Ερωτήματα και παρατηρήσεις αναφορικά με τη δημόσια και αποκεντρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, με αφορμή τις κρίσιμες επικείμενες αποφάσεις για έργα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, που έχουν δρομολογηθεί εδώ και καιρό με βάση τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) Κεντρικής Μακεδονίας, έθεσαν τα μέλη της «Πρωτοβουλίας για την Εναλλακτική Θεσσαλονίκη» στην εκδήλωση που οργάνωσαν σήμερα στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης.

Στην εισήγησή τους αναφέρθηκαν στα προγραμματισμένα έργα εκατοντάδων εκατ. ευρώ στην Κεντρική Μακεδονία, κάνοντας λόγο για θηριώδεις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), πληθώρα Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) που θα καθορίσουν το σύστημα διαχείρισης αποβλήτων για τα επόμενα 25 τουλάχιστον χρόνια.

Τα μέλη της Πρωτοβουλίας σημείωσαν ωστόσο πως «εκείνο που προκύπτει επιτακτικά είναι η συμβατότητα του ΠΕΣΔΑ ΚΜ με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ), την Οδηγία 98/2008 και την Οδηγία 852/2018 που θέτει αυξημένους στόχους ανακύκλωσης. Το νέο ΕΣΔΑ ενσωμάτωσε την αντίληψη και τις θέσεις των κινημάτων που αναπτύχθηκαν την προηγούμενη περίοδο, καθορίζει τις κατευθύνσεις στις οποίες πρέπει να διαμορφωθούν και οι νέοι ΠΕΣΔΑ: ανάκτηση 50% με προδιαλογή στην πηγή μέσα από την καθιέρωση των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΤΟΣΔΑ) που εκπόνησαν οι Δήμοι και ενσωματώθηκε στον ΠΕΣΔΑ».

Υποστήριξαν μάλιστα πως εφόσον οι πόροι της Ε.Ε στηρίζουν έργα διαχείρισης αποβλήτων, θα πρέπει να δίδεται προτεραιότητα σε έργα στην κορυφή της ιεράρχησης των αποβλήτων και όχι σε μη βέλτιστες επιλογές διαχείρισης αποβλήτων -εργοστάσια μηχανικής –βιολογικής επεξεργασίας (ΜΒΕ) και μονάδες αποτέφρωσης- που αναμένεται να λειτουργούν τα επόμενα 20-30 χρόνια. Αυτό, όπως είπαν, σημαίνει ότι προτού εξετασθεί η δημιουργία νέων εγκαταστάσεων, θα πρέπει να συνεκτιμώνται οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις, και ότι οι νέες δεν θα πρέπει να παρεμποδίζουν τη χωριστή συλλογή.

Ανέτοιμοι και απρόθυμοι οι δήμοι

Αναφερόμενοι στο νέο σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων Κεντρικής Μακεδονίας, τα μέλη της «Πρωτοβουλίας για την Εναλλακτική Θεσσαλονίκη» εξήγησαν ότι σε αυτόν ενσωματώθηκαν και τα Τοπικά Σχέδια των Δήμων στα οποία, όπως υποστήριξαν, παρατηρείται γενικολογία, αοριστολογία και προχειρότητα που δείχνει την ανετοιμότητα, αν όχι την απροθυμία, των δήμων να παίξουν ουσιαστικό ρόλο στη διαχείριση απορριμμάτων.

«Εκτός από τη ΜΕΑ Σερρών που προαναφέρθηκε και θα εξυπηρετεί την Π.Ε Σερρών και το δήμο Κιλκίς, προβλέπονται επίσης Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) ανατολικού Τομέα στον Άγιο Αντώνιο Θέρμης για την εξυπηρέτηση της Π.Ε Χαλκιδικής και τους δήμους Καλαμαριάς, Πυλαίας-Χορτιάτη, Θερμαϊκού, Θέρμης, Θεσσαλονίκης (40%), δυναμικότητας 129.300 τόνων ετησίως και ΜΕΑ Δυτικού Τομέα στη Σίνδο δυναμικότητας 261.600 τόνων ανά έτος για τη Σίνδο και τους δήμους Αμπελοκήπων -Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Θεσσαλονίκης (60%), Κορδελιού -Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης-Συκεών, Παύλου Μελά και Ωραιοκάστρου» σημείωσαν και πρόσθεσαν ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από αυτή τη μεταφορά των σύμμεικτων αποκρύβονται και δεν αποτιμώνται.

Ανέφεραν ακόμη ότι παραβλέπεται και καταστρατηγείται η αρχή της εγγύτητας, δηλαδή ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της διαχείρισης των αποβλήτων στο κοντινότερο στον πολίτη επίπεδο, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η συμμετοχή και ο έλεγχος της τοπικής κοινωνίας.