Η ιδιοκτησία γης, θα πουν όλοι όσοι έχουν... μπόλικη και υπήρξαν αρκετά έξυπνοι ώστε να επενδύουν σε αυτήν αντί σε πιο ελκυστικά αλλά και αβέβαιης απόδοσης υλικά ή άυλα προϊόντα, είναι η καλύτερη επένδυση.

Αυτό για τους... κοινούς πλην ζάπλουτους θνητούς σημαίνει αθρόα αγορά οικοπέδων ή κτιρίων. Όμως για έναν πολύ μπροστά από την εποχή του επιχειρηματία η γη δε σήμαινε αυτό που νομίζουμε, αλλά το έδαφος. Είτε αυτό είναι στη Γη μας, τον πλανήτη μας είτε πιο μακριά...

Ο λόγος για τον Ντένις Χόουπ, έναν πανέξυπνο Αμερικανό, ο οποίος το 1980 αποφάσισε μόνος του πως το Φεγγάρι του ανήκει και δεν έμεινε εκεί, αλλά το κατοχύρωσε κιόλας.

Η τολμηρή και μοναδική στα χρονικά διεκδίκησή του πυροδότησε συζήτηση, κριτική και μια νέα συζήτηση σχετικά με τα διεθνή δικαιώματα ιδιοκτησίας σε σεληνιακό έδαφος.

Το... σεληνιακό κίνητρο

Με την πρώτη ματιά, το κίνητρο του Ντένις Χόουπ φαίνεται να είναι το οικονομικό κέρδος. Ωστόσο, η σκέψη του πήγε πολύ πιο βαθιά. 

Ο επιχειρηματίας με την πράξη του να κατοχυρώσει ιδιοκτησιακά δικαιώματα στη Σελήνη πίστεψε ότι έχει το δικαίωμα να κατέχει το Φεγγάρι λόγω της έλλειψης ενός κυβερνώντος οργάνου ή ενός έθνους-κράτους που θα μπορούσε να αμφισβητήσει τον ισχυρισμό του. 

Πίστεψε επίσης στη διατήρηση και προστασία των φυσικών πόρων στη Γη, ενώ η κίνησή του ενθάρρυνε την εξερεύνηση και την ανάπτυξη στο διάστημα. 

Η συζήτηση γύρω από την ιδέα του Ντένις Χόουπ ήταν εκτεταμένη, με πολλούς να αμφισβητούν πώς ένα τέτοιο άτομο θα μπορούσε ενδεχομένως να κατέχει τη Σελήνη ή οποιοδήποτε μέρος της.

Οι νομικοί εμπειρογνώμονες διαφωνούν ως προς το τι συνιστά δικαιώματα ιδιοκτησίας της Σελήνης και εάν μπορούν να επιβληθούν ή όχι από ένα άτομο. Οι εμπειρογνώμονες σε θέματα δεοντολογίας έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με την πιθανή εκμετάλλευση των πόρων στο διάστημα και το κατά πόσον η ιδιοκτησία θα πρέπει να είναι δυνατή ακόμη και χωρίς διεθνή αναγνώριση ή ρύθμιση. 

Παρά αυτές τις επικρίσεις, ο Ντένις Χόουπ παραμένει απτόητος στην αποστολή του να δει τα δικαιώματα ιδιοκτησίας της σελήνης να αναγνωρίζονται σε παγκόσμια κλίμακα, πιστεύοντας ότι μπορεί να ανοίξει νέες ευκαιρίες για συνεργασία μεταξύ των εθνών όσον αφορά την περαιτέρω εξερεύνηση του σύμπαντος.

Εάν το πετύχει τελικά, αυτό θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις για το νόμο του διαστήματος και την εξερεύνηση όπως την ξέρουμε μέχρι σήμερα, ανοίγοντας το δρόμο για τις μελλοντικές γενιές να αναπτύξουν ακόμη περισσότερο τις γνώσεις μας για το διάστημα. 

Το αρχικό του σχέδιο 

Το 1980, ο Ντένις Χόουπ είχε μια πρωτοποριακή σκέψη: να πλασάρει τίτλους ιδιοκτησίας "οικοπέδων" στο Φεγγάρι. Για το σκοπό αυτό, ίδρυσε την Πρεσβεία της Σελήνης, μία νομική οντότητα αφιερωμένη στην πώληση αυτών των εγγράφων για 19,95 δολάρια το ένα και στη διαβεβαίωση της κατοχής του εδάφους της Σελήνης. 

Αυτός ο ισχυρισμός βασίστηκε σε ένα κενό εντός της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για το Διάστημα του 1967 που ορίζει ότι κανένα έθνος δεν μπορεί να κατέχει γη στο διάστημα. Για να υποστηρίξει το επιχείρημά του, ο Χόουπ έστειλε επιστολές σε όλες τις χώρες που είχαν υπογράψει τη συνθήκη ενημερώνοντάς τις για την πρότασή του και δημιουργώντας έναν επίσημο ιστότοπο. 

Επιπλέον, άρχισε να διαφημίζει την επιχείρησή του μέσω διαφόρων μέσων ενημέρωσης – μια ενέργεια που πυροδότησε αμέσως διαφωνίες και επικρίσεις και από τις δύο πλευρές.

Το κύριο σχέδιό του ήταν να χρησιμοποιήσει αυτά τα έγγραφα ως τρόπο άντλησης κεφαλαίων για περαιτέρω εξερεύνηση στο διάστημα καθώς και δημιουργία προσωπικού πλούτου μέσω επενδύσεων σε ακίνητα πέρα από τον πλανήτη μας.

Αν και αντιμετώπισε ανάμεικτες αντιδράσεις, ο Χόουπ συνεχίζει απτόητος στην αποστολή του να δει τα δικαιώματα ιδιοκτησίας της Σελήνης να αναγνωρίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Οι αντιδράσεις 

Από τότε που ο Ντένις Χόουπ δήλωσε την ιδιοκτησία του στη Σελήνη το 1980, υπήρξε μεγάλη διαμάχη και συζήτηση γύρω από το σχέδιό του. Οι κυβερνήσεις, οι διεθνείς οργανισμοί και οι επαγγελματίες νομικοί έχουν εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη νομιμότητά του λόγω της έλλειψης υφιστάμενης δικαιοδοσίας στο Φεγγάρι που θα μπορούσε να επιβάλει κάθε είδους δικαιώματα ιδιοκτησίας. 

Αυτό έχει οδηγήσει πολλούς να αναρωτιούνται εάν είναι ηθικά αποδεκτό για ένα άτομο να αποκτά προσωπικό πλούτο από ένα αντικείμενο που έχει ερευνηθεί από ανθρώπους μόνο για επιστημονικούς ή διερευνητικούς λόγους. 

Επιπλέον, χωρίς προηγούμενο για τη διεκδίκηση της νόμιμης ιδιοκτησίας ενός ουράνιου σώματος, η νομιμοποίηση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας της Σελήνης θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη στην πράξη - ακόμα κι αν οι αξιώσεις του αναγνωρίζονταν από κυβερνήσεις ή διεθνείς οργανισμούς. 

Η επίτευξη του στόχου του θα απαιτούσε την υπέρβαση διαφόρων υλικοτεχνικών προκλήσεων, όπως η δημιουργία υποδομής ικανής να συντηρεί την ανθρώπινη ζωή στο Φεγγάρι και να ρυθμίζει την εμπορική δραστηριότητα εκεί -και τα δύο απαιτούν σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις και οικονομική υποστήριξη από άλλες χώρες και ιδιωτικούς φορείς. 

Το τελικό αποτέλεσμα της αποστολής του Dennis Hope παραμένει αβέβαιο. Ωστόσο καταδεικνύει πόσο μακριά μπορεί να μας οδηγήσει η κατανόησή μας για το διάστημα όσον αφορά την εξερεύνηση και την ανάπτυξη. 

Υπάρχουν πολυάριθμοι ηθικοί προβληματισμοί που συνδέονται με αυτήν την προσπάθεια καθώς και τεχνικοί που καθιστούν την επιτυχία της μάλλον απίθανη. Όμως χρησιμεύει ως απόδειξη για το τι μπορεί να μας επιτρέψει να κάνουμε οι γνώσεις μας στο μέλλον.  

Το μέλλον των σεληνιακών δικαιωμάτων ιδιοκτησίας 

Η ανάπτυξη της εμπορικής εξερεύνησης του διαστήματος έχει οδηγήσει στην ανάγκη για μεγαλύτερη ρύθμιση όσον αφορά την εκμετάλλευση των εξωγήινων πόρων. 

Για το σκοπό αυτό, το 2020, υπογράφηκε η Συμφωνία της Άρτεμις, η οποία καθορίζει κατευθυντήριες γραμμές για τα έθνη να συνεργάζονται σε πολιτικές δραστηριότητες που σχετίζονται με ελεύθερα σώματα όπως το φεγγάρι. 

Αυτή η συμφωνία είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την τυποποίηση των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας στα ουράνια σώματα, ωστόσο χρειάζεται να γίνει περισσότερη δουλειά προκειμένου αυτοί οι κανονισμοί να εφαρμοστούν νομικά. 

Ο ισχυρισμός του Χόουπ για την ιδιοκτησία του Φεγγαριού παραμένει αμφιλεγόμενος από το 1980 και χρησιμεύει ως σημαντική υπενθύμιση ότι δεν πρέπει να θεωρούμε δεδομένους τους πόρους του διαστήματος. 

Παρά τις όποιες ηθικές ή νομικές διαφωνίες σχετικά με το μερίδιό του, ο κ. Χόουπ συνεχίζει να προωθεί την εξερεύνηση στο διάστημα και τη δημιουργία πλούτου από τους φυσικούς πόρους του. 

Καθώς οι χώρες συνενώνονται και σχηματίζουν ενοποιημένους κανονισμούς σχετικά με τα δικαιώματα ιδιοκτησίας της Σελήνης, θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αρχική του αξίωση.

Δείτε το ρεπορτάζ-ντοκιμαντέρ των New York Times