ότι δεν θα είναι υποψήφιος, αναφέρθηκε στο «γάμο» του. «Ήμασταν μαζί τέσσερα χρόνια πριν παντρευτούμε», είπε, εννοώντας ως γάμο το σύμφωνο συμβίωσης που συνήψαν. «Το μόνο δαχτυλίδι που έχω είναι η βέρα μου», είπε όταν ρωτήθηκε εάν θα δώσει ο ίδιος δαχτυλίδι σε κάποιον από την παράταξή του.

Παρούσα στη συνέντευξη Τύπου ήταν η Ρία Καλφακάκου, επικεφαλής της «Ανοιχτής Πόλης», της δημοτικής παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ. Ας μην ξεχνάμε ότι η στήριξη του Αλέξη Τσίπρα στον Γιάννη Μπουτάρη έφερε νέα δεδομένα και στην «Ανοιχτή Πόλη», τα οποία τώρα ανατρέπονται. Στο πλάι του δημάρχου καθόταν η πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Καλυψώ Γούλα και ο αντιδήμαρχος και συντονιστής της «Πρωτοβουλίας» Νίκος Φωτίου. Παρόντες στην αίθουσα ήταν οι αντιδήμαρχοι Θανάσης Παππάς, Άννα Αγγελίδου, Έλλη Χρυσίδου, Αλέξανδρος Μπαρμπουνάκης, Σπύρος Πέγκας, Γιώργος Δημαρέλος, Πέτρος Λεκάκης. Θα είναι κάποιος εξ αυτών διάδοχος του Γιάννη Μπουτάρη στην «Πρωτοβουλία»;

Το μέλλον της «Πρωτοβουλίας»

Όσο κι αν ο δήμαρχος προσπαθεί να δείξει αισιοδοξία για το μέλλον της «Πρωτοβουλίας», αυτό δεν είναι καθόλου δεδομένο. Ο κ. Μπουτάρης ζήτησε άνοιγμα στην κοινωνία, άνοιγμα στους πολίτες, νέους υποψήφιους, συζήτηση, ζύμωση, παλιούς υποψήφιους, αποχωρήσαντες, όποιον κινείται από την κεντροαριστερά ως την κεντροδεξιά. Ανέφερε, ακόμη, και τα ονόματα του Ανδρέα Κουράκη και του Κωνσταντίνου Ζέρβα, που είναι γνωστό ότι δεν θέλει να δει ούτε ζωγραφιστούς. Το εννοεί και, αν ναι, υπό ποιους όρους; Αυτό θα φανεί στο μέλλον.

Τα μέχρι στιγμής δεδομένα φέρουν δυο εκ των αντιδημάρχων του δήμου Θεσσαλονίκης να ενδιαφέρονται να διεκδικήσουν τη δημαρχία: την Καλυψώ Γούλα και τον Σπύρο Πέγκα. Η πρώτη, με την αίγλη που απέκτησε ως πρώτη γυναίκα πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου αλλά και με την προστιθέμενη αξία που έλαβε επειδή ήταν εκείνη που κάλυψε τον κ. Μπουτάρη την ώρα που του έκαναν επίθεση στον Λευκό Πύργο τον περασμένο Μάιο. Στάθηκε παλικαρίσια. 

Ο δεύτερος, με τον αέρα του επιτυχημένου αντιδημάρχου, ο οποίος έφερε τουρισμό στη Θεσσαλονίκη. Όμως κανείς από τους δυο τους δεν έχει κατορθώσει να κερδίσει στήριξη των υπολοίπων της «Πρωτοβουλίας». Ένα σενάριο μεταξύ των κορυφαίων στελεχών της παράταξης έλεγε ότι όποιος καταφέρει να κερδίσει στήριξη άλλων μελών και αναδειχθεί υποψήφιος δήμαρχος, θα έχει ως bonus την παραίτηση του Γιάννη Μπουτάρη λίγους μήνες πριν από τις εκλογές από τη δημαρχία, ώστε να αποκτήσει μια εμπειρία από την καρέκλα του δημάρχου, κάτι που δεν αναμένεται να συμβεί.

Ο Γιάννης Μπουτάρης θα μείνει άλλους εννέα μήνες στη δημαρχία, χωρίς κανένα άγχος πια και με την άνεση να παρεμβαίνει, να επηρεάζει, να επιβάλλει ακόμη κανόνες πολιτικής κουλτούρας. Παράλληλα, θα δουλεύει για την υστεροφημία του, όπως φάνηκε ότι έκανε όταν δήλωσε ότι το μεγαλύτερο λάθος του ήταν η θέση του για το μακεδονικό, άκαιρη και άκυρη, αλλά πάντως δεν την αναιρεί. Αυτή η δήλωση αφενός φέρνει εγγύτερα ανθρώπους οι οποίοι απομακρύνθηκαν από κοντά του όταν την εξέφρασε κι αφετέρου δίνει το ελεύθερο στην «Πρωτοβουλία» ή στο διάδοχό του να πάρει όποια θέση θέλει για το θέμα. Η «υπεράνω» ματιά του, πλέον, του εξασφαλίζει έναν ρόλο εγγυητή και θεματοφύλακα της κληρονομιάς της «Πρωτοβουλίας».

«Η Πρωτοβουλία έχει τελειώσει»

Από την τρόικα της «Πρωτοβουλίας» του 2005 έχει μείνει μόνον ο Μπουτάρης. Ο Ανδρέας Κουράκης και ο Παναγιώτης Αβραμόπουλος έχουν αποχωρήσει εν μέσω σφοδρής κριτικής για το δήμαρχο, κριτική που εντάθηκε στην πορεία. «Η Πρωτοβουλία έχει τελειώσει για εμάς, με την αποχώρηση Μπουτάρη τελειώνει ως παράταξη. 

Δεν έχει τη βαρύτητα και την εγκυρότητα να διεκδικήσει δημαρχία. Εμείς, η ομάδα των πέντε μπορούμε γιατί είμαστε οι συνεχιστές της Πρωτοβουλίας κι εκείνοι που μπορούν να εγγυηθούν πολιτικά την ομαλή λειτουργία του δημοτικού συμβουλίου», είπε στη «ΜτΚ» ο Ανδρέας Κουράκης. Το βράδυ της Πέμπτης η ομάδα των πέντε αποφάσισε την αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές. Ο υποψήφιος θα ανακοινωθεί προσεχώς. «Μπορούμε να συσπειρώσουμε τις δυνάμεις από την αριστερά έως τη φιλελεύθερη δεξιά. Έχουμε 8 μήνες ακόμη ώς τις εκλογές και μπορούμε να είμαστε εμείς οι εγγυητές», επανέλαβε, ενώ τόνισε πως επιθυμία τους είναι «μια ισχυρή συλλογικότητα» και όχι το όνομα του υποψηφίου.

Ο Παναγιώτης Αβραμόπουλος με δημόσια ανάρτησή του στο facebook άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Αφού θύμισε την τρόικα του 2005 και τον αγώνα που έδωσαν, τόνισε κάποια θετικά βήματα αλλά και τη διάψευση των προσδοκιών. Και κατέληξε: «Αντέδρασα στην απομάκρυνση από τις αρχές και τις προγραμματικές δεσμεύσεις της παράταξης που ιδρύσαμε. Και αποχώρησα. Αυτό που τώρα πλέον έχει σημασία για τη Θεσσαλονίκη, είναι να μην υπάρξει πισωγύρισμα. 

Όσα κατακτήσαμε δεν πρέπει να χαθούν. Και αυτό είναι ευθύνη όλων μας». Για τον Παναγιώτη Αβραμόπουλο η απομάκρυνση από την «Πρωτοβουλία» ήταν ένα βήμα που του στέρησε, πιθανώς, τη δημαρχία, καθώς δέσποζε στην παράταξη ως φυσικός διάδοχος του Γιάννη Μπουτάρη. Εάν είχε παραμείνει, θα μπορούσε να είναι εκείνος υπέρ του οποίου θα παραιτούνταν ο δήμαρχος τους τελευταίους μήνες της θητείας του.

Ο Κωνσταντίνος Ζέρβας αντέδρασε στην ανακοίνωση Μπουτάρη, καλώντας τον κόσμο να πλαισιώσει τη δική του παράταξη, την οποία ανακοίνωσε πριν από έναν μήνα. Φαίνεται πως δεν υπάρχει κανένα απολύτως παράθυρο συνομιλίας ανάμεσα σε Ζέρβα και Μπουτάρη.

Αμηχανία και ανησυχία στους αντιδημάρχους

Αποτελεί ερωτηματικό η στάση που θα κρατήσουν οι παλαιότεροι αντιδήμαρχοι, όπως η Έλλη Χρυσίδου και ο Θανάσης Παππάς, και οι πιο πρόσφατα τοποθετηθέντες Άννα Αγγελίδου και Νίκος Φωτίου. Η κατάσταση για εκείνους είναι εξίσου αμήχανη με εκείνη για την Καλυψώ Γούλα και τον Σπύρο Πέγκα. Δεμένοι στο άρμα του Γιάννη Μπουτάρη όλοι τους, δεν προχώρησαν σε κάποιο πιο προσωπικό στίγμα, δεν έδειξαν μια αρχηγική ορμή. Κοιτάζουν με ενδιαφέρον αλλά και ανησυχία την παρέλαση υποψηφίων και ονομάτων, έχοντας την αγωνία της πολιτικής επιβίωσής τους.

Καθόλου εύκολη η συνέχεια και για τους νεότερους αντιδημάρχους και συμβούλους όπως ο Πέτρος Λεκάκης, ο Γιώργος Δημαρέλος, ο Αλέξανδρος Μπαρμπουνάκης, ο Ανέστης Τελίδης, η Στεφανία Τανιμανίδου. Όλοι τους αναδειχθέντες από τον Γιάννη Μπουτάρη, δεν είχαν την ευκαιρία να επιδείξουν κάποιο πιο προσωπικό διακριτό στίγμα, που να τους οδηγήσει αλλού. Ωστόσο, όλοι τους έχουν όλον το χρόνο μπροστά τους να δραστηριοποιηθούν και να χαράξουν το δρόμο τους.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 25 Νοεμβρίου 2018