Βρυξέλλες. Συνήθως ακούμε την πόλη στη φράση «γραφειοκρατία των Βρυξελλών», για να περιγράψουμε τις δαιδαλώδεις ή απλώς ακατανόητες σε εμάς κοινοτικές διαδικασίες. Η πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πολλά περισσότερα από την μπλε σημαία με τα 12 κίτρινα αστέρια.

Είναι Βαλονία και Φλάνδρα, είναι ένα μωσαϊκό ανθρώπων από πέντε ηπείρους που ζουν εκεί, είναι οι διαφορετικοί κόσμοι από γειτονιά σε γειτονιά. Ξεναγός μας αυτήν την εβδομάδα ο δημοσιογράφος - σύμβουλος Επικοινωνίας Μιχάλης Γουδής.

"Αποφάσισα να φύγω γιατί μερικές φορές η διέξοδος που αναζητά μία σχέση που πηγαινοέρχεται Αθήνα - Θεσσαλονίκη βρίσκεται εκτός Ελλάδος. Από την άλλη, ίσως αυτή να ήταν και η κατάλληλη δικαιολογία για να δοκιμάσω αυτό που πάντα ήθελα, δηλαδή τη ζωή μακριά από τη βολή της Θεσσαλονίκης και τις ελληνικές νόρμες.

Επέλεξα να ζήσω στις Βρυξέλλες γιατί είναι μια πόλη που προσφέρει ευκαιρίες, παρά τον έντονο ανταγωνισμό, σε όποιον επιθυμεί να ζήσει κατά κάποιο τρόπο ένα επαγγελματικό Erasmus. Βέβαια, τώρα πλέον οι έξι μήνες που αρχικά προέβλεπε το σχέδιο κοντεύουν να γίνουν έξι χρόνια -πολύ συνηθισμένη ιστορία εδώ. Επιπλέον, οι Βρυξέλλες είναι μία μητρόπολη τσέπης και ως εκ τούτου εξαιρετικά ενδιαφέρον μέρος για να ζει κανείς, καθώς συνδυάζει τις μικρές αποστάσεις με τα ερεθίσματα και την πολυμορφία πολύ μεγαλύτερων αστικών κέντρων. Καθοριστικό ρόλο, βέβαια, για την άφιξή μας στην πόλη έπαιξε η παρουσία αγαπημένων ανθρώπων μας εδώ. Είναι πολύ πιο ομαλή η προσγείωση όταν σε περιμένει κάποιος.

Το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση όταν μετακόμισα στις Βρυξέλλες ήταν πόσο διαφορετική είναι η πόλη από γειτονιά σε γειτονιά. Ακόμη και μία ώρα να περπατήσει κανείς, αντιλαμβάνεται αμέσως αυτόν τον πλούτο στο αστικό τοπίο. Λίγα βήματα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεδιπλώνεται η αφρικανική συνοικία του Matonge και μόλις διασχίσει κανείς το κανάλι βρίσκεται από τις ακριβές μπουτίκ της Dansaert του εμπορικού κέντρου στο Molenbeek. Η πόλη προσφέρεται για εξερεύνηση, καθώς κάθε μία από αυτές τις γειτονιές προσφέρει απλόχερα αρχιτεκτονική, κουζίνα και ανθρωπογεωγραφία με διαφορετικό χαρακτήρα.

Μία συνήθεια των κατοίκων της πόλης, η οποία μου αρέσει, είναι ο τρόπος που βιώνουν το καλοκαίρι. Η μέρα μοιάζει ατελείωτη -νυχτώνει μετά τις 22.00- και καλεί ανθρώπους όλων των ηλικιών έξω. Από τον Μάιο μέχρι τον Αύγουστο οι Βρυξέλλες είναι τελείως διαφορετικές και οι δημόσιοι χώροι έχουν την τιμητική τους. Πάρκα και πλατείες γεμίζουν από χαμογελαστούς ανθρώπους, μάλλον χάρη στη βιταμίνη D… Είναι πολύ ωραία η σχέση των Βρυξελλιωτών με το δημόσιο χώρο και η αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη προφανής -αν δεν υπήρχε η νέα παραλία και το λιμάνι, θα αγνοούνταν πλήρως η έννοια του όρου.

Οι άνθρωποι εδώ είναι… από κάθε γωνιά του πλανήτη. Αυτό είναι ένα από τα πιο όμορφα χαρακτηριστικά της πόλης. Παράλληλα, η νησίδα αυτή στη μέση του Βελγίου ανάμεσα στις σε μόνιμη αντιπαλότητα Φλάνδρα και Βαλονία, δεν έχει μία επικρατούσα κουλτούρα που να υπαγορεύει πώς πρέπει να ζει κανείς. Με κάποιο μαγικό τρόπο αυτή η κάπως ακανόνιστη συνύπαρξη λειτουργεί. Έχει ενδιαφέρον μάλιστα πόσο γρήγορα επανήλθε η κανονικότητα στην πόλη μετά τα τρομοκρατικά χτυπήματα του 2016.

Ένα καλό παράδειγμα της αστικής ζωής εδώ είναι -πιο σωστά θα είναι, μόλις ολοκληρωθεί- η πεζοδρόμηση του εμπορικού κέντρου, της περιοχής γύρω από τη λεωφόρο Anspach. Η πιλοτική εφαρμογή πέτυχε, η κοινωνία των πολιτών διεκδίκησε τη μονιμοποίησή της και η όψη της πόλης αλλάζει. Φυσικά, υπάρχουν πολλά μέσα να προσεγγίσει κανείς το κέντρο, ακόμη και ηλεκτρικά λεωφορεία για όσους επιθυμούν να ψωνίσουν. Να κάτι που θα έπρεπε να μπει στην ατζέντα της Θεσσαλονίκης (ότ)αν με το καλό λειτουργήσει το μετρό.

Δύο πράγματα με ενοχλούν στις Βρυξέλλες. Αφενός η έλλειψη καθαριότητας. Είναι ένα ζήτημα που πάντα μου το επισημαίνουν και οι επισκέπτες, αλλά κι ένα θέμα που επανέρχεται συνεχώς στο δημόσιο διάλογο. Αφετέρου και μάλλον περισσότερο με ενοχλεί η αγένεια και η έλλειψη διάθεσης εξυπηρέτησης σε καφέ, εστιατόρια και καταστήματα. Δε συνηθίζεται με τίποτα αυτό που αποκαλώ «κουλτούρα του ‘désolé’» (λυπάμαι, δεν μπορώ να κάνω κάτι).

Από τη Θεσσαλονίκη σταθερά μου λείπει, εκτός από τους δικούς μου ανθρώπους, η θάλασσα. Όταν δεν μπορείς να την έχεις στο βλέμμα σου τη στιγμή που τη θες, τότε καταλαβαίνεις τη σημασία της στην καθημερινότητά σου.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ο Μιχάλης Γουδής γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Μετά τις σπουδές του στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην Parallaxi, στην Καθημερινή και σε άλλα έντυπα, διαδικτυακά Μέσα και ραδιοφωνικούς σταθμούς. Τα τελευταία 5,5 χρόνια ζει και εργάζεται στις Βρυξέλλες ως υπεύθυνος Επικοινωνίας της Housing Europe. Μολονότι ολοκληρώνει τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην ανθρωπογεωγραφία και το χωρικό σχεδιασμό, είναι βέβαιος πως το αστικό περιβάλλον και ο τρόπος που αυτό μας καθορίζει θα συνεχίσει να τον απασχολεί για καιρό".

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 2 Δεκεμβρίου 2018