Την ανάδειξη των κυριότερων προβλημάτων, της βιωσιμότητας και της κοινωνικής συνοχής της Θεσσαλονίκης επιχειρεί να αναδείξει το Δημοτικό Συμβούλιο Νέων Θεσσαλονίκης με τη διημερίδα που διοργανώνει και ξεκίνησε σήμερα, Παρασκευή, στην αίθουσα «Μανώλης Αναγνωστάκης» του δημαρχιακού μεγάρου υπό τον τίτλο «Η Θεσσαλονίκη της επόμενης δεκαετίας: Άξονες Ανάπτυξης: Εκπαίδευση, Περιβάλλον, Πολιτισμός και Επιχειρηματικότητα».

Πριν τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν σε πάνελ, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης και του Δ.Σ. Νέων απηύθυναν χαιρετισμό. «Κάποιες πόλεις οργανώνουν, σχεδιάζουν και ολοκληρώνουν και εμείς εδώ ακόμα μαλώνουμε», δήλωσε η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης, Βούλα Πατουλίδου.
Απευθυνόμενη προς τους νέους που παρακολουθούν τη διημερίδα, τόνισε: «Είστε το απόλυτο παράσημό μας. Έρχονται εδώ μεγάλες εταιρείες και λειτουργούν με εσάς», αξιοποιώντας το επιστημονικό δυναμικό της πόλης.

Τους προέτρεψε μάλιστα να διεκδικούν το δίκιο τους παραπέμποντάς τους στη στάση ζωής της Μελίνας Μερκούρη και στην επιστολή που είχε λάβει από εκείνη μετά το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στη Βαρκελώνη. «Πέτα κορίτσι μου, πέτα και διεκδίκησε τα δίκια της Ελλάδος», έγραφε η επιστολή της Μ. Μερκούρη, με την κ. Πατουλίδου να παροτρύνει τους νέους να υιοθετήσουν αυτή την προτροπή.

Μέσω διαδικτύου απευθύνθηκε στους νέους η Κατερίνα Νοτοπούλου, βουλευτής Α Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ και επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Θεσσαλονίκη Μαζί». Συνεχάρη τα παιδιά για την πρωτοβουλία που έλαβαν ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή που «δοκιμάζεται η Δημοκρατία στη χώρα».

Η Θεσσαλονίκη έχει δυνατότητες και κυρίως τους φοιτητές και τα πανεπιστήμια, παρατήρησε η βουλευτής και πρόσθεσε πως «την περίοδο της πανδημίας καταλάβαμε πάρα πολύ καλά ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Στοχοποιήθηκε η νεολαία» η οποία σήμερα είναι αντιμέτωπη, μεταξύ άλλων, με χαμηλούς μισθούς.

«Σήμερα η Θεσσαλονίκη είναι καθηλωμένη», συνέχισε η κ. Νοτοπούλου και παρατήρησε ότι «ο συμβιβασμός δεν ταιριάζει στη νέα γενιά. Ξέρει τις ανάγκες της και να δημιουργεί». Υπό αυτό το πρίσμα, η Κ. Νοτοπούλου ζήτησε να ενισχυθεί το Δ Σ. Νέων και συγκεκριμένα να αποκτήσει πόρους και έναν χώρο για να συνεδριάζει.

Ο Μάκης Μπαρμπούνης πρόεδρος των Alumni του Δ.Σ. Νέων εξήγησε ότι έναν χρόνο πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη να τονιστούν τα προβλήματα της νεολαίας, ώστε να ληφθούν υπ' όψιν και να αναζητηθούν λύσεις.

Συνόψισε, δε, τα προβλήματα που ταλανίζουν τους νέους σήμερα, ως εξής:
1) Υψηλά ενοίκια
2) Ανάγκη για ένα ΑΠΘ που θα είναι εξωστρεφές και ασφαλές και θα δίνει προοπτική
3) Συγκοινωνίες
4) Η υιοθέτηση ενός παραγωγικού μοντέλου που μακροπρόθεσμα θα δίνει τη δυνατότητα να μένουν οι νέοι στη Θεσσαλονίκη.

Επίσης, ο κ. Μπαρμπούνης κατέθεσε την ιδέα να αποκτήσει η Θεσσαλονίκη έναν χώρο νεολαίας όπου θα κατατίθενται ιδέες για το μέλλον.
Τέλος, ζήτησε τα επτά Δημοτικά Συμβούλια Νέων της χώρας να συμμετάσχουν στη συζήτηση με τα αρμόδια υπουργείς για τη διεύρυνση του θεσμού σε όλη τη χώρα.

Ο Μάριος Σαπουντζάκης, πρόεδρος του Δ.Σ. Νέων Θεσσαλονίκης τόνισε ότι το Δ.Σ. στοχεύει να θεσπίσει μια ατζέντα για την πόλη. Η Θεσσαλονίκη αλλάζει παρά τις παθογένειες, όπως το θέμα του αστικού πρασίνου, που απαιτούν μία σύγχρονη αντιμετώπιση, ανέφερε ο κ. Σαπουντζάκης. Διαμήνυσε, δε, πως «θα σταθούμε αρωγοί αλλά και εποικοδομητικοί κριτές» σε όσα θα συμβούν στην πόλη.

Σχετικά με τη δράση του Δ.Σ. Νέων τα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του, είπε πως έχουν περάσει 300 μέλη, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί 40 παρεμβάσεις, όπως οι αφίσες στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ για την επιβατική συμπεριφορά.

Τα προβλήματα της εκπαίδευσης, τα σχέδια και τα αιτήματα προς την Πολιτεία

Στο πρώτο από τα δύο σημερινά πάνελ συζήτησης, το θέμα αφορούσε την εκπαίδευση.

Η Ιωάννα Κοσμοπούλου, αντιδήμαρχος Παιδείας, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στο πρόβλημα της έλλειψης σχολικών κτιρίων ιδίως τα τελευταία δύο χρόνια με την εφαρμογή της δίχρονης προσχολικής εκπαίδευσης. Όπως είπε, σε δύο χρόνια ο δήμος ενσωμάτωσε 400 νήπια σε 21 νέες αίθουσες, αν και οι περισσότερες είναι προκατασκευασμένες αίθουσες ελαφριάς κατασκευής. 

Παράλληλα ο δήμος σχεδιάζει για τα επόμενα τέσσερα χρόνια 22 νέες αίθουσες για τη δίχρονη προσχολική αγωγή, ενώ ήδη «τρέχουν» μελέτες για την ενεργειακή αναβάθμιση των σχολείων στις οδούς Συγγρού, Ικτίνου και Ολυμπιάδος. Επίσης, υπό μελέτη βρίσκονται τα έργα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε στέγες 100 σχολείων, αντικατάστασης όλων των λαμπτήρων στα σχολεία και ο εξ' αποστάσεως έλεγχος του φυσικού αερίου. Εξάλλου, η κ. Κοσμοπούλου ζήτησε από την Πολιτεία να «εκφράσει ξεκάθαρα τη βούλησή της» να ενισχύσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση όχι μόνο σε επίπεδο χρηματοδότησης, αλλά και στο κομμάτι της συνδιαμόρφωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Ο Γρηγόρης Ζαρωτιάδης, κοσμήτορας της σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ έθεσε τρία ερωτήματα: τι μπορεί να εισφέρει η Παιδεία στην τοπική ανάπτυξη, πού βρίσκεται σήμερα η εκπαίδευση και πώς μπορεί να συνεισφέρει η Τ.Α. σε αυτή. 

Ο κ. Ζαρωτιάδης διατράνωσε πως η Παιδεία είναι δημόσιο αγαθό γιατί τα οφέλη της ξεπερνούν την όποια δυνατότητα εμπορευματοποίησής της. Συμπλήρωσε, όμως, ότι στο σημερινό σύστημα έχει θέση η ιδιωτική εκπαίδευση, αλλά χωρίς να αλλοιώνει τον χαρακτήρα της δημόσιας. Κατά την άποψή του η Παιδεία μπορεί να αποτελέσει εξαγώγιμο προϊόν για τη Θεσσαλονίκη, διότι έχει ένα πολύ θετικό εκτόπισμα στον υπόλοιπο κόσμο. 

Ωστόσο, «τα πράγματα σήμερα δεν είναι καθόλου καλά γιατί υπάρχει προκλητική υποχρηματοδότηση» και «άδικα και προκλητικά χαμηλοί μισθοί» για τους εκπαιδευτικούς, δήλωσε ο κ. Ζαρωτιάδης. Ακολούθως παρατήρησε πως η Παιδεία είναι πεδίο μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και ανταγωνισμών, ενώ χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο, ειδικά σε ό,τι αφορά το λύκειο, τον τρόπο εισαγωγής στο πανεπιστήμιο και την ανάγκη χάραξης δύο οδών για τους νέους: της επαγγελματικής και της τεχνικής εκπαίδευσης σε ανώτερο και ανώτατο επίπεδο. Μάλιστα σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα πρέπει να δύναται ο κάθε νέος να μεταπηδά από τον ένα τομέα στον άλλο, πρόσθεσε ο κ. Ζαρωτιάδης. 

Κατέληξε, δε, προβλέποντας πως «θα ζήσουμε επαναστατικές αλλαγές διότι η απόσταση μεταξύ των δυνατοτήτων μας και της πραγματικότητάς μας, μεγαλώνει και ενισχύονται οι επαναστατικές ορμές. Εσείς είστε η γενιά που θα τις πραγματώσει. Δεν ξέρουμε όμως αν θα γεννήσει κάτι προοδευτικό ή σκοτεινό. Είναι στα χέρια σας».

Ο Γιάννης Αμανατίδης, βουλευτής Ά Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, σημείωσε πως δύο είναι οι επιλογές που συγκρούονται στην εκπαίδευση: η μία είναι η υπηρέτηση της δημόσιας ποιοτικής εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς και αποτελεί το αντιστάθμισμα στις κοινωνικές ανισότητες. Η άλλη επιλογή είναι η νεοφιλελεύθερη: η παιδεία είναι υπηρεσία και υπόκειται στους νόμους της ελεύθερης αγοράς. Το δημόσιο σχολείο και πανεπιστήμιο δεν καταργείται, αλλά εγκαταλείπεται μέσω της υποχρηματοδότησης.

Στο επίκεντρο η ενέργεια και το περιβάλλον

Στο δεύτερο πάνελ της διημερίδας το θέμα ήταν το περιβάλλον και η ενέργεια. Η ευρωβουλευτής της ΝΔ, Μαρία Σπυράκη, επισήμανε το σχέδιο της Ε.Ε. και τις κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την επέκταση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Επίσης, χαρακτήρισε βραχύβια την επιστροφή του λιγνίτη που επιβλήθηκε από την ενεργειακή κρίση, εκτιμώντας ότι θα διαρκέσει για 3-4 χρόνια.
Άλλο ένα μέτρο της Ε.Ε. είναι οι συμπτύξεις επιχειρήσεων με στόχο την αύξηση των εταιρειών που θα κατασκευάζουν φωτοβολταϊκά.
Οι παραπάνω ενέργειες πλαισιώνονται από τον στόχο για 0,8% εξοικονόμηση ενέργειας στα σπίτια των Ευρωπαίων, ανά τριετία.

Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Σπυράκη, η Ελλάδα είναι σήμερα 18.9% λιγότερο αποδοτική σε σχέση με τον Μ.Ο. της Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της ενέργειας.

Ακολούθως, η ευρωβουλευτής παρέπεμψε στην έκθεση ACER για το 2022 η οποία έδειξε ότι στην Ελλάδα οι πολίτες διοχετεύουν το 6% του εισοδήματός τους σε λογαριασμούς για ηλεκτρικό ρεύμα και το 13% για φυσικό αέριο.

Σε ό,τι αφορά το μέλλον, οι "Μillenials", όσοι δηλαδή γεννήθηκαν στις δεκαετίες του 1980 και 1990, κατανοούν καλύτερα το γεγονός ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην κλιματική αλλαγή, παρατήρησε η ίδια.

Απευθυνόμενη στους νέους, η κ. Σπυράκη δήλωσε πως «το μεγαλύτερο εμπόδιο σήμερα είναι ότι δεν συμμετέχετε στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Δεν ακούμε αυτή τη φρέσκια φωνή» για να προκύψουν καλύτερες λύσεις. Κλείνοντας πάντως, η ευρωβουλευτής εκτίμησε πως Ένας μεγάλος ενάρετος κύκλος «είναι μπροστά μας».

Από την πλευρά του ο Πέτρος Κόκκαλης, ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, διαμήνυσε ότι «είναι στο χέρι μας να φέρουμε ριζικές και οριζόντιες αλλαγές στην ενέργεια, τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε υλικά όπως τα πλαστικά». «Η δράση για την κλιματική αλλαγή συνδέεται άμεσα με την καταπολέμηση των ανισοτήτων. Ένας κόσμος χωρίς ορυκτά καύσιμα θα έχει πολύ λιγότερους λόγους» για να προκαλούνται πόλεμοι, πρόσθεσε ο ίδιος.

Ο αγώνας θα πρέπει να βασιστεί σε μια πλατιά συμμαχία η οποία να είναι δίκαια για να συνδιαμορφώνουν οι πολίτες τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν «σε σχεδόν τα πάντα» και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, εκτίμησε αμέσως μετά. Ειδικότερα, τα φωτοβολταϊκά στις ταράτσες στην Ελλάδα θα μπορούσαν να καλύψουν το 73% των ηλεκτρικών αναγκών της χώρας, σύμφωνα με καταγραφή που έκανε το σύστημα "Copernicus", εξήγησε ο κ. Κόκκαλης.

Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε ο Αντώνης Σαουλίδης, μέλος του πολιτικού συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και δημοτικός σύμβουλος Νεάπολης Συκεών, σημειώνοντας προς τους παριστάμενους νέους πως «είναι στο χέρι σας αν αυτό το ασημικό, ο πλανήτης, θα μαυρίσει ή αν θα το κρατήσουμε λαμπερό».

Τόνισε την ανάγκη να σχεδιαστεί το μέλλον συλλογικά, παρατηρώντας πως οι νέοι διεκδικούν τη θέση τους σε αυτόν. «Όταν μιλάμε για δημόσιες πολιτικές, ο ορίζοντας οφείλει να ξεδιπλώνεται σε βάθος χρόνου. Η συζήτηση για τη Θεσσαλονίκη της επόμενης δεκαετίας ίσως έχει αργήσει να γίνει», αλλά έστω και τώρα πρέπει να γίνει, εκτίμησε ο κ. Σαουλίδης. Οι λύσεις πρέπει να έχουν ως επίκεντρο το πολεοδομικό συγκρότημα και όχι μόνο τον δήμο Θεσσαλονίκης ξεκαθάρισε ο κ. Σαουλίδης. Ειδάλλως, «Θα έχουμε υποσκάψει κάθε δυνατότητα ανάκαμψης», προειδοποίησε.

Εν συνεχεία υπενθύμισε ότι η Θεσσαλονίκη έχει από τις χειρότερες αναλογίες πρασίνου ανά κάτοικο στην Ευρώπη, ο δημόσιος χώρος είναι επιβαρυμένος από την πυκνή δόμηση, η ποιότητα του αέρα είναι από τις χειρότερες, το Σέιχ Σου αργοσβήνει, αναπτύσσονται φαινόμενα θερμικής νησίδας σε πολλά σημεία της πόλης, η διαχείριση των απορριμμάτων είναι πολύ πίσω σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και οι πολίτες δεν έχουν κίνητρο για να αλλάξουν νοοτροπία. Έτσι, σήμερα απαιτούνται σοβαρές δημόσιες συγκοινωνίες με επέκταση προς τα δυτικά και την εκπόνηση νέας κυκλοφοριακής μελέτης, διότι ακόμα και το μετρό που κατασκευάζεται σχεδιάστηκε με βάση τις ανάγκες πριν από 30 χρόνια, διαμήνυσε ο Α. Σαουλίδης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το «φρακάρισμα και οι καθυστερήσεις στην ανακύκλωση» προκαλούν πρόβλημα, δεδομένου ότι ένας στους δύο μπλε κάδους γυρίζει στη χωματερή, καθώς η εκάστοτε χρηματιστηριακή αξία του κάθε ανακυκλώσιμου υλικού, οδηγεί τους ιδιώτες στο να χαρακτηρίζουν «σκουπίδια» όσα υλικά δεν τους συμφέρουν οικονομικά να τα ανακυκλώσουν. Ταυτόχρονα πρότεινε να εφαρμοστεί το μέτρο «όσο ρυπαίνεις τόσο πληρώνεις», όπως συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Ακόμα, χαρακτήρισε ανάγκη την προστασία του Θερμαϊκού κόλπου και του Σέιχ Σου και υπερθεμάτισε τη χρησιμότητα που θα έχει η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στα δημοτικά κτίρια και η ενεργειακή αναβάθμισή τους, όπως επίσης και στα νοικοκυριά. Τέλος, πρότεινε την επιδότηση της εγκατάστασης ηλιακών θερμοσίφωνων στα σπίτια, καθώς οδηγούν σε εξοικονόμηση έως και 20% στην ενέργεια, ενώ αυτές οι συσκευές κατασκευάζονται στην Ελλάδα.

Μετά από τις τοποθετήσεις ακολούθησαν ερωτήσεις από τρεις νέους και νέες που παρακολουθούν τη διημερίδα.