«Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα είναι το επιχειρησιακό εργαλείο για την επίτευξη των στόχων της χώρας και νομίζω ότι αυτό υλοποιείται πάρα πολύ καλά. Έχουμε μια πολύ γρήγορη αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τον Απρίλιο 64% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας ήταν από ΑΠΕ. Επομένως, νομίζω ότι πάμε πάρα πολύ καλά» ο κ. Βαρελίδης.

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα είναι υπό αναθεώρηση και θα οριστικοποιηθεί τους προσεχείς δύο μήνες. «Αυτή τη στιγμή είναι υπό διαμόρφωση, αλλά πάντως σίγουρα το 2030 θα έχουμε πάνω από 80% παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Και ήδη πρέπει να σας πω ότι αυτός είναι ένας στόχος εντελώς ορατός, δεδομένου ότι οι σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις ΑΠΕ, που έχουν όρους σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο, ξεπερνάνε το στόχο του 2030. Η αύξηση των ΑΠΕ για την Ελλάδα είναι στρατηγικός στόχος, που εξυπηρετεί την εξασφάλιση της ενεργειακής αυτονομίας, γιατί η Ελλάδα δεν έχει άλλες σημαντικές ενεργειακές πηγές». Όμως ενεργειακή αυτονομία που βασίζεται στις ΑΠΕ χωρίς αποθήκευση ενέργειας δεν είναι εφικτή. Όπως τονίζει ο κ. Βαρελίδης, «η αποθήκευση αποτελεί πρώτη προτεραιότητα και εκτιμούμε ότι μέχρι το 2030 θα έχει επεκταθεί σημαντικά, σε συνδυασμό και με κάποια έργα σε φράγματα νερού νομίζω ότι θα έχουμε μία μεγαλύτερη σταθερότητα στο σύστημα. Θα πρέπει βέβαια να παραδεχτούμε ότι αυτή τη στιγμή η τεχνολογία των μπαταριών δεν δίνει πολύ μεγάλες δυνατότητες, έχεις μία αποθήκευση σε ικανοποιητικό βαθμό για δυο ώρες. Άρα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη και τους τεχνολογικούς περιορισμούς που υπάρχουν και γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να έχουμε ένα σωστό μείγμα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Υπάρχουν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που μπορούν να χρησιμοποιούνται ως μονάδες βάσης, π.χ. τα υδροηλεκτρικά, οι μονάδες βιοαερίου, ή βιομάζας, ή γεωθερμίας, άρα πρέπει να έχουμε και τέτοιου τύπου μονάδες, για να έχουμε μία σωστή ισορροπία στο ηλεκτρικό μας σύστημα. Και βέβαια η διασυνδεσιμότητα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτό. Όσο μεγαλύτερη διασυνδεσιμότητα έχουμε, τόσο ευκολότερη γίνεται αυτή η άσκηση».

Το περιβάλλον καθορίζει τις πολιτικές της ΕΕ

Στην κουβέντα μας με τον γ.γ. του ΥΠΕΝ ήταν κοινή η διαπίστωση ότι τα θέματα του περιβάλλοντος -που δυστυχώς δεν είχαν θέση στην προεκλογική ατζέντα των ελληνικών κομμάτων, στον δρόμο προς τις ευρωεκλογές- περίοδο για τις ευρωεκλογές της ερχόμενης Κυριακής, ωστόσο βρίσκονται στον πυρήνα των πολιτικών της ΕΕ. «Το περιβάλλον είναι τόσο ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα που καθορίζει τις πολιτικές της ΕΕ σε μεγάλο βαθμό και αυτό βέβαια επηρεάζει καθοριστικά και την οικονομία με την έννοια ότι η Πράσινη Συμφωνία ή η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα συνεπάγεται μία σειρά αποφάσεων σχετικά με την παραγωγής ενέργειας που έχουν καθοριστική επίπτωση στο κόστος ζωής και την καθημερινότητά μας, την αγροτική παραγωγή, τη διαχείριση των αποβλήτων, το νερό, όλους τους τομείς της ζωής μας».

Το κόστος της προσαρμογής

Με δεδομένο ότι η προσαρμογή στην κλιματική κρίση θέτει περιορισμούς που δημιουργούν υψηλά κόστη στους αγρότες και τις επιχειρήσεις, ρωτήσαμε τον κ. Βαρελίδη αν βλέπει ότι στο μέλλον θα έχουμε ακόμη πιο έντονες διαμαρτυρίες π.χ. από τις φετινές διαμαρτυρίες των ευρωπαίων αγροτών. «Οι πολιτικές, είτε για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, είτε για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, αποσκοπούν στο να περιορίσουν το μελλοντικό κόστος, που θα είναι ακόμα μεγαλύτερο. 

Από εκεί και πέρα δεν παύει να έχει επιπτώσεις, άμεσες επιπτώσεις, σε διάφορες επαγγελματικές ομάδες ή οι διάφορες επαγγελματικές ομάδες να φοβούνται ότι θα υπάρχουν επιπτώσεις. Αυτό δημιουργεί αντιδράσεις. Είναι ένα θέμα το οποίο εμείς το έχουμε θέσει στα ευρωπαϊκά όργανα, ότι πρέπει με ειλικρίνεια να μιλήσουμε στους πολίτες και να αναγνωρίσουμε ότι η μετάβαση αυτή έχει επιπτώσεις και να ληφθούν αντίστοιχα μέτρα αποζημίωσης ή άμβλυνσης των επιπτώσεων σε αυτές τις ομάδες. Πρέπει να υπάρχει σωστή ισορροπία. Ο στόχος μπορεί να είναι σωστός αλλά δεν πρέπει να χάσουμε τον πολίτη στην πορεία του επίτευξης αυτού του στόχου. Αυτό είναι πιο εύκολο στις πιο πλούσιες κοινωνίες σε σχέση με τις πιο φτωχές κοινωνίες, γιατί το όποιο κόστος για τις λιγότερο πλούσιες κοινωνίες είναι αναλογικά μεγαλύτερο».

Ο γ.γ. του ΥΠΕΝ διαπιστώνει ότι η Ευρώπη έχει κάνει πάρα πολύ σημαντικά βήματα για την μείωση των εκπομπών CΟ2, δηλαδή για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά εκτιμά ότι «πλέον θα πρέπει να στρέψει την προσοχή της, αφενός στο να πείσει άλλες μεγάλες χώρες ή άλλες ομάδες χωρών να πάρουν αντίστοιχα μέτρα -γιατί το να παίρνουμε κι εμείς άλλα μέτρα είναι μια τρύπα στο νερό αν οι άλλοι δεν ακολουθούν- και αφετέρου να στρέψει την προσοχή της, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, όπου εκεί οι πόροι που διατίθεται από την ΕΕ είναι σημαντικά μικρότεροι».

Μήπως πια δεν προλαβαίνουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, αλλά να μάθουμε να ζούμε με τις μικρότερες επιπτώσεις; «Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη συντελεστεί. Ακόμα και αν σήμερα, μηδενίζαμε την παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου, θα αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες των αερίων του θερμοκηπίου που βρίσκονται ήδη στην ατμόσφαιρα και θα παραμείνουν για τα επόμενα 30 χρόνια, επομένως, αναγκαστικά, θα πρέπει να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα» απαντά.

Ανησυχία για πυρκαγιές και ξηρασία

«Το καλοκαίρι φοβόμαστε πάρα πολύ για τις δασικές πυρκαγιές. Είχαμε ένα πολύ θερμό χειμώνα και πολύ ξηρό χειμώνα, όπως όλοι γνωρίζουμε. Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί το καλοκαίρι, αλλά πάντως υπάρχει μεγάλη ανησυχία, έχοντας και την περσινή εμπειρία με αυτήν την μεγάλη πυρκαγιά στη Δαδιά, σε ένα μέρος της Ελλάδας που δεν είναι ένα τυπικό πευκοδάσος που η πυρκαγιά είναι μέρος του κύκλου της ζωής του. Φυσικά, κάτι το οποίο μας ανησυχεί πάρα πολύ είναι και το ζήτημα της λειψυδρίας, ειδικά σε κάποιες περιοχές με αυξημένη τουριστική κίνηση, που αυξάνει τη ζήτηση σε νερό» τονίζει ο γ.γ. του ΥΠΕΝ.