Ο Στέφανος Κορωναίος στη «ΜτΚ»: «Δεν είναι αλήθεια ότι η όπερα έχει αρχίσει να πεθαίνει»
05/12/2023 06:58
05/12/2023 06:58
Ένας πολίτης του κόσμου. Ένας Έλληνας που εδώ και τριάντα τρία χρόνια δουλεύει συστηματικά πάνω στην όπερα επιχειρώντας να φρεσκάρει μέσα από τη νέα τεχνολογία το είδος αυτό της τέχνης. Και μπορεί να βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά αλλά έχει πάντα τη καρδιά και το βλέμμα του στραμμένο στην πατρίδα.
Αυτός είναι ο Στέφανος Κορωναίος. Σκηνοθέτης, αλλά και γενικός - καλλιτεχνικός διευθυντής του Teatro Grattacielo της Νέας Υόρκης ο ίδιος βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη προετοιμάζοντας για το Μέγαρο Μουσικής την όπερα του Gaspare Spontini «La Vestale», που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο πλαίσιο του επετειακού έτους UNESCO «Μαρία Κάλλας» 2023 – 100 χρόνια από τη γέννησή της.
«Έγινα για δύο λόγους επικεφαλής του συγκεκριμένου σχήματος. Ο πρώτος είναι ότι έχω ζήσει πάρα πολλά χρόνια στην Ιταλία οπότε μιλάω άπταιστα ιταλικά. Ο δεύτερος ότι το συμβούλιο του οργανισμού που αποτελεί μια εταιρεία όπερας χρειαζόταν έναν άνθρωπο με διεθνείς επαφές. Ζήτησα από την αρχή να μου επιτρέψουν να αρχίσω κάποιες συζητήσεις με ελληνικούς φορείς οι οποίοι ίσως να ήθελαν μια συνεργασία μαζί μας.
Έτσι ξεκίνησε η πρώτη μας δουλειά με τον Μύρο Μιχαηλίδη στην Κρήτη με τον οποίο του χρόνου θα συνεργαστούμε για τρίτη φορά, ενώ στην πορεία ήρθε για πρώτη φορά και η συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Όταν ανακοινώθηκε το έτος Μαρίας Κάλλας αποφασίσαμε με το Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη και κάποιους άλλους φορείς να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να κάνουμε κάτι καλό.
Παρουσιάσαμε μια εκδήλωση μέσα στο Προξενείο και μετά συνεχίσαμε με την πρεμιέρα της ‘Vestale’ στη Νέα Υόρκη, ενώ πρόσφατα τελειώσαμε εκεί και μια παράσταση με τίτλο ‘The ten faces of Maria Kallas’. Το τελευταίο κομμάτι του σχεδίου είναι αυτή η παράσταση όπερας που θα παρουσιαστεί τώρα και στη Θεσσαλονίκη», λέει στη «ΜτΚ» ο Στέφανος Κορωναίος.
Ένα θέαμα «μοντέρνο και κλασικό ταυτόχρονα»
Γεννημένος στην Αθήνα, μεγαλωμένος στην Αρεόπολη της Μάνης, έφυγε πολύ μικρός από την Ελλάδα για να σπουδάσει αρχιτεκτονική στην Ιταλία αλλά τον κέρδισε η όπερα, αφού έγινε λυρικός ερμηνευτής και η ζωή τον κράτησε εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ εδώ και είκοσι χρόνια είναι εγκατεστημένος στη Νέα Υόρκη. Τέθηκε επικεφαλής του Teatro Grattacielo λίγο πριν ξεσπάσει ο κορονοϊός.
Στη συνάντησή μας στο φουαγιέ του ΜΜΘ (Μ1) ο Στέφανος Κορωναίος εξιστορεί τις περιπέτειες του ταξιδιού του από την Αμερική στην Ελλάδα αφού έκανε τρεις ημέρες να φτάσει λόγω ενός τεχνικού προβλήματος που προέκυψε την τελευταία στιγμή στο αεροπλάνο. Ωστόσο, η ενέργειά του είναι στο… κόκκινο, ίσως γιατί τον εξιτάρει η συγκεκριμένη δουλειά, το γεγονός ότι σκηνοθετεί σε αυτόν τον υπέροχο χώρο της Θεσσαλονίκης. «Νομίζω ότι μου πάει η ταχύτητα. Μπορεί να μην κατάφερα να κοιμηθώ για τρεις ολόκληρες ημέρες αλλά δεν έχω πρόβλημα, σε λίγο θα συνέλθω», υποστηρίζει.
Η όπερα με την οποία καταπιάνεται αποτελεί σύνδεσμο ανάμεσα στην grand opera του 19ου αιώνα και στη λυρική τραγωδία της κληρονομιάς του Γκλουκ.
«Το συγκεκριμένο έργο έχει πολύ δράμα, αλλά είναι στατικό, σα να μιλάμε για ένα ορατόριο. Επειδή δουλεύω στο εικαστικό σκηνοθετικό κομμάτι και έχω πολύ οπτική φωτογραφική μνήμη, καθώς θυμάμαι κάθε λεπτομέρεια, σκέφτηκα ότι θα μου άρεσε πολύ να κάνω μια παραγωγή που θα ήταν σαν να αποτελείται από δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες, επιχειρώντας παράλληλα έναν συνδυασμό πολλών τεχνών. Έτσι, ανέθεσα το εικαστικό μέρος στη γνωστή ελληνίδα καλλιτέχνιδα Λυδία Βενιέρη που ζει στη Νέα Υόρκη με σκοπό να δημιουργηθούν κάποια βίντεο. Όταν μιλήσαμε, της ζήτησα να φανταστεί δύο καμβάδες που θα συνιστούν έναν τρίτο, στη μέση του οποίου θα βρίσκονται οι ερμηνευτές.
Μετά κάλεσα τον Έλληνα φωτιστή Δημήτρη Κουτά από την Εθνική Λυρική Σκηνή της Αθήνας και του ζήτησα να μου κάνει εκτός από του κλασικούς φωτισμούς από πάνω και αυτούς που χρησιμοποιούν στο μπαλέτο από κάτω. Επιπλέον, ζήτησα συνεργασία και με την Ερμοφίλη Τσιμπλίδου που επίσης κάνει φωτισμούς, αλλά ειδικεύεται στο neon flex. Μαζί με όλα αυτά έχουμε χορευτές στη σκηνή, οι οποίοι αποδίδουν τα συναισθήματα των πρωταγωνιστών. Δηλαδή οι πρωταγωνιστές τραγουδούν, οι χορευτές ερμηνεύουν με το σώμα τους και γύρω τους έχουμε και την τεχνολογία. Όλα αυτά μαζί λένε μια ιστορία», επισημαίνει ο διευθυντής και σκηνοθέτης.
Πρόκειται για ένα θέαμα «μοντέρνο και κλασικό ταυτόχρονα», όπως το χαρακτηρίζει.
«Η Λυδία είναι πολύ γνωστή για το έργο της που σχετίζεται με την ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία. Αναζητά αφορμή από εκεί και κάνει τη δική της ερμηνεία που δεν είναι κλασική όπως εμείς τη σκεφτόμαστε, έχει όμως μια κλασικότητα. Οπότε εμείς παίρνουμε το κομμάτι της ελληνικής και ρωμαϊκής τραγωδίας και τα ενώνουμε μαζί με την τεχνολογία. Εκτός από αυτούς που είναι φανατικοί της όπερας και τους αρέσουν τα πάντα, ο υπόλοιπος κόσμος δεν ενδιαφέρεται γι' αυτό το είδος και πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι έχει αρχίσει να πεθαίνει. Αυτό δεν είναι αλήθεια.
Υπάρχουν τρόποι να παρουσιάσεις την όπερα με μια σύγχρονη οπτική που να αγγίζει το σημερινό κοινό. Στο Opera America που απαρτίζεται από όλες τις εταιρείες όπερας της χώρας συγκεντρωνόμαστε και συζητάμε τους τρόπους που μπορούμε να προχωρήσουμε την όπερα στον επόμενο αιώνα. Μας ενδιαφέρει να βάλουμε τις βάσεις για να υπάρχει το είδος αυτό σε 100 χρόνια από τώρα.
Νομίζω ότι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια αποτελεί ο τρόπος που δίνουμε ένα μήνυμα και ας είναι αυτό κλασικό. Πώς δηλαδή εξηγούμε μια όπερα που σχετίζεται με τη θεά Vestale την οποία δεν γνωρίζει κανένας, πώς την παρουσιάζουμε στον σημερινό κόσμο ώστε να την καταλάβει. Νομίζω ότι όλο αυτό μέσα σε αυτόν τον εικαστικό – τεχνολογικό δρόμο είναι λίγο πιο ενδιαφέρον», καταλήγει ο Στέφανος Κορωναίος.
Η όπερα θα παρουσιαστεί στις 8-9-10 Δεκεμβρίου στις 8μμ σε λιμπρέτο του Etienne de Jouy (με ελληνικούς υπέρτιτλους) και αποτελεί μια διοργάνωση του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Teatro Grattacielo και τη Διεύθυνση Πολιτισμού – Τουρισμού του δήμου Θεσσαλονίκης.
Ένας πολίτης του κόσμου. Ένας Έλληνας που εδώ και τριάντα τρία χρόνια δουλεύει συστηματικά πάνω στην όπερα επιχειρώντας να φρεσκάρει μέσα από τη νέα τεχνολογία το είδος αυτό της τέχνης. Και μπορεί να βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά αλλά έχει πάντα τη καρδιά και το βλέμμα του στραμμένο στην πατρίδα.
Αυτός είναι ο Στέφανος Κορωναίος. Σκηνοθέτης, αλλά και γενικός - καλλιτεχνικός διευθυντής του Teatro Grattacielo της Νέας Υόρκης ο ίδιος βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη προετοιμάζοντας για το Μέγαρο Μουσικής την όπερα του Gaspare Spontini «La Vestale», που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο πλαίσιο του επετειακού έτους UNESCO «Μαρία Κάλλας» 2023 – 100 χρόνια από τη γέννησή της.
«Έγινα για δύο λόγους επικεφαλής του συγκεκριμένου σχήματος. Ο πρώτος είναι ότι έχω ζήσει πάρα πολλά χρόνια στην Ιταλία οπότε μιλάω άπταιστα ιταλικά. Ο δεύτερος ότι το συμβούλιο του οργανισμού που αποτελεί μια εταιρεία όπερας χρειαζόταν έναν άνθρωπο με διεθνείς επαφές. Ζήτησα από την αρχή να μου επιτρέψουν να αρχίσω κάποιες συζητήσεις με ελληνικούς φορείς οι οποίοι ίσως να ήθελαν μια συνεργασία μαζί μας.
Έτσι ξεκίνησε η πρώτη μας δουλειά με τον Μύρο Μιχαηλίδη στην Κρήτη με τον οποίο του χρόνου θα συνεργαστούμε για τρίτη φορά, ενώ στην πορεία ήρθε για πρώτη φορά και η συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Όταν ανακοινώθηκε το έτος Μαρίας Κάλλας αποφασίσαμε με το Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη και κάποιους άλλους φορείς να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να κάνουμε κάτι καλό.
Παρουσιάσαμε μια εκδήλωση μέσα στο Προξενείο και μετά συνεχίσαμε με την πρεμιέρα της ‘Vestale’ στη Νέα Υόρκη, ενώ πρόσφατα τελειώσαμε εκεί και μια παράσταση με τίτλο ‘The ten faces of Maria Kallas’. Το τελευταίο κομμάτι του σχεδίου είναι αυτή η παράσταση όπερας που θα παρουσιαστεί τώρα και στη Θεσσαλονίκη», λέει στη «ΜτΚ» ο Στέφανος Κορωναίος.
Ένα θέαμα «μοντέρνο και κλασικό ταυτόχρονα»
Γεννημένος στην Αθήνα, μεγαλωμένος στην Αρεόπολη της Μάνης, έφυγε πολύ μικρός από την Ελλάδα για να σπουδάσει αρχιτεκτονική στην Ιταλία αλλά τον κέρδισε η όπερα, αφού έγινε λυρικός ερμηνευτής και η ζωή τον κράτησε εκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ εδώ και είκοσι χρόνια είναι εγκατεστημένος στη Νέα Υόρκη. Τέθηκε επικεφαλής του Teatro Grattacielo λίγο πριν ξεσπάσει ο κορονοϊός.
Στη συνάντησή μας στο φουαγιέ του ΜΜΘ (Μ1) ο Στέφανος Κορωναίος εξιστορεί τις περιπέτειες του ταξιδιού του από την Αμερική στην Ελλάδα αφού έκανε τρεις ημέρες να φτάσει λόγω ενός τεχνικού προβλήματος που προέκυψε την τελευταία στιγμή στο αεροπλάνο. Ωστόσο, η ενέργειά του είναι στο… κόκκινο, ίσως γιατί τον εξιτάρει η συγκεκριμένη δουλειά, το γεγονός ότι σκηνοθετεί σε αυτόν τον υπέροχο χώρο της Θεσσαλονίκης. «Νομίζω ότι μου πάει η ταχύτητα. Μπορεί να μην κατάφερα να κοιμηθώ για τρεις ολόκληρες ημέρες αλλά δεν έχω πρόβλημα, σε λίγο θα συνέλθω», υποστηρίζει.
Η όπερα με την οποία καταπιάνεται αποτελεί σύνδεσμο ανάμεσα στην grand opera του 19ου αιώνα και στη λυρική τραγωδία της κληρονομιάς του Γκλουκ.
«Το συγκεκριμένο έργο έχει πολύ δράμα, αλλά είναι στατικό, σα να μιλάμε για ένα ορατόριο. Επειδή δουλεύω στο εικαστικό σκηνοθετικό κομμάτι και έχω πολύ οπτική φωτογραφική μνήμη, καθώς θυμάμαι κάθε λεπτομέρεια, σκέφτηκα ότι θα μου άρεσε πολύ να κάνω μια παραγωγή που θα ήταν σαν να αποτελείται από δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες, επιχειρώντας παράλληλα έναν συνδυασμό πολλών τεχνών. Έτσι, ανέθεσα το εικαστικό μέρος στη γνωστή ελληνίδα καλλιτέχνιδα Λυδία Βενιέρη που ζει στη Νέα Υόρκη με σκοπό να δημιουργηθούν κάποια βίντεο. Όταν μιλήσαμε, της ζήτησα να φανταστεί δύο καμβάδες που θα συνιστούν έναν τρίτο, στη μέση του οποίου θα βρίσκονται οι ερμηνευτές.
Μετά κάλεσα τον Έλληνα φωτιστή Δημήτρη Κουτά από την Εθνική Λυρική Σκηνή της Αθήνας και του ζήτησα να μου κάνει εκτός από του κλασικούς φωτισμούς από πάνω και αυτούς που χρησιμοποιούν στο μπαλέτο από κάτω. Επιπλέον, ζήτησα συνεργασία και με την Ερμοφίλη Τσιμπλίδου που επίσης κάνει φωτισμούς, αλλά ειδικεύεται στο neon flex. Μαζί με όλα αυτά έχουμε χορευτές στη σκηνή, οι οποίοι αποδίδουν τα συναισθήματα των πρωταγωνιστών. Δηλαδή οι πρωταγωνιστές τραγουδούν, οι χορευτές ερμηνεύουν με το σώμα τους και γύρω τους έχουμε και την τεχνολογία. Όλα αυτά μαζί λένε μια ιστορία», επισημαίνει ο διευθυντής και σκηνοθέτης.
Πρόκειται για ένα θέαμα «μοντέρνο και κλασικό ταυτόχρονα», όπως το χαρακτηρίζει.
«Η Λυδία είναι πολύ γνωστή για το έργο της που σχετίζεται με την ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία. Αναζητά αφορμή από εκεί και κάνει τη δική της ερμηνεία που δεν είναι κλασική όπως εμείς τη σκεφτόμαστε, έχει όμως μια κλασικότητα. Οπότε εμείς παίρνουμε το κομμάτι της ελληνικής και ρωμαϊκής τραγωδίας και τα ενώνουμε μαζί με την τεχνολογία. Εκτός από αυτούς που είναι φανατικοί της όπερας και τους αρέσουν τα πάντα, ο υπόλοιπος κόσμος δεν ενδιαφέρεται γι' αυτό το είδος και πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι έχει αρχίσει να πεθαίνει. Αυτό δεν είναι αλήθεια.
Υπάρχουν τρόποι να παρουσιάσεις την όπερα με μια σύγχρονη οπτική που να αγγίζει το σημερινό κοινό. Στο Opera America που απαρτίζεται από όλες τις εταιρείες όπερας της χώρας συγκεντρωνόμαστε και συζητάμε τους τρόπους που μπορούμε να προχωρήσουμε την όπερα στον επόμενο αιώνα. Μας ενδιαφέρει να βάλουμε τις βάσεις για να υπάρχει το είδος αυτό σε 100 χρόνια από τώρα.
Νομίζω ότι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια αποτελεί ο τρόπος που δίνουμε ένα μήνυμα και ας είναι αυτό κλασικό. Πώς δηλαδή εξηγούμε μια όπερα που σχετίζεται με τη θεά Vestale την οποία δεν γνωρίζει κανένας, πώς την παρουσιάζουμε στον σημερινό κόσμο ώστε να την καταλάβει. Νομίζω ότι όλο αυτό μέσα σε αυτόν τον εικαστικό – τεχνολογικό δρόμο είναι λίγο πιο ενδιαφέρον», καταλήγει ο Στέφανος Κορωναίος.
Η όπερα θα παρουσιαστεί στις 8-9-10 Δεκεμβρίου στις 8μμ σε λιμπρέτο του Etienne de Jouy (με ελληνικούς υπέρτιτλους) και αποτελεί μια διοργάνωση του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Teatro Grattacielo και τη Διεύθυνση Πολιτισμού – Τουρισμού του δήμου Θεσσαλονίκης.
ΣΧΟΛΙΑ