Μετά τα εγκώμια για την συμφωνία των Πρεσπών από τον Γενικό Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Γειτονίας και Διεύρυνσης (NEAR) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Christian Danielsson, όσο και της  πρέσβειρας της Βρετανίας στην Ελλάδα, H.E.Kate Smith από το βήμα του Thessaloniki Summit 2018, σειρά πήρε ο αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ ο οποίος υποστήριξε ότι η «Η ιστορία θα είναι πολύ γενναιόδωρη με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόραν Ζάεφ».

Ο κ. Πάιατ τόνισε ότι «οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τη Συμφωνία των Πρεσπών» και ότι θα δουλέψουν «πολύ σκληρά» για την εφαρμογή της, «σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους μας. Θέλουμε να δούμε τα Σκόπια να προοδεύσουν στην πορεία τους προς το ΝΑΤΟ . Θέλουμε να σταθεροποιηθεί η περιοχή και ήδη βλέπουμε τη θετική επιρροή της Συμφωνίας των Πρεσπών» τόνισε ο κ. Πάιατ.
Ο ίδιος προέβλεψε ότι η συμφωνία θα ολοκληρωθεί και ότι τελικά «η ιστορία θα σταθεί ευγενική με τους κ. Τσιπρα και Ζαεφ για την ηγεσία που έδειξαν». Οι Πρέσπες ήταν ένα σημαντικό βήμα για την κανονικοποίηση των δεσμών των δύο χωρών, είπε, γεγονός πολύ σημαντικό για την Β. Ελλάδα που μπορεί να λειτουργήσει ως πύλη για την ενέργεια και το εμπόριο. «Η συμφωνία είναι η ευκαιρία να αποκατασταθεί ιστορικός ρόλος της Θεσσαλονίκης στην περιοχή» σημείωσε.
Ερωτηθείς για τη στάση της αντιπολίτευσης αλλά και μεγάλου μέρους των Ελλήνων που έχουν μεγάλη ευαισθησία στο θέμα το ονόματος, ο κ. Πάιατ απέφυγε να τοποθετηθεί. Είπε ότι «σεβόμαστε τις απόψεις που εκφράστηκαν» και κάλεσε το ελληνικό πολιτικό σύστημα «να επεξεργαστεί το θέμα» που είναι «σημαντικό και από οικονομικής πλευράς» αλλά και για την αντίληψη που έχει το διεθνές περιβάλλον και οι ΗΠΑ για την Ελλάδας «ως μιας χώρας που προσφέρει λύσεις, είναι σύμμαχος των ΗΠΑ». Εξήρε την ελληνική κυβέρνηση για το «πολιτικό κουράγιο που έδειξε για να ξεκλειδώσει η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων» αναφορικά και με το Κοσσυφοπέδιο και το ευρωπαϊκό μέλλον της Σερβίας.

«Θεωρούμε την Ελλάδα ως πηγή λύσεων και εκπρόσωπο σταθερότητας στην περιοχή. Το όραμα να πρωταγωνιστήσει η χώρα μας στα Βαλκάνια δεν έγινε πραγματικότητα πριν 15 χρόνια, αυτό το κάνει πραγματικότητα η συμφωνία των Πρεσπών» είπε.

Ο αμερικανός πρέσβης εξήρε το ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή.«Περάσατε μια από τις σοβαρότερες οικονομικές κρίσεις και ξεφύγατε, δεν έχετε επιτήρηση, η δημοκρατία σας βγήκε ανέπαφη από αυτή την περίοδο. Οι ΗΠΑ εκτιμούν το πόσο αντέξατε και πόση αποφασιστικότητα δείξατε σε μια περιοχή που εξακολουθεί να έχει συστηματικές προκλήσεις, όπως η κακοήθης επίδραση της Ρωσίας, το μεταναστευτικό που δεν έχει ισορροπήσει, η κατάσταση με τη Λιβύη και τη Συρία. Αυτές είναι μεγάλες προκλήσεις για την Ελλάδα και την ατλαντική συμμαχία. Τη θέλουμε ισχυρή και αποτελεσματική την Ελλάδα γιατί όσο πιο πολύ βάρος σηκώνει τόσο λιγότερο βάρος σηκώνουν οι υπόλοιποι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ».

Πόντιος Πιλάτος για την Τουρκία

Ο κ. Πάιατ κλήθηκε να σχολιάσει τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ως προς την εξόρυξη υδρογονανθράκων από την Κύπρο, τον άξονα συνεργασίας Ελλάδας- Κύπρου-Ισραήλ Αιγύπτου και την αντίδραση της Τουρκίας. «Εμείς είμαστε υπέρ του σταθεροποιητικού ρόλου της Ελλάδας στο γεωγραφικό χώρο που βρίσκεται. Οι δύο χώρες έχουμε παρόμοιες αξίες και πολιτισμικές επαφές» τόνισε, σημειώνοντας ότι «ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός επανήλθε μετά από δεκαετίες στην περιοχή. Η Ελλάδα είναι ο φυσικός μας εταίρος. Η βάση στη Σούδα είναι η ναυαρχίδα των στρατιωτικών σχέσεων των δυο χωρών. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτή στην κατεύθυνση. Οι δύο χώρες έχουμε στρατηγικά συμφέροντα που συγκλίνουν» είπε.

Ως προς το θέμα των εξορύξεων «τελικά το τι θα συμβεί θα καθοριστεί από τις εμπλεκόμενες κυβερνήσεις» σχολίασε, αποφεύγοντας να κάνει προβλέψεις ως προς την επικείμενη προσπάθεια εξόρυξης από την Exxon Mobile.

«Η Ουάσιγκτον υποστηρίζει το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλευτεί τους πόρους της» είπε, προσθέτοντας ότι όλα τα μέρη θα πρέπει να κρατούν ένα «φυσιολογικό επίπεδο διπλωματικών σχέσεων».

Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι εκτός από τη διπλωματία, υπάρχουν κι άλλοι τρόποι για να λυθούν τα θέματα στο Αιγαίο ο κ. Πάιατ επανέλαβε ότι η Ελλάδα είναι ο πιο ισχυρός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή αλλά ότι την Ουάσιγκτον την ενδιαφέρει η Τουρκία να μείνει Δύση και να συνεχίσει την ευρωπαϊκή της πορεία. Τόνισε ακόμη ότι «η ήπια πολιτική δένει καλύτερα τους ανθρώπους», μίλησε για τους ιστορικούς δεσμούς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (που είναι «οι ισχυρότεροι στην Ευρώπη») και αναφέρθηκε στο παρελθόν της Θεσσαλονίκης ως παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης Ελλήνων και Τούρκων.

Τέλος είπε ότι οι δύο χώρες θα πρέπει να προχωρήσουν από εκεί που έμειναν οι διμερείς σχέσεις μετά την επίσκεψη Ερντογαν στην Αθήνα. Όταν ρωτήθηκε ειδικότερα για την προοπτική επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων και πάλι απέφυγε να απαντήσει λέγοντας ότι για αυτό το θέμα «τώρα εστιάζουμε στο Ιόνιο, όπου με πολιτισμένο τρόπο μπορεί να συγκλίνει ο διάλογος Ελλάδος Ιταλίας».

Baby ΔΕΘ

Αναφορικά με τη συμμετοχή των ΗΠΑ στη φετινή ΔΕΘ τόνισε ότι «είμαι ιδιαίτερα περήφανος γιατί μαζί με τους εταίρους μας στο Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο δημιουργήσαμε ένα ορόσημο στις σχέσεις ΗΠΑ Ελλάδας» ενώ αναφέρθηκε στη μεγάλη προσέλευση του κοινού στο αμερικανικό περίπτερο. Επανέλαβε πολλές φορές τη δέσμευση των ΗΠΑ στις οικονομικές σχέσεις με την Ελλάδα και έκανε λόγο για «baby ΔΕΘ» που θα ακολουθήσουν. «Θέλουμε να δημιουργήσουμε γέφυρες με τους επενδυτές και αυτοί είναι που θα κάνουν δικές τους επιλογές».