«Αν σε ένα κόμμα και μάλιστα της αριστεράς δεν υπάρχουν ανησυχίες και προβληματισμοί, τότε το κόμμα αυτό δεν θα έχει κανένα μέλλον» δηλώνει μεταξύ άλλων στη «ΜτΚ» το μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Λάμπρου. Παράλληλα, χαρακτηρίζει «απερίσκεπτους» και «πρόχειρους» τους «πανηγυρισμούς» του ΣΥΡΙΖΑ για την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό EastMed.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται πλέον στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Θεωρείτε πως μετά την εμπειρία της διακυβέρνησης έχει βρει τα σωστά «πατήματα», για να ασκήσει αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη;

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, στην ουσία, δεν μας αιφνιδίασε. Ακολουθεί με πιστό τρόπο το προεκλογικό της πρόγραμμα, που στη βάση του είναι ο αυταρχισμός, αυτό που έχει ονομαστεί «νόμος και τάξη». Και αυτό γιατί χωρίς τον αυταρχισμό και την καταστολή δεν μπορεί εύκολα να περάσει αντιλαϊκά μέτρα.

Χρειάζεται, λοιπόν, βούρδουλας, ο οποίος είναι μέρος ενός πολύπλευρου συντηρητικού πολιτικού σχεδίου. Η Νέα Δημοκρατία ακολουθεί τα βήματα του Όρμπαν, του Σαλβίνι και του Τραμπ. Είναι τμήμα της νέας μαύρης διεθνούς, που αναπτύσσεται στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, τη Χιλή, τη Βραζιλία και αλλού. Συνεπώς, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποχρεωμένος να βγει γρήγορα από την εσωτερικότητά του και να ασκήσει δομική, μαχητική και ριζοσπαστική αντιπολίτευση σε όλα τα επίπεδα, στη Βουλή και τους δρόμους, στους θεσμούς και τα κινήματα.

Μετά το καλοκαίρι αποφασίστηκε και ήδη υλοποιείται η διεύρυνση και ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με την Προοδευτική Συμμαχία, με πρόσωπα και πολιτικές κινήσεις που προέρχονται από την κεντροαριστερά, το ΠΑΣΟΚ κ.α. Πώς βλέπετε μέχρι στιγμής την πορεία της διεύρυνσης; Υπάρχει κίνδυνος «πασοκοποίησης»;

Δεν είναι μόνο η διεύρυνση της «κορυφής», που πράγματι η παρουσία ορισμένων προσώπων έχει δημιουργήσει προβληματισμούς και ενστάσεις, υπάρχει και αυτή της «βάσης». Χιλιάδες άνθρωποι αποφάσισαν να γίνουν μέλη του ΣΥΡΙΖΑ αμέσως μετά τις εκλογές. Προσέξτε, το τονίζω: μετά τις εκλογές. Δηλαδή σε ένα κόμμα της αντιπολίτευσης και όχι σε ένα κόμμα κυβερνητικό. Αυτό έχει μεγάλη σημασία, γιατί δείχνει ανιδιοτέλεια. Ο κόσμος αυτός, στη μεγάλη του πλειοψηφία, δεν καταγράφεται ως κάτι πρώην, αλλά ως νυν. Δεν έρχεται ως πρώην ΠΑΣΟΚ ή ως πρώην ΚΚΕ, αλλά ως άνθρωπος που αντιλαμβάνεται ποιος είναι απέναντι, πού στοχεύει, ποια κοινωνία θέλει να διαμορφώσει. Και ταυτόχρονα γνωρίζει ότι έρχεται σε ένα κόμμα της αριστεράς, το οποίο στήριξε σε επαναλαμβανόμενες εκλογές από το 2012 έως και τις τελευταίες. Ο άνθρωπος αυτός έρχεται μέσα από πολλαπλά μονοπάτια. Έρχεται γιατί είναι φτωχός. Ή γιατί έχει οικολογικές αγωνίες και προβληματισμούς. Γιατί είναι εναντίον του αυταρχισμού και υπέρ των δικαιωμάτων. Γιατί αντιλαμβάνεται ότι το νεοφιλελεύθερο σχέδιο οδηγεί σε μνημόνια και οικονομικές ανισότητες. Ή για όλα αυτά. Έχω πει και άλλες φορές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να «πασοκοποιηθεί», για πολλούς λόγους. Κυρίως γιατί οι άνθρωποί του είναι βαθιά αριστεροί και γιατί η κοινωνία δεν έχει ανάγκη ένα νέο ΠΑΣΟΚ, το οποίο, ας μην ξεχνάμε, έχει τεράστιες ευθύνες για όσα συνέβησαν στη χώρα. Άλλωστε, η σοσιαλδημοκρατία βρίσκεται σε αποδρομή σε όλη την Ευρώπη και όχι βέβαια τυχαία.

Η συγκρότηση της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του κόμματος με 700 μέλη, ανάμεσά τους και στελέχη της Προοδευτικής Συμμαχίας, προκάλεσε εσωτερικές αντιδράσεις. Εσείς συμφωνείτε με τον τρόπο συγκρότησης των καθοδηγητικών οργάνων;

Τα καθοδηγητικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ παραμένουν να είναι όσα έχουν προκύψει από συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες. Αυτό δεν αλλάζει και δεν μπορεί να αλλάξει. Η Κεντρική Επιτροπή, η Πολιτική Γραμματεία, οι Νομαρχιακές Επιτροπές είναι τα εκλεγμένα όργανα που έχουν την ευθύνη της πορείας του κόμματός μας και μόνο αυτά. Η Κεντρική Επιτροπή Ανασυγκρότησης, των 700 μελών, είναι στην ουσία χώρος ώσμωσης και διαβούλευσης μπροστά στο 3ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Στη συνάντηση της ΚΕΑ είπα ότι το νέο συλλογικό «εμείς» μπορεί να είναι πολύχρωμο, αλλά δεν μπορεί να χωρέσει τα πάντα. Το επαναλαμβάνω και τώρα. Το «εμείς» πρέπει να έχει ταυτότητα. Χωρούν αναμφίβολα άνθρωποι που πολιτικά έχουν διαφορετική διαδρομή, αλλά δεν χωρούν εθνικιστικές απόψεις, που πολέμησαν με λύσσα τη Συμφωνία των Πρεσπών ή είναι ξενοφοβικές ή νεοφιλελεύθερες. Δεν είμαστε ένα πολιτικό σουπερμάρκετ. Είμαστε κόμμα της ριζοσπαστικής και ανανεωτικής αριστεράς.

Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Αλέξης Τσίπρας, σχολιάζοντας την εσωκομματική στάση των «53+», έκανε λόγο για υπερβολικές, εκτός πραγματικότητας, καχυποψίες, οι οποίες όμως δικαιολογούνται. Είναι εκτός πραγματικότητας οι ανησυχίες σας στους «53+»;

Δεν νομίζω ότι ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε ειδικά στο ιδεολογικό ρεύμα των 53+. Άλλωστε, δεν είναι μόνο οι 53+ που εκφράζουν προβληματισμούς και καταθέτουν διαφορετικές προτάσεις. Ο προβληματισμός δεν είναι καχυποψία, είναι αναγκαία προϋπόθεση. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας ζωντανός πολιτικός οργανισμός. Ο διάλογος είναι δεδομένος. Η διαφορετική άποψη είναι σεβαστή. Έχουμε μάθει να ζούμε με αυτά και, πιστέψτε με, είναι γόνιμο και δημιουργικό. Να σας πω, επίσης, ότι οι τάσεις στον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι παγιωμένες, δεν λειτουργούν ως κόμμα μέσα στο κόμμα. Υπάρχουν στελέχη του κόμματος, που δεν ανήκουν στους 53+, με τα οποία συμφωνώ σε πολλά πλέον. Είναι μια κατάκτηση. Ακούν και ακούμε. Αλλάζουν και αλλάζουμε. Πείθουν και πείθουμε. Να σας πω και τούτο: αν σε ένα κόμμα και μάλιστα της αριστεράς δεν υπάρχουν ανησυχίες και προβληματισμοί, τότε το κόμμα αυτό δεν θα έχει κανένα μέλλον, καμία προοπτική. Θα βουλιάξει στη σιωπή των μηχανισμών ή στο θόρυβο των παραγόντων και αυτό δεν το θέλουμε.

Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό Eastmed προκάλεσε συζητήσεις στο κόμμα σας. Με επίσημη ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ χαιρέτισε την υπογραφή της συμφωνίας, ωστόσο διατυπώθηκαν δημόσιες ενστάσεις από στελέχη πέραν από τους «53+». Ποια η γνώμη σας;

Ναι, διατυπώθηκαν διαφορετικές απόψεις, που νομίζω ότι είναι χρήσιμες και άκρως ενδιαφέρουσες. Με ορισμένες, δε, συμφωνώ απολύτως. Ο ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε και από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δεν μπορεί παρά να εργάζεται συστηματικά για την ειρήνη και τη καλή γειτονία, μακριά από κούρσες στρατιωτικών εξοπλισμών, από εθνικιστικές και πατριδοκάπηλες προσεγγίσεις, που οδηγούν μόνο σε καταστροφές. Και βεβαίως πάντα πρέπει να έχει στο κέντρο της προσοχής του την οικολογική διάσταση του ζητήματος, τώρα μάλιστα, που βλέπουμε την τραγωδία που εξελίσσεται στην Αυστραλία. Το ζήτημα είναι σύνθετο, δύσκολο, αλλά χρειάζεται να συζητήσουμε ανοιχτά χωρίς το φόβο της στοχοποίησης από εθνικιστικούς κύκλους. Οι πανηγυρισμοί που υπήρξαν μετά τη συμφωνία ήταν μάλλον απερίσκεπτοι και πρόχειροι θα έλεγα. Δεν είναι μόνο το οικονομικό κόστος, που είναι τεράστιο, άρα ασύμφορο, αλλά και συγκεκριμένες διακρατικές συμμαχίες, όπως αυτή με το Ισραήλ, που εγκυμονούν κινδύνους και δεν έχουμε κανένα λόγο να τις ενισχύουμε.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12 Ιανουαρίου 2020