Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού περιλαμβάνεται στις κορυφαίες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα όχι μόνο οι τουριστικές και οι επιχειρήσεις εστίασης αλλά και η βιομηχανία. Έρευνες φορέων της μεταποίησης που πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο διάστημα δείχνουν ότι παρά τη μείωση της ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης συνταξιούχων, πολλές επιχειρήσεις δεν καταφέρνουν τελικά να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας.

Είναι ενδεικτικό ότι ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος ξεκίνησε πρόσφατα πρωτοβουλία για σύσταση ψηφιακής πλατφόρμας μέσω της οποίας θα μπορούν να έρχονται στη χώρα εργαζόμενοι από τρίτες χώρες προκειμένου να καλυφθούν κενά στην ελληνική βιομηχανία, η οποία αναμένεται να λειτουργήσει το επόμενο διάστημα.

Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος του ΣΒΕ Λουκία Σαράντη: "Όσον αφορά την προσέλκυση εργαζομένων από τρίτες χώρες, ο ΣΒΕ σχεδιάζει προσεκτικά -από κοινού με άλλους φορείς- μία καινοτόμα πλατφόρμα, αντίστοιχη του μοντέλου που έχει αναπτυχθεί για τους εργάτες γης. Πρόκειται για έναν ψηφιακό μηχανισμό που θα λειτουργεί ως σημείο «συνάντησης» της προσφοράς με τη ζήτηση και θα διασφαλίζει τη νομιμότητα όλων των διαδικασιών".

"Αυτή τη στιγμή", προσθέτει, "η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική βιομηχανία. Ιδίως στις περιοχές της περιφέρειας, εξαιτίας του δημογραφικού. Τα κενά δεν εντοπίζονται σε μερικές μόνο ειδικότητες, αλλά σε όλο το εύρος θέσεων και ειδικοτήτων. Δυστυχώς, πουθενά η ζήτηση δεν υπερκαλύπτεται από την προσφορά. Αν πρέπει να ξεχωρίσουμε ορισμένους τομείς, στους οποίους παρατηρείται μεγαλύτερη έλλειψη, αυτοί σίγουρα είναι ο τομέας της πληροφορικής και κατ' επέκταση ειδικότητες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και τα στελέχη σε γραμμές παραγωγής. Να σημειώσω εδώ, ότι παρόλο που ακούγεται πως η AI θα μειώσει συνολικά τις θέσεις εργασίας, σύμφωνα με μελέτες, θα υπάρξει αύξηση των εξειδικευμένων θέσεων εργασίας στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας.

Σύμφωνα με μελέτη του ΣΕΒ και της ΕΥ για τη βιομηχανία που πραγματοποιήθηκε εφέτος (https://www.sev.org.gr/wp-content/uploads/2024/04/Manufacturing_Survey_19042024.pdf) η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί το δεύτερο σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η μεταποίηση, μετά το ενεργειακό κόστος ενώ οι επιχειρήσεις εκτιμούν ότι θα είναι στην πρώτη θέση την επόμενη τριετία.

Οι ελλείψεις εντοπίζονται τόσο στα εξειδικευμένα στελέχη όσο και σε ανειδίκευτο προσωπικό ενώ οι αιτίες του περιγράφονται ως εξής: Καθώς οι έμπειροι εργαζόμενοι συνταξιοδοτούνται, υπάρχει σημαντική έλλειψη εισερχόμενων ταλέντων. Η έλλειψη αυτή, εκτός από τη γήρανση του πληθυσμού αντανακλά και την ιστορική πτώση της βιομηχανίας απέναντι σε κλάδους όπως ο τουρισμός, αλλά και τη σημαντική απόσταση που παραμένει, μεταξύ της εκπαίδευσης/κατάρτισης και της αγοράς εργασίας. Το απασχολούμενο ανθρώπινο δυναμικό στην ελληνική μεταποιητική βιομηχανία μειώθηκε από 560.550 το 2007, σε 334.500 το 2015, ενώ το 2022 αυξήθηκε σε περίπου 413.000. Επιπλέον, η ζήτηση για υψηλά καταρτισμένους επαγγελματίες πανεπιστημιακής εκπαίδευσης έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά το φαινόμενο του brain drain, πολύ έντονο τα τελευταία χρόνια στην ελληνική πραγματικότητα, καθιστά όλο και πιο δύσκολη τη γεφύρωση του χάσματος δεξιοτήτων. Τέλος, η γεωγραφική τοποθεσία των εργοστασίων, που συχνά βρίσκονται μακριά από τα αστικά κέντρα, αποτελεί ένα επιπλέον εμπόδιο στην προσέλκυση εργαζόμενων.

Περαιτέρω, η ετήσια έρευνα του ΣΕΒ για τον "Σφυγμό του επιχειρείν" (https://www.sev.org.gr/wp-content/uploads/2024/01/2024-01-29_SEVBusinessPulse23_SR.pdf) αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις εκτιμούν ότι μπορούν να βελτιώσουν το εργασιακό περιβάλλον κυρίως μέσω αύξησης των οικονομικών απολαβών (67%), ευκαιριών συνεχούς ανάπτυξης και αναβάθμισης των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού (61%) και στήριξης του προσωπικού σε κρίσιμες φάσεις της ζωής του (54%). Αναγνωρίζουν δηλαδή ότι η αύξηση μισθών είναι ο βασικός τρόπος για να προσελκύσουν το ταλέντο και κατ' επέκταση να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και οι υπόλοιπες, σημαντικές, δράσεις έπονται.