Ο πρώτος “ύφαλος” των αποκρατικοποιήσεων
21/07/2011 00:00
Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν αποκλείεται να καταλήξει η διαμάχη για τη διαχείριση της υποθαλάσσιας αποθήκης φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”
Της Σοφίας Χριστοφορίδου
Ο πρώτος “ύφαλος” που θα συναντήσει η κυβέρνηση στην προσπάθεια να προωθήσει τις αποκρατικοποιήσεις βρίσκεται, όχι μόνο σχηματικά αλλά και κυριολεκτικά, κάτω από τη θάλασσα. Πρόκειται για την υποθαλάσσια αποθήκη φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”, η διαμάχη για τη διαχείριση της οποίας μπορεί να καταλήξει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο, εντός του 1ου τριμήνου του 2013 η κυβέρνηση σκοπεύει να πουλήσει το 100% των δικαιωμάτων χρήσης της υποθαλάσσιας γεωλογικής αποθήκης, μόνο που… ακόμα υπάρχει φυσικό αέριο εντός της και η εταιρεία Ενεργειακή Αιγαίου έχει την άδεια εκμετάλλευσής του μέχρι το τέλος του 2014. Το πράγμα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, καθώς ο νόμος δίνει το δικαίωμα στην εταιρεία να παρατείνει αυτοδικαίως την άδειά της, εφόσον παρουσιάσει σχέδια για περαιτέρω εκμετάλλευση του κοιτάσματος.
Γιατί να το κάνει αυτό για ένα κοίτασμα που έχει σχεδόν εξαντληθεί και άρα δεν έχει να της αποφέρει έσοδα; Εδώ και έναν χρόνο η εταιρεία έχει γνωστοποιήσει ότι ενδιαφέρεται να επενδύσει 400 εκατ. ευρώ για να μετατρέψει τη γεωλογική κοιλότητα που περιείχε το κοίτασμα σε μονάδα υποθαλάσσιας αποθήκευσης φυσικού αερίου. Το δικαίωμα παράτασης της άδειας είναι ο “άσος” που κρατά στα χέρια της. Αν τον ρίξει στο τραπέζι, πολύ πιθανόν να μπλοκάρει τα σχέδια της κυβέρνησης να πουλήσει το δικαίωμα χρήσης της αποθήκης σε (άλλους) ιδιώτες.
Επένδυση 400 εκατ. ευρώ
Από το καλοκαίρι του 2010 η Ενεργειακή Αιγαίου έχει παρουσιάσει επενδυτικό πλάνο προϋπολογισμού 400 εκατομμυρίων ευρώ για τη μετατροπή του φυσικού ταμιευτήρα σε μονάδα αποθήκευσης φυσικού αερίου. Μάλιστα όπως ανέφερε χθες, σε συνέντευξη τύπου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ενεργειακής Αιγαίου Μαθιός Ρήγας, υπάρχει θετική ανταπόκριση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη συγχρηματοδότηση του έργου. Σημειωτέον ότι η εταιρεία έχει υπογράψει μνημόνιο στρατηγικής συμμαχίας με τον ενεργειακό κολοσσό Edison, με στόχο σε πρώτη φάση την τεκμηρίωση των οικονομοτεχνικών παραμέτρων της επένδυσης και μελλοντικά τη συνέργεια στους τομείς της παραγωγής, μεταφοράς, διαχείρισης και αποθήκευσης φυσικού αερίου. “Ο όμιλος Edison στηρίζει τις πρωτοβουλίες για την προώθηση της υλοποίησης του έργου με τρόπο γρήγορο, άμεσο και ολοκληρωμένο” ανέφερε σε γραπτή του δήλωση ο αντιπρόεδρος του δ.σ. και γενικός διευθυντής της Edison Ελλάς Ιωάννης Ζησίμου.
Η υλοποίηση της επένδυσης παρουσιάστηκε περίπου ως όρος επιβίωσης της (θυγατρικής) Kavala Oil, ώστε να συνεχίζει να απασχολεί τους 280 εργαζόμενους, καθώς τα πετρέλαια του Πρίνου έχουν κυριολεκτικά “στραγγίξει”. Επιπρόσθετα, ένα σημαντικό ποσό της επένδυσης, της τάξης των 150 εκατ. ευρώ, θα διατεθεί σε μισθοδοσία πρόσθετου προσωπικού, προμήθειες και παροχή υπηρεσιών, κάτι που θα αναστήσει τη χειμάζουσα τοπική οικονομία της Καβάλας, σύμφωνα με τον πρόεδρο του δ.σ. της Kavala Oil Βαγγέλη Παππά.
Το μεσοπρόθεσμο και η "Ενεργειακή"
Στο κείμενο του μεσοπρόθεσμου αναφέρεται ότι “το δημόσιο στοχεύει στην αξιοποίηση των αποκλειστικών δικαιωμάτων του επί του κοιτάσματος φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”, μέσω πώλησης μέρους ή όλης της συμμετοχής του Δημοσίου”. Το πώς θα γίνει η αξιοποίηση, θα το ορίσουν οι σύμβουλοι αποκρατικοποίησης. Ο αρμόδιος υφυπουργός Γιάννης Μανιάτης απάντησε σε σχετική κοινοβουλευτική ερώτηση ότι το υπουργείο “εξετάζει όλες τις πτυχές του θέματος και ιδιαίτερα τις νομικές, και αναζητεί τη βέλτιστη λύση με γνώμονα τη νομιμότητα και τη διαφάνεια”. Μέσα σε ενάμιση χρόνο η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει αποφασίσει τη διαδικασία “αξιοποίησης” του περιουσιακού αυτού στοιχείου του δημοσίου, που θα της αποφέρει έσοδα στα ταμεία. Το ερώτημα είναι αν θα βρεθεί επενδυτής που θα ρίξει ποσό της τάξης των 300 - 400 εκατ. ευρώ για τη μετατροπή του ταμιευτήρα σε μονάδα αποθήκευσης και επιπλέον να εισφέρει στα δημόσια ταμεία ένα αξιόλογο ποσό ως “μίσθωμα”.
Η πρόταση της Ενεργειακής Αιγαίου για την αξιοποίηση της αποθήκης δεν προβλέπει διαγωνισμό για την ανάθεση της διαχείρισης της αποθήκης, την οποία διεκδικεί λόγω της ήδη παρουσίας της στην εκμετάλλευση. Συγκεκριμένα:
Η Ενεργειακή Αιγαίου μαζί με την Edison διεκδικούν να αναλάβουν τον ρόλο του διαχειριστή της αποθήκευσης άμεσα (χωρίς διαγωνιστική διαδικασία) και μαζί το ρίσκο να επενδύσουν 400 εκατ. δολ. (Σε αυτήν την περίπτωση το κράτος δεν αποκομίζει έσοδα, όπως προγραμματίζει βάσει του μεσοπρόθεσμου).
Το κράτος (ΔΕΣΦΑ) θα έχει τη δυνατότητα να δεσμεύσει όσο χώρο κρίνει ότι είναι απαραίτητος για λόγους δημόσιου συμφέροντος.
Εταιρείες που εμπορεύονται ή χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή θα μπορούν να “νοικιάζουν” αποθηκευτικό χώρο, καταβάλλοντας μίσθωμα στον “διαχειριστή” (εταιρεία) και τον “ιδιοκτήτη” (κράτος).
Μαθιός Ρήγας: “Αυτά δεν γίνονται ούτε σε αφρικανικές χώρες”
Το 2005 ο νόμος 3428 (αρ. 17, παρ. 3) έδινε τη δυνατότητα σε όποιον εκμεταλλεύεται υδρογονάνθρακες (φυσικό αέριο) σε υπόγειους φυσικούς χώρους να αντικαθιστά την άδειά του με άδεια για ΑΣΦΑ (Ανεξάρτητη Εγκατάσταση Αποθήκευσης). Κοινώς εκτός από το περιεχόμενο, να εκμεταλλεύεται και το χώρο. Τέτοιο αίτημα κατέθεσε η Ενεργειακή Αιγαίου και… αναμένει στο ακουστικό της.
Το 2011 ο νόμος για τη λειτουργία των ενεργειακών αγορών που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή αλλάζει τα δεδομένα καθώς ορίζει ότι απαιτείται ξεχωριστή άδεια για τη χρήση του χώρου.
“Στη μέση του παιχνιδιού δεν αλλάζεις τους κανόνες. Αυτά δεν γίνονται ούτε σε αφρικανικές χώρες” σχολίασε δηκτικά ο πρόεδρος της Ενεργειακής Αιγαίου Μαθιός Ρήγας, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο προσφυγής της εταιρείας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, για το γεγονός ότι η ελληνική πολιτεία ανατρέπει μια επένδυση τέτοιου ύψους. “Εδώ και ενάμιση χρόνο το θέμα συζητείται από επιτροπή σε επιτροπή και μια επένδυση 400 εκατ. δολ., αντί να συναντήσει ‘στρωμένα χαλιά’, δεν προχωρά”, τόνισε ο κ. Ρήγας.
Ενεργειακή αυτονομία για δυόμισι μήνες
Την τελευταία ημέρα του 1972 οι Καναδοί που έκαναν έρευνες στην περιοχή ανακάλυψαν στη θέση “Νότια Καβάλα” ένα υποθαλάσσιο κοίτασμα φυσικού αερίου, δυναμικότητας 1 δισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων. Η εκμετάλλευσή του άρχισε το 1981 από την κοινοπραξία NAPC. Με την αποχώρησή της, το 1999, πέρασε στην εταιρεία Kavala Oil, και στη συνέχεια στην Ενεργειακή Αιγαίου (που απέκτησε την πλειοψηφία των μετοχών της). Το δημόσιο έχει παρατείνει το δικαίωμα εκμετάλλευσης του πεδίου της “Νότιας Καβάλας” μέχρι τις 22 Νοεμβρίου 2014. Στον ταμιευτήρα έχουν απομείνει μόλις 150 εκατ. κυβικά μέτρα (σαν να λέμε το κατακάθι στον πάτο του βαρελιού), που πρακτικά είναι μη εκμεταλλεύσιμα.
Η αποθήκη θα μπορούσε να δέχεται 70 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα, ενώ έχει συνολική δυναμικότητα αποθήκευσης ενός δισεκατομμυρίου κυβικών. Με αυτά τα δεδομένα η αποθήκη θα μπορούσε να εξασφαλίσει ενεργειακή αυτονομία 70% σε φυσικό αέριο για 75 μέρες (όταν η μοναδική μονάδα αποθήκευσης που διαθέτει η χώρα στη Ρεβυθούσα παρέχει αυτονομία μόλις τριών ημερών).
Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν αποκλείεται να καταλήξει η διαμάχη για τη διαχείριση της υποθαλάσσιας αποθήκης φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”
Της Σοφίας Χριστοφορίδου
Ο πρώτος “ύφαλος” που θα συναντήσει η κυβέρνηση στην προσπάθεια να προωθήσει τις αποκρατικοποιήσεις βρίσκεται, όχι μόνο σχηματικά αλλά και κυριολεκτικά, κάτω από τη θάλασσα. Πρόκειται για την υποθαλάσσια αποθήκη φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”, η διαμάχη για τη διαχείριση της οποίας μπορεί να καταλήξει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο, εντός του 1ου τριμήνου του 2013 η κυβέρνηση σκοπεύει να πουλήσει το 100% των δικαιωμάτων χρήσης της υποθαλάσσιας γεωλογικής αποθήκης, μόνο που… ακόμα υπάρχει φυσικό αέριο εντός της και η εταιρεία Ενεργειακή Αιγαίου έχει την άδεια εκμετάλλευσής του μέχρι το τέλος του 2014. Το πράγμα περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, καθώς ο νόμος δίνει το δικαίωμα στην εταιρεία να παρατείνει αυτοδικαίως την άδειά της, εφόσον παρουσιάσει σχέδια για περαιτέρω εκμετάλλευση του κοιτάσματος.
Γιατί να το κάνει αυτό για ένα κοίτασμα που έχει σχεδόν εξαντληθεί και άρα δεν έχει να της αποφέρει έσοδα; Εδώ και έναν χρόνο η εταιρεία έχει γνωστοποιήσει ότι ενδιαφέρεται να επενδύσει 400 εκατ. ευρώ για να μετατρέψει τη γεωλογική κοιλότητα που περιείχε το κοίτασμα σε μονάδα υποθαλάσσιας αποθήκευσης φυσικού αερίου. Το δικαίωμα παράτασης της άδειας είναι ο “άσος” που κρατά στα χέρια της. Αν τον ρίξει στο τραπέζι, πολύ πιθανόν να μπλοκάρει τα σχέδια της κυβέρνησης να πουλήσει το δικαίωμα χρήσης της αποθήκης σε (άλλους) ιδιώτες.
Επένδυση 400 εκατ. ευρώ
Από το καλοκαίρι του 2010 η Ενεργειακή Αιγαίου έχει παρουσιάσει επενδυτικό πλάνο προϋπολογισμού 400 εκατομμυρίων ευρώ για τη μετατροπή του φυσικού ταμιευτήρα σε μονάδα αποθήκευσης φυσικού αερίου. Μάλιστα όπως ανέφερε χθες, σε συνέντευξη τύπου, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ενεργειακής Αιγαίου Μαθιός Ρήγας, υπάρχει θετική ανταπόκριση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη συγχρηματοδότηση του έργου. Σημειωτέον ότι η εταιρεία έχει υπογράψει μνημόνιο στρατηγικής συμμαχίας με τον ενεργειακό κολοσσό Edison, με στόχο σε πρώτη φάση την τεκμηρίωση των οικονομοτεχνικών παραμέτρων της επένδυσης και μελλοντικά τη συνέργεια στους τομείς της παραγωγής, μεταφοράς, διαχείρισης και αποθήκευσης φυσικού αερίου. “Ο όμιλος Edison στηρίζει τις πρωτοβουλίες για την προώθηση της υλοποίησης του έργου με τρόπο γρήγορο, άμεσο και ολοκληρωμένο” ανέφερε σε γραπτή του δήλωση ο αντιπρόεδρος του δ.σ. και γενικός διευθυντής της Edison Ελλάς Ιωάννης Ζησίμου.
Η υλοποίηση της επένδυσης παρουσιάστηκε περίπου ως όρος επιβίωσης της (θυγατρικής) Kavala Oil, ώστε να συνεχίζει να απασχολεί τους 280 εργαζόμενους, καθώς τα πετρέλαια του Πρίνου έχουν κυριολεκτικά “στραγγίξει”. Επιπρόσθετα, ένα σημαντικό ποσό της επένδυσης, της τάξης των 150 εκατ. ευρώ, θα διατεθεί σε μισθοδοσία πρόσθετου προσωπικού, προμήθειες και παροχή υπηρεσιών, κάτι που θα αναστήσει τη χειμάζουσα τοπική οικονομία της Καβάλας, σύμφωνα με τον πρόεδρο του δ.σ. της Kavala Oil Βαγγέλη Παππά.
Το μεσοπρόθεσμο και η "Ενεργειακή"
Στο κείμενο του μεσοπρόθεσμου αναφέρεται ότι “το δημόσιο στοχεύει στην αξιοποίηση των αποκλειστικών δικαιωμάτων του επί του κοιτάσματος φυσικού αερίου “Νότια Καβάλα”, μέσω πώλησης μέρους ή όλης της συμμετοχής του Δημοσίου”. Το πώς θα γίνει η αξιοποίηση, θα το ορίσουν οι σύμβουλοι αποκρατικοποίησης. Ο αρμόδιος υφυπουργός Γιάννης Μανιάτης απάντησε σε σχετική κοινοβουλευτική ερώτηση ότι το υπουργείο “εξετάζει όλες τις πτυχές του θέματος και ιδιαίτερα τις νομικές, και αναζητεί τη βέλτιστη λύση με γνώμονα τη νομιμότητα και τη διαφάνεια”. Μέσα σε ενάμιση χρόνο η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει αποφασίσει τη διαδικασία “αξιοποίησης” του περιουσιακού αυτού στοιχείου του δημοσίου, που θα της αποφέρει έσοδα στα ταμεία. Το ερώτημα είναι αν θα βρεθεί επενδυτής που θα ρίξει ποσό της τάξης των 300 - 400 εκατ. ευρώ για τη μετατροπή του ταμιευτήρα σε μονάδα αποθήκευσης και επιπλέον να εισφέρει στα δημόσια ταμεία ένα αξιόλογο ποσό ως “μίσθωμα”.
Η πρόταση της Ενεργειακής Αιγαίου για την αξιοποίηση της αποθήκης δεν προβλέπει διαγωνισμό για την ανάθεση της διαχείρισης της αποθήκης, την οποία διεκδικεί λόγω της ήδη παρουσίας της στην εκμετάλλευση. Συγκεκριμένα:
Η Ενεργειακή Αιγαίου μαζί με την Edison διεκδικούν να αναλάβουν τον ρόλο του διαχειριστή της αποθήκευσης άμεσα (χωρίς διαγωνιστική διαδικασία) και μαζί το ρίσκο να επενδύσουν 400 εκατ. δολ. (Σε αυτήν την περίπτωση το κράτος δεν αποκομίζει έσοδα, όπως προγραμματίζει βάσει του μεσοπρόθεσμου).
Το κράτος (ΔΕΣΦΑ) θα έχει τη δυνατότητα να δεσμεύσει όσο χώρο κρίνει ότι είναι απαραίτητος για λόγους δημόσιου συμφέροντος.
Εταιρείες που εμπορεύονται ή χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή θα μπορούν να “νοικιάζουν” αποθηκευτικό χώρο, καταβάλλοντας μίσθωμα στον “διαχειριστή” (εταιρεία) και τον “ιδιοκτήτη” (κράτος).
Μαθιός Ρήγας: “Αυτά δεν γίνονται ούτε σε αφρικανικές χώρες”
Το 2005 ο νόμος 3428 (αρ. 17, παρ. 3) έδινε τη δυνατότητα σε όποιον εκμεταλλεύεται υδρογονάνθρακες (φυσικό αέριο) σε υπόγειους φυσικούς χώρους να αντικαθιστά την άδειά του με άδεια για ΑΣΦΑ (Ανεξάρτητη Εγκατάσταση Αποθήκευσης). Κοινώς εκτός από το περιεχόμενο, να εκμεταλλεύεται και το χώρο. Τέτοιο αίτημα κατέθεσε η Ενεργειακή Αιγαίου και… αναμένει στο ακουστικό της.
Το 2011 ο νόμος για τη λειτουργία των ενεργειακών αγορών που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή αλλάζει τα δεδομένα καθώς ορίζει ότι απαιτείται ξεχωριστή άδεια για τη χρήση του χώρου.
“Στη μέση του παιχνιδιού δεν αλλάζεις τους κανόνες. Αυτά δεν γίνονται ούτε σε αφρικανικές χώρες” σχολίασε δηκτικά ο πρόεδρος της Ενεργειακής Αιγαίου Μαθιός Ρήγας, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο προσφυγής της εταιρείας στα ευρωπαϊκά δικαστήρια, για το γεγονός ότι η ελληνική πολιτεία ανατρέπει μια επένδυση τέτοιου ύψους. “Εδώ και ενάμιση χρόνο το θέμα συζητείται από επιτροπή σε επιτροπή και μια επένδυση 400 εκατ. δολ., αντί να συναντήσει ‘στρωμένα χαλιά’, δεν προχωρά”, τόνισε ο κ. Ρήγας.
Ενεργειακή αυτονομία για δυόμισι μήνες
Την τελευταία ημέρα του 1972 οι Καναδοί που έκαναν έρευνες στην περιοχή ανακάλυψαν στη θέση “Νότια Καβάλα” ένα υποθαλάσσιο κοίτασμα φυσικού αερίου, δυναμικότητας 1 δισεκατομμυρίου κυβικών μέτρων. Η εκμετάλλευσή του άρχισε το 1981 από την κοινοπραξία NAPC. Με την αποχώρησή της, το 1999, πέρασε στην εταιρεία Kavala Oil, και στη συνέχεια στην Ενεργειακή Αιγαίου (που απέκτησε την πλειοψηφία των μετοχών της). Το δημόσιο έχει παρατείνει το δικαίωμα εκμετάλλευσης του πεδίου της “Νότιας Καβάλας” μέχρι τις 22 Νοεμβρίου 2014. Στον ταμιευτήρα έχουν απομείνει μόλις 150 εκατ. κυβικά μέτρα (σαν να λέμε το κατακάθι στον πάτο του βαρελιού), που πρακτικά είναι μη εκμεταλλεύσιμα.
Η αποθήκη θα μπορούσε να δέχεται 70 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα, ενώ έχει συνολική δυναμικότητα αποθήκευσης ενός δισεκατομμυρίου κυβικών. Με αυτά τα δεδομένα η αποθήκη θα μπορούσε να εξασφαλίσει ενεργειακή αυτονομία 70% σε φυσικό αέριο για 75 μέρες (όταν η μοναδική μονάδα αποθήκευσης που διαθέτει η χώρα στη Ρεβυθούσα παρέχει αυτονομία μόλις τριών ημερών).
