Νέα πυρομαχικά κατά της ακρίβειας που...πεισματικά επιμένει να προκαλεί θερινούς εφιάλτες σε καταναλωτές, επιχειρείν και οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να ρίξει στο πεδίο της μάχης η κυβέρνηση, μετά και την οριστικοποίηση της καλής πορείας των εσόδων για το πρώτο εξάμηνο του έτους, η οποία επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών. Το κυρίως μενού των νέων παρεμβάσεων αλλά και ενδεχόμενες «εκπλήξεις» αναμένεται να σκιαγραφήσει από το βήμα της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Στο τραπέζι πέφτουν Fuel Pass 3 για τα καύσιμα (µετά τον Σεπτέµβριο που θα λήξει το τρέχον πρόγραµµα) , Power Pass 2 για το ρεύμα, επιταγή ακρίβειας και ενισχυμένο επίδομα θέρμανσης. Ακόμα μελετάται η αύξηση και διεύρυνση των δικαιούχων του επιδόµατος θέρµανσης από τον Οκτώβριο και µετά, που αρχίζει η διάθεση πετρελαίου µε µειωµένη τιµή. Χωρίς την αυξηµένη επιδότηση, το πετρέλαιο θέρµανσης φέτος θα κοστίσει 65% ακριβότερααπό πέρυσι, ενώ το φυσικό αέριο έως και 120% ακριβότερα.

Η ενισχυµένη επιδότηση στεγαστικού πρώτης κατοικίας επίσης στριφογυρίζει στις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου. Εξετάζεται αύξηση της επιδότησης, από τα ισχύοντα 70-210 ευρώ τον µήνα, ενδεχοµένως σε 100-250 ευρώ, προκειµένου να αντισταθμιστούν οι επιβαρύνσεις λόγω της αύξησης των δόσεων και των τραπεζικών επιτοκίων.

Παράλληλα, δεν αποκλείεται να υπάρξει και μια βραχυχρόνια παρέμβαση στον ΦΠΑ στα τρόφιμα, καθότι τα έσοδα από τον τουρισμό αναμένεται να ξεπεράσουν τα αντίστοιχα του 2019, κάτι το οποίο αναμένεται να αυξήσει το διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο. Τα εν λόγω μέτρα θα χρηματοδοτηθούν κυρίως από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο αντλεί κονδύλια από διάφορες πηγές, όπως τα υπερκέρδη των εταιρειών που θα φορολογηθούν με 90% βάσει των προτάσεων της ΡΑΕ, ώστε να τα αποδώσουν ως ενισχύσεις στους καταναλωτές, με προτεραιότητα τους πιο ευάλωτους.

Τα πάντα, δηλαδή το ύψος των παρεμβάσεων, ο χρονικός ορίζοντας εφαρμογής τους και η εμβέλεια των δικαιούχων, θα κριθούν αφού μπει στη ζυγαριά το δημοσιονομικό κόστος την ώρα που ο βαρύς ενεργειακός χειμώνας που έρχεται απαιτεί να διατηρηθούν...γενναία ταμειακά αποθέματα (αυτή τη στιγμή διαμορώνονται στα 40 δισ. ευρώ) για να διαβεί η χώρα τον Ρουβίκωνα της ενεργειακής χιονοστιβάδας.

Η εκρηκτική άνοδο της τάξης του 17,3% σημείωσαν τα φορολογικά έσοδα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 δίνει ανάσες στο οικονομικό επιτελείο και επιτρέπει σχεδιασμούς για...μποναμάδες. Η υπέρβαση του στόχου για τα φορολογικά έσοδα του πρώτου εξαμήνου έφτασε τα 3,642 δισ. ευρώ, με το συνολικό ποσό να αγγίζει τα 24,731 δισ. ευρώ, κάτι το οποίο δείχνει ότι υπάρχουν νέες δυνατότητες για λήψη επιπλέον μέτρων.

Αυξημένα κατά 17% ή κατά 3,5 δισ. ευρώ τα έσοδα από φόρους στο διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου. Οι εισπράξεις ΦΠΑ ξεπέρασαν κατά 1 δισ. τον στόχο. Στα τονωμένα έσοδα συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό και οι ανατιμήσεις καθώς οι έμμεσοι φόροι επιβάλονται επί αυξημένων τιμών.

Συνεπώς, προκύπτει ότι η ακρίβεια δημιουργεί επιπλέον έσοδα, με την κυβέρνηση να είναι σε θέσει να επιστρέψει στους πολίτες ένα μέρος αυτών.

Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι για τις επιδοτήσεις καυσίμων και ρεύματος έχουν διατεθεί ήδη 7 δισ. ευρώ, από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και από τον προϋπολογισμό. Σημειώνεται, ότι σύμφωνα με τις πρόσφατες εξαγγελίες το κονδύλι για τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας τον Ιούλιο έφτασε τα 722 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, το ράλι των διεθνών τιμών στην ενέργεια και ειδικά στο φυσικό αέριο (οι τιμές παραμένουν σταθερά πάνω από τα 100 δολάρια) «μαυρίζει» το καλοκαίρι του οικονομικού επιτελείου καθώς αν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση ο υψηλός πληθωρισμός που συνεπάγεται υψηλότερες τιμές σε όλο τον παραγωγικό ιστό της χώρας, θα κρατά σε ομηρία τα οικονομικά των νοικοκυριών μέχρι το τέλος του έτους. Για να μην υπάρχουν αυταπάτες, οι ανατιμήσεις δε θα μας εγκαταλείψουν ούτε το 2023, όπως εκτιμούν οι περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές. Ακόμα και αν οι τιμές αρχίσουν να πέφτουν, οι καταναλωτές δε θα το αισθανθούν από τη μία μέρα στην άλλη.

Οι τιμές του φυσικού αερίου αποτελούν τον μόνιμο βραχνά για ολόκληρη την οικονομική αλυσίδα καθώς είναι ένας δείκτης κρίσιμος η πορεία του οποίου αντανακλά και στη δημοσιονομική πορεία της χώρας. Οι υπολογισμοί του υπουργείου Οικονομικών για την εξέλιξη του ΑΕΠ και τον οικονομικό σχεδιασμό έχουν ταβάνι τα 100 δολάρια τη μεγαβατώρα για το ρεύμα έως το τέλος του έτους, όπως και για το φυσικό αέριο.

Για την Ελλάδα τα δεδομένα πλέον είναι γνωστά: κάθε αύξηση 10 ευρώ του φυσικού αερίου, στοιχίζει 400 με 500 εκατ. ευρώ από το ΑΕΠ. Και για κάθε 10 ευρώ αύξηση της τιμής του αερίου, ο προϋπολογισμός χρειάζεται να βάζει 300-400 εκατ. ευρώ για να ισορροπεί τις τιμές στο ρεύμα.

Το οικονομικό επιτελείο έχει εκτιμήσει ότι χρειάζεται για το β’ εξάμηνο 1 δισ. ευρώ. Μόνο που έχει κάνει αυτόν τον υπολογισμό με μέση τιμή χονδρικής για το ρεύμα στα 225 ευρώ / MWh και για το αέριο στα 100 ευρώ / MWh, τιμές που δεν ανταποκρίνονται στη σημερινή εικόνα.

Στο περιοριστικό αυτό πλαίσιο αυτό το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μετρά από τώρα τις δυνάμεις του προϋπολογισμού για να προετοιμάσει ένα δίχτυ προστασίας, ειδικά για τις ευάλωτες ομάδες.

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 31.07.2022