24/06/2024 11:20
Ο καλύτερος φίλος της Ελλάδας είναι... κανένας, σύμφωνα με το αποτέλεσμα της έρευνας που πραγματοποίησε το Πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Konrad-Adenauer – Γραφείο Ελλάδας και Κύπρου και με την Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Η Πανελλαδική έρευνα κοινής γνώμης αφορούσε τις ελληνο-αλβανικές σχέσεις, ωστόσο παρουσιάζει ευρύτερο ενδιαφέρον για το πώς βλέπουν οι Έλληνες τις σχέσεις τους με τους γείτονες.
Πιο ρωσόφιλοι οι Βορειοελλαδίτης
Στο ερώτημα "Με ποιες χώρες θα πρέπει να καλλιεργήσει σχέσεις η Ελλάδα" Οι ερωτηθέντες υποδεικνύουν ότι η Ελλάδα πρέπει να καλλιεργήσει στενότερες σχέσεις στο μέλλον με τις χώρες της ΕΕ (55%), και ακολούθως τις ΗΠΑ (20%). Περίπου 1 στους 10 πιστεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να καλλιεργήσει στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, ποσοστό που στην διαχρονική του εξέλιξη σταθεροποιείται στο 14%, από 24,5% που παρατηρήθηκε το 2017 και το 16,5% το 2021, ένα χρόνο πριν το ξέσπασμα του πολέμου με την Ουκρανία. Πάντως το υψηλότερο ποσοστό Ελλήνων που θέλει ενίσχυση των σχέσεων με τη Ρωσία εντοπίζεται στη Βόρεια Ελλάδα (16,5%) έναντι του χαμηλότερου σε Αττική, νησιά του Αιγαίου και Κρήτη (12,5%).
Νιώθουν απειλή από την Τουρκία
Ο καλύτερος φίλος της Ελλάδας είναι... κανένας (22,5%, σύμφωνα με τις αυθόρμητες απαντήσεις που έδωσαν οι ερωτώμενοι, ακολουθεί η Γαλλία (20,5%), η Ε.Ε. (10,5%), οι ΗΠΑ (8,5%) και η Ρωσία (5%). Σχεδόν δύο στους τρεις απαντούν ότι υπάρχει μια χώρα που συνιστά απειλή για την Ελλάδα και αυτή δεν είναι άλλη από την Τουρκία. Πάντως τα ποσοστά όσων βλέπουν την Τουρκία ως απειλή (78,5%) έχουν μειωθεί συγκριτικά με το 2019 (89%) που σημειώθηκαν τα επεισόδια στον Έβρο, παραμένει ωστόσο υψηλότερα σε σύγκριση με τις έρευνες του 2016 και του 2018. Τα ποσοστά όσων νιώθουν ότι η χώρα απειλείται από την Τουρκία είναι αυξημένα μεταξύ όσων αυτοτοποθετούνται στη δεξιά(73%) και την κεντροδεξιά (75%) και το κέντρο (72,5%) σε σχέση με όσους ανήκουν την κεντροαριστερά και την αριστερά, αλλά και σε όσους είναι σε καλή οικονομική κατάσταση (69,5%) σε σχέση με όσους αντιμετωπίζουν συνθήκες φτώχειας (59,5%), τους άνω των 55 σε σχέση με τους νέους 17-34 ετών. Η αίσθηση απειλής από την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία είναι σχεδόν μηδενική.
Στάσεις για γειτονικές χώρες
Η θετικότερη άποψη εντοπίζεται για τη Σερβία (60%) και σε μικρότερο βαθμό για τη Βουλγαρία (35,5%). Θετική άποψη για την Τουρκία έχει μόνο το 8,5%, για την Αλβανία το 19,5% και τη Βόρεια Μακεδονία 18%. Ως εκ τούτου σχεδόν οκτώ στους δέκα Έλληνες θα υποστήριζαν την υποψηφιότητα της Σερβίας να γίνει μέλος της Ε.Ε. ενώ αντιθέτως οκτώ στους δέκα θα ήταν αρνητικοί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο για την Τουρκία. Διίστανται οι γνώμες για την Αλβανία (47,5% ναι και 51% όχι). Για την Βόρεια Μακεδονία το 45% λέει ναι στην ΕΕ έναντι 52,5% που λέει όχι (στη Β. Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι 58,5%)- πρέπει να σημειωθεί ότι η έρευνα έγινε πριν τις εκλογές και τη νίκη του VMRO που έκανε στροφή στο θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών. Τέλος οι απόψεις των Ελλήνων για το Ισραήλ είναι μοιρασμένες (25,5% θετική, 37,5% αρνητική, 36% ουδέτερη).
Συμφωνία των Πρεσπών
Η έρευνα δείχνει σαφή επιβάρυνση των στάσεων σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών, με το ποσοστό των θετικών και μάλλον θετικών κρίσεων να υποχωρεί στο 28,5% το 2024, από 35,5% το 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα διεξήχθη 15-21 Απριλίου 2024 δηλαδή πριν τις εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία και τις γνωστές δηλώσεις της Προέδρου και του Πρωθυπουργού της χώρας. Πριν ακόμη από τη χρήση του όρου «Μακεδονία» από την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της γείτονες, η οποία σύμφωνα με την Ελλάδα αποτελεί κατάφορη παραβίαση των όρων της Συμφωνίας, μόνο το 9,5% πίστευε ότι ήταν πολύ επωφελής, το 30% πίστευε ότι δεν ήταν ούτε επωφελής ούτε επιβλαβής, ενώ ένα 38% πίστευε ότι ήταν επιβλαβής, από λίγο έως πολύ.
Επιστημονικά υπεύθυνοι της έρευνας ήταν οι: Iωάννης Αρμακόλας, Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Κύριος Ερευνητής και Επικεφαλής του Προγράμματος Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ, και Γιώργος Σιάκας, Επίκουρος Καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και Διευθυντής Ερευνών της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Ο καλύτερος φίλος της Ελλάδας είναι... κανένας, σύμφωνα με το αποτέλεσμα της έρευνας που πραγματοποίησε το Πρόγραμμα Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Konrad-Adenauer – Γραφείο Ελλάδας και Κύπρου και με την Μονάδα Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Η Πανελλαδική έρευνα κοινής γνώμης αφορούσε τις ελληνο-αλβανικές σχέσεις, ωστόσο παρουσιάζει ευρύτερο ενδιαφέρον για το πώς βλέπουν οι Έλληνες τις σχέσεις τους με τους γείτονες.
Πιο ρωσόφιλοι οι Βορειοελλαδίτης
Στο ερώτημα "Με ποιες χώρες θα πρέπει να καλλιεργήσει σχέσεις η Ελλάδα" Οι ερωτηθέντες υποδεικνύουν ότι η Ελλάδα πρέπει να καλλιεργήσει στενότερες σχέσεις στο μέλλον με τις χώρες της ΕΕ (55%), και ακολούθως τις ΗΠΑ (20%). Περίπου 1 στους 10 πιστεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να καλλιεργήσει στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, ποσοστό που στην διαχρονική του εξέλιξη σταθεροποιείται στο 14%, από 24,5% που παρατηρήθηκε το 2017 και το 16,5% το 2021, ένα χρόνο πριν το ξέσπασμα του πολέμου με την Ουκρανία. Πάντως το υψηλότερο ποσοστό Ελλήνων που θέλει ενίσχυση των σχέσεων με τη Ρωσία εντοπίζεται στη Βόρεια Ελλάδα (16,5%) έναντι του χαμηλότερου σε Αττική, νησιά του Αιγαίου και Κρήτη (12,5%).
Νιώθουν απειλή από την Τουρκία
Ο καλύτερος φίλος της Ελλάδας είναι... κανένας (22,5%, σύμφωνα με τις αυθόρμητες απαντήσεις που έδωσαν οι ερωτώμενοι, ακολουθεί η Γαλλία (20,5%), η Ε.Ε. (10,5%), οι ΗΠΑ (8,5%) και η Ρωσία (5%). Σχεδόν δύο στους τρεις απαντούν ότι υπάρχει μια χώρα που συνιστά απειλή για την Ελλάδα και αυτή δεν είναι άλλη από την Τουρκία. Πάντως τα ποσοστά όσων βλέπουν την Τουρκία ως απειλή (78,5%) έχουν μειωθεί συγκριτικά με το 2019 (89%) που σημειώθηκαν τα επεισόδια στον Έβρο, παραμένει ωστόσο υψηλότερα σε σύγκριση με τις έρευνες του 2016 και του 2018. Τα ποσοστά όσων νιώθουν ότι η χώρα απειλείται από την Τουρκία είναι αυξημένα μεταξύ όσων αυτοτοποθετούνται στη δεξιά(73%) και την κεντροδεξιά (75%) και το κέντρο (72,5%) σε σχέση με όσους ανήκουν την κεντροαριστερά και την αριστερά, αλλά και σε όσους είναι σε καλή οικονομική κατάσταση (69,5%) σε σχέση με όσους αντιμετωπίζουν συνθήκες φτώχειας (59,5%), τους άνω των 55 σε σχέση με τους νέους 17-34 ετών. Η αίσθηση απειλής από την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία είναι σχεδόν μηδενική.
Στάσεις για γειτονικές χώρες
Η θετικότερη άποψη εντοπίζεται για τη Σερβία (60%) και σε μικρότερο βαθμό για τη Βουλγαρία (35,5%). Θετική άποψη για την Τουρκία έχει μόνο το 8,5%, για την Αλβανία το 19,5% και τη Βόρεια Μακεδονία 18%. Ως εκ τούτου σχεδόν οκτώ στους δέκα Έλληνες θα υποστήριζαν την υποψηφιότητα της Σερβίας να γίνει μέλος της Ε.Ε. ενώ αντιθέτως οκτώ στους δέκα θα ήταν αρνητικοί για ένα τέτοιο ενδεχόμενο για την Τουρκία. Διίστανται οι γνώμες για την Αλβανία (47,5% ναι και 51% όχι). Για την Βόρεια Μακεδονία το 45% λέει ναι στην ΕΕ έναντι 52,5% που λέει όχι (στη Β. Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι 58,5%)- πρέπει να σημειωθεί ότι η έρευνα έγινε πριν τις εκλογές και τη νίκη του VMRO που έκανε στροφή στο θέμα της συμφωνίας των Πρεσπών. Τέλος οι απόψεις των Ελλήνων για το Ισραήλ είναι μοιρασμένες (25,5% θετική, 37,5% αρνητική, 36% ουδέτερη).
Συμφωνία των Πρεσπών
Η έρευνα δείχνει σαφή επιβάρυνση των στάσεων σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών, με το ποσοστό των θετικών και μάλλον θετικών κρίσεων να υποχωρεί στο 28,5% το 2024, από 35,5% το 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα διεξήχθη 15-21 Απριλίου 2024 δηλαδή πριν τις εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία και τις γνωστές δηλώσεις της Προέδρου και του Πρωθυπουργού της χώρας. Πριν ακόμη από τη χρήση του όρου «Μακεδονία» από την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία της γείτονες, η οποία σύμφωνα με την Ελλάδα αποτελεί κατάφορη παραβίαση των όρων της Συμφωνίας, μόνο το 9,5% πίστευε ότι ήταν πολύ επωφελής, το 30% πίστευε ότι δεν ήταν ούτε επωφελής ούτε επιβλαβής, ενώ ένα 38% πίστευε ότι ήταν επιβλαβής, από λίγο έως πολύ.
Επιστημονικά υπεύθυνοι της έρευνας ήταν οι: Iωάννης Αρμακόλας, Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Κύριος Ερευνητής και Επικεφαλής του Προγράμματος Νοτιοανατολικής Ευρώπης του ΕΛΙΑΜΕΠ, και Γιώργος Σιάκας, Επίκουρος Καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και Διευθυντής Ερευνών της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
ΣΧΟΛΙΑ