23/04/2021 07:30
Έντονη διαμάχη μεταξύ δημάρχων μικρών και μεγάλων δήμων της χώρας άρχισε να ξεσπά, με αφορμή την έκδοση της ΚΥΑ, η οποία προσδιορίζει το πλαφόν που θέτει το υπουργείο Εσωτερικών για τα προς ένταξη έργα στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», με αποτέλεσμα να ευνοείται ένας μικρός αριθμός ΟΤΑ και οι περισσότεροι να αποκλείονται από τις χρηματοδοτήσεις.
Το ύψος του προγράμματος, θεωρητικά, φτάνει το 2,5 δισ. ευρώ, ωστόσο το 1 δισ. ευρώ διατέθηκε ήδη για τα έργα που εντάχθηκαν και συμβασιοποιήθηκαν στο προηγούμενο πρόγραμμα «ΦιλόΔημος Ι». Ως εκ τούτου απομένει 1,5 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια ώρα η ΚΕΔΕ γνωστοποίησε ότι οι έχουν κατατεθεί προτάσεις από τους δήμους που φτάνουν ήδη τα 3 δισ. ευρώ.
Και ενώ οι δήμοι περίμεναν πως και πως να επανεκκινήσει δίκαια και σχετικά ισότιμα ο «Τρίτσης», οι αιρετοί είδαν να μπαίνει πλαφόν το οποίο αρθρώνεται από τα 6 εκατ. ευρώ για τους πιο μικρούς δήμους και φτάνει τα 40 εκατ. ευρώ για τους μητροπολιτικούς δήμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Ωστόσο αυτή τη στιγμή πάνω από 200 δήμαρχοι είναι στα… κάγκελα, λόγω των ανισοκατανομών και των στρεβλώσεων που προκύπτουν με την ΚΥΑ, η οποία κατηγοριοποιεί τους δήμους με βάση τον πληθυσμό και τις πρωτεύουσες των νομών, στις οποίες κατανέμονται περισσότερα κονδύλια.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι νομοί Αργολίδας και Βοιωτίας, όπου οι δήμοι Ναυπλίου και Άργους, Λιβαδειάς και Θήβα, είναι περιοχές με ίδιο πληθυσμό και χαρακτηριστικά, ωστόσο αυτές που ευνοούνται στο πλαίσιο των κατανομών είναι οι πρωτεύουσες των νομών, το Ναύπλιο και η Θήβα, που θα λάβουν 22 εκατ. ευρώ χρηματοδότηση, έναντι των έτερων πόλεων που θα λάβουν 12 εκατ. ευρώ.
Οι κατηγορίες και το πλαφόν για τα έργα
Μεταξύ των αλλαγών, προβλέπεται ότι πλέον οι ΟΤΑ ομαδοποιούνται σε 7 κατηγορίες, εκ των οποίων οι 6 αφορούν τους δήμους και η 7η τις περιφέρειες, ενώ παράλληλα εξειδικεύεται το ανώτατο όριο συνολικού προϋπολογισμού (πλαφόν) προτάσεων που μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για κάθε κατηγορία.
Σύμφωνα με τη νέα ΚΥΑ πλέον τίθεται ανώτατο όριο συνολικού προϋπολογισμού (πλαφόν) προτάσεων που μπορούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα για κάθε κατηγορία δυνητικών δικαιούχων, ως εξής:
- Στην κατηγορία 1 εντάσσονται οι δήμοι με μόνιμο πληθυσμό πάνω από 300.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 2 οι δήμοι με μόνιμο πληθυσμό από 100.000 έως 300.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 3 οι δήμοι που αποτελούν έδρες Νομών με μόνιμο πληθυσμό έως 100.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 4 οι αστικοί δήμοι της Αττικής και της Θεσσαλονίκης με έως 100.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 5 οι υπόλοιποι ηπειρωτικοί και νησιωτικοί δήμοι.
- Στην κατηγορία 6 οι μικροί ηπειρωτικοί δήμοι με μόνιμο πληθυσμό έως 10.000 κατοίκους και οι μικροί νησιωτικοί Δήμοι με έως 3.500 κατοίκους, ενώ στην κατηγορία 7 εντάσσονται οι Περιφέρειες.
Το δε πλαφόν ανά κατηγορία ορίζεται ως εξής:
*Κατηγορία 1: 40.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 2: 25.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 3: 22.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 4: 18.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 5: 12.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 6: 6.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 7 30.000.000 ευρώ
Στον κουμπαρά του «Τρίτση» και τα λεφτά του «ΦιλόΔημος»
Δεύτερο μεγάλο πλήγμα που επιφέρει στους δήμους το πρόγραμμα του «Τρίτση» είναι ότι στις χρηματοδοτήσεις αυτές η κυβέρνηση εντάσσει και τις χρηματοδοτήσεις από το «ΦιλόΔημος Ι». Αυτό σημαίνει ότι κατά τον υπολογισμό του συνολικού προϋπολογισμού των προτάσεων που μπορούν να κατατεθούν ως τα τέλη Μαΐου του 2020, λαμβάνονται υπόψη τα έργα κάθε δυνητικού δικαιούχου, που έχουν ενταχθεί στο «ΦιλόΔημος Ι» και μεταφέρθηκαν στο «Τρίτσης». Ουσιαστικά το υπουργείο Εσωτερικών θα συνυπολογίζει για κάθε δήμο, έργα που εντάχθηκαν με αυτά που δύνανται να ενταχθούν στο «Αντώνης Τρίτσης», παρότι τα δύο προγράμματα αφορούν διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Αυτό κατά τους περισσότερους δημάρχους, που κατά βάση συμφωνούν με το πλαφόν, αδικεί αφενός τους δήμους που κάνουν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, αλλά και εκείνους της περιφέρειας και της υπαίθρου που καλούνται να ανταποκριθούν σε έργα όπως η αγροτική οδοποιία, η άρδευση, η ύδρευση, η διαχείριση των απορριμμάτων κ.ά.
Υπενθυμίζεται ότι τα ενταχθέντα έργα στο «ΦιλόΔημος Ι» που μεταφέρθηκαν στο «Τρίτσης» με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις, ανέρχονται σε 459 με συνολικό προϋπολογισμό 1.090.382.473 ευρώ.
«Μας δυσαρέστησε η ΚΥΑ…»
Ενδεικτική της δυσαρέσκειας των δήμων για τις κατανομές του «Τρίτσης» ήταν η δήλωση του προέδρου της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου στην τελευταία συνεδρίαση του δ.σ., όπου είπε πως «η κατανομή που προέκυψε με την ΚΥΑ της προηγούμενης εβδομάδας αρκετούς από εμάς δεν μας ενθουσίασε, ενώ σε κάποιους προκάλεσε έντονο προβληματισμό και απογοήτευση». Για το λόγο αυτό πρότεινε να μην προσμετρηθούν τα έργα του «ΦιλόΔημος Ι» στο πλαφόν για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» και τα χρήματα να βρεθούν από εκείνα του Πρασίνου Ταμείου, που υπάρχουν στο Παρακαταθηκών και Δανείων ή να ζητηθούν επιπλέον από την ΕτΕπ με την οποία υπογράφηκε η σύμβαση για το «Τρίτσης».
Ανέφερε μάλιστα το παράδειγμα δήμου 40.000 κατοίκων με 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, που όπως είπε θα δικαιούταν περισσότερα χρήματα από έναν ανάλογο δήμο με ίδιο πληθυσμό και μικρότερη έκταση. «Δυστυχώς όμως αυτό δεν γίνεται, καθώς δήμοι ίδιου πληθυσμού, όχι απλά δεν ξεκινάνε με περισσότερα χρήματα για να τους αφαιρεθεί ο ‘ΦιλόΔημος’ αλλά ξεκινάνε με λιγότερα από τα οποία τους αφαιρείται. Επίσης, δήμοι όπως η Ορεστιάδα ή το Άργος ξεκινάνε από 12 εκατ. ευρώ με μείον 3-4 εκατ. ευρώ που έχουν ήδη εντάξει στο ‘Φιλόδημο’. Άρα αυτοί ξεκινάνε με 7-8 εκατ. ευρώ, την ώρα που άλλοι ξεκινάνε με 18 εκατ. ευρώ και πλέον» επισήμανε ο κ. Παπαστεργίου.
Εξάλλου, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ανέφερε και το παράδειγμα μεγαλύτερου δήμου, όπως το Ηράκλειο Κρήτης, που παίρνει με βάση τον πληθυσμό (174.000 κάτοικοι) 25 εκατ. ευρώ και θα πρέπει να αφαιρέσει 17 εκατ. ευρώ για έργα που όφειλε να κάνει για να καλύψει την ύδρευση και αποχέτευση, «Αυτό σημαίνει ότι ο δήμος Ηρακλείου θα ξεκινήσει με 8 εκατ. ευρώ, ενώ το ίδιο θα γίνει με την Καβάλα, το Ρέθυμνο , το δήμο Πέλλας τη Νάουσα την Τρίπολη, τα Τρίκαλα» σημείωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Στ. Πέτσας: Το πλαφόν δεν λειτουργεί τιμωρητικά
Στις ενστάσεις και τις διαμαρτυρίες των δημάρχων απάντησε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, τονίζοντας ότι «η θέσπιση πλαφόν ήταν απαραίτητη, προκειμένου ένας μικρός ή πιο αδύναμος δήμος, που δεν διαθέτει Τεχνική Υπηρεσία ή που έχει καθυστερήσει, να ξέρει ότι θα μπορεί τελικά να εντάξει στο πρόγραμμα ένα έργο υψηλής προτεραιότητας, κάτι που με το προηγούμενο σχήμα δεν ήταν καθόλου αυτονόητο».
Είπε μάλιστα ότι η θέσπιση πλαφόν δεν λειτουργεί τιμωρητικά απέναντι σε κανέναν δήμο, και σημείωσε ότι πλέον υπάρχουν «σαφείς και καθαροί κανόνες», προκειμένου το πρόγραμμα να επιταχυνθεί και όλοι οι δήμοι της χώρας να έχουν το περιθώριο να εντάξουν έργα.
«Βαλβίδες αποσυμπίεσης»
Ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών έκανε λόγο παράλληλα για τρεις «βαλβίδες αποσυμπίεσης», που προβλέπει η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για το πλαφόν στο «Αντώνης Τρίτσης». Τόνισε ότι για τα έργα εκείνα του «ΦιλόΔημος Ι» που έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα και συμβασιοποιηθεί, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύμβασης και όχι το ποσό του προϋπολογισμού. Μάλιστα είπε ότι 42 περιπτώσεις έργων -τα οποία είτε δεν έχουν ενταχθεί στο «Αντώνης Τρίτσης», είτε δεν έχουν μεταφερθεί από το «Φιλόδημος Ι» -θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται, κανονικά, από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου Εσωτερικών, εκτός του πλαφόν.
Η δεύτερη «βαλβίδα αποσυμπίεσης», κατά τον κ. Πέτσα είναι η 31η Μαΐου, οπότε λήγει η προθεσμία υποβολής των προτάσεων από τους δήμους και θα γίνει και η συνολική εκτίμηση του προϋπολογισμού, έτσι ώστε να φανεί εάν υπάρχει νέα δυνατότητα ανακατανομής στο πλαίσιο του Προγράμματος.
Τρίτη βαλβίδα χαρακτήρισε τη δυνατότητα μεταφοράς έργων σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, αξιοποιώντας τις συνέργειες που προσφέρονται και με άλλα Υπουργεία.
Ζητούμενο οι απορροφήσεις
Πάντως ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών ανέδειξε τη σημασία να υπάρξει γρήγορη απορρόφηση των κονδυλίων, λέγοντας πως «δεν μπορούμε να συνεχίζουμε στη λογική να έχουμε έργα ενταγμένα σε κάποιο πρόγραμμα για αρκετά χρόνια και να μην τα τρέχουμε». Όπως είπε, «έχουμε μπροστά μας μία δυναμική διαδικασία, στην οποία είμαστε όλοι μαζί. κεντρική κυβέρνηση και αυτοδιοίκηση είμαστε σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια. Βασική μας προτεραιότητα είναι να χρησιμοποιήσουμε και το τελευταίο ευρώ από τα 2,5 δις του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης». Ο χρηματοδοτικός μας φάκελος μπορεί να μεγαλώσει, μόνον εφόσον δείξουμε ευελιξία και μόνο εφόσον υπάρξει απορροφητικότητα».
Λ. Κυρίζογλου: Ανάγκη να ενισχυθούν οι μικροί δήμοι… κανείς δεν δικαιούται να ευτυχεί μόνος του
Την ανάγκη να γίνουν άμεσα διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να αρθούν τα αδιέξοδα που δημιουργούνται σε πολλούς δήμους με τη νέα ΚΥΑ, επισήμανε ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου, φέρνοντας παράδειγμα τις πρωτεύουσες των νομών που τυχαίνει πληθυσμιακά να είναι υποδεέστερες σε σχέση με άλλες πόλεις που βρίσκονται στα ίδια διοικητικά όρια, όπως οι περιπτώσεις των δήμων Θήβας, Λιβαδειάς, Αγρινίου, Μεσολογγίου, Κοζάνης, Πτολεμαΐδας, Γιαννιτσών, Έδεσσας. «Εκεί όντως μπορεί και πρέπει να υπάρξει διορθωτική παρέμβαση. Ο δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης είναι μεταξύ των λεγόμενων μεγάλων αστικών κέντρων της ΠΕ Θεσσαλονίκης, Ως εκ τούτου δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να πάρω αντί για 18 εκατ. ευρώ, 15 εκατ. και το ένα από αυτά να πάει π.χ. στο Νεστόριο Καστοριάς, το άλλο στη Ιθάκη ή στην Κάσο και το Λαγκαδά, περιοχές με τεράστια έκταση» ανέφερε ο κ. Κυρίζογλου, αναδεικνύοντας τη σημασία του να ενισχυθούν οι μικροί ορεινοί, οι μικροί νησιωτικοί δήμοι και οι περιφερειακοί δήμοι εκείνοι που έχουν τα χαρακτηριστικά των μεγάλων εκτάσεων. «Κανείς δεν δικαιούται να ευτυχεί μόνος του. Πρέπει να έχουμε σύγχρονο βηματισμό και ισόρροπη ανάπτυξη πανελλαδικά. Κατά συνέπεια με βρίσκει σύμφωνο η πρόταση να γίνουν διορθωτικές κινήσεις στο θέμα των κατανομών, πάντοτε βέβαια στην κατεύθυνση να αντιμετωπιστούν οι ιδιαιτερότητες διότι η ΚΥΑ, καλώς έγινε και εκδόθηκε, αλλά δεν μπορεί να αποτελέσει σιδερένιο ‘πουκάμισο‘ για κάθε δήμο. Πρέπει να βρούμε λύσεις» σχολίασε ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18 Απριλίου 2021
Έντονη διαμάχη μεταξύ δημάρχων μικρών και μεγάλων δήμων της χώρας άρχισε να ξεσπά, με αφορμή την έκδοση της ΚΥΑ, η οποία προσδιορίζει το πλαφόν που θέτει το υπουργείο Εσωτερικών για τα προς ένταξη έργα στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης», με αποτέλεσμα να ευνοείται ένας μικρός αριθμός ΟΤΑ και οι περισσότεροι να αποκλείονται από τις χρηματοδοτήσεις.
Το ύψος του προγράμματος, θεωρητικά, φτάνει το 2,5 δισ. ευρώ, ωστόσο το 1 δισ. ευρώ διατέθηκε ήδη για τα έργα που εντάχθηκαν και συμβασιοποιήθηκαν στο προηγούμενο πρόγραμμα «ΦιλόΔημος Ι». Ως εκ τούτου απομένει 1,5 δισ. ευρώ, ενώ την ίδια ώρα η ΚΕΔΕ γνωστοποίησε ότι οι έχουν κατατεθεί προτάσεις από τους δήμους που φτάνουν ήδη τα 3 δισ. ευρώ.
Και ενώ οι δήμοι περίμεναν πως και πως να επανεκκινήσει δίκαια και σχετικά ισότιμα ο «Τρίτσης», οι αιρετοί είδαν να μπαίνει πλαφόν το οποίο αρθρώνεται από τα 6 εκατ. ευρώ για τους πιο μικρούς δήμους και φτάνει τα 40 εκατ. ευρώ για τους μητροπολιτικούς δήμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Ωστόσο αυτή τη στιγμή πάνω από 200 δήμαρχοι είναι στα… κάγκελα, λόγω των ανισοκατανομών και των στρεβλώσεων που προκύπτουν με την ΚΥΑ, η οποία κατηγοριοποιεί τους δήμους με βάση τον πληθυσμό και τις πρωτεύουσες των νομών, στις οποίες κατανέμονται περισσότερα κονδύλια.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι νομοί Αργολίδας και Βοιωτίας, όπου οι δήμοι Ναυπλίου και Άργους, Λιβαδειάς και Θήβα, είναι περιοχές με ίδιο πληθυσμό και χαρακτηριστικά, ωστόσο αυτές που ευνοούνται στο πλαίσιο των κατανομών είναι οι πρωτεύουσες των νομών, το Ναύπλιο και η Θήβα, που θα λάβουν 22 εκατ. ευρώ χρηματοδότηση, έναντι των έτερων πόλεων που θα λάβουν 12 εκατ. ευρώ.
Οι κατηγορίες και το πλαφόν για τα έργα
Μεταξύ των αλλαγών, προβλέπεται ότι πλέον οι ΟΤΑ ομαδοποιούνται σε 7 κατηγορίες, εκ των οποίων οι 6 αφορούν τους δήμους και η 7η τις περιφέρειες, ενώ παράλληλα εξειδικεύεται το ανώτατο όριο συνολικού προϋπολογισμού (πλαφόν) προτάσεων που μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα για κάθε κατηγορία.
Σύμφωνα με τη νέα ΚΥΑ πλέον τίθεται ανώτατο όριο συνολικού προϋπολογισμού (πλαφόν) προτάσεων που μπορούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα για κάθε κατηγορία δυνητικών δικαιούχων, ως εξής:
- Στην κατηγορία 1 εντάσσονται οι δήμοι με μόνιμο πληθυσμό πάνω από 300.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 2 οι δήμοι με μόνιμο πληθυσμό από 100.000 έως 300.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 3 οι δήμοι που αποτελούν έδρες Νομών με μόνιμο πληθυσμό έως 100.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 4 οι αστικοί δήμοι της Αττικής και της Θεσσαλονίκης με έως 100.000 κατοίκους.
- Στην κατηγορία 5 οι υπόλοιποι ηπειρωτικοί και νησιωτικοί δήμοι.
- Στην κατηγορία 6 οι μικροί ηπειρωτικοί δήμοι με μόνιμο πληθυσμό έως 10.000 κατοίκους και οι μικροί νησιωτικοί Δήμοι με έως 3.500 κατοίκους, ενώ στην κατηγορία 7 εντάσσονται οι Περιφέρειες.
Το δε πλαφόν ανά κατηγορία ορίζεται ως εξής:
*Κατηγορία 1: 40.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 2: 25.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 3: 22.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 4: 18.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 5: 12.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 6: 6.000.000 ευρώ
*Κατηγορία 7 30.000.000 ευρώ
Στον κουμπαρά του «Τρίτση» και τα λεφτά του «ΦιλόΔημος»
Δεύτερο μεγάλο πλήγμα που επιφέρει στους δήμους το πρόγραμμα του «Τρίτση» είναι ότι στις χρηματοδοτήσεις αυτές η κυβέρνηση εντάσσει και τις χρηματοδοτήσεις από το «ΦιλόΔημος Ι». Αυτό σημαίνει ότι κατά τον υπολογισμό του συνολικού προϋπολογισμού των προτάσεων που μπορούν να κατατεθούν ως τα τέλη Μαΐου του 2020, λαμβάνονται υπόψη τα έργα κάθε δυνητικού δικαιούχου, που έχουν ενταχθεί στο «ΦιλόΔημος Ι» και μεταφέρθηκαν στο «Τρίτσης». Ουσιαστικά το υπουργείο Εσωτερικών θα συνυπολογίζει για κάθε δήμο, έργα που εντάχθηκαν με αυτά που δύνανται να ενταχθούν στο «Αντώνης Τρίτσης», παρότι τα δύο προγράμματα αφορούν διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Αυτό κατά τους περισσότερους δημάρχους, που κατά βάση συμφωνούν με το πλαφόν, αδικεί αφενός τους δήμους που κάνουν ολοκληρωμένο σχεδιασμό, αλλά και εκείνους της περιφέρειας και της υπαίθρου που καλούνται να ανταποκριθούν σε έργα όπως η αγροτική οδοποιία, η άρδευση, η ύδρευση, η διαχείριση των απορριμμάτων κ.ά.
Υπενθυμίζεται ότι τα ενταχθέντα έργα στο «ΦιλόΔημος Ι» που μεταφέρθηκαν στο «Τρίτσης» με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις, ανέρχονται σε 459 με συνολικό προϋπολογισμό 1.090.382.473 ευρώ.
«Μας δυσαρέστησε η ΚΥΑ…»
Ενδεικτική της δυσαρέσκειας των δήμων για τις κατανομές του «Τρίτσης» ήταν η δήλωση του προέδρου της ΚΕΔΕ, Δημήτρη Παπαστεργίου στην τελευταία συνεδρίαση του δ.σ., όπου είπε πως «η κατανομή που προέκυψε με την ΚΥΑ της προηγούμενης εβδομάδας αρκετούς από εμάς δεν μας ενθουσίασε, ενώ σε κάποιους προκάλεσε έντονο προβληματισμό και απογοήτευση». Για το λόγο αυτό πρότεινε να μην προσμετρηθούν τα έργα του «ΦιλόΔημος Ι» στο πλαφόν για το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» και τα χρήματα να βρεθούν από εκείνα του Πρασίνου Ταμείου, που υπάρχουν στο Παρακαταθηκών και Δανείων ή να ζητηθούν επιπλέον από την ΕτΕπ με την οποία υπογράφηκε η σύμβαση για το «Τρίτσης».
Ανέφερε μάλιστα το παράδειγμα δήμου 40.000 κατοίκων με 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, που όπως είπε θα δικαιούταν περισσότερα χρήματα από έναν ανάλογο δήμο με ίδιο πληθυσμό και μικρότερη έκταση. «Δυστυχώς όμως αυτό δεν γίνεται, καθώς δήμοι ίδιου πληθυσμού, όχι απλά δεν ξεκινάνε με περισσότερα χρήματα για να τους αφαιρεθεί ο ‘ΦιλόΔημος’ αλλά ξεκινάνε με λιγότερα από τα οποία τους αφαιρείται. Επίσης, δήμοι όπως η Ορεστιάδα ή το Άργος ξεκινάνε από 12 εκατ. ευρώ με μείον 3-4 εκατ. ευρώ που έχουν ήδη εντάξει στο ‘Φιλόδημο’. Άρα αυτοί ξεκινάνε με 7-8 εκατ. ευρώ, την ώρα που άλλοι ξεκινάνε με 18 εκατ. ευρώ και πλέον» επισήμανε ο κ. Παπαστεργίου.
Εξάλλου, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ανέφερε και το παράδειγμα μεγαλύτερου δήμου, όπως το Ηράκλειο Κρήτης, που παίρνει με βάση τον πληθυσμό (174.000 κάτοικοι) 25 εκατ. ευρώ και θα πρέπει να αφαιρέσει 17 εκατ. ευρώ για έργα που όφειλε να κάνει για να καλύψει την ύδρευση και αποχέτευση, «Αυτό σημαίνει ότι ο δήμος Ηρακλείου θα ξεκινήσει με 8 εκατ. ευρώ, ενώ το ίδιο θα γίνει με την Καβάλα, το Ρέθυμνο , το δήμο Πέλλας τη Νάουσα την Τρίπολη, τα Τρίκαλα» σημείωσε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ.
Στ. Πέτσας: Το πλαφόν δεν λειτουργεί τιμωρητικά
Στις ενστάσεις και τις διαμαρτυρίες των δημάρχων απάντησε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, τονίζοντας ότι «η θέσπιση πλαφόν ήταν απαραίτητη, προκειμένου ένας μικρός ή πιο αδύναμος δήμος, που δεν διαθέτει Τεχνική Υπηρεσία ή που έχει καθυστερήσει, να ξέρει ότι θα μπορεί τελικά να εντάξει στο πρόγραμμα ένα έργο υψηλής προτεραιότητας, κάτι που με το προηγούμενο σχήμα δεν ήταν καθόλου αυτονόητο».
Είπε μάλιστα ότι η θέσπιση πλαφόν δεν λειτουργεί τιμωρητικά απέναντι σε κανέναν δήμο, και σημείωσε ότι πλέον υπάρχουν «σαφείς και καθαροί κανόνες», προκειμένου το πρόγραμμα να επιταχυνθεί και όλοι οι δήμοι της χώρας να έχουν το περιθώριο να εντάξουν έργα.
«Βαλβίδες αποσυμπίεσης»
Ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών έκανε λόγο παράλληλα για τρεις «βαλβίδες αποσυμπίεσης», που προβλέπει η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για το πλαφόν στο «Αντώνης Τρίτσης». Τόνισε ότι για τα έργα εκείνα του «ΦιλόΔημος Ι» που έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα και συμβασιοποιηθεί, λαμβάνεται υπόψη το ποσό της σύμβασης και όχι το ποσό του προϋπολογισμού. Μάλιστα είπε ότι 42 περιπτώσεις έργων -τα οποία είτε δεν έχουν ενταχθεί στο «Αντώνης Τρίτσης», είτε δεν έχουν μεταφερθεί από το «Φιλόδημος Ι» -θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται, κανονικά, από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του υπουργείου Εσωτερικών, εκτός του πλαφόν.
Η δεύτερη «βαλβίδα αποσυμπίεσης», κατά τον κ. Πέτσα είναι η 31η Μαΐου, οπότε λήγει η προθεσμία υποβολής των προτάσεων από τους δήμους και θα γίνει και η συνολική εκτίμηση του προϋπολογισμού, έτσι ώστε να φανεί εάν υπάρχει νέα δυνατότητα ανακατανομής στο πλαίσιο του Προγράμματος.
Τρίτη βαλβίδα χαρακτήρισε τη δυνατότητα μεταφοράς έργων σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, αξιοποιώντας τις συνέργειες που προσφέρονται και με άλλα Υπουργεία.
Ζητούμενο οι απορροφήσεις
Πάντως ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών ανέδειξε τη σημασία να υπάρξει γρήγορη απορρόφηση των κονδυλίων, λέγοντας πως «δεν μπορούμε να συνεχίζουμε στη λογική να έχουμε έργα ενταγμένα σε κάποιο πρόγραμμα για αρκετά χρόνια και να μην τα τρέχουμε». Όπως είπε, «έχουμε μπροστά μας μία δυναμική διαδικασία, στην οποία είμαστε όλοι μαζί. κεντρική κυβέρνηση και αυτοδιοίκηση είμαστε σύμμαχοι σε αυτή την προσπάθεια. Βασική μας προτεραιότητα είναι να χρησιμοποιήσουμε και το τελευταίο ευρώ από τα 2,5 δις του Προγράμματος «Αντώνης Τρίτσης». Ο χρηματοδοτικός μας φάκελος μπορεί να μεγαλώσει, μόνον εφόσον δείξουμε ευελιξία και μόνο εφόσον υπάρξει απορροφητικότητα».
Λ. Κυρίζογλου: Ανάγκη να ενισχυθούν οι μικροί δήμοι… κανείς δεν δικαιούται να ευτυχεί μόνος του
Την ανάγκη να γίνουν άμεσα διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να αρθούν τα αδιέξοδα που δημιουργούνται σε πολλούς δήμους με τη νέα ΚΥΑ, επισήμανε ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Λάζαρος Κυρίζογλου, φέρνοντας παράδειγμα τις πρωτεύουσες των νομών που τυχαίνει πληθυσμιακά να είναι υποδεέστερες σε σχέση με άλλες πόλεις που βρίσκονται στα ίδια διοικητικά όρια, όπως οι περιπτώσεις των δήμων Θήβας, Λιβαδειάς, Αγρινίου, Μεσολογγίου, Κοζάνης, Πτολεμαΐδας, Γιαννιτσών, Έδεσσας. «Εκεί όντως μπορεί και πρέπει να υπάρξει διορθωτική παρέμβαση. Ο δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης είναι μεταξύ των λεγόμενων μεγάλων αστικών κέντρων της ΠΕ Θεσσαλονίκης, Ως εκ τούτου δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να πάρω αντί για 18 εκατ. ευρώ, 15 εκατ. και το ένα από αυτά να πάει π.χ. στο Νεστόριο Καστοριάς, το άλλο στη Ιθάκη ή στην Κάσο και το Λαγκαδά, περιοχές με τεράστια έκταση» ανέφερε ο κ. Κυρίζογλου, αναδεικνύοντας τη σημασία του να ενισχυθούν οι μικροί ορεινοί, οι μικροί νησιωτικοί δήμοι και οι περιφερειακοί δήμοι εκείνοι που έχουν τα χαρακτηριστικά των μεγάλων εκτάσεων. «Κανείς δεν δικαιούται να ευτυχεί μόνος του. Πρέπει να έχουμε σύγχρονο βηματισμό και ισόρροπη ανάπτυξη πανελλαδικά. Κατά συνέπεια με βρίσκει σύμφωνο η πρόταση να γίνουν διορθωτικές κινήσεις στο θέμα των κατανομών, πάντοτε βέβαια στην κατεύθυνση να αντιμετωπιστούν οι ιδιαιτερότητες διότι η ΚΥΑ, καλώς έγινε και εκδόθηκε, αλλά δεν μπορεί να αποτελέσει σιδερένιο ‘πουκάμισο‘ για κάθε δήμο. Πρέπει να βρούμε λύσεις» σχολίασε ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18 Απριλίου 2021
ΣΧΟΛΙΑ