Ο Τζον Λε Καρέ, που υπήρξε συνεργάτης των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, άρα τα κείμενα των βιβλίων του ήταν βιωματικά, και για μένα αυτό μετράει πολύ, είδε πολλές ταινίες να προέρχονται από λογοτεχνικά του κείμενα. Το ερώτημα παραμένει, και θα απαντηθεί σε αυτό το σημείωμα, ποιοι είναι οι σκηνοθέτες που τον διάβασαν καλύτερα; Μ’ αυτό εννοώ όχι εκείνους που μετέτρεψαν επιφανειακά τα βιβλία του σε κινηματογραφικές εικόνες, αλλά αυτούς που μπόρεσαν να ερμηνεύσουν την εσωτερική σημειολογία τους. Η τελευταία δεν έχει να κάνει μόνο με κατασκοπευτικές ιστορίες, αλλά ιδίως με τη μεγάλη μοναξιά των ηρώων, τα βαθύτατα υπαρξιακά τους ερωτήματα, τις ρωγμές και τα τραύματά τους, και τις συναισθηματικές αποτυχίες. Αυτός τελικά είναι ο Τζον Λε Καρέ, ο ανατόμος των απωλειών ας, της αποτυχίας μας στη ζωή, της αδυναμίας μας να συναντήσουμε τοπ χέρι του άλλου, της ανάγκης μας να εξομολογηθούμε ότι μας απάτησαν.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΑΤΗ

Ναι, μας απάτησαν, μας εξαπάτησαν, νιώσαμε την προδοσία και στον έρωτα και στην πατρίδα. Ακολουθεί ένα crash test που συνοδεύεται από βαθμολογία με τους δημιουργούς που κατάφεραν να μετατρέψουν τα τρωμένα συναισθήματα σε λιωμένες εικόνες.

1) Ο Αμερικανός Μάρτιν Ριτ, στο «Ο κατάσκοπος που γύρισε απ’ το κρύο», βαθμός 10. Για την τεράστια δυναμική με την οποία μετασχηματίστηκε σε ορμές θανάτου.

2) Ο Σουηδός Τόμας Άλφρεντσον με το «Ο κλήρος έπεσε στο Σμάιλι», βαθμός 10. Γιατί όταν σε εξαπατούν μόνη λύση να το ξεπεράσεις, είναι να μετατραπείς από χαμένο σημαίνον σε υπερόπτη της ίδιας σου της εξουσίας.

3) Ο Βραζιλιάνος Φερνάντο Μεϊρέγιες στο «Ο επίμονος κηπουρός», βαθμός 9,5. Γιατί όταν η συντριβή από συλλογική γίνεται και ειδική τότε κι η απελπισία μετατρέπεται σε μια αυτοκτονία χωρίς νόημα. Η αλήθεια δε θα λάμψει ποτέ.

4) Ο βρετανός Τζον Μπούρμαν στο «Ράφτη του Παναμά», βαθμός 9. Γιατί οι τεχνικές του λόγου είναι πιο ισχυρές από την ίδια την πλαστοπροσωπία.

Απέτυχαν να το διαβάσουν σωστά ο Αμερικάνος Τζόρτζ Ρόι Χίλ στη «Μικρή Τυμπανίστρια» γιατί μετέτρεψε την απελπισία μιας ερωτευμένης και προδομένης γυναίκας σε υστερικό αντιτρομοκρατικό οίστρο.

Ο Ολλανδός Αντόν Κόρμπιν στον «Υπ’ αριθμόν 1 καταζητούμενο», βαθμός 6. Γιατί ναι μέν «αραίωσε» σωστά τη δραματουργία και διηύρυνε τους κινηματογραφικούς χρόνους, αλλά οδηγήθηκε τελικά σε μία δικαιωμένη ασάφεια.

Ο Αυστραλός ΦρΕντ Σκεπίσι στη «Ρώσικη Εστία», βαθμός 7, γιατί σωστά μετέτρεψε το ρομαντισμό σε μορφή συναισθηματικής ευφορίας, αλλά δε διατήρησε ίχνος σωστών ρυθμών.

Έξω απ’ αυτά, ο γράφων ψηφίζει ως την πιο κοντινή προς αυτόν ταινία την «Κατάσκοπο του Λονδίνου» του Σίντνεϊ Λιουμέτ, γιατί είναι μια ταινία ποτισμένη από ιδρώτα, πικρία, γυναικείο άρωμα, απάτη, προδοσία, συγχώρεση, αποδοχή. Αυτή η ταινία μου λέει και μια μεγάλη αλήθεια της ζωής. Ποτέ μην ψάξεις σε μια απάτη που συμμετέχεις ποιος είναι ο πιο απατημένος, ή ο πιο χαμένος: ΕΙΣΑΙ ΜΟΝΟΝ ΕΣΥ!