Το βράδυ της περασμένης Κυριακής με μια οργισμένη δήλωση που δεν άφηνε περιθώρια για αμφισβητήσεις, ο Έλληνας πρωθυπουργός κάνει λόγο για «κρατική αεροπειρατεία» στην πτήση της Ryanair που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και εξαναγκάστηκε σε προσγείωση στο Μινσκ από την κυβέρνηση Λουκασένκο.

Η περίπτωση της πτήσης που αναστάτωσε όλη την Ευρώπη και έφερε άμεσα σκληρές κυρώσεις εις βάρος της Λευκορωσίας από την Ε.Ε. είναι πρωτοφανής, όμως οι αεροπειρατείες όχι, αφού εκατοντάδες δεκάδες επιβάτες και συνεπακόλουθα οι συγγενείς, οι φίλοι και οι κυβερνήσεις τους έχουν ζήσει τον τρόμο της αρπαγής στον αέρα, ενώ δυστυχώς σε κάποιες απ’ αυτές οι αεροπειρατές άφησαν πίσω τους αίμα και πόνο.

Η «χρυσή εποχή της αεροπειρατείας»

Στο βιβλίο του «Οι ουρανοί μάς ανήκουν» που κυκλοφόρησε το 2013 ο Αμερικανός Μπρένταν Κέρνερ αναφέρεται στην περίοδο 1968-1972 ως τη «χρυσή εποχή της αεροπειρατείας». Υπερβολικό; Καθόλου αν αναλογιστεί κανείς πως σε εκείνη μόνο την τετραετία περισσότερα από 130 αμερικανικά αεροπλάνα έπεσαν στα χέρια «πειρατών» των αιθέρων, ενώ υπήρξαν περιπτώσεις όπου στις ΗΠΑ έγινε παραπάνω από μια αεροπειρατεία σε μία μέρα! Tα αιτήματα χονδρικά χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τα λεφτά ή η... Κούβα! Συγκεκριμένα, οι περισσότεροι αεροπειρατές εκείνης της περιόδου ήταν μεμονωμένα άτομα που ζητούσαν από τις εκάστοτε αρχές μεγάλα χρηματικά ποσά ή έλεγαν στους πιλότους να οδηγήσουν το αεροπλάνο στην γειτονική Κούβα ή κάποιο άλλο κομμουνιστικό κράτος (ήταν στα μέσα του Ψυχρού Πολέμου, άλλωστε) με αποτέλεσμα, μάλιστα, όπως λένε οι αμερικανικές εφημερίδες της εποχής η φράση «Πήγαινέ με στην Κούβα» να έχει γίνει καθημερινής χρήσης σαν ένα κακό ανέκδοτο.

Κι όταν οι αμερικανικές κυβερνήσεις, αλλά και εκείνες του υπόλοιπου κόσμου είδαν και... απόειδαν, πήραν μέτρα και οι αεροπειρατείες έληξαν με ενόχληση από τους εντατικούς ελέγχους για όλους όσοι θέλουν να ταξιδέψουν, αλλά χωρίς αιματοχυσία.

Oι αεροπειρατείες που έμειναν στην ιστορία

25 Σεπτεμβρίου 1932: Σε μια από τις πρώτες καταγεγραμμένες αεροπειρατείες στην ιστορία, τρεις άντρες αρπάζουν από ένα υπόστεγο αεροδρομίου της Βραζιλίας ένα αεροσκάφος και μαζί κι έναν υπάλληλο και το σηκώνουν στον αέρα μάλλον από... τύχη. Καθώς κανείς τους δεν ήξερε να πιλοτάρει, το σκάφος συντρίβεται μετά από λίγα λεπτά και σκοτώνονται όλοι.

Δεκέμβριος 1999: Τρομοκράτες από το Πακιστάν παίρνουν τον έλεγχο αεροσκάφους της Indian Airlines και η αεροπειρατεία κρατά 7 ολόκληρες ημέρες! Οι ένοπλοι διατάζουν τον πιλότο να τους πάει από το Αμριτσάρ στη Λαχόρη κι έπειτα στο Ντουμπάι και στο Κανταχάρ, ενώ απελευθερώνουν σταδιακά 27από τους 176 ομήρους. Η περιπέτεια για τους υπόλοιπους λήγει όταν η Ινδία, ο νούμερο 1 εχθρός του Πακιστάν, συναινεί να απελευθερώσει τρεις τρομοκράτες που κρατούνταν στις φυλακές της.

1 Μαΐου 1962: Ένας ένοπλος εισβάλει στο κόκπιτ αεροσκάφους στις ΗΠΑ και απαιτεί η πτήση προς Φλόριντα να προσγειωθεί στην Αβάνα. Πρόκειται για την πρώτη από τις πολλές αεροπειρατείες με αίτημα την προσγείωση στην Κούβα που ακολούθησαν στις δεκαετίες του ’60 και του ’70.

Σεπτέμβριος 1970: Μέλη του Παλαιστινιακού Απελευθερωτικού Μετώπου αρπάζουν ταυτόχρονα τέσσερα αεροσκάφη κρατώντας ομήρους περισσότερους από 300 επιβάτες. Είχε προηγηθεί λίγους μήνες νωρίτερα η ανατίναξη αεροσκάφους της Swissair με 47 επιβάτες. Οι αεροπειρατείες λήγουν με ικανοποίηση των αιτημάτων της PLO, ενώ μέχρι τώρα είναι κοινώς αποδεκτό πως η ελβετική κυβέρνηση έκανε μυστική συμφωνία με τους Παλαιστίνιους να μην ξαναβάλουν πολίτες της στο στόχαστρο, όπως και έγινε.

24 Nοεμβρίου 1971: Παραμονές της περίφημης Γιορτής των Ευχαριστιών, ένας ένοπλος με το όνομα Ντι Μπι Κούπερ σηκώνεται από τη θέση του στη διάρκεια της πτήσης από το Όρεγκον προς το Σιάτλ και απαιτεί 200.000 δολάρια κι ένα αλεξίπτωτο, απειλώντας να ανατινάξει το αεροπλάνο. Το αίτημά του γίνεται αποδεκτό, το αεροσκάφος προσγειώνεται στο Σιάτλ για να κατέβουν οι όμηροι, ανεφοδιάζεται και ξανασηκώνεται στον αέρα με μοναδικούς επιβαίνοντες τον Κούπερ και το πλήρωμα. Κάπου πάνω από τα βουνά Κασκέιντ, ο Κούπερ πέφτει με το αλεξίπτωτο και εξαφανίζεται για πάντα με αποτέλεσμα να γίνει αμερικανικός θρύλος...

Ιούνιος 1971: Συμπατριώτης του Κούπερ που ζήλεψε τη δόξα του και τα λεφτά, κάνει αεροπειρατεία σε σκάφος της American Airlines από τον Σεντ Λούις στην Τούλσα της Οκλαχόμα και απαιτεί μισό εκατομμύριο δολάρια! Το ποσό συγκεντρώθηκε και καθώς το αεροπλάνο με τον δράστη ήταν στο διάδρομο προσγείωσης, ένας κάτοικος της περιοχής εξοργισμένος από την ιστορία που άκουγε λάιβ στο ραδιόφωνο, «μπούκαρε» με το αγροτικό του στο αεροδρόμιο κι εμβόλισε το παρκαρισμένο Boeing! Τελικά, ο Μάρτιν Τζ. Μακ Νάλι επιβιβάστηκε σε άλλος αεροσκάφος, πήδηξε κι αυτός με αλεξίπτωτο, όμως οι αρχές κατάφεραν να τον βρουν και να τον συλλάβουν.

14 Ιουνίου 1975: Λίγο μετά την απογείωσή της από το αεροδρόμιο του Ελληνικού όπου είχε κάνει την πρώτη της στάση μετά την αναχώρηση από το Κάιρο, η πτήση της TWA με τελικό προορισμό το Σαν Ντιέγκο, πέφτει στα χέρια τρομοκρατών της Χεζμπολάχ, που απαιτούν την άμεση απελευθέρωση 700 συναγωνιστών τους από το Ισραήλ. Υπό την απειλή των όπλων τους, το αεροσκάφος πηγαινοέρχεται μεταξύ Βυρηττού και Αλγερίου για δύο ολόκληρες εβδομάδες, κάποιοι όμηροι απελευθερώνονται στην πορεία, ενώ εκείνοι με τα ισραηλινά επίθετα κρατούνται ξεχωριστά. Οι τρομοκράτες σκοτώνουν εν ψυχρώ έναν αμερικανό επιβάτη ενώ μετά από δύο εβδομάδες, μέρος των αιτημάτων τους ικανοποιείται και η αεροπειρατεία λήγει.

Ιούλιος 1976: Μέλη της PLO σε συνεργασία με Γερμανούς της Μπάιντεν Μάινχοφ επιβιβάζονται και πάλι από την Αθήνα σε πτήση της Air France που είχε ξεκινήσει από το Τελ Αβίβ με προορισμό το Παρίσι. Αναγκάζουν τον πιλότο να ταξιδέψει μέχρι την Ουγκάντα και οχυρώνονται με τις ευλογίες του δικτάτορα Αμίν Ντάντα στο αεροδρόμιο του Έντεμπε. Μετά από δύο εβδομάδες, το Ισραήλ οργανώνει την περίφημη «Επιχείρηση: Έντεμπε» και απελευθερώνει τους ομήρους, όμως χάνει ένα επίλεκτο μέλος των Ειδικών Δυνάμεων, τον Γιονάταν Νετανιάχου, αδερφό του σημερινού πρωθυπουργού.

11 Σεπτεμβρίου 2001: Οι αεροπειρατείες που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στο συλλογικό υποσυνείδητο της ανθρωπότητας.

Τέσσερα αεροπλάνα πέφτουν στα χέρια αδίστακτων τρομοκρατών της Αλ Κάιντα. Δύο εξ αυτών συντρίβονται στους Δίδυμους Πύργους του Μανχάταν, ένα στο Πεντάγωνο κι ένα σε ένα χωράφι στην Πενσυλβάνια. Ο δραματικός απολογισμός είναι περισσότεροι από 3.000 νεκροί σε αέρα και έδαφος στην μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία των ΗΠΑ.

29 Mαρτίου 2016: Ένοπλος άντρας αναγκάζει με την απειλή όπλου τον πιλότο της πτήσης MS181 από την Αλεξάνδρεια προς το Κάιρο να προσγειωθεί στη Λάρνακα. Η περιπέτεια των ομήρων τελειώνει με τη σύλληψη του αεροπειρατή στην Κύπρο, ενώ στην απολογία του λέει πως το έκανε προκειμένου να πάει στη γυναίκα που αγαπούσε και τον απέρριπτε!

Η προηγούμενη «κρατική αεροπειρατεία»

Την 1^η Ιουλίου του 2013 το αεροπλάνο του Προέδρου της Βολιβίας Έβο Μοράλες με το οποίο ο ίδιος επέστρεφε στη χώρα του από τη Ρωσία, προσγειώνεται αναγκαστικά στην Βιέννη. Σύμφωνα με την εξήγηση της Δύσης, οι πιλότοι αντιμετώπισαν πρόβλημα στο σύστημα ανεφοδιασμού και ζήτησαν επείγουσα προσγείωση στην αυστριακή πρωτεύουσα, όμως η Βολιβία και οι σύμμαχοί της είπαν ξεκάθαρα πως το αεροπλάνο, όπως κι αυτό τώρα της Ryanair, έπεσε θύμα «κρατικής αεροπειρατείας» από τις ΗΠΑ, καθώς υπήρχαν υπόνοιες πως μέσα σ’ αυτό ήταν και ο διάσημος «χάκερ» Έντουαρντ Σνόουντεν. Μάλιστα, Ισπανία, Γαλλία, Πορτογαλία και Ιταλία απέρριψαν το αίτημα του προεδρικού αεροσκάφους να προσγειωθεί σε κάποιο από τα αεροδρόμιά τους, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά πως υπήρχαν οι πληροφορίες για τον Σνόουντεν και δεν ήθελαν μπλεξίματα με τις ΗΠΑ που τον καταζητούσαν.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 30.05.2021