Μεγαλόπνοη παρέμβαση στην παραγωγική καρδιά της Θεσσαλονίκης θα αποτελέσει η τακτοποίηση της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης Καλοχωρίου με το «όνειρο» για ένα Επιχειρηματικό Πάρκο - πρότυπο στο οποίο θα «καλλιεργείται» ανάπτυξη, να αρχίζει, έστω και σταδιακά, να παίρνει σάρκα και οστά.

Στόχος του μεγαλεπήβολου εγχειρήματος είναι να δημιουργήσει ένα επιχειρηματικό οικοσύστημα διαφήμιση για τη Βόρεια Ελλάδα και όχι μόνο, καθώς πρόκειται για τη μεγαλύτερη άτυπη συγκέντρωση βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων στη χώρα. Υπολογίζεται ότι εκατοντάδες επιχειρήσεις, από τη μεταποίηση μέχρι τις μεταφορές και τα logistics, παράγουν περί το 15% του βιομηχανικού ΑΕΠ της Ελλάδας.

Συνολικά, με το προωθούμενο σχέδιο περί τις 900 επιχειρήσεις που απασχολούν 8.000 εργαζόμενους περνούν σε μία νέα εποχή αποκτώντας τις κατάλληλες υποδομές και τα δίκτυα ώστε επιτέλους να ασκούν μέσα σε ένα καθορισμένο πλαίσιο τις δραστηριότητες έπειτα από δεκαετίες παλινωδιών και καθυστερήσεων που είχαν καταστήσει την περιοχή παράδειγμα προς αποφυγή.

Ο δρόμος βέβαια που θα οδηγήσει στο Επιχειρηματικό Πάρκο, αν και άνοιξε μετά την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, των υπουργών Ανάπτυξης & Επενδύσεων και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, αναμένεται να είναι μακρύς με τις παγίδες και τους κινδύνους να ελλοχεύουν.

Η υπουργική απόφαση στηρίχθηκε σε ειδικές μελέτες, που εκπόνησε η «Σαμαράς & Συνεργάτες Α.Ε. – Σύμβουλοι Μηχανικοί» για λογαριασμό της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, καθιστώντας έτσι την ΑΒΣ Καλοχωρίου, ως την πρώτη ΑΒΣ της χώρας μας, που χαρακτηρίζεται θεσμικά ως τέτοια με ΚΥΑ.

Η αίτηση για την έκδοση της ΚΥΑ, υπεβλήθη από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ως επισπεύδων κατά τον νόμο Φορέας και συνυπογράφηκε από το σύνολο των Φορέων που εκπροσωπούν τις επιχειρήσεις, δηλαδή το Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), συμπεριλαμβανομένης και της ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ ΑΕ, από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας και από τους αρμόδιους Δήμους Δέλτα & Αμπελοκήπων-Μενεμένης.

Με το κόστος της δημιουργίας του Επιχειρηματικού Πάρκου να εκτιμάται πως θα αγγίξει τα 100 εκατ. ευρώ (με το ΕΣΠΑ 2021 -2027 να συμβάλλει στη χρηματοδότηση) κατά κύριο λόγο, το επιχειρείν θα κληθεί να «τρέξει» για να ευδοκιμήσει η ανάπτυξη στο Καλοχώρι.

Πιο συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, τουλάχιστον το 50 – 55%, πρέπει να συστήσουν μία Εταιρεία Ανάπτυξης και Διαχείρισης Επιχειρηματικού Πάρκου ( ΕΑΔΕΠ) , η οποία θα αναλάβει τον ρόλο του επισπεύδοντα φορέα για τον σχεδιασμό των μελετών και των έργων. Σε αυτή την Εταιρεία, θα μπορούν να συμμετέχουν και φορείς με τον πρώτο λόγο ωστόσο να τον έχουν οι εταιρείες οι οποίες θα κληθούν να καταβάλλουν εισφορά σε γη και χρήμα.

Επιπλέον, θα πρέπει να ακολουθήσει μία περίοδος μελετών και έργων, με αντικείμενο την εξυγίανση της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης, τόσο στο τμήμα που βρίσκεται νοτίως του ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ, όσο και στο τμήμα άνωθεν του ΠΑΘΕ/ΝΕΟΑΘ.

Το σύγχρονο Επιχειρηματικό Πάρκο που σχεδιάζεται να αναπτυχθεί, θα αποτελέσει ισχυρό αναπτυξιακό πόλο στη Δυτική Θεσσαλονίκη, ο οποίος θα προσφέρει στις επιχειρήσεις σημαντικά οφέλη, όπως ευνοϊκούς όρους δόμησης, ασφάλεια χωροθέτησης / διασφάλιση αδειοδότησης, εκτεταμένα έργα υποδομής (οδοποιία, ύδρευση, αποχέτευση ομβρίων και ακαθάρτων, ευρυζωνικό δίκτυο 5G, οδοφωτισμός, Μονάδα Καθαρισμού Αποβλήτων κ.α.) για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων στις σύγχρονες απαιτήσεις, χαμηλό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας – οικονομικά και φορολογικά κίνητρα, αξίες γης με όρους εντός σχεδίου.

Χρόνια προβλήματα ζητούν λύση

Σύμφωνα με τα στοιχεία η κατανομή δραστηριοτήτων στη συγκεκριμένη έκταση είναι η ακόλουθη: Τα κενά οικόπεδα, χωρίς χρήση είναι 3.087,54 στρέμματα και αντιπροσωπεύουν το 26,47% της έκτασης. Τα πρατήρια καυσίμων και τα πλυντήρια οχημάτων καλύπτουν 105,50 στρέμματα, ποσοστό 0,90%. Για γεωργική χρήση και γεωργικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται 182,93 στρέμματα (1,57%) και για κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις 301,85 στρέμματα (2,59%). Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις (βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εργαστήρια) καλύπτουν το 12,83% της έκτασης,1.496,95 στρέμματα.

Οι παντός είδους εμπορικές επιχειρήσεις (χονδρεμπόριο, λιανεμπόριο) αξιοποιούν 1671,41 στρέμματα, το 14,33% της συγκεκριμένης περιοχής, ενώ τα logistics (μεταφορικές εταιρείες και αποθήκες) απλώνονται σε 1.693,82 στρέμματα, το 14,52% της περιοχής.

Μεγάλες επιχειρηματικές δραστηριότητες, καθημερινή κυκλοφορία βαρέων οχημάτων, δρόμοι που πλημμυρίζουν με την πρώτη βροχή, εγκαταλειμμένα κτίρια που αποτελούν εστίες μόλυνσης, οδικό δίκτυο που δεν πληροί τις προδιαγραφές, έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού, άναρχη συγκέντρωση επιχειρήσεων, απουσία ολοκληρωμένων δικτύων και υποδομών, ανεπαρκές δίκτυο αποχέτευσης και ομβρίων, αυξημένα λειτουργικά έξοδα για τις επιχειρήσεις, δύσκολη πεζή προσπελασιμότητα, απουσία φύλαξης με αποτέλεσμα καταστροφές και κλοπές πρώτων υλών και εξοπλισμού και περιβαλλοντικά προβλήματα, «ταλαιπωρούν» σήμερα την άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση.

«Η ευκαιρία της περιοχής να αλλάξει για τα επόμενα 100 χρόνια, να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα»

«Tο Επιχειρηματικό Πάρκο είναι η ευκαιρία της περιοχής να αλλάξει για τα επόμενα 100 χρόνια. Μετά την υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ υπάρχουν ορισμένα ζητήματα που προβληματίζουν τις επιχειρήσεις οι οποίες είναι αναγκαίο να ενημερωθούν και να συμμετέχουν στις αποφάσεις», σημειώνει ο Στέλιος Μιχαλόπουλος, πρόεδρος του συνδέσμου επιχειρήσεων Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης (ΑΒΣ) Καλοχωρίου.

«Για παράδειγμα υπάρχουν αντιδράσεις από αρκετές επιχειρήσεις για τις εισφορές σε χρήμα και γη, για τα λεφτά όχι τόσο καθώς η επένδυση θεωρείται πως είναι καλυμμένη από το ΕΣΠΑ με 100 εκατ. ευρώ. Για τη γη όμως επειδή θα γίνουν αρκετές διανοίξεις οδών θα πρέπει να υπάρξει συμμετοχή και σύμφωνη γνώμη όλων των επιχειρήσεων για να μην κολλήσει το θέμα σε δικαστικές προσφυγές. Πάντως είναι σημαντικό το ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα εφόσον οι διαδικασίες κυλήσουν γρήγορα και δεν υπάρξουν νέες ανατιμήσεις τότε σύμφωνα και με την εταιρεία που εκπόνησε τη μελέτη, δεν θα απαιτηθεί συμμετοχή των εταιρειών, με δικά τους κεφάλαια, στη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Κόστος για τις επιχειρήσεις θα υπάρξει στις περιπτώσεις που απαιτηθεί να μεταφέρουν τις εγκαταστάσεις τους για να εξυπηρετηθούμε όλοι», αναφέρει.

«Είναι κρίσιμο τα έργα να ξεκινήσουν άμεσα για να μην αυξηθεί περαιτέρω και το κόστος λόγω πληθωρισμού, φυσικά αυτό είναι θέμα της κυβέρνησης. Μιλάμε για 900 επιχειρήσεις με 8.000 εργαζόμενους σε μία περιοχή βόρεια και νότια της ΠΑΘΕ. Εμείς ασφαλώς και θέλουμε να προχωρήσει το έργο αλλά είμαστε επιφυλακτικοί καθώς θέλουμε να γνωρίζουμε όλες τις λεπτομέρειες για να μην δημιουργηθούν παρεξηγήσεις στη συνέχεια», επισημαίνει εστιάζοντας παράλληλα και στα χρόνια προβλήματα που «φωνάζουν» για άμεσες λύσεις.

«Χρειάζεται μόνιμη αστυνόμευση δημοτική, κρατική, ή ιδιωτική ενώ απαραίτητο θα ήταν και ένα ιατρείο, ιδιωτικό ή δημόσιο με δεδομένο πως στην περιοχή εργάζονται χιλιάδες άνθρωποι. Τεράστιο ζήτημα αποτελεί και η καθαριότητα για την οποία έχουν γίνει ελάχιστα, ευελπιστούμε σε συνεργασία με τη νέα δημοτική αρχή», καταλήγει.

«Η ολοκλήρωση του Επιχειρηματικού Πάρκου θα φέρει νέες επενδύσεις στη Θεσσαλονίκη»

Με τη δημοσίευση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) για μετατροπή του Καλοχωρίου από άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση (ΑΒΣ) σε οργανωμένο, εξυγιασμένο επιχειρηματικό πάρκο (ΕΠΕ) ικανοποιείται ένα αίτημα των παραγωγικών φορέων της περιοχής μας που χρόνιζε. Ως εκ τούτου νοιώθουμε ικανοποιημένοι και δικαιωμένοι.

Αυτή είναι όμως η αρχή ενός δύσκολου εγχειρήματος. Ο δρόμος που ξεκινάει με την οριοθέτηση της περιοχής για τη μετατροπή της τελικά σε Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης είναι μακρύς και επίπονος. Ο οριστικός σχεδιασμός των τελικών παρεμβάσεων συναρτάται με την εύλογη συγκατάθεση των εγκατεστημένων επιχειρήσεων, που θα πρέπει να πληροφορούνται έγκυρα και έγκαιρα για τις σχετικές προτάσεις.

Τα οφέλη είναι πολλά:

Με τη μετατροπή της ΑΒΣ σε ΕΠΕ επέρχεται ασφάλεια δικαίου ως προς την πιο απρόσκοπτη αδειοδότηση των υφισταμένων και των μελλοντικών εγκαταστάσεων μεταποιητικών και εμπορικών δραστηριοτήτων και απομακρύνεται η “δαμόκλειος σπάθη” επαπειλουμένων μετεγκαταστάσεων.

Παράλληλα με την οργάνωση του ΕΠΕ, τη δημιουργία των αναγκαίων οδικών υποδομών, ικανών να δέχονται βαριά οχήματα, την κατασκευή των απαραίτητων αποχετευτικών έργων για την υποδοχή ομβρίων και λυμάτων, την ανάπτυξη κατάλληλων ψηφιακών δικτύων, παρέχεται η δυνατότητα αποτελεσματικότερης λειτουργίας των εγκατεστημένων επιχειρήσεων προς όφελος της ανταγωνιστικότητάς τους.

Οι εγκατεστημένες εντός του ΕΠΕ επιχειρήσεις θα ωφεληθούν επιπλέον από τη δυνατότητα αξιοποίησης νομοθετικά κατοχυρωμένων υψηλότερων συντελεστών δόμησης και κάλυψης, αλλά βέβαια θα συνεισφέρουν σε γη έως και 15% και σε χρήμα τα αναλογούντα σε αυτούς βάρη για την εξυγίανση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Ν.3982/2011. Συνεπώς η εξυγίανση της περιοχής αναμφισβήτητα θα δημιουργήσει πλεονέκτημα στις εκεί εγκατεστημένες επιχειρήσεις διευκολύνοντας την υλοποίηση κάθε μελλοντικής συνεργασίας ή και επένδυσης.

Σε κάθε περίπτωση όμως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την ανάγκη συμμόρφωσης των επιχειρήσεων με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που αφορούν στα κριτήρια ESG και κυρίως αυτών που αφορούν στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Το ΕΒΕΘ έχει από καιρού δηλώσει ότι θα συνεργαστεί με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τους μελετητές, ούτως ώστε οι επιβαρύνσεις αυτές να κατανεμηθούν με δίκαιο τρόπο και οι επιχειρήσεις να εξέλθουν πλήρως ωφελημένες.

Είναι δεδομένο ότι η εξυγίανση της περιοχής θα έχει ως αποτέλεσμα και ένα θετικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, έτσι ώστε η ζώνη του Καλοχωρίου να αποτελέσει πρότυπο οργανωτικής συμβίωσης της μεταποίησης με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις.

Το ΕΒΕΘ θα συνδράμει αποφασιστικά στο έργο αυτό, η ολοκλήρωση του οποίου σε βάθος χρόνου θα διαμορφώσει μία εντελώς διαφορετική εικόνα ως προς την ελκυστικότητα της πόλης μας στην υποδοχή νέων επενδύσεων.

Tου Ιωάννη Μασούτη, προέδρου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στη 01.10.2023