Αυτήν τη στιγμή σε όλο τον πλανήτη υπάρχουν περίπου 70 εκατομμύρια αναγκαστικά εκτοπισμένοι άνθρωποι. Από αυτούς τα 25 εκατομμύρια είναι πρόσφυγες λόγω συρράξεων και διώξεων, ενώ οι νεκροί πρόσφυγες και μετανάστες στο Αιγαίο είναι πεντακόσιοι την τελευταία διετία…

Είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που αναφέρει στη «ΜτΚ» ο Θανάσης Φωτιάδης, υπεύθυνος του Ομίλου Ελληνικού Θεάτρου του Κολλεγίου Ανατόλια, για να αιτιολογήσει την επιλογή του έργου «Τρόμος και αθλιότητα του Τρίτου Ράιχ» του Μπέρτολτ Μπρεχτ, που ανεβαίνει σε λίγες μέρες από την ομάδα.

Ο ίδιος συμπληρώνει την επιχειρηματολογία του, εστιάζοντας και στα ακροδεξιά και ναζιστικά φαινόμενα που σταδιακά αυξάνονται σε όλη την Ευρώπη. «Τριάντα εννέα ακροδεξιοί ευρωβουλευτές με επικεφαλής τη Μαρίν Λεπέν, δεκαοκτώ νεοναζί στο ελληνικό κοινοβούλιο, ενώ η δίκη συνεχίζεται, αλλά ελάχιστοι ασχολούνται με αυτό, ευρωσκεπτικιστές, ομοφοβικοί και δηλωμένοι ρατσιστές εκλεγμένοι σε όλο τον πλανήτη, Όρμπαν στην Ουγγαρία, Πεντάστεροι και Λέγκα του Βορρά στη γειτονική μας Ιταλία, Μπολσονάρου, το νέο φασιστικό φρούτο στην όχι και τόσο μακρινή Βραζιλία είναι λίγα μόνο παραδείγματα που θα έπρεπε να μας προκαλούν τρόμο και να μας αναγκάζουν να λάβουμε μέτρα, ώστε να αποφύγουμε την αθλιότητα. Οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες στον πλανήτη κάνουν τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης να μοιάζει… Λιλιπούπολη!», τονίζει.

Όλα τα παραπάνω και μία σημαντική παραδοχή-διαπίστωση ότι οι δάσκαλοι έχουν την υποχρέωση να λένε «την αλήθεια στα παιδιά» τον κινητοποίησαν πριν από έναν χρόνο και, στο πλαίσιο του μαθήματος της Ερευνητικής Εργασίας με θέμα «Ο εφησυχασμός βλάπτει σοβαρά τη δημοκρατία», από κοινού με δεκαεφτά μαθητές και μαθήτριες και με επίκεντρο το συγκεκριμένο θεατρικό κείμενο, έψαξαν τα αίτια, ερεύνησαν τις συνθήκες και συσχέτισαν τον φαιό κόσμο που αποδίδει ο Μπρεχτ στο έργο του με τον σημερινό «υπέρλαμπρο» κόσμο.

Ποιο ήταν το συμπέρασμα; «Τα παιδιά θέλουν να ακούν την αλήθεια, αντιλαμβάνονται πολλά περισσότερα από όσα κουτσά τους προσφέρουμε στην εκπαίδευση, και αυτό φαίνεται και από την ανταπόκρισή τους στο θεατρικό ανέβασμα όσων θεωρητικά προσεγγίσαμε πέρυσι», λέει ο Θανάσης Φωτιάδης.

Έτσι, η παράσταση που παρουσιάζεται στο θέατρο «Παππάς» του κολεγίου συγκεντρώνει επί σκηνής περισσότερους από είκοσι μαθητές και μαθήτριες, μαζί με ζωντανή ορχήστρα. Το πόσο ενεργό είναι το ενδιαφέρον και η συμμετοχή τους σ’ αυτήν φαίνεται από το ότι οι ίδιοι υποκαθιστούν το βοηθό σκηνοθέτη. «Οι ουσιαστικοί βοηθοί, για να μην πω καθοδηγητές, σκηνοθέτη, ενδυματολόγου, φωτιστή και δραματουργικού αναλυτή ήταν οι μαθητές και οι μαθήτριες, που με συντρόφεψαν πέρυσι σε εκείνο το όμορφο ταξίδι, το οποίο ολοκληρώνεται φέτος με τις παραστάσεις μας», λέει και υπογραμμίζει ότι τα παιδιά αυτά με τα πολλά εξωσχολικά προγράμματα επιδεικνύουν πραγματική «αυταπάρνηση», για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της παράστασης.

«Μια ‘εύκολη’ ηθογραφία μπορεί να εκθέσει το μαθητή»

Φιλόλογος, απόφοιτος του «Ανατόλια», καθηγητής του από το 2007, αλλά και ιδρυτικό μέλος του Ομίλου Ελληνικού Θεάτρου του σχολείου, ο Θανάσης Φωτιάδης τονίζει πως χωρίς τη συμπαράσταση των αποφοίτων - παλαιών μελών του Ομίλου και συναδέλφων του, που έχουν συνδράμει, δεν θα είχε γραφτεί η ιστορία των τριάντα τριών χρόνων που μετρά η ομάδα. «Την αρχή έκαναν οι παλιοί μου καθηγητές και πάντοτε φίλοι, Βενετία Ευσταθίου και Παναγιώτης Αντωνίου, και σήμερα συνεχίζουμε ο υποφαινόμενος, οι Αντωνία Θεοδωρίδου, Μαριαλένα Γκογκίδη, Δημόκριτος Χατζηασλάνης και φέτος ο Ευγένιος Κυριακίδης, που έχει αναλάβει την ευθύνη της μουσικής διδασκαλίας».

Για εκείνον, προκειμένου να ερμηνευτεί ένα τόσο δύσκολο έργο σαν αυτό του Μπρεχτ, οι τυχόν ελλείψεις που σχετίζονται με την τεχνική, τις θεωρητικές γνώσεις, την εμπειρία κ.ά. γίνονται πλεονέκτημα, αφού πετυχαίνουν τον πειραματισμό, το παιχνίδι και την ουσιαστική λειτουργία της παιδείας, την ψυχική ευφορία.

«Μια ‘εύκολη’ ηθογραφία, πολλές φορές, απαιτεί από το μαθητή ταύτιση με το χαρακτήρα και μπορεί να τον εκθέσει, καθώς του λείπουν οι τεχνικές γνώσεις. Επίσης μπορεί να του κάνουν κακό, γιατί μπορεί να νιώσει ότι είναι σπουδαίος ηθοποιός. Δεν θέλουμε ούτε το ένα ούτε το άλλο… Πιστέψτε με, την μπρεχτική αποστασιοποίηση ή το μποστικό παράλογο τα πετυχαίνεις ευκολότερα με όχημα τις ατέλειες ενός εφήβου. Αν προσπαθήσεις να ‘μετατρέψεις’ ένα δεκαεξάχρονο παιδί σε κάποιον χάρτινο ήρωα με χαρακτήρα και συμπεριφορά που παραπέμπουν στο ρεαλισμό, όσο απλός κι αν είναι αυτός ο χαρακτήρας, το πιθανότερο είναι ότι το παιδί θα εκτεθεί, ίσως μάλιστα και να γελοιοποιηθεί», καταλήγει.

Παραστάσεις

7, 8, 9, 14, 15 και 16 Δεκεμβρίου στις 9 μ.μ.

Τα έσοδα της παράστασης της 14ης Δεκεμβρίου θα διατεθούν στο ΚΕΠΕΠ «Άγιος Δημήτριος»

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 25 Νοεμβρίου 2018