Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε χθες Παρασκευή έτοιμος να δεχθεί εγγυήσεις προστασίας της χώρας του από το ΝΑΤΟ αρχικά για τα ουκρανικά εδάφη που ελέγχονται από το Κίεβο, προκειμένου «να τερματιστεί η καυτή φάση του πολέμου» με τη Ρωσία ο οποίος διαρκεί 33 μήνες.

Σχεδόν τρία χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή, η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο σε ένα πλαίσιο κλιμάκωσης της σύγκρουσης μετά την εκτόξευση από τη Μόσχα ενός νέου ισχυρού πυραύλου εναντίον της Ουκρανίας, έχουν φέρει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα μιας ενδεχόμενης εκεχειρίας.

Ο Ζελένσκι στην συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο Sky News άφησε να εννοηθεί ότι είναι έτοιμος να περιμένει προτού ανακαταλάβει τις ουκρανικές περιοχές τις οποίες ελέγχει ο ρωσικός στρατός – σχεδόν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας--, αν μια τέτοια συμφωνία μπορεί να προσφέρει ασφάλεια στην υπόλοιπη χώρα και να τερματίσει τις συγκρούσεις.

«Κανείς δεν μας πρότεινε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ το ένα ή το άλλο μέρος της Ουκρανίας. Το γεγονός είναι ότι πρόκειται για μια λύση που θα τερμάτιζε την καυτή φάση του πολέμου, επειδή μπορούμε να κάνουμε απλώς μέλος του ΝΑΤΟ το τμήμα της Ουκρανίας που είναι υπό τον έλεγχό μας», είπε ο Ζελένσκι.

«Αν θέλουμε να βάλουμε τέλος στην καυτή φάση του πολέμου, θα πρέπει να θέσουμε υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ τις περιοχές της Ουκρανίας τις οποίες ελέγχουμε», εξήγησε ο Ουκρανός πρόεδρος.

«Αυτό πρέπει να κάνουμε γρήγορα και στη συνέχεια η Ουκρανία θα μπορέσει να ανακτήσει το άλλο μέρος του εδάφους της μέσω της διπλωματικής οδού», πρόσθεσε.

Το Κίεβο απέκλειε μέχρι τώρα την παραχώρηση εδαφών με αντάλλαγμα την ειρήνη, ενώ ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν απαιτεί ο ουκρανικός στρατός να αποσυρθεί από περισσότερα εδάφη και αρνείται την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.

Η Μόσχα ελέγχει περίπου το 18% του ουκρανικού εδάφους, περιλαμβανόμενης της Κριμαίας την οποία προσάρτησε το 2014. Η Ρωσία προσάρτησε και τις επαρχίες Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια, αν και δεν τις ελέγχει πλήρως.

Οι ρωσικές δυνάμεις προελαύνουν τις τελευταίες εβδομάδες με πρωτοφανή ταχύτητα – με ρυθμούς αντίστοιχους των πρώτων εβδομάδων της εισβολής το 2022--, σημειώνοντας συνεχώς εδαφικά κέρδη μπροστά σε έναν αποδυναμωμένο ουκρανικό στρατό.

Η σύγκρουση κλιμακώθηκε περαιτέρω τις τελευταίες ημέρες με τα μαζικά πλήγματα της Ρωσίας εναντίον ουκρανικών ενεργειακών υποδομών. Εξάλλου ο Πούτιν απείλησε να πλήξει «κέντρα λήψης αποφάσεων» στο Κίεβο με τον νέο πύραυλο Oreshnik σε απάντηση στη χρήση από την Ουκρανία δυτικών όπλων για να πλήξει στόχους βαθιά στο ρωσικό έδαφος.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Τραμπ έχει επικρίνει την αμερικανική βοήθεια στην Ουκρανία και στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας δήλωνε ότι μπορεί να τερματίσει τη σύγκρουση μέσα σε μερικές ώρες, αν και δεν διευκρίνιζε με ποιο τρόπο.

Ο Ζελένσκι επέμεινε όμως στο γεγονός ότι οποιαδήποτε πρόταση του ΝΑΤΟ για την ένταξη της χώρας του στη Συμμαχία θα πρέπει να αφορά το σύνολο της Ουκρανίας. «Αλλά η πρόσκληση θα πρέπει να γίνει στην Ουκρανία με βάση τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της. Δεν μπορείς να απευθύνεις πρόσκληση μόνο σε ένα μέρος της χώρας», τόνισε.

Οι χθεσινές του δηλώσεις από την άλλη υπονοούν ότι θα δεχόταν η προστασία του ΝΑΤΟ – όπως το άρθρο 5 που προβλέπει ότι η επίθεση εναντίον μίας χώρας μέλους αποτελεί επίθεση εναντίον όλης της συμμαχίας—να αφορά μόνο τα εδάφη που ελέγχει το Κίεβο.

«Αν μιλάμε για εκεχειρία, χρειαζόμαστε εγγυήσεις ότι ο Πούτιν δεν θα επιστρέψει», υπογράμμισε.

Ο Ρώσος πρόεδρος έχει ήδη ζητήσει από το Κίεβο να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, αν επιθυμεί μια ειρηνευτική συμφωνία.

Σε αυτό το πλαίσιο κλιμάκωσης της σύγκρουσης τις τελευταίες δύο εβδομάδες ο Ζελένσκι είχε σειρά τηλεφωνικών επικοινωνιών με Δυτικούς ηγέτες, ανάμεσά τους ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν επίσης συνομίλησε με τον Ουκρανό ομόλογό του Άντριι Σίμπιχα χθες Παρασκευή για να τον ενημερώσει «για τους αμερικανικούς στόχους σε ό,τι αφορά τη διαρκή στήριξη της Ουκρανίας», όπως δήλωσε ο Μάθιου Μίλερ εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η κυβέρνηση του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ενισχύει τη στήριξή της στην Ουκρανία μετά τη νίκη Τραμπ στις εκλογές, προσφέροντάς της περισσότερα όπλα και επιτρέποντας στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει αμερικανικής κατασκευής πυραύλους για να πλήξει βαθιά το ρωσικό έδαφος.