Πανάκριβό μου... φυσικό αέριο
Ο Γενικός Διευθυντής της ΕΔΑ ΘΕΣΣ και οι πρόεδροι του ΣΒΕ, του ΒΕΘ και της ΓΣΕΒΕΕ αποκρυπτογραφούν το νέο τοπίο στη «ΜτΚ»
17/10/2021 18:00
Πρόωρη «βαρυχειμωνιά» στις τσέπες των πολιτών φέρνουν οι αυξήσεις - ρεκόρ στο φυσικό αέριο με τα νοικοκυριά να προετοιμάζονται για έναν σκληρό χειμώνα, έχοντας το βλέμμα στο... μετεωρολογικό δελτίο.
Οι ανατιμήσεις στο αέριο θα επηρεάσουν τις περίπου 500 χιλιάδες οικογένειες που το χρησιμοποιούν για θέρμανση. Ήδη η άνοδος της διεθνούς τιμής έχει επιφέρει τον διπλασιασμό του κόστους σε σύγκριση με πέρσι.
Η κυβέρνηση αν και αντέδρασε άμεσα στην τέλεια ενεργειακή καταιγίδα (την ανιούσα παίρνουν και οι τιμές πετρελαίου και ρεύματος) που χτυπά με σφοδρότητα την ελληνική οικονομία, εξαγγέλλοντας μέτρα - ανάχωμα ύψους 500 εκατ. ευρώ τα οποία είναι πιθανό να εμπλουτιστούν, δεν έχει πείσει πως θα προστατεύσει επαρκώς και την πλειονότητα των καταναλωτών που ζεσταίνονται με φυσικό αέριο. Πέρα από το επίδομα θέρμανσης και τις όποιες εκπτώσεις από τους παρόχους, όσοι χρησιμοποιούν φυσικό αέριο μένουν... γυμνοί στα χιόνια.
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας με δημόσιες τοποθετήσεις του έχει καταστήσει σαφές πως η στήριξη, πέραν του πακέτου των 500 εκατ. ευρώ, θα συνεχιστεί για όσο χρειαστεί ενώ δεν αποκλείονται, ειδικά για το φυσικό αέριο, επιπλέον ενισχύσεις έως τον Ιούνιο του 2022.
«Tο πρόβλημα της ακρίβειας είναι εξωγενές, οι ανατιμήσεις εκτιμώ πως θα είναι παροδικές σύμφωνα και με την επικρατούσα άποψη παγκοσμίως. Η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα βελτιώνει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, στηρίζει με βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις τα ευάλωτα νοικοκυριά (αύξηση επιδόματος θέρμανσης, επιδότηση για τις αυξήσεις στο ρεύμα) και εντατικοποιεί τους ελέγχους στην αγορά. Είμαστε έτοιμοι αν το πρόβλημα συνεχίσει να υφίσταται να προχωρήσουμε σε πρόσθετες παρεμβάσεις», σημείωσε σε πρόσφατη παρέμβασή του στο makthes.gr.
Η φετινή δύσκολη, από όλες τις απόψεις, σεζόν κάνει πρεμιέρα για το φυσικό αέριο με αυξήσεις της τάξης του 100%, προκαλώντας πολλαπλά εγκεφαλικά σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Ειδικότερα, πέρσι τον Οκτώβριο η τιμή του καυσίμου είχε διαμορφωθεί στα 4,5 λεπτά/KWh (περιλαμβανομένων των φόρων αλλά και του περιθωρίου κέρδους). Φέτος για τον μήνα που τρέχει, η λιανική τιμή αναμένεται να αγγίξει τα 9-10 λεπτά/KWh.
Το αμέσως επόμενο διάστημα δεν αποκλείεται να μας… χτυπήσουν την πόρτα και νέες ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις. Εφόσον η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου δεν αποσυμπιεστεί, τότε η λιανική τιμή του φυσικού αερίου αναμένεται να τετραπλασιαστεί, προκαλώντας τεράστιο οικονομικό βάρος στα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν το καύσιμο για θέρμανση.
Αν επαληθευτεί αυτό το απευκταίο σενάριο, με βάση τις προβλέψεις, το Νοέμβριο η τιμή του φυσικού αερίου θα πετάξει πάνω από τα 18λεπτά/KWh, κάτι που μεταφράζεται σε τετραπλασιασμό της τιμής του σε σχέση με πέρσι.
«Κατολίσθηση» στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών
Τι σημαίνουν όμως πρακτικά αυτές οι αυξήσεις για ένα μέσο νοικοκυριό; Η μέση κατανάλωση ποικίλλει και εξαρτάται από πλήθος παραγόντων (περιοχή, τετραγωνικά, θερμομόνωση κ.λπ.). Κατά μέσο όρο εκτιμάται ότι ένα νοικοκυριό καταναλώνει ανά έτος 9000KWh, εκ των οποίων το 60% αφορά στο τρίμηνο Δεκεμβρίου - Φεβρουαρίου.
Το 2020 στο αντίστοιχο διάστημα το νοικοκυριό αυτό δαπάνησε 243 ευρώ για φυσικό αέριο. Φέτος, εάν δεν υπάρξει μία τάση προσγείωσης σε πιο ανεκτά επίπεδα των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου, μία οικογένεια θα επιβαρυνθεί με τετραπλάσιο κόστος (στα 972 ευρώ, για το διάστημα από το Δεκέμβριο έως το Φεβρουάριο). Καθίσταται σαφές πως τα οικονομικά της συντριπτικής πλειοψηφίας των νοικοκυριών απειλούνται με εκτροχιασμό.
Παραδείγματα
Βάσει υπολογισμών του site allazorevma.gr, διαμέρισμα 80 τ.μ. στη Θεσσαλονίκη, με μέση μηνιαία κατανάλωση 500 κυβ. μέτρα και αυτόνομη θέρμανση θα... ταρακουνηθεί πληρώνοντας αυξημένη τιμή, αν δεν υπολογίσουμε έκπτωση από τον πάροχο και επίδομα θέρμανσης, μέχρι και κατά 115%!
Τον Οκτώβριο του 2020 με τιμή 0,36497 ευρώ το κυβικό πλήρωσε για φυσικό αέριο 182,485 ευρώ.
Τον Ιανουάριο του 2021 με τιμή 0,41654 ευρώ το κυβικό πλήρωσε 208,27 ευρώ. Αύξηση 19,79 ευρώ, δηλαδή, 14%.
Τον Σεπτέμβριο φέτος με τιμή 0,7870 ευρώ το κυβικό πληρώνει 393,5 ευρώ. Αύξηση 211 ευρώ συγκριτικά με τον Οκτώβριο πέρσι, δηλαδή 115%. Συγκριτικά με τον Ιανουάριο η αύξηση είναι 185,23 ευρώ, δηλαδή, 89%.
Με την έκπτωση 15% (59 ευρώ): πληρώνει 334 ευρώ - Αύξηση 83,5%.
Αν το νοικοκυριό πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια θα λάβει και επίδομα θέρμανσης 298,2 ευρώ για όλο το χειμώνα (οικογένεια με 2 παιδιά).
Για μία πολυκατοικία που έχει κοινό καυστήρα
Από 390 ευρώ που ήταν η επιβάρυνση τον Δεκέμβριο του 2020, το κόστος για τον μήνα αυτό το 2021 προβλέπεται να φτάνει να 1.170 ευρώ δηλαδή 200% αύξηση.
Αξίζει να σημειωθεί πως η έκπτωση 15% που ανακοινώθηκε θα γίνει από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, δεν αφορά στο σύνολο των καταναλωτών, με δεδομένο ότι η ΔΕΠΑ Εμπορίας δεν προμηθεύει φυσικό αέριο όλους τους παρόχους φυσικού αερίου.
Αυτό σημαίνει ότι η έκπτωση δε θα φτάσει στο σύνολο των καταναλωτών, παρά μόνο στο κομμάτι εκείνο της αγοράς που προμηθεύεται αέριο από τη ΔΕΠΑ. Ακόμη όμως και για τα νοικοκυριά που θα διαπιστώσουν την έκπτωση της ΔΕΠΑ, η μείωση θα καλύψει ένα μικρό μόνο κομμάτι της συνολικής εκτίναξης του κόστους.
Βέβαια ακόμα και με τις αυξήσεις - ρεκόρ το φυσικό αέριο θα παραμείνει φθηνότερο από το πετρέλαιο, αν και το γεγονός αυτό έχει μικρή σημασία για τους καταναλωτές, αφού είτε έτσι είτε αλλιώς το κόστος της θέρμανσης θα είναι κατά πολύ αυξημένο.
Ποιοι δικαιούνται επίδομα θέρμανσης
Μόνον οι δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης, θα μπορέσουν να καλύψουν ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων (και πάλι όχι το σύνολο της αύξησης) με δεδομένο ότι η βάση υπολογισμού του επιδόματος αυξήθηκε από τα 220 στα 300 ευρώ (ποσό που πολλαπλασιάζεται με τις βαθμοημέρες που αποτελούν έναν συντελεστή που κυμαίνεται από 0,12 έως 1,62 ανάλογα με το ψύχος της περιοχής).
Σύμφωνα με τα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση, σε μία προσπάθεια να υψωθεί ασπίδα προστασίας στις τεράστιες ανατιμήσεις στην ενέργεια, διευρύνονται τα κριτήρια για τη χορήγηση του επιδόματος προκειμένου να είναι επιλέξιμα 1,45 εκατ. νοικοκυριά ή το 80% όσων καταναλώνουν πετρέλαιο θέρμανσης, φυσικό αέριο, υγραέριο, καυσόξυλα και βιομάζα (πέλετ).
Συγκεκριμένα, αυξάνονται τα εισοδηματικά κριτήρια:
•Από 12.000 για τον άγαμο, σε 14.000 ευρώ.
•Σε περίπτωση οικογένειας, το εισοδηματικό όριο ανέρχεται σε 20.000 ευρώ, που θα προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο, αντί για 2.000 ευρώ που ίσχυε έως σήμερα. Συνεπώς το εισοδηματικό όριο αυξάνεται:
•Από 24.000 για την οικογένεια με δύο παιδιά, στις 26.000 ευρώ.
•Από 26.000 για την οικογένεια με τρία παιδιά, στις 29.000 ευρώ.
Επίσης, αυξάνονται τα περιουσιακά κριτήρια:
•Από 130.000 αξία ακίνητης περιουσίας για τον άγαμο, στις 180.000 ευρώ.
•Από 250.000 αξία ακίνητης περιουσίας για τους έγγαμους, στις 300.000 ευρώ.
Η πανδημία, ο Πούτιν και τα γεωπολιτικά παιχνίδια
Η αιτία για τις πρωτοφανείς αυξήσεις, είναι το ρεκόρ που έχει σημειωθεί στη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου, η οποία από τα 17 ευρώ/MWh στις αρχές του έτους έχει ξεπεράσει ακόμη και τα 150 ευρώ/MWh ενώ πίσω από αυτό κρύβεται και το παγκόσμιο γεωπολιτικό πόκερ της Ρωσίας που προμηθεύει με φυσικό αέριο την Ευρώπη. Το ανοιγοκλείσιμο της κάνουλας από την Gazprom ανάλογα με τις... διαθέσεις και τα συμφέροντα του Βλάντιμιρ Πούτιν μεταβάλλει τις τιμές προκαλώντας αρρυθμίες στις οικονομίες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές ενέργειας.
Οι ενεργειακοί αναλυτές πιστεύουν ότι οι τιμές του φυσικού αερίου είναι ο κύριος παράγοντας πίσω από το αυξανόμενο κόστος ενέργειας στην Ευρώπη. Το κόστος των αδειών στην αγορά άνθρακα στην Ευρώπη συνέβαλε μέχρι το ένα πέμπτο της αύξησης. Οι σοβαρές περικοπές της προσφοράς από τη ρωσική Gazprom έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο.
Οι τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος εκτοξεύθηκαν σε ιστορικά υψηλά, καθώς η Ευρώπη μπαίνει σταδιακά στη χειμερινή περίοδο, οδηγώντας ενεργειακούς βιομηχανικούς κολοσσούς να περικόψουν την παραγωγή. Την ίδια ώρα, η εικόνα από την αγορά ενέργειας προξενεί ανησυχία για εκτόξευση στους λογαριασμούς των νοικοκυριών.
Η άνοδος στις τιμές συμπίπτει με την αύξηση της ζήτησης, καθώς οι χώρες της Ευρώπης εξέρχονται από τα lockdown που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά και την περιορισμένη προμήθεια από τη Ρωσία και τη Νορβηγία. Παρότι η ρωσική Gazprom υποστηρίζει πως εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, όπως απορρέουν από τις διακρατικές συμφωνίες, ο ενεργειακός κολοσσός προσφέρει λίγες, αν όχι μηδαμινές, επιπλέον προμήθειες φυσικού αερίου.
Την ίδια στιγμή, κανένας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει με ασφάλεια πότε θα αποκλιμακωθούν οι πιέσεις στις τιμές αν και οι περισσότεροι αναλυτές συγκλίνουν στην πρόβλεψη πως ο χειμώνας θα είναι βαρύς αλλά από την άνοιξη του 2022 και μετά θα ισορροπήσει η κατάσταση.
Το νέο νεφελώδες τοπίο και την επίπτωση των τερατωδών ανατιμήσεων σε καταναλωτές και επιχειρήσεις επιχειρούν να περιγράψουν στη «ΜτΚ» ο Γενικός Διευθυντής της ΕΔΑ ΘΕΣΣ, Λεωνίδας Μπακούρας και οι πρόεδροι του ΣΒΕ Αθανάσιος Σαββάκης, του ΒΕΘ Αναστάσιος Καπνοπώλης και της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς.
Λεωνίδας Μπακούρας
«Παροδικές οι ανατιμήσεις, παραμένει φθηνότερο από άλλα καύσιμα το φυσικό αέριο»
«Η μεταβλητότητα που παρουσιάζεται στην χονδρεμπορική αγορά του φυσικού αερίου είναι ιδιαίτερα πρωτόγνωρη σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς οι τιμές παρουσιάζουν ιστορικές διακυμάνσεις. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε συγκυριακούς παράγοντες που δρουν ταυτόχρονα, προκαλώντας εκτεταμένες ανατιμήσεις. Η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων άνοιξε το δρόμο για την ισχυρή ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και την επανεκκίνηση της βιομηχανίας. Σε συνδυασμό με τις χαμηλές θερμοκρασίες της περασμένης χειμερινής περιόδου, η κατανάλωση του φυσικού αερίου αυξήθηκε ραγδαία με αποτέλεσμα τα αποθέματα στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης να βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα», σημειώνει ο Λεωνίδας Μπακούρας.
«Η τελική τιμή προς τον Τελικό Καταναλωτή διαμορφώνεται κατά κανόνα, από το άθροισμα της Χρέωσης Μεταφοράς, της Χρέωσης Διανομής και της Ανταγωνιστικής Χρέωσης Προμήθειας η οποία συναρτάται άμεσα από τις τιμές της Διεθνούς εμπορίας και εισαγωγών Φυσικού Αερίου. Σε αντίθεση με τις τιμές της προμήθειας του φυσικού αερίου, οι τιμές διανομής και μεταφοράς είναι ρυθμιζόμενες και αμετάβλητες κατά τη διάρκεια του εκάστοτε έτους της ρυθμιστικής περιόδου. Από τις διακυμάνσεις των τιμών θα επηρεαστούν περίπου 385.000 οικογένειες και νοικοκυριά που τροφοδοτούνται από το Δίκτυο Διανομής στις περιοχές της Αδείας της ΕΔΑ ΘΕΣΣ. Η ΕΔΑ ΘΕΣΣ δεν είναι αρμόδια για την τελική τιμή της προμήθειας. Οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται από τον προμηθευτή τους αναφορικά με τις αυξήσεις που ενδέχεται να επιβαρύνουν το λογαριασμό κατανάλωσης φυσικού αερίου. Από τη πλευρά της η ΕΔΑ ΘΕΣΣ, εφαρμόζοντας μια στοχευμένη στρατηγική στη βάση τεχνοοικονομικών κριτηρίων, πετυχαίνει τη μέγιστη αξιοποίηση των δικτύων διανομής, τη διατήρηση χαμηλής χρέωσης διανομής και συνεπώς στον περιορισμό του ενεργειακού κόστους για όλους τους καταναλωτές», υποστηρίζει.
«Παρόμοιες συνθήκες οδήγησαν και στο παρελθόν τις τιμές προμήθειας φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα με τις μεγάλου εύρους παροδικές ανατιμήσεις το χειμώνα του 2008-2009. Ωστόσο οι καταναλωτές, διατηρούν διαχρονικά την εμπιστοσύνη τους και απολαμβάνουν τα οφέλη από τη χρήση, καθώς η τιμή του φυσικού αερίου ήταν και παραμένει σημαντικά χαμηλότερη και πιο ανταγωνιστική σε σχέση με τα υπόλοιπα συμβατικά καύσιμα», προσθέτει, εκτιμώντας πως οι μεταβολές που εξελίσσονται θα είναι παροδικές.
Στο πλαίσιο αυτό και ενόψει της νέας χειμερινής περιόδου η ΕΔΑ ΘΕΣΣ συστήνει στους καταναλωτές:
- Να μεριμνήσουν για τον εξορθολογισμό στη διαχείριση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου.
- Να προβούν στην έγκαιρη τακτική συντήρηση των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου από αδειοδοτημένους πιστοποιημένους τεχνικούς, διασφαλίζοντας την αποδοτική λειτουργία του εξοπλισμού τους και κατά συνέπεια μεγαλύτερη εξοικονόμηση, ασφάλεια και αδιάλειπτη χρήση.
- Να ενημερώνονται τακτικά από τους 17 προμηθευτές φυσικού αερίου που δραστηριοποιούνται στις περιοχές της Αδείας.
Καταλήγοντας, ο κ. Μπακούρας αναφέρει πως «παρά τις συγκυριακές μεταβολές, το φυσικό αέριο παραμένει ως η μόνη βιώσιμη και άμεση λύση. Ως το καθαρότερο καύσιμο είναι σαφές ότι αποτελεί το κύριο μέσο για τη μετάβαση προς την απολιγνιτοποίηση της οικονομίας. Παράλληλα, θα συνεχίσει να συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αλλά και των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είμαι βέβαιος, ότι τα μέτρα που λαμβάνονται σε Ευρωπαϊκό και Εθνικό επίπεδο θα απορροφήσουν εν μέρει τους κραδασμούς των ανατιμήσεων στην ανάντη αγορά και θα ευνοήσουν τους καταναλωτές. Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις της πολιτείας, αυξάνεται το επίδομα θέρμανσης και διευρύνονται τα κριτήρια ένταξης καλύπτοντας μεταξύ άλλων μέρος των δαπανών για τη κατανάλωση φυσικού αερίου».
Αθανάσιος Σαββάκης
«Η Ευρώπη πρέπει να δώσει τη λύση στο κόστος ενέργειας»
«Το πρόβλημα της αύξησης του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας και συνεπακόλουθα Α’ υλών και κόστους μεταφοράς, επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών μας και γίνεται ακόμη μεγαλύτερο σε διεθνείς αγορές στις οποίες τα δικά μας προϊόντα ανταγωνίζονται προϊόντα προερχόμενα από τρίτες χώρες, οι οποίες δεν επιβαρύνονται με το έμμεσο κόστος εκπομπών CO2. Η ανεπιθύμητη αυτή κατάσταση, δεν μπορεί να συνεχισθεί επ’ αόριστον, διότι οι αντοχές της εγχώριας βιομηχανίας και ειδικά των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων με έδρα την Ελληνική περιφέρεια δεν είναι μεγάλες, μετά από δυο σημαντικές κρίσεις που έχουν διαρκέσει περισσότερο από μια δεκαετία. Επειδή ακριβώς μετά από δύο πολυδιάστατες κρίσεις, η χώρα δεν αντέχει σε άλλα λουκέτα επιχειρήσεων που θα έχουν ως συνέπεια την κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, το πρόβλημα του υπέρογκου κόστους ενέργειας πρέπει ν΄αντιμετωπισθεί άμεσα, με μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών», επισημαίνει ο κ. Σαββάκης.
«Κατ΄αρχήν για μας είναι προφανές ότι για την επίλυση του προβλήματος χρειάζεται αλλαγή στο ενεργειακό κλίμα της χώρας. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα οδηγούν με βεβαιότητα στην παραγωγή φθηνότερου ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, ένα άλλο μεγάλο θέμα που μπορεί να μειώσει τις τιμές είναι η αποθήκευση φυσικού αερίου, αλλά μεγάλης κλίμακας. Οι αποθηκεύσεις μεγάλης κλίμακας φυσικού αερίου στη χώρα θα οδηγούσαν με σαφήνεια σε εξοικονόμηση αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Σε περιόδους ενεργειακής κρίσης όπως η τρέχουσα, τα ποσά που μπορούν να εξοικονομηθούν από την αποθήκευση μεγάλης κλίμακας, θα μπορούσαν να διατεθούν για την επιδότηση του κόστους ενέργειας τουλάχιστον για τα νοικοκυριά, η πλειοψηφία των οποίων σήμερα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υπέρογκες αυξήσεις στο ρεύμα. Σε συνέχεια των παραπάνω έχουμε ήδη υποστηρίξει ότι το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπισθεί κεντρικά, με αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αντιστάθμιση των διαρκών αυξήσεων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να γίνει άμεσα, καθώς ο κίνδυνος παύσης λειτουργίας αρκετών επιχειρήσεων πραγματικά είναι μεγάλος. Με βάση το ανωτέρω πλαίσιο υποστηρίζουμε ότι η άνοδος του κόστους ενέργειας αποτελεί ευθεία απειλή για τη βιωσιμότητα της ελληνικής βιομηχανίας και μεταποίησης», προσθέτει.
Θέτοντας την ευρωπαϊκή διάσταση του μείζονος προβλήματος σημειώνει πως «παρά την ευθεία απειλή για πλήθος επιχειρήσεων όχι μόνον στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, δυστυχώς διαπιστώνουμε την άρνηση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και πολλών ισχυρών χωρών, να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα γιατί θεωρούν ότι είναι παροδικό. Προς αυτή την κατεύθυνση απόδειξη αποτελεί το κοινό κείμενο που προσυπέγραψαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Τσεχίας και της Ρουμανίας, για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν τα ταχύτερο δυνατόν για να αντιμετωπιστεί η υπέρογκη αύξηση του ενεργειακού κόστους και για να μην παραμείνει σε μόνιμη βάση το κόστος πολύ υψηλό. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει όλοι να δεχθούμε ότι μέχρι το 2050 τόσο η χώρα μας όσο και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες αναγκαστικά θα εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα. Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένη τη διαρκή αύξηση των τιμών ίσως θα πρέπει να επανεξετασθεί το χρονοδιάγραμμα παύσης λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων στη χώρα μας. Τούτο διότι η ενεργειακή κρίση έχει κυριολεκτικά γονατίσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία και συνακόλουθα και τη δική μας μεταποιητική βάση, οπότε θα πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν μέτρα υποβοήθησης της λειτουργίας της. Ειδικά για την ελληνική βιομηχανία η οποία ανήκει στη μέση τάση, το κόστος είναι δυσβάσταχτο, αφού η πρόσφατα υπογραφείσες συμβάσεις ουσιαστικά μετακυλίουν στις επιχειρήσεις και μάλιστα σε ποσοστό 100% την αύξηση του κόστους ενέργειας όπως αυτή διαμορφώνεται στην αγορά. Επειδή ακριβώς οι διεθνείς αγορές και οι σχετικές αναλύσεις δείχνουν ότι θα υπάρχουν πολύ υψηλές τιμές και για το πρώτο τρίμηνο του 2022, θεωρούμε αναγκαία την άμεση λήψη μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και ειδικά των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων οι οποίες με βεβαιότητα δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα υψηλά τιμολόγια ενέργειας».
Κλείνοντας, υποστηρίζει ότι «η στήριξη αυτή μπορεί να γίνει κατά το πρότυπο των μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ουσιαστικά απαιτούνται τολμηρά μέτρα και αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση της μεγάλης αυτής κρίσης. Η παρούσα κυβέρνηση μέχρι σήμερα έχει ανταποκριθεί με επιτυχία στη στήριξη τόσο της κοινωνίας όσο και της οικονομίας και αυτό αποδείχθηκε από τη διάσωση ουσιαστικά της παραγωγικής βάσης της χώρας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πιστεύω ότι σύντομα θα ανακοινωθούν επιπλέον μέτρα έμπρακτης υποστήριξης των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα για την αποφυγή λουκέτων και την αποτροπή αύξησης της ανεργίας».
Αναστάσιος Καπνοπώλης
«Μειώστε φόρους»
«Oι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσβάστακτη αύξηση του κόστους ενέργειας, η τιμή του φυσικού αερίου έχει διπλασιαστεί. Μόνοι οι μεγαλύτερες μπορούν να απορροφήσουν ένα μικρό μέρος των αυξήσεων, οι μικρομεσαίες δεν το αντέχουν», υποστηρίζει ο Αναστάσιος Καπνοπώλης.
«Απαιτούνται μειώσεις φόρων (μην ξεχνάμε πως το κράτος κερδίζει από τις αυξημένες τιμές που συνεπάγονται και αυξημένους φόρους), ειδικά του ΦΠΑ για να αντισταθμιστούν σε ένα βαθμό οι ανατιμήσεις αλλά και αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας των επιχειρήσεων πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα ούτως ώστε να είναι σε θέση να εξάγουν περισσότερα προϊόντα διευρύνοντας τους δυνητικούς αγοραστές για τα προϊόντα τους», συμπληρώνει. Ταυτόχρονα, θεωρεί πως οι ανατιμήσεις θα μας συντροφεύουν τουλάχιστον μέχρι την άνοιξη του 2022, μην αποκλείοντας την άσκηση πληθωριστικών πιέσεων στην οικονομία.
«Η υπέρμετρη αύξηση του ενεργειακού κόστους, ιδιαίτερα στο φυσικό αέριο, επιβαρύνει δυσανάλογα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις συνθήκες. Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση δεν αρκούν σε καμία περίπτωση για να στηρίξουν την πλειοψηφία των επιχειρήσεων, καλύπτουν μόνο όσες έχουν χαμηλές καταναλώσεις», σημειώνει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.
«Αυτό που απαιτείται για να αναπνεύσει η αγορά είναι μειώσεις των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα και καφέ αλλά και μετάθεση του ΦΠΑ βασικών αγαθών στον υπερμειωμένο συντελεστή 6%. Λειτουργικά και μεταφορικά κόστη των επιχειρήσεων έχουν εκτοξευτεί στα ύψη και δεν υπάρχει καμία δυνατότητα για απορρόφησή τους, οι αυξήσεις περνάνε απευθείας στην κατανάλωση», επισημαίνει.
Παράλληλα, αποφεύγει να διατυπώσει ασφαλή εκτίμηση για το πότε θα κλείσει ο κύκλος των ανατιμήσεων και για το αν η οικονομία θα μπει σε πληθωριστική τροχιά.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 17 Οκτωβρίου 2021
Πρόωρη «βαρυχειμωνιά» στις τσέπες των πολιτών φέρνουν οι αυξήσεις - ρεκόρ στο φυσικό αέριο με τα νοικοκυριά να προετοιμάζονται για έναν σκληρό χειμώνα, έχοντας το βλέμμα στο... μετεωρολογικό δελτίο.
Οι ανατιμήσεις στο αέριο θα επηρεάσουν τις περίπου 500 χιλιάδες οικογένειες που το χρησιμοποιούν για θέρμανση. Ήδη η άνοδος της διεθνούς τιμής έχει επιφέρει τον διπλασιασμό του κόστους σε σύγκριση με πέρσι.
Η κυβέρνηση αν και αντέδρασε άμεσα στην τέλεια ενεργειακή καταιγίδα (την ανιούσα παίρνουν και οι τιμές πετρελαίου και ρεύματος) που χτυπά με σφοδρότητα την ελληνική οικονομία, εξαγγέλλοντας μέτρα - ανάχωμα ύψους 500 εκατ. ευρώ τα οποία είναι πιθανό να εμπλουτιστούν, δεν έχει πείσει πως θα προστατεύσει επαρκώς και την πλειονότητα των καταναλωτών που ζεσταίνονται με φυσικό αέριο. Πέρα από το επίδομα θέρμανσης και τις όποιες εκπτώσεις από τους παρόχους, όσοι χρησιμοποιούν φυσικό αέριο μένουν... γυμνοί στα χιόνια.
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας με δημόσιες τοποθετήσεις του έχει καταστήσει σαφές πως η στήριξη, πέραν του πακέτου των 500 εκατ. ευρώ, θα συνεχιστεί για όσο χρειαστεί ενώ δεν αποκλείονται, ειδικά για το φυσικό αέριο, επιπλέον ενισχύσεις έως τον Ιούνιο του 2022.
«Tο πρόβλημα της ακρίβειας είναι εξωγενές, οι ανατιμήσεις εκτιμώ πως θα είναι παροδικές σύμφωνα και με την επικρατούσα άποψη παγκοσμίως. Η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα βελτιώνει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών, στηρίζει με βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις τα ευάλωτα νοικοκυριά (αύξηση επιδόματος θέρμανσης, επιδότηση για τις αυξήσεις στο ρεύμα) και εντατικοποιεί τους ελέγχους στην αγορά. Είμαστε έτοιμοι αν το πρόβλημα συνεχίσει να υφίσταται να προχωρήσουμε σε πρόσθετες παρεμβάσεις», σημείωσε σε πρόσφατη παρέμβασή του στο makthes.gr.
Η φετινή δύσκολη, από όλες τις απόψεις, σεζόν κάνει πρεμιέρα για το φυσικό αέριο με αυξήσεις της τάξης του 100%, προκαλώντας πολλαπλά εγκεφαλικά σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Ειδικότερα, πέρσι τον Οκτώβριο η τιμή του καυσίμου είχε διαμορφωθεί στα 4,5 λεπτά/KWh (περιλαμβανομένων των φόρων αλλά και του περιθωρίου κέρδους). Φέτος για τον μήνα που τρέχει, η λιανική τιμή αναμένεται να αγγίξει τα 9-10 λεπτά/KWh.
Το αμέσως επόμενο διάστημα δεν αποκλείεται να μας… χτυπήσουν την πόρτα και νέες ακόμη μεγαλύτερες αυξήσεις. Εφόσον η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου δεν αποσυμπιεστεί, τότε η λιανική τιμή του φυσικού αερίου αναμένεται να τετραπλασιαστεί, προκαλώντας τεράστιο οικονομικό βάρος στα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν το καύσιμο για θέρμανση.
Αν επαληθευτεί αυτό το απευκταίο σενάριο, με βάση τις προβλέψεις, το Νοέμβριο η τιμή του φυσικού αερίου θα πετάξει πάνω από τα 18λεπτά/KWh, κάτι που μεταφράζεται σε τετραπλασιασμό της τιμής του σε σχέση με πέρσι.
«Κατολίσθηση» στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών
Τι σημαίνουν όμως πρακτικά αυτές οι αυξήσεις για ένα μέσο νοικοκυριό; Η μέση κατανάλωση ποικίλλει και εξαρτάται από πλήθος παραγόντων (περιοχή, τετραγωνικά, θερμομόνωση κ.λπ.). Κατά μέσο όρο εκτιμάται ότι ένα νοικοκυριό καταναλώνει ανά έτος 9000KWh, εκ των οποίων το 60% αφορά στο τρίμηνο Δεκεμβρίου - Φεβρουαρίου.
Το 2020 στο αντίστοιχο διάστημα το νοικοκυριό αυτό δαπάνησε 243 ευρώ για φυσικό αέριο. Φέτος, εάν δεν υπάρξει μία τάση προσγείωσης σε πιο ανεκτά επίπεδα των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου, μία οικογένεια θα επιβαρυνθεί με τετραπλάσιο κόστος (στα 972 ευρώ, για το διάστημα από το Δεκέμβριο έως το Φεβρουάριο). Καθίσταται σαφές πως τα οικονομικά της συντριπτικής πλειοψηφίας των νοικοκυριών απειλούνται με εκτροχιασμό.
Παραδείγματα
Βάσει υπολογισμών του site allazorevma.gr, διαμέρισμα 80 τ.μ. στη Θεσσαλονίκη, με μέση μηνιαία κατανάλωση 500 κυβ. μέτρα και αυτόνομη θέρμανση θα... ταρακουνηθεί πληρώνοντας αυξημένη τιμή, αν δεν υπολογίσουμε έκπτωση από τον πάροχο και επίδομα θέρμανσης, μέχρι και κατά 115%!
Τον Οκτώβριο του 2020 με τιμή 0,36497 ευρώ το κυβικό πλήρωσε για φυσικό αέριο 182,485 ευρώ.
Τον Ιανουάριο του 2021 με τιμή 0,41654 ευρώ το κυβικό πλήρωσε 208,27 ευρώ. Αύξηση 19,79 ευρώ, δηλαδή, 14%.
Τον Σεπτέμβριο φέτος με τιμή 0,7870 ευρώ το κυβικό πληρώνει 393,5 ευρώ. Αύξηση 211 ευρώ συγκριτικά με τον Οκτώβριο πέρσι, δηλαδή 115%. Συγκριτικά με τον Ιανουάριο η αύξηση είναι 185,23 ευρώ, δηλαδή, 89%.
Με την έκπτωση 15% (59 ευρώ): πληρώνει 334 ευρώ - Αύξηση 83,5%.
Αν το νοικοκυριό πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια θα λάβει και επίδομα θέρμανσης 298,2 ευρώ για όλο το χειμώνα (οικογένεια με 2 παιδιά).
Για μία πολυκατοικία που έχει κοινό καυστήρα
Από 390 ευρώ που ήταν η επιβάρυνση τον Δεκέμβριο του 2020, το κόστος για τον μήνα αυτό το 2021 προβλέπεται να φτάνει να 1.170 ευρώ δηλαδή 200% αύξηση.
Αξίζει να σημειωθεί πως η έκπτωση 15% που ανακοινώθηκε θα γίνει από τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, δεν αφορά στο σύνολο των καταναλωτών, με δεδομένο ότι η ΔΕΠΑ Εμπορίας δεν προμηθεύει φυσικό αέριο όλους τους παρόχους φυσικού αερίου.
Αυτό σημαίνει ότι η έκπτωση δε θα φτάσει στο σύνολο των καταναλωτών, παρά μόνο στο κομμάτι εκείνο της αγοράς που προμηθεύεται αέριο από τη ΔΕΠΑ. Ακόμη όμως και για τα νοικοκυριά που θα διαπιστώσουν την έκπτωση της ΔΕΠΑ, η μείωση θα καλύψει ένα μικρό μόνο κομμάτι της συνολικής εκτίναξης του κόστους.
Βέβαια ακόμα και με τις αυξήσεις - ρεκόρ το φυσικό αέριο θα παραμείνει φθηνότερο από το πετρέλαιο, αν και το γεγονός αυτό έχει μικρή σημασία για τους καταναλωτές, αφού είτε έτσι είτε αλλιώς το κόστος της θέρμανσης θα είναι κατά πολύ αυξημένο.
Ποιοι δικαιούνται επίδομα θέρμανσης
Μόνον οι δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης, θα μπορέσουν να καλύψουν ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων (και πάλι όχι το σύνολο της αύξησης) με δεδομένο ότι η βάση υπολογισμού του επιδόματος αυξήθηκε από τα 220 στα 300 ευρώ (ποσό που πολλαπλασιάζεται με τις βαθμοημέρες που αποτελούν έναν συντελεστή που κυμαίνεται από 0,12 έως 1,62 ανάλογα με το ψύχος της περιοχής).
Σύμφωνα με τα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα η κυβέρνηση, σε μία προσπάθεια να υψωθεί ασπίδα προστασίας στις τεράστιες ανατιμήσεις στην ενέργεια, διευρύνονται τα κριτήρια για τη χορήγηση του επιδόματος προκειμένου να είναι επιλέξιμα 1,45 εκατ. νοικοκυριά ή το 80% όσων καταναλώνουν πετρέλαιο θέρμανσης, φυσικό αέριο, υγραέριο, καυσόξυλα και βιομάζα (πέλετ).
Συγκεκριμένα, αυξάνονται τα εισοδηματικά κριτήρια:
•Από 12.000 για τον άγαμο, σε 14.000 ευρώ.
•Σε περίπτωση οικογένειας, το εισοδηματικό όριο ανέρχεται σε 20.000 ευρώ, που θα προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο, αντί για 2.000 ευρώ που ίσχυε έως σήμερα. Συνεπώς το εισοδηματικό όριο αυξάνεται:
•Από 24.000 για την οικογένεια με δύο παιδιά, στις 26.000 ευρώ.
•Από 26.000 για την οικογένεια με τρία παιδιά, στις 29.000 ευρώ.
Επίσης, αυξάνονται τα περιουσιακά κριτήρια:
•Από 130.000 αξία ακίνητης περιουσίας για τον άγαμο, στις 180.000 ευρώ.
•Από 250.000 αξία ακίνητης περιουσίας για τους έγγαμους, στις 300.000 ευρώ.
Η πανδημία, ο Πούτιν και τα γεωπολιτικά παιχνίδια
Η αιτία για τις πρωτοφανείς αυξήσεις, είναι το ρεκόρ που έχει σημειωθεί στη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου, η οποία από τα 17 ευρώ/MWh στις αρχές του έτους έχει ξεπεράσει ακόμη και τα 150 ευρώ/MWh ενώ πίσω από αυτό κρύβεται και το παγκόσμιο γεωπολιτικό πόκερ της Ρωσίας που προμηθεύει με φυσικό αέριο την Ευρώπη. Το ανοιγοκλείσιμο της κάνουλας από την Gazprom ανάλογα με τις... διαθέσεις και τα συμφέροντα του Βλάντιμιρ Πούτιν μεταβάλλει τις τιμές προκαλώντας αρρυθμίες στις οικονομίες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές ενέργειας.
Οι ενεργειακοί αναλυτές πιστεύουν ότι οι τιμές του φυσικού αερίου είναι ο κύριος παράγοντας πίσω από το αυξανόμενο κόστος ενέργειας στην Ευρώπη. Το κόστος των αδειών στην αγορά άνθρακα στην Ευρώπη συνέβαλε μέχρι το ένα πέμπτο της αύξησης. Οι σοβαρές περικοπές της προσφοράς από τη ρωσική Gazprom έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο.
Οι τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος εκτοξεύθηκαν σε ιστορικά υψηλά, καθώς η Ευρώπη μπαίνει σταδιακά στη χειμερινή περίοδο, οδηγώντας ενεργειακούς βιομηχανικούς κολοσσούς να περικόψουν την παραγωγή. Την ίδια ώρα, η εικόνα από την αγορά ενέργειας προξενεί ανησυχία για εκτόξευση στους λογαριασμούς των νοικοκυριών.
Η άνοδος στις τιμές συμπίπτει με την αύξηση της ζήτησης, καθώς οι χώρες της Ευρώπης εξέρχονται από τα lockdown που επιβλήθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά και την περιορισμένη προμήθεια από τη Ρωσία και τη Νορβηγία. Παρότι η ρωσική Gazprom υποστηρίζει πως εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της, όπως απορρέουν από τις διακρατικές συμφωνίες, ο ενεργειακός κολοσσός προσφέρει λίγες, αν όχι μηδαμινές, επιπλέον προμήθειες φυσικού αερίου.
Την ίδια στιγμή, κανένας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει με ασφάλεια πότε θα αποκλιμακωθούν οι πιέσεις στις τιμές αν και οι περισσότεροι αναλυτές συγκλίνουν στην πρόβλεψη πως ο χειμώνας θα είναι βαρύς αλλά από την άνοιξη του 2022 και μετά θα ισορροπήσει η κατάσταση.
Το νέο νεφελώδες τοπίο και την επίπτωση των τερατωδών ανατιμήσεων σε καταναλωτές και επιχειρήσεις επιχειρούν να περιγράψουν στη «ΜτΚ» ο Γενικός Διευθυντής της ΕΔΑ ΘΕΣΣ, Λεωνίδας Μπακούρας και οι πρόεδροι του ΣΒΕ Αθανάσιος Σαββάκης, του ΒΕΘ Αναστάσιος Καπνοπώλης και της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργος Καββαθάς.
Λεωνίδας Μπακούρας
«Παροδικές οι ανατιμήσεις, παραμένει φθηνότερο από άλλα καύσιμα το φυσικό αέριο»
«Η μεταβλητότητα που παρουσιάζεται στην χονδρεμπορική αγορά του φυσικού αερίου είναι ιδιαίτερα πρωτόγνωρη σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς οι τιμές παρουσιάζουν ιστορικές διακυμάνσεις. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται σε συγκυριακούς παράγοντες που δρουν ταυτόχρονα, προκαλώντας εκτεταμένες ανατιμήσεις. Η χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων άνοιξε το δρόμο για την ισχυρή ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και την επανεκκίνηση της βιομηχανίας. Σε συνδυασμό με τις χαμηλές θερμοκρασίες της περασμένης χειμερινής περιόδου, η κατανάλωση του φυσικού αερίου αυξήθηκε ραγδαία με αποτέλεσμα τα αποθέματα στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης να βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα», σημειώνει ο Λεωνίδας Μπακούρας.
«Η τελική τιμή προς τον Τελικό Καταναλωτή διαμορφώνεται κατά κανόνα, από το άθροισμα της Χρέωσης Μεταφοράς, της Χρέωσης Διανομής και της Ανταγωνιστικής Χρέωσης Προμήθειας η οποία συναρτάται άμεσα από τις τιμές της Διεθνούς εμπορίας και εισαγωγών Φυσικού Αερίου. Σε αντίθεση με τις τιμές της προμήθειας του φυσικού αερίου, οι τιμές διανομής και μεταφοράς είναι ρυθμιζόμενες και αμετάβλητες κατά τη διάρκεια του εκάστοτε έτους της ρυθμιστικής περιόδου. Από τις διακυμάνσεις των τιμών θα επηρεαστούν περίπου 385.000 οικογένειες και νοικοκυριά που τροφοδοτούνται από το Δίκτυο Διανομής στις περιοχές της Αδείας της ΕΔΑ ΘΕΣΣ. Η ΕΔΑ ΘΕΣΣ δεν είναι αρμόδια για την τελική τιμή της προμήθειας. Οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται από τον προμηθευτή τους αναφορικά με τις αυξήσεις που ενδέχεται να επιβαρύνουν το λογαριασμό κατανάλωσης φυσικού αερίου. Από τη πλευρά της η ΕΔΑ ΘΕΣΣ, εφαρμόζοντας μια στοχευμένη στρατηγική στη βάση τεχνοοικονομικών κριτηρίων, πετυχαίνει τη μέγιστη αξιοποίηση των δικτύων διανομής, τη διατήρηση χαμηλής χρέωσης διανομής και συνεπώς στον περιορισμό του ενεργειακού κόστους για όλους τους καταναλωτές», υποστηρίζει.
«Παρόμοιες συνθήκες οδήγησαν και στο παρελθόν τις τιμές προμήθειας φυσικού αερίου σε υψηλά επίπεδα με τις μεγάλου εύρους παροδικές ανατιμήσεις το χειμώνα του 2008-2009. Ωστόσο οι καταναλωτές, διατηρούν διαχρονικά την εμπιστοσύνη τους και απολαμβάνουν τα οφέλη από τη χρήση, καθώς η τιμή του φυσικού αερίου ήταν και παραμένει σημαντικά χαμηλότερη και πιο ανταγωνιστική σε σχέση με τα υπόλοιπα συμβατικά καύσιμα», προσθέτει, εκτιμώντας πως οι μεταβολές που εξελίσσονται θα είναι παροδικές.
Στο πλαίσιο αυτό και ενόψει της νέας χειμερινής περιόδου η ΕΔΑ ΘΕΣΣ συστήνει στους καταναλωτές:
- Να μεριμνήσουν για τον εξορθολογισμό στη διαχείριση της κατανάλωσης του φυσικού αερίου.
- Να προβούν στην έγκαιρη τακτική συντήρηση των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου από αδειοδοτημένους πιστοποιημένους τεχνικούς, διασφαλίζοντας την αποδοτική λειτουργία του εξοπλισμού τους και κατά συνέπεια μεγαλύτερη εξοικονόμηση, ασφάλεια και αδιάλειπτη χρήση.
- Να ενημερώνονται τακτικά από τους 17 προμηθευτές φυσικού αερίου που δραστηριοποιούνται στις περιοχές της Αδείας.
Καταλήγοντας, ο κ. Μπακούρας αναφέρει πως «παρά τις συγκυριακές μεταβολές, το φυσικό αέριο παραμένει ως η μόνη βιώσιμη και άμεση λύση. Ως το καθαρότερο καύσιμο είναι σαφές ότι αποτελεί το κύριο μέσο για τη μετάβαση προς την απολιγνιτοποίηση της οικονομίας. Παράλληλα, θα συνεχίσει να συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αλλά και των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είμαι βέβαιος, ότι τα μέτρα που λαμβάνονται σε Ευρωπαϊκό και Εθνικό επίπεδο θα απορροφήσουν εν μέρει τους κραδασμούς των ανατιμήσεων στην ανάντη αγορά και θα ευνοήσουν τους καταναλωτές. Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις της πολιτείας, αυξάνεται το επίδομα θέρμανσης και διευρύνονται τα κριτήρια ένταξης καλύπτοντας μεταξύ άλλων μέρος των δαπανών για τη κατανάλωση φυσικού αερίου».
Αθανάσιος Σαββάκης
«Η Ευρώπη πρέπει να δώσει τη λύση στο κόστος ενέργειας»
«Το πρόβλημα της αύξησης του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας και συνεπακόλουθα Α’ υλών και κόστους μεταφοράς, επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών μας και γίνεται ακόμη μεγαλύτερο σε διεθνείς αγορές στις οποίες τα δικά μας προϊόντα ανταγωνίζονται προϊόντα προερχόμενα από τρίτες χώρες, οι οποίες δεν επιβαρύνονται με το έμμεσο κόστος εκπομπών CO2. Η ανεπιθύμητη αυτή κατάσταση, δεν μπορεί να συνεχισθεί επ’ αόριστον, διότι οι αντοχές της εγχώριας βιομηχανίας και ειδικά των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων με έδρα την Ελληνική περιφέρεια δεν είναι μεγάλες, μετά από δυο σημαντικές κρίσεις που έχουν διαρκέσει περισσότερο από μια δεκαετία. Επειδή ακριβώς μετά από δύο πολυδιάστατες κρίσεις, η χώρα δεν αντέχει σε άλλα λουκέτα επιχειρήσεων που θα έχουν ως συνέπεια την κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, το πρόβλημα του υπέρογκου κόστους ενέργειας πρέπει ν΄αντιμετωπισθεί άμεσα, με μέτρα στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών», επισημαίνει ο κ. Σαββάκης.
«Κατ΄αρχήν για μας είναι προφανές ότι για την επίλυση του προβλήματος χρειάζεται αλλαγή στο ενεργειακό κλίμα της χώρας. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα οδηγούν με βεβαιότητα στην παραγωγή φθηνότερου ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, ένα άλλο μεγάλο θέμα που μπορεί να μειώσει τις τιμές είναι η αποθήκευση φυσικού αερίου, αλλά μεγάλης κλίμακας. Οι αποθηκεύσεις μεγάλης κλίμακας φυσικού αερίου στη χώρα θα οδηγούσαν με σαφήνεια σε εξοικονόμηση αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Σε περιόδους ενεργειακής κρίσης όπως η τρέχουσα, τα ποσά που μπορούν να εξοικονομηθούν από την αποθήκευση μεγάλης κλίμακας, θα μπορούσαν να διατεθούν για την επιδότηση του κόστους ενέργειας τουλάχιστον για τα νοικοκυριά, η πλειοψηφία των οποίων σήμερα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υπέρογκες αυξήσεις στο ρεύμα. Σε συνέχεια των παραπάνω έχουμε ήδη υποστηρίξει ότι το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπισθεί κεντρικά, με αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αντιστάθμιση των διαρκών αυξήσεων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να γίνει άμεσα, καθώς ο κίνδυνος παύσης λειτουργίας αρκετών επιχειρήσεων πραγματικά είναι μεγάλος. Με βάση το ανωτέρω πλαίσιο υποστηρίζουμε ότι η άνοδος του κόστους ενέργειας αποτελεί ευθεία απειλή για τη βιωσιμότητα της ελληνικής βιομηχανίας και μεταποίησης», προσθέτει.
Θέτοντας την ευρωπαϊκή διάσταση του μείζονος προβλήματος σημειώνει πως «παρά την ευθεία απειλή για πλήθος επιχειρήσεων όχι μόνον στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη, δυστυχώς διαπιστώνουμε την άρνηση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και πολλών ισχυρών χωρών, να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα γιατί θεωρούν ότι είναι παροδικό. Προς αυτή την κατεύθυνση απόδειξη αποτελεί το κοινό κείμενο που προσυπέγραψαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ελλάδας, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Τσεχίας και της Ρουμανίας, για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν τα ταχύτερο δυνατόν για να αντιμετωπιστεί η υπέρογκη αύξηση του ενεργειακού κόστους και για να μην παραμείνει σε μόνιμη βάση το κόστος πολύ υψηλό. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει όλοι να δεχθούμε ότι μέχρι το 2050 τόσο η χώρα μας όσο και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες αναγκαστικά θα εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα. Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένη τη διαρκή αύξηση των τιμών ίσως θα πρέπει να επανεξετασθεί το χρονοδιάγραμμα παύσης λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων στη χώρα μας. Τούτο διότι η ενεργειακή κρίση έχει κυριολεκτικά γονατίσει την ευρωπαϊκή βιομηχανία και συνακόλουθα και τη δική μας μεταποιητική βάση, οπότε θα πρέπει άμεσα να ανακοινωθούν μέτρα υποβοήθησης της λειτουργίας της. Ειδικά για την ελληνική βιομηχανία η οποία ανήκει στη μέση τάση, το κόστος είναι δυσβάσταχτο, αφού η πρόσφατα υπογραφείσες συμβάσεις ουσιαστικά μετακυλίουν στις επιχειρήσεις και μάλιστα σε ποσοστό 100% την αύξηση του κόστους ενέργειας όπως αυτή διαμορφώνεται στην αγορά. Επειδή ακριβώς οι διεθνείς αγορές και οι σχετικές αναλύσεις δείχνουν ότι θα υπάρχουν πολύ υψηλές τιμές και για το πρώτο τρίμηνο του 2022, θεωρούμε αναγκαία την άμεση λήψη μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και ειδικά των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων οι οποίες με βεβαιότητα δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα υψηλά τιμολόγια ενέργειας».
Κλείνοντας, υποστηρίζει ότι «η στήριξη αυτή μπορεί να γίνει κατά το πρότυπο των μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής που ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ουσιαστικά απαιτούνται τολμηρά μέτρα και αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση της μεγάλης αυτής κρίσης. Η παρούσα κυβέρνηση μέχρι σήμερα έχει ανταποκριθεί με επιτυχία στη στήριξη τόσο της κοινωνίας όσο και της οικονομίας και αυτό αποδείχθηκε από τη διάσωση ουσιαστικά της παραγωγικής βάσης της χώρας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πιστεύω ότι σύντομα θα ανακοινωθούν επιπλέον μέτρα έμπρακτης υποστήριξης των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα για την αποφυγή λουκέτων και την αποτροπή αύξησης της ανεργίας».
Αναστάσιος Καπνοπώλης
«Μειώστε φόρους»
«Oι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσβάστακτη αύξηση του κόστους ενέργειας, η τιμή του φυσικού αερίου έχει διπλασιαστεί. Μόνοι οι μεγαλύτερες μπορούν να απορροφήσουν ένα μικρό μέρος των αυξήσεων, οι μικρομεσαίες δεν το αντέχουν», υποστηρίζει ο Αναστάσιος Καπνοπώλης.
«Απαιτούνται μειώσεις φόρων (μην ξεχνάμε πως το κράτος κερδίζει από τις αυξημένες τιμές που συνεπάγονται και αυξημένους φόρους), ειδικά του ΦΠΑ για να αντισταθμιστούν σε ένα βαθμό οι ανατιμήσεις αλλά και αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας των επιχειρήσεων πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα ούτως ώστε να είναι σε θέση να εξάγουν περισσότερα προϊόντα διευρύνοντας τους δυνητικούς αγοραστές για τα προϊόντα τους», συμπληρώνει. Ταυτόχρονα, θεωρεί πως οι ανατιμήσεις θα μας συντροφεύουν τουλάχιστον μέχρι την άνοιξη του 2022, μην αποκλείοντας την άσκηση πληθωριστικών πιέσεων στην οικονομία.
«Η υπέρμετρη αύξηση του ενεργειακού κόστους, ιδιαίτερα στο φυσικό αέριο, επιβαρύνει δυσανάλογα τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε αυτές τις συνθήκες. Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση δεν αρκούν σε καμία περίπτωση για να στηρίξουν την πλειοψηφία των επιχειρήσεων, καλύπτουν μόνο όσες έχουν χαμηλές καταναλώσεις», σημειώνει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργος Καββαθάς.
«Αυτό που απαιτείται για να αναπνεύσει η αγορά είναι μειώσεις των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε καύσιμα και καφέ αλλά και μετάθεση του ΦΠΑ βασικών αγαθών στον υπερμειωμένο συντελεστή 6%. Λειτουργικά και μεταφορικά κόστη των επιχειρήσεων έχουν εκτοξευτεί στα ύψη και δεν υπάρχει καμία δυνατότητα για απορρόφησή τους, οι αυξήσεις περνάνε απευθείας στην κατανάλωση», επισημαίνει.
Παράλληλα, αποφεύγει να διατυπώσει ασφαλή εκτίμηση για το πότε θα κλείσει ο κύκλος των ανατιμήσεων και για το αν η οικονομία θα μπει σε πληθωριστική τροχιά.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 17 Οκτωβρίου 2021
ΣΧΟΛΙΑ