Ήταν ένας από τους πιο αναγνωρισμένους τεχνίτες της εποχής του και συγχρωτιζόταν με τους πιο καταξιωμένους δημιουργούς. Όμως κατά την τύχη αρκετών ομότεχνών του πέθανε στην κυριολεξία στην ψάθα, ενώ ένα περιστατικό απάτης που του συνέβη ήταν η αιτία να στερηθεί το εργαστήριό του.

Ο λόγος για τον γνωστό αγγειοπλάστη Μηνά Αβραμίδη που γεννήθηκε στην Κιουτάχεια της Μικράς Ασίας το 1877, όπου διατηρούσε ένα πολύ σπουδαίο εργαστήρι κεραμοποιίας και τέχνης της διακοσμητικής.

Μηνάς Αβραμίδης, φωτογραφία τραβηγμένη από τον Γιώργο Παραλή 

Ακολουθώντας το μεγάλο κύμα προσφύγων του 1922 βρέθηκε μαζί με τη γυναίκα του, τον γιο τους και την υιοθετημένη ανεψιά της συζύγου του στην Αθήνα, όπου δούλευε την παλιά τέχνη του λιθοξόου, αλλά το 1923 απογοητευμένος που εκμεταλλεύονται τη δουλειά του χωρίς ανάλογη αμοιβή στη βιοτεχνία που δούλευε στο Νέο Φάληρο μετακομίζουν στη Φλώρινα.

Εκεί βρίσκει τα κατάλληλα υλικά, φτιάχνει ένα καμίνι και δημιουργεί αγγεία καθημερινής χρήσης, διακοσμητικά περιστέρια και λιοντάρια σε καλούπια. Όμως οι συνθήκες είναι άθλιες αφού κατοικούν σε ένα προσφυγικό σπίτι.

Έτσι το 1926 βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη και με χρήματα πους τους δίνει ο εύπορος αδελφός της γυναίκας του αγοράζουν λίγη γη κάπου στην Τούμπα, όπου ο ίδιος φτιάχνει με τα χέρια του ένα μικρό σπίτι μέσα στο οποίο ζουν και διατηρεί και το εργαστήριό του. Την επόμενη και τη μεθεπόμενη χρονιά εκθέτει έργα του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Στο μεταξύ έχουν γεννηθεί τα άλλα δύο του παιδιά.

 Μηνάς Αβραμίδης, Κανάτα, ύψος: 27 εκ. Εφυαλωμένη τερακότα. Φυτική διακόσμηση σε λευκό φόντο, Τ.Ι.Τ. 1999.654. Συλλογή Έργων Τέχνης Τελλογλείου Ιδρύματος

Ανάμεσα στα έργα του ξεχωρίζουν τα αγάλματα της ‘Πικραμένης προσφυγοπούλας’ και το περίφημο καμπαναριό, ενώ στην έκθεση του 1927 βραβεύεται και του απονέμεται αργυρό μετάλλιο με χαραγμένο τον Άγιο Δημήτριο.

Παρόλα αυτά στο σπίτι του στην Τούμπα εξακολουθεί να επικρατεί η ανέχεια.

Και… σαν να μην έφταναν όλα αυτά ένα περιστατικό που δείχνει την αγαθότητά του τού δίνει άλλη μια γερή χαστουκιά: ένας έμπορος του ζητά να δημιουργήσει αντίγραφα βυζαντινών έργων, τα οποία και αγοράζει έναντι ενός ευτελούς αντιτίμου.

Στη συνέχεια ο έμπορος τα πουλά με δόλο στο εξωτερικό ως αυθεντικά βυζαντινά και μάλιστα πολύ ακριβά. Όταν η απάτη αποκαλύπτεται οι ευθύνες επιρρίπτονται στον Αβραμίδη και έτσι όλο αυτό γίνεται η αιτία η αστυνομία να κλείσει το εργαστήρι του.

Μηνάς Αβραμίδης, Κεραμικό πιάτο, διάμετρος: 28 εκ. Διακόσμηση: φυτική, T.I.T.

2001.950. Συλλογή Έργων Τέχνης Τελλογλείου Ιδρύματος

Στην πορεία αναγνωρίζεται η μη υπαιτιότητά του για το περιστατικό και αρχίζει να γίνεται γνωστός ενώ τον επισκέπτονται γνωστοί πανεπιστημιακοί και ζωγράφοι όπως ο Ανδρέας Ξυγγόπουλος, ο Βασίλης Κυριαζόπουλος, ο Στίλπων Κυριακίδης, οι ζωγράφοι Γιώργος Παραλής, Γιώργος Φωκίδης κ.α. όπως και συλλέκτες που αγοράζουν έργα του. Δεν είναι όμως ένα κοινό που μπορεί να του εξαφανίσει την ευμάρεια.

Καθώς τα χρόνια περνούν ο δημιουργός εξακολουθεί να ζει στην ανέχεια, αλλάζει δουλειές, κατατάσσεται στο στρατό, ενώ στην κατοχή βρίσκεται στην Άθυτο Χαλκιδικής και αρρωσταίνει βαριά, αλλά επιβιώνει. Αφού έχει χάσει τη γυναίκα του και την κόρη του παθαίνει συμφόρηση το 1954 και μεταφέρεται σε αφασία στο Κεντρικό Νοσοκομείο.

Εκεί θα πεθάνει γεμάτος πίκρα παραπονούμενος για την ανέχειά του, παρά τη μεγάλη αποδοχή που έχουν τα έργα του.

Από τους φορείς που εκτίμησαν το έργο του ήταν η Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρία Τέχνη, που μετά τον θάνατό του οργάνωσε έκθεση κεραμικών του σε αίθουσα του δήμου Θεσσαλονίκης.

Μηνάς Αβραμίδης, Κανάτα, ύψος 20 εκ. Διακόσμηση εγχάρακτη και ζωγραφική. Δύο πουλιά αντωπά. Περικοκλάδα και δύο μικρότερα πουλιά. Συλλογή Ελπίδας Κυριακίδου-Βουτυρά

Τώρα, την ιστορία του που συγκινεί ακούμε στο πλαίσιο των ξεναγήσεων της έκθεσης του Τελλόγλειου Ιδρύματος Τεχνών με τίτλο «Ξεριζωμοί, 1922-2022. Μαρτυρίες μέσα από την Τέχνη», όπου βλέπουμε φωτογραφία του τραβηγμένη από τον ζωγράφο Γιώργο Παραλή, αλλά και κάποια από τα έργα του.

Η έκθεση ολοκληρώνεται την Κυριακή 2 Απριλίου του 2023.