17/12/2023 08:15
Το ΠΑΣΠΕ πρωτοστατεί χρόνια στις προσπάθειες επιστροφής των κειμηλίων στην Παναγία Σουμελά ενώ τις τελευταίες εβδομάδες το αίτημα επικαιροποιήθηκε με αφορμή την ανακαίνιση της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα και την επαναλειτουργία της μετά από πέντε χρόνια, σε συνδυασμό με την επίσκεψη του Τούρκου Πρόεδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη χώρα μας στις 7 Δεκέμβρη.
Όπως τονίζει στο makthes.gr, ο επίτιμος πρόεδρος του ΠΑΣΠΕ, Στέφανος Τανιμανίδης «αυτά τα κειμήλια είναι τα Ελγίνεια των Ποντίων και ζητάμε να επιστρέψουν στην φυσική τους θέση, στην ιστορική μονή στην Τραπεζούντα».
Με την αφορμή την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, το ΠΑΣΠΕ έστειλε επιστολή τόσο στον πρωθυπουργό όσο και τους αρχηγούς των κομμάτων ενώ μάλιστα εκπρόσωποι του συμβουλίο πραγματοποίησαν και μια συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη ώστε το θέμα να μπει στην ατζέντα: «υπάρχουν ευβήκοοι νόες, μας ακούν με πολύ ενδιαφέρον» τονίζει ο κ. Τανιμανίδης και προσθέτει πως «πολιτικά υπάρχει μια κινητικότητα τελευταία, έχουν γίνει κάποιες σχετικές ερωτήσεις στη Βουλή ενώ το θέμα αναδεικνύεται και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης».
Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Λονδίνο, ο κ. Τανιμανίδης σημειώνει ότι εξίσου σημαντικά είναι και τα κειμήλια δύο χιλιάδων ετών της Παναγίας Σουμελά. Ο ίδιος σημειώνει πως πρόκειται για δεκάδες κειμήλια της Μονής, ιερά σκεύη, άμφια, χειρόγραφα κείμενα και ευαγγέλια της Μονής που έχουν καταγραφεί και αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε αποθήκες.
«Τα κειμήλια κουβαλάνε μια ολόκληρη ιστορία. Αν επιστρέψουν στην ιστορική μονή, 'υποχρεωτικά' θα αναδειχθεί η ιστορικότητα και η ελληνικότητά τους» τονίζει ο κ. Τανιμανίδης
«Η Παναγία Σουμελά δέχεται ένα εκατομμύριο επισκέπτες το χρόνο για πλέον λειτουργεί ως μουσείο.Το αίτημα για την επιστροφή των κειμηλίων της Παναγίας Σουμελά δεν είναι μόνο δικό μας: το 2017 το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας αναζήτησε επίσημα τα κειμήλια αλλά δεν επιστράφηκαν. Πρέπει να γίνει επίσημο αίτημα από την ελληνική κυβέρνηση».
«Διαχρονικά, τα τελευταία 15 χρόνια, σαν ΠΑΣΠΕ έχουμε επισκεφθεί όλους τους υπουργούς εξωτερικών και όλους τους αρχηγούς κομμάτων στην χώρα. Όλοι είχαν θετική ανταπόκιριση αλλά δεν έχει ενταχθεί, από όσο ξέρω, στον ελληνοτουρκικό διάλογο».
Φωτογραφίες: Από την παρουσία το 2010. μετά 88 χρόνια ιστορική θεία λειτουργία, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο στη Μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο. Μετά την λειτουργία το 2010 στη Μονή της Σουμελά στον Πόντο, τραγουδώντας με τον αείμνηστο μητροπολίτη Δράμας Παύλο και συμπατριώτες, τη δόξα της Παναγίας, με την συνοδεία της ποντιακής λύρας.
«Προ 15ετίας το διοικητικό συμβούλιο της νέας μονής 'Παναγιά Σουμελά' στην Ελλάδα ανακάλυψε ότι υπήρχαν κειμήλια από την ιστορική μονή που λεηλατήθηκε και καταστράφηκε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Συνεργαστήκαμε με έναν Τούρκο αρχαιολόγο ο οποίος τα φωτογράφησε και εκδώσαμε ένα συλλογικό τόμο με όλα τα κειμήλια, 77 στο σύνολο».
Στα κειμήλια περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η αυθεντική ξύλινη σταυροθήκη του Τιμίου Σταυρού, σε μορφή δίπτυχου, του Μανουήλ Γ’ του Μεγαλοκομνηνού, το Χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα Αλεξίου Γ, τετραευαγγέλια της Mονής σε ομοιογραφική αναπαραγωγή, κεντημένη εικόνα της Παναγίας της Μονής Σουμελά του 1758, αρχιερατικές μήτρες, εκκλησιαστικά υφαντά, εγκόλπια, μήτρα μοναχικού σχήματος της Μονής, ένα Ιερό Ευαγγέλιο με ρωσικοελληνική γραφή, αντίγραφα Πατριαρχικών σιγιλίων κ.ά. Ανάμεσα στα κειμήλια που βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άγκυρας, περιλαμβάνονται 67 χειρόγραφοι κώδικες και δεκάδες βιβλία της Μονής, επιτραχήλια, λάβαρα και άλλα αντικείμενα.
Αυτή τη στιγμή, στη νέα Μονή της Παναγίας Σουμελά, στo Bέρμιο, στην Καστανιά Βεροίας, φυλάσσονται η ιστορική εικόνα της Παναγίας Σουμελά, το Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστοφόρου του 6ου αιώνα και ο Σταυρός του αυτοκράτορα Μανουήλ του 14ου αιώνα. Η εντολή για τη μεταφορά των τριών κειμηλίων από την Τουρκία στην Ελλάδα έγινε το 1930, κατόπιν συνάντησης των τότε Πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας, Ελευθέριου Βενιζέλου και Ισμέτ Ινονού όπως αναφέρει ο κ. Τανιμανίδης. Η μεταφορά τους στην Ελλάδα έγινε το 1931 με την παραχώρηση από πλευράς της Τουρκικής Κυβέρνησης της σχετικής άδειας και τη σύναψη σχετικού πρωτοκόλλου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Τέλος, το ΠΑΣΠΕ έχει και ένα ακόμα αίτημα: την επαναλειτουργία του ναού της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας και πάλι ως Μουσείου και την αναστήλωση των ερειπωμένων πλέον ιστορικών μοναστηριών του Αγίου Ιωάννη του Βαζελώνα και του Αγίου Γεωργίου του Περιστερεώτα. «Όλα αυτά, εκτός από το γεγονός ότι θα διασώσουν την ποντιακή μνήμη, θα κάνουν καλό και στον τουρισμό της Τουρκίας» καταλήγει ο κ. Τανιμανίδης.
Η αυθεντική ξύλινη σταυροθήκη του Τιμίου Σταυρού του Μανουήλ Γ’ του Μεγαλοκομνηνού σε μορφή δίπτυχου
Τετραευαγγέλιo της Μονής της Παναγίας Σουμελά
Κεντημένη εικόνα της Παναγίας της Μονής Σουμελά του 1758
Λάβαρο της Μονής
Μήτρα μοναχικού σχήματος της Μονής
Επιτραχήλιο Μονής Παναγίας Σουμελά
Το ΠΑΣΠΕ πρωτοστατεί χρόνια στις προσπάθειες επιστροφής των κειμηλίων στην Παναγία Σουμελά ενώ τις τελευταίες εβδομάδες το αίτημα επικαιροποιήθηκε με αφορμή την ανακαίνιση της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα και την επαναλειτουργία της μετά από πέντε χρόνια, σε συνδυασμό με την επίσκεψη του Τούρκου Πρόεδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη χώρα μας στις 7 Δεκέμβρη.
Όπως τονίζει στο makthes.gr, ο επίτιμος πρόεδρος του ΠΑΣΠΕ, Στέφανος Τανιμανίδης «αυτά τα κειμήλια είναι τα Ελγίνεια των Ποντίων και ζητάμε να επιστρέψουν στην φυσική τους θέση, στην ιστορική μονή στην Τραπεζούντα».
Με την αφορμή την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, το ΠΑΣΠΕ έστειλε επιστολή τόσο στον πρωθυπουργό όσο και τους αρχηγούς των κομμάτων ενώ μάλιστα εκπρόσωποι του συμβουλίο πραγματοποίησαν και μια συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη ώστε το θέμα να μπει στην ατζέντα: «υπάρχουν ευβήκοοι νόες, μας ακούν με πολύ ενδιαφέρον» τονίζει ο κ. Τανιμανίδης και προσθέτει πως «πολιτικά υπάρχει μια κινητικότητα τελευταία, έχουν γίνει κάποιες σχετικές ερωτήσεις στη Βουλή ενώ το θέμα αναδεικνύεται και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης».
Με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Λονδίνο, ο κ. Τανιμανίδης σημειώνει ότι εξίσου σημαντικά είναι και τα κειμήλια δύο χιλιάδων ετών της Παναγίας Σουμελά. Ο ίδιος σημειώνει πως πρόκειται για δεκάδες κειμήλια της Μονής, ιερά σκεύη, άμφια, χειρόγραφα κείμενα και ευαγγέλια της Μονής που έχουν καταγραφεί και αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε αποθήκες.
«Τα κειμήλια κουβαλάνε μια ολόκληρη ιστορία. Αν επιστρέψουν στην ιστορική μονή, 'υποχρεωτικά' θα αναδειχθεί η ιστορικότητα και η ελληνικότητά τους» τονίζει ο κ. Τανιμανίδης
«Η Παναγία Σουμελά δέχεται ένα εκατομμύριο επισκέπτες το χρόνο για πλέον λειτουργεί ως μουσείο.Το αίτημα για την επιστροφή των κειμηλίων της Παναγίας Σουμελά δεν είναι μόνο δικό μας: το 2017 το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας αναζήτησε επίσημα τα κειμήλια αλλά δεν επιστράφηκαν. Πρέπει να γίνει επίσημο αίτημα από την ελληνική κυβέρνηση».
«Διαχρονικά, τα τελευταία 15 χρόνια, σαν ΠΑΣΠΕ έχουμε επισκεφθεί όλους τους υπουργούς εξωτερικών και όλους τους αρχηγούς κομμάτων στην χώρα. Όλοι είχαν θετική ανταπόκιριση αλλά δεν έχει ενταχθεί, από όσο ξέρω, στον ελληνοτουρκικό διάλογο».
Φωτογραφίες: Από την παρουσία το 2010. μετά 88 χρόνια ιστορική θεία λειτουργία, από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο στη Μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο. Μετά την λειτουργία το 2010 στη Μονή της Σουμελά στον Πόντο, τραγουδώντας με τον αείμνηστο μητροπολίτη Δράμας Παύλο και συμπατριώτες, τη δόξα της Παναγίας, με την συνοδεία της ποντιακής λύρας.
«Προ 15ετίας το διοικητικό συμβούλιο της νέας μονής 'Παναγιά Σουμελά' στην Ελλάδα ανακάλυψε ότι υπήρχαν κειμήλια από την ιστορική μονή που λεηλατήθηκε και καταστράφηκε μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Συνεργαστήκαμε με έναν Τούρκο αρχαιολόγο ο οποίος τα φωτογράφησε και εκδώσαμε ένα συλλογικό τόμο με όλα τα κειμήλια, 77 στο σύνολο».
Στα κειμήλια περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η αυθεντική ξύλινη σταυροθήκη του Τιμίου Σταυρού, σε μορφή δίπτυχου, του Μανουήλ Γ’ του Μεγαλοκομνηνού, το Χρυσόβουλο του Αυτοκράτορα Αλεξίου Γ, τετραευαγγέλια της Mονής σε ομοιογραφική αναπαραγωγή, κεντημένη εικόνα της Παναγίας της Μονής Σουμελά του 1758, αρχιερατικές μήτρες, εκκλησιαστικά υφαντά, εγκόλπια, μήτρα μοναχικού σχήματος της Μονής, ένα Ιερό Ευαγγέλιο με ρωσικοελληνική γραφή, αντίγραφα Πατριαρχικών σιγιλίων κ.ά. Ανάμεσα στα κειμήλια που βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άγκυρας, περιλαμβάνονται 67 χειρόγραφοι κώδικες και δεκάδες βιβλία της Μονής, επιτραχήλια, λάβαρα και άλλα αντικείμενα.
Αυτή τη στιγμή, στη νέα Μονή της Παναγίας Σουμελά, στo Bέρμιο, στην Καστανιά Βεροίας, φυλάσσονται η ιστορική εικόνα της Παναγίας Σουμελά, το Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστοφόρου του 6ου αιώνα και ο Σταυρός του αυτοκράτορα Μανουήλ του 14ου αιώνα. Η εντολή για τη μεταφορά των τριών κειμηλίων από την Τουρκία στην Ελλάδα έγινε το 1930, κατόπιν συνάντησης των τότε Πρωθυπουργών Ελλάδας και Τουρκίας, Ελευθέριου Βενιζέλου και Ισμέτ Ινονού όπως αναφέρει ο κ. Τανιμανίδης. Η μεταφορά τους στην Ελλάδα έγινε το 1931 με την παραχώρηση από πλευράς της Τουρκικής Κυβέρνησης της σχετικής άδειας και τη σύναψη σχετικού πρωτοκόλλου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Τέλος, το ΠΑΣΠΕ έχει και ένα ακόμα αίτημα: την επαναλειτουργία του ναού της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας και πάλι ως Μουσείου και την αναστήλωση των ερειπωμένων πλέον ιστορικών μοναστηριών του Αγίου Ιωάννη του Βαζελώνα και του Αγίου Γεωργίου του Περιστερεώτα. «Όλα αυτά, εκτός από το γεγονός ότι θα διασώσουν την ποντιακή μνήμη, θα κάνουν καλό και στον τουρισμό της Τουρκίας» καταλήγει ο κ. Τανιμανίδης.
Η αυθεντική ξύλινη σταυροθήκη του Τιμίου Σταυρού του Μανουήλ Γ’ του Μεγαλοκομνηνού σε μορφή δίπτυχου
Τετραευαγγέλιo της Μονής της Παναγίας Σουμελά
Κεντημένη εικόνα της Παναγίας της Μονής Σουμελά του 1758
Λάβαρο της Μονής
Μήτρα μοναχικού σχήματος της Μονής
Επιτραχήλιο Μονής Παναγίας Σουμελά
ΣΧΟΛΙΑ