05/07/2019 13:07
Μία νέα «μόδα» έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια σε καταστήματα εστίασης της Θεσσαλονίκης, που πλέον παρέχουν… ναργιλέ! Μέχρι πριν από τρία χρόνια η καπνική συσκευή ήταν ταυτισμένη με την κουλτούρα χωρών της Ανατολής και για πολλούς είχε μια ρετσινιά από τον καιρό που ήταν η αγαπημένη συνήθεια των ρεμπετών. Σήμερα σηματοδοτεί υπηρεσία πολυτελείας, όπως λένε στη «ΜτΚ» επαγγελματίες του χώρου, και υπάρχει έξαρση της συνήθειας κυρίως από νέους. Πλέον μπορείς να καπνίσεις ναργιλέ σε εστιατόρια, clubs, καφετέριες και beach bars της Χαλκιδικής. Το «rebranding» του ναργιλέ έγινε με επιτυχία από μια συλλογική συμμετοχή επιχειρηματιών και εταιρειών, που παρέχουν την υπηρεσία ως catering. Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν 11 εταιρείες catering - service ναργιλέ και δεκάδες καταστήματα το έχουν ως παροχή, ενώ η αυξημένη ζήτηση προκαλεί ελλείψεις και «άνθηση» του εμπορίου λαθραίου καπνού ναργιλέ.
Πώς ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη
Στη Θεσσαλονίκη, μέχρι πρότινος, υπήρχαν συγκεκριμένοι χώροι για αυτούς που αναζητούσαν να φουμάρουν ναργιλέ, οι οποίοι συνήθως ήταν και αυτοί συγκεκριμένοι. Το παλιότερο «ναργιλάδικο», από όπου ξεκίνησε η έξαρση της συνήθειας στην πόλη είναι το «Ραχάτι» στην οδό Ολύμπου, που άνοιξε το 2002. «Είναι το πρώτο ναργιλάδικο της πόλης και εκπροσωπεί την κουλτούρα του ναργιλέ σε παγκόσμιο επίπεδο» αναφέρει ο υπεύθυνος του καταστήματος Αναστάσιος Ακριτίδης. Το κατάστημα λειτουργεί 17 χρόνια στην πόλη, όμως τα τελευταία τέσσερα χρόνια ξεκίνησαν να το επισκέπτονται διαφορετικοί πελάτες. «Βλέπουμε κόσμο που έρχεται 17 χρόνια στο μαγαζί, είναι σαν να είμαστε οικογένεια. Σαφώς έρχονται και πολλοί φοιτητές, αλλά τελευταία βλέπουμε και νέο κόσμο που δεν ερχόταν παλιότερα» σημειώνει ο υπεύθυνος.
«Ο ναργιλές στην πόλη άρχισε να γίνεται αρκετά δημοφιλές από το ‘Ραχάτι’» υποστηρίζει ο Αναστάσιος Ακριτίδης, αναγνωρίζοντας πως η έξαρση ξεκίνησε όταν δημιουργήθηκαν εταιρείες που παρείχαν υπηρεσίες catering ναργιλέ. Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν ναργιλέδες αλλά και προσωπικό σε καταστήματα εστίασης, για να εξυπηρετούν τους πελάτες. Συνήθως δουλεύουν με ποσοστά από τις παραγγελίες και αναλαμβάνουν πλήρως την παραγωγή και την οργάνωση για το ναργιλέ στα καταστήματα. Η πρώτη εταιρεία που δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη ήταν η Shisha Lounge το 2014. «Ήταν μια ιδέα του Άρη Γιαννακίδη, ενός εκ των ιδιοκτητών της εταιρείας. Είχε δει την παροχή αυτή σε καταστήματα του εξωτερικού και σκέφτηκε γιατί να μην υπάρχει κάτι παρόμοιο και στην Ελλάδα. Δεν ήθελε να ανοίξει δικό του κατάστημα, αλλά να σερβίρει ναργιλέδες σε διάφορους χώρους» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο υπεύθυνος της εταιρείας Δημήτρης Κινοσίδης. Σήμερα η εταιρεία διαθέτει προσωπικό 36 ατόμων και παρέχει τις υπηρεσίες της σε ξενοδοχεία και beach bars της Χαλκιδικής, ενώ στη Θεσσαλονίκη συνεργάζεται με περισσότερα από 15 καταστήματα εστίασης. Επίσης, διατηρούν κατάστημα στο κέντρο της πόλης, όπου κανείς μπορεί να βρει ναργιλέδες και όλα τα εξαρτήματά τους.
«Ήμουν και είμαι λάτρης του ναργιλέ» τονίζει ο Σταύρος Τίκο, συνιδρυτής της Shisha Art, μιλώντας για τη δημιουργία της εταιρείας. «Το είχαμε δει στο εξωτερικό, αλλά γενικά σκεφτόμασταν πως υπάρχουν λίγα μέρη για να κάνεις ναργιλέ στην πόλη. Σκεφτήκαμε ότι θα ήταν ωραίο να μπορούμε να καπνίσουμε ναργιλέ και σε άλλου είδους μαγαζιά. Και έτσι είπαμε γιατί να μην το προσφέρουμε στην παραλία ή σε μπαρ» εξηγεί για τον τρόπο που ιδρύθηκε η Shisha Art το 2017. Με περίπου 30 άτομα προσωπικό σερβίρουν ναργιλέ σε περισσότερα από είκοσι καταστήματα στην πόλη. «Κάνεις ανάλογες κατασκευές και προσαρμόζεσαι σε κάθε μαγαζί από όλες τις πλευρές. Κάνουμε ιδιωτικά συμφωνητικά και υπάρχει κέρδος και από τις δυο πλευρές» σημειώνει για τον τρόπο λειτουργίας. Την ίδια ώρα, η Shisha Art πρόσφατα απέκτησε και το δικό της «ναργιλάδικο» στην περιοχή της Βαλαωρίτου.
Θα φανταζόταν κανείς πως είναι πολύ δύσκολο να στηθεί ένα «εργαστήρι» ναργιλέ σε παραλία και πόσο μάλλον ο κόσμος να επιλέξει να καπνίσει κάτω από τον ήλιο. «Κι όμως, στην παραλία σερβίρουμε τους περισσότερους ναργιλέδες» λέει ο Δημήτρης Κινοσίδης από τη Shisha Lounge, επισημαίνοντας πως σαφώς στην παραλία υπάρχει μεγαλύτερη προσοχή στην παρασκευή, ώστε να μη γίνει «τσάι».
Βέβαια δύσκολη μπορεί να φαντάζει η διαδικασία και σε clubs, όπου υπάρχει συνωστισμός και ο χώρος είναι περιορισμένος. «Όντως είναι δύσκολο να κινείσαι μέσα στον κόσμο με ναργιλέ στα χέρια, αλλά όλα είναι θέμα εκπαίδευσης» αναφέρει ο Αναστάσιος Ακριτίδης από το «Ραχάτι», το οποίο έχει δημιουργήσει εταιρεία catering ναργιλέ και συνεργάζεται με μεγάλα clubs της πόλης και άλλου είδους καταστήματα εστίασης, έχοντας περίπου 40 άτομα προσωπικό.
Ο ναργιλές έχει γίνει τέχνη, λένε οι επαγγελματίες του χώρου, καθώς οι εργαζόμενοι στις εταιρείες εκπαιδεύονται για μεγάλο διάστημα πριν να ξεκινήσουν να εργάζονται. «Η εκπαίδευση κρατάει περίπου έναν μήνα. Μαθαίνουν πώς στήνουμε τον ναργιλέ αλλά και την ιστορία του» σημειώνει ο κ. Ακριτίδης.
Γιατί έγινε μόδα
«Το μεγάλο μπαμ έγινε πριν από δύο χρόνια» επισημαίνει ο Δημήτρης Κινοσίδης για την έξαρση της συνήθειας του ναργιλέ στη Θεσσαλονίκη. «Μαζί με τον καφέ ή το ποτό, ο ναργιλές κάνει τον κόσμο να χαλαρώνει. Σίγουρα ήταν ξένη εικόνα και υπήρχε προκατάληψη, αλλά ξεπεράστηκε μέσα στα πρώτα δύο χρόνια από όλους» συμπληρώνει για την αίσθηση του κόσμου.
Οι περισσότεροι αποδίδουν τη «μόδα» στη Θεσσαλονίκη αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα σε ακόμα μία τάση που έρχεται από το εξωτερικό. «Στην Ευρώπη ο ναργιλές έχει μεγάλες διαστάσεις, απευθύνεται σε όλους. Σε άλλες χώρες, όπως Γερμανία και Τσεχία, υπάρχει χρόνια τώρα ο ναργιλές σε όλα τα μαγαζιά. Εμείς απλά ήμασταν πίσω και τώρα ήρθε στη χώρα μας αυτή η κουλτούρα» στηρίζει ο Αναστάσιος Ακριτίδης, τονίζοντας ότι «υπάρχουν πολλά περιθώρια εξέλιξης ακόμα στην αγορά της Ελλάδος».
«Όλοι έβαλαν το λιθαράκι τους» αναφέρει ο Σταύρος Τίκο για την εξάπλωση του ναργιλέ στην πόλη, πράγμα που επιβεβαιώνουν και οι υπόλοιποι επαγγελματίες, λέγοντας ότι ο ανταγωνισμός έφερε θετικά αποτελέσματα.
Βέβαια, το κεφάλαιο social media έπαιξε καταλυτικό ρόλο και σε αυτήν την τάση. «Το διαδίκτυο βοήθησε πολύ για την εξάπλωση της συνήθειας. Οι φωτογραφίες και τα Instastories ήταν μια διαφήμιση με μηδενικό κόστος» σημειώνει ο Δημήτρης Κινοσίδης.
Υπηρεσία… πολυτέλειας
Άτομα ηλικίας κυρίως από 18 έως 35, την ώρα που τρώνε σε ένα εστιατόριο, που πίνουν το ποτό τους ή είναι στην παραλία και πίνουν κοκτέιλ, παραγγέλνουν και έναν ναργιλέ στο τραπέζι τους. Έχει περάσει η αίσθηση πως πρόκειται για μία πολυτελή υπηρεσία, που την επιλέγουν όσοι μπορούν να την υποστηρίξουν οικονομικά. Οι τιμές του ναργιλέ είναι διαφορετικές σε κάθε εταιρεία αλλά και η κάθε εταιρεία έχει διαφορετικές διακυμάνσεις, αναλόγως με αυτό που θα διαλέξεις. Υπάρχουν οι ναργιλέδες που είναι απλοί και οι σπέσιαλ που ανεβαίνουν σε τιμή. Αν επιλέξεις γυάλινο ναργιλέ, η τιμή ανεβαίνει ακόμα περισσότερο, ενώ αν προσθέσεις μέσα φρέσκα φρούτα και άλλες λεπτομέρειες, το κόστος αυξάνεται. Σε κάποια καταστήματα ο ναργιλές ξεκινάει από 10 ευρώ, σε άλλα από 16 και σε μερικά από 25 ευρώ. Το ακριβότερο σε όλες τις περιπτώσεις είναι η λεγόμενη «μέδουσα», που συνήθως φτάνει τα 50 - 80 ευρώ. Εκπρόσωποι εταιρειών του χώρου παραδέχονται πως είναι ακριβή υπηρεσία και μάλιστα διαλέγουν προσεκτικά τα καταστήματα που θα συνεργαστούν. «Δεν συνεργαζόμαστε με όλα τα καταστήματα εστίασης. Πρέπει να τηρούν κάποιες προϋποθέσεις και να είναι πολυτελείς, για να μπορούμε να πουλάμε ναργιλέ στις τιμές μας » αναφέρει εκπρόσωπος εταιρείας. «Όσο για τις γεύσεις που προτιμούν οι πελάτες, είναι κυρίως μείξεις με φρούτα και κλασικές γεύσεις. Παλιότερα επέλεγαν μονές γεύσεις, κυρίως μήλο, μέντα και κάποια συγκεκριμένα φρούτα, όπως καρπούζι. Σήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές επιλογές και μπορείς ακόμα να φουμάρεις ναργιλέ με γεύση… πούρο Αβάνας».
Έλλειψη και παράνομη διακίνηση
Όταν υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε ένα προϊόν στο εμπόριο, συνήθως ξεκινάει και η λαθραία διακίνηση του. Έτσι συνέβη και στην περίπτωση του καπνού ναργιλέ. Από το 2011 άρχισαν να παρατηρούνται τα πρώτα κρούσματα και πριν δυο μήνες η αστυνομία αποκάλυψε μια ομάδα 22 ατόμων που εισήγαγε στην Ελλάδα λαθραίο καπνό ναργιλέ. Οι διαφυγόντες δασμοί και φόροι από την δραστηριότητα της εγκληματικής οργάνωσης ξεπερνούν το 1.200.000 ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές δεν υπάρχουν πολλές παρόμοιες ομάδες που να παρακολουθούνται από τις αρχές.
Η παράνομη διακίνηση καπνού ναργιλέ έρχεται ως αποτέλεσμα της έλλειψής του στην ελληνική αγορά, λόγω μεγάλου κόστους κατά την εκτελώνιση του προϊόντος στη χώρα. Ο καπνός ναργιλέ δασμολογείται όπως και τα τσιγάρα. «Εκτελωνίζουν τον καπνό ναργιλέ 100% ως καπνό, ενώ η καπνική ουσία είναι περίπου 40% και το υπόλοιπο είναι μελάσα» αναλύει ο κ. Κινοσίδης. Αν το ένα κιλό καπνού ναργιλέ μπορεί να κοστίζει 30 - 50 ευρώ, με τον εκτελωνισμό εκτοξεύεται έως και τα 300 ευρώ. «Υπάρχει μεγάλη διακίνηση λαθραίου καπνού και αυτό προκαλεί προβλήματα σε εμάς και αθέμιτο ανταγωνισμό. Εμείς έχουμε μόνο νόμιμο καπνό και αν χρειαστεί μπορούμε να δείξουμε στον καθένα την ειδική ταινία φορολόγησης» σημειώνει ο κ. Ακριτίδης.
Η έλλειψη καπνού για ναργιλέ είναι συχνό φαινόμενο στην αγορά της Ελλάδας, καθώς οι εισαγωγές στη χώρα είναι περιορισμένης ποσότητας. «Οι έμποροι δεν παίρνουν αρκετό επειδή είναι ακριβός ο καπνός και τους τρομάζει πως οι νομοθεσίες αλλάζουν κάθε ημέρα» δηλώνει ο υπεύθυνος από το «Ραχάτι» για τους λόγους που προκαλείται έλλειψη. Αυτό οδήγησε και το κατάστημα να ξεκινήσει μόνιμη συνεργασία με εταιρεία παραγωγής από το εξωτερικό.
«Οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής καπνού στο εξωτερικό, για να συνεργαστούν μαζί σου θέλουν μία μεγάλη επένδυση από την αρχή. Αλλά αυτό δεν είναι εύκολο, καθώς για να εκτελωνίσεις του τόνους που απαιτούν να παραγγείλεις πρέπει να δώσεις πάρα πολλά χρήματα» υποστηρίζει από την πλευρά του ο υπεύθυνος της Shisha Lounge, κάνοντας λόγο για τις πολλές στιγμές που έμειναν χωρίς καπνό. «Αυτό δεν οφείλεται σε εμάς, φταίνε οι αποστολές και ο εκτελωνισμός που φέρνουν καθυστερήσεις» σημειώνει.
Κανένας από τους επαγγελματίες του χώρου δεν μπόρεσε να υπολογίσει πόσα κιλά καπνού καταναλώνει το μήνα, αλλά ενδεικτικά ο υπεύθυνος από το «Ραχάτι» μάς είπε πως χρειάζονται περίπου 7 κιλά ημερησίως. «Είχαμε και εμείς ελλείψεις, λόγω κόστους, όμως τώρα που θα είμαστε αντιπρόσωποι εταιρείας του εξωτερικού, δεν θα ξανασυμβεί» δηλώνει.
Ο παράνομος καπνός για ναργιλέ, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, προμηθεύεται στην Ελλάδα 16 - 17 ευρώ το κιλό και πωλείται 30 ευρώ. Γλιτώνοντας τη δασμολόγηση, όσοι αγοράζουν λαθραίο καπνό με αυτές τις τιμές εξασφαλίζουν πενταπλάσιες ποσότητες καπνού απ’ αυτό που θα αγόραζαν νόμιμα. Συνήθως οι εισαγωγές γίνονται από χώρες όπως η Γεωργία και η Τουρκία, και παρασκευάζονται σε χώρες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Ο λαθραίος καπνός είναι πλήγμα για τους επαγγελματίες που κινούνται με τους όρους νομιμότητας. Ωστόσο υπάρχει και η άποψη του Σταύρου Τίκο, που υποστηρίζει ότι «λειτουργούμε βάσει νόμου και έχουμε άνθηση στην εταιρεία μας, οπότε σε εμάς δεν προκαλεί πρόβλημα ο λαθραίος καπνός».
Κατασχέσεις
Τόνοι λαθραίου καπνού έχουν κατασχεθεί τα τελευταία οκτώ χρόνια στην Ελλάδα. Από το 2011 μέχρι το 2018 οι αρχές ολοένα και περισσότερο κάθε χρόνο αντιμετώπιζαν το φαινόμενο και προχωρούσαν σε κατασχέσεις. Το 2011 κατασχέθηκαν μόλις 4 κιλά λαθραίου καπνού ναργιλέ ενώ το 2012 εκτοξεύτηκαν στα 1.180 κιλά χύμα καπνού και 234 κιλά συσκευασμένου. Το 2013 κατασχέθηκαν 6.900 κιλά χύμα καπνού και 328 κιλά συσκευασμένου, το 2014 κατασχέθηκαν 803 κιλά, το 2015 οι αρχές εντόπισαν 299 κιλά χύμα καπνού και 290 κιλά συσκευασμένου, ενώ το 2016 κατασχέθηκαν συνολικά 970 κιλά. Το 2017 όμως ο αριθμός γιγαντώθηκε στους 11 τόνους και 113 κιλά λαθραίου καπνού και το 2018 επίσης κατασχέθηκαν 2.243 κιλά.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30 Ιουνίου 2019
Μία νέα «μόδα» έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια σε καταστήματα εστίασης της Θεσσαλονίκης, που πλέον παρέχουν… ναργιλέ! Μέχρι πριν από τρία χρόνια η καπνική συσκευή ήταν ταυτισμένη με την κουλτούρα χωρών της Ανατολής και για πολλούς είχε μια ρετσινιά από τον καιρό που ήταν η αγαπημένη συνήθεια των ρεμπετών. Σήμερα σηματοδοτεί υπηρεσία πολυτελείας, όπως λένε στη «ΜτΚ» επαγγελματίες του χώρου, και υπάρχει έξαρση της συνήθειας κυρίως από νέους. Πλέον μπορείς να καπνίσεις ναργιλέ σε εστιατόρια, clubs, καφετέριες και beach bars της Χαλκιδικής. Το «rebranding» του ναργιλέ έγινε με επιτυχία από μια συλλογική συμμετοχή επιχειρηματιών και εταιρειών, που παρέχουν την υπηρεσία ως catering. Στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν 11 εταιρείες catering - service ναργιλέ και δεκάδες καταστήματα το έχουν ως παροχή, ενώ η αυξημένη ζήτηση προκαλεί ελλείψεις και «άνθηση» του εμπορίου λαθραίου καπνού ναργιλέ.
Πώς ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη
Στη Θεσσαλονίκη, μέχρι πρότινος, υπήρχαν συγκεκριμένοι χώροι για αυτούς που αναζητούσαν να φουμάρουν ναργιλέ, οι οποίοι συνήθως ήταν και αυτοί συγκεκριμένοι. Το παλιότερο «ναργιλάδικο», από όπου ξεκίνησε η έξαρση της συνήθειας στην πόλη είναι το «Ραχάτι» στην οδό Ολύμπου, που άνοιξε το 2002. «Είναι το πρώτο ναργιλάδικο της πόλης και εκπροσωπεί την κουλτούρα του ναργιλέ σε παγκόσμιο επίπεδο» αναφέρει ο υπεύθυνος του καταστήματος Αναστάσιος Ακριτίδης. Το κατάστημα λειτουργεί 17 χρόνια στην πόλη, όμως τα τελευταία τέσσερα χρόνια ξεκίνησαν να το επισκέπτονται διαφορετικοί πελάτες. «Βλέπουμε κόσμο που έρχεται 17 χρόνια στο μαγαζί, είναι σαν να είμαστε οικογένεια. Σαφώς έρχονται και πολλοί φοιτητές, αλλά τελευταία βλέπουμε και νέο κόσμο που δεν ερχόταν παλιότερα» σημειώνει ο υπεύθυνος.
«Ο ναργιλές στην πόλη άρχισε να γίνεται αρκετά δημοφιλές από το ‘Ραχάτι’» υποστηρίζει ο Αναστάσιος Ακριτίδης, αναγνωρίζοντας πως η έξαρση ξεκίνησε όταν δημιουργήθηκαν εταιρείες που παρείχαν υπηρεσίες catering ναργιλέ. Οι εταιρείες αυτές διαθέτουν ναργιλέδες αλλά και προσωπικό σε καταστήματα εστίασης, για να εξυπηρετούν τους πελάτες. Συνήθως δουλεύουν με ποσοστά από τις παραγγελίες και αναλαμβάνουν πλήρως την παραγωγή και την οργάνωση για το ναργιλέ στα καταστήματα. Η πρώτη εταιρεία που δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη ήταν η Shisha Lounge το 2014. «Ήταν μια ιδέα του Άρη Γιαννακίδη, ενός εκ των ιδιοκτητών της εταιρείας. Είχε δει την παροχή αυτή σε καταστήματα του εξωτερικού και σκέφτηκε γιατί να μην υπάρχει κάτι παρόμοιο και στην Ελλάδα. Δεν ήθελε να ανοίξει δικό του κατάστημα, αλλά να σερβίρει ναργιλέδες σε διάφορους χώρους» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο υπεύθυνος της εταιρείας Δημήτρης Κινοσίδης. Σήμερα η εταιρεία διαθέτει προσωπικό 36 ατόμων και παρέχει τις υπηρεσίες της σε ξενοδοχεία και beach bars της Χαλκιδικής, ενώ στη Θεσσαλονίκη συνεργάζεται με περισσότερα από 15 καταστήματα εστίασης. Επίσης, διατηρούν κατάστημα στο κέντρο της πόλης, όπου κανείς μπορεί να βρει ναργιλέδες και όλα τα εξαρτήματά τους.
«Ήμουν και είμαι λάτρης του ναργιλέ» τονίζει ο Σταύρος Τίκο, συνιδρυτής της Shisha Art, μιλώντας για τη δημιουργία της εταιρείας. «Το είχαμε δει στο εξωτερικό, αλλά γενικά σκεφτόμασταν πως υπάρχουν λίγα μέρη για να κάνεις ναργιλέ στην πόλη. Σκεφτήκαμε ότι θα ήταν ωραίο να μπορούμε να καπνίσουμε ναργιλέ και σε άλλου είδους μαγαζιά. Και έτσι είπαμε γιατί να μην το προσφέρουμε στην παραλία ή σε μπαρ» εξηγεί για τον τρόπο που ιδρύθηκε η Shisha Art το 2017. Με περίπου 30 άτομα προσωπικό σερβίρουν ναργιλέ σε περισσότερα από είκοσι καταστήματα στην πόλη. «Κάνεις ανάλογες κατασκευές και προσαρμόζεσαι σε κάθε μαγαζί από όλες τις πλευρές. Κάνουμε ιδιωτικά συμφωνητικά και υπάρχει κέρδος και από τις δυο πλευρές» σημειώνει για τον τρόπο λειτουργίας. Την ίδια ώρα, η Shisha Art πρόσφατα απέκτησε και το δικό της «ναργιλάδικο» στην περιοχή της Βαλαωρίτου.
Θα φανταζόταν κανείς πως είναι πολύ δύσκολο να στηθεί ένα «εργαστήρι» ναργιλέ σε παραλία και πόσο μάλλον ο κόσμος να επιλέξει να καπνίσει κάτω από τον ήλιο. «Κι όμως, στην παραλία σερβίρουμε τους περισσότερους ναργιλέδες» λέει ο Δημήτρης Κινοσίδης από τη Shisha Lounge, επισημαίνοντας πως σαφώς στην παραλία υπάρχει μεγαλύτερη προσοχή στην παρασκευή, ώστε να μη γίνει «τσάι».
Βέβαια δύσκολη μπορεί να φαντάζει η διαδικασία και σε clubs, όπου υπάρχει συνωστισμός και ο χώρος είναι περιορισμένος. «Όντως είναι δύσκολο να κινείσαι μέσα στον κόσμο με ναργιλέ στα χέρια, αλλά όλα είναι θέμα εκπαίδευσης» αναφέρει ο Αναστάσιος Ακριτίδης από το «Ραχάτι», το οποίο έχει δημιουργήσει εταιρεία catering ναργιλέ και συνεργάζεται με μεγάλα clubs της πόλης και άλλου είδους καταστήματα εστίασης, έχοντας περίπου 40 άτομα προσωπικό.
Ο ναργιλές έχει γίνει τέχνη, λένε οι επαγγελματίες του χώρου, καθώς οι εργαζόμενοι στις εταιρείες εκπαιδεύονται για μεγάλο διάστημα πριν να ξεκινήσουν να εργάζονται. «Η εκπαίδευση κρατάει περίπου έναν μήνα. Μαθαίνουν πώς στήνουμε τον ναργιλέ αλλά και την ιστορία του» σημειώνει ο κ. Ακριτίδης.
Γιατί έγινε μόδα
«Το μεγάλο μπαμ έγινε πριν από δύο χρόνια» επισημαίνει ο Δημήτρης Κινοσίδης για την έξαρση της συνήθειας του ναργιλέ στη Θεσσαλονίκη. «Μαζί με τον καφέ ή το ποτό, ο ναργιλές κάνει τον κόσμο να χαλαρώνει. Σίγουρα ήταν ξένη εικόνα και υπήρχε προκατάληψη, αλλά ξεπεράστηκε μέσα στα πρώτα δύο χρόνια από όλους» συμπληρώνει για την αίσθηση του κόσμου.
Οι περισσότεροι αποδίδουν τη «μόδα» στη Θεσσαλονίκη αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα σε ακόμα μία τάση που έρχεται από το εξωτερικό. «Στην Ευρώπη ο ναργιλές έχει μεγάλες διαστάσεις, απευθύνεται σε όλους. Σε άλλες χώρες, όπως Γερμανία και Τσεχία, υπάρχει χρόνια τώρα ο ναργιλές σε όλα τα μαγαζιά. Εμείς απλά ήμασταν πίσω και τώρα ήρθε στη χώρα μας αυτή η κουλτούρα» στηρίζει ο Αναστάσιος Ακριτίδης, τονίζοντας ότι «υπάρχουν πολλά περιθώρια εξέλιξης ακόμα στην αγορά της Ελλάδος».
«Όλοι έβαλαν το λιθαράκι τους» αναφέρει ο Σταύρος Τίκο για την εξάπλωση του ναργιλέ στην πόλη, πράγμα που επιβεβαιώνουν και οι υπόλοιποι επαγγελματίες, λέγοντας ότι ο ανταγωνισμός έφερε θετικά αποτελέσματα.
Βέβαια, το κεφάλαιο social media έπαιξε καταλυτικό ρόλο και σε αυτήν την τάση. «Το διαδίκτυο βοήθησε πολύ για την εξάπλωση της συνήθειας. Οι φωτογραφίες και τα Instastories ήταν μια διαφήμιση με μηδενικό κόστος» σημειώνει ο Δημήτρης Κινοσίδης.
Υπηρεσία… πολυτέλειας
Άτομα ηλικίας κυρίως από 18 έως 35, την ώρα που τρώνε σε ένα εστιατόριο, που πίνουν το ποτό τους ή είναι στην παραλία και πίνουν κοκτέιλ, παραγγέλνουν και έναν ναργιλέ στο τραπέζι τους. Έχει περάσει η αίσθηση πως πρόκειται για μία πολυτελή υπηρεσία, που την επιλέγουν όσοι μπορούν να την υποστηρίξουν οικονομικά. Οι τιμές του ναργιλέ είναι διαφορετικές σε κάθε εταιρεία αλλά και η κάθε εταιρεία έχει διαφορετικές διακυμάνσεις, αναλόγως με αυτό που θα διαλέξεις. Υπάρχουν οι ναργιλέδες που είναι απλοί και οι σπέσιαλ που ανεβαίνουν σε τιμή. Αν επιλέξεις γυάλινο ναργιλέ, η τιμή ανεβαίνει ακόμα περισσότερο, ενώ αν προσθέσεις μέσα φρέσκα φρούτα και άλλες λεπτομέρειες, το κόστος αυξάνεται. Σε κάποια καταστήματα ο ναργιλές ξεκινάει από 10 ευρώ, σε άλλα από 16 και σε μερικά από 25 ευρώ. Το ακριβότερο σε όλες τις περιπτώσεις είναι η λεγόμενη «μέδουσα», που συνήθως φτάνει τα 50 - 80 ευρώ. Εκπρόσωποι εταιρειών του χώρου παραδέχονται πως είναι ακριβή υπηρεσία και μάλιστα διαλέγουν προσεκτικά τα καταστήματα που θα συνεργαστούν. «Δεν συνεργαζόμαστε με όλα τα καταστήματα εστίασης. Πρέπει να τηρούν κάποιες προϋποθέσεις και να είναι πολυτελείς, για να μπορούμε να πουλάμε ναργιλέ στις τιμές μας » αναφέρει εκπρόσωπος εταιρείας. «Όσο για τις γεύσεις που προτιμούν οι πελάτες, είναι κυρίως μείξεις με φρούτα και κλασικές γεύσεις. Παλιότερα επέλεγαν μονές γεύσεις, κυρίως μήλο, μέντα και κάποια συγκεκριμένα φρούτα, όπως καρπούζι. Σήμερα υπάρχουν πολλές διαφορετικές επιλογές και μπορείς ακόμα να φουμάρεις ναργιλέ με γεύση… πούρο Αβάνας».
Έλλειψη και παράνομη διακίνηση
Όταν υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε ένα προϊόν στο εμπόριο, συνήθως ξεκινάει και η λαθραία διακίνηση του. Έτσι συνέβη και στην περίπτωση του καπνού ναργιλέ. Από το 2011 άρχισαν να παρατηρούνται τα πρώτα κρούσματα και πριν δυο μήνες η αστυνομία αποκάλυψε μια ομάδα 22 ατόμων που εισήγαγε στην Ελλάδα λαθραίο καπνό ναργιλέ. Οι διαφυγόντες δασμοί και φόροι από την δραστηριότητα της εγκληματικής οργάνωσης ξεπερνούν το 1.200.000 ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές δεν υπάρχουν πολλές παρόμοιες ομάδες που να παρακολουθούνται από τις αρχές.
Η παράνομη διακίνηση καπνού ναργιλέ έρχεται ως αποτέλεσμα της έλλειψής του στην ελληνική αγορά, λόγω μεγάλου κόστους κατά την εκτελώνιση του προϊόντος στη χώρα. Ο καπνός ναργιλέ δασμολογείται όπως και τα τσιγάρα. «Εκτελωνίζουν τον καπνό ναργιλέ 100% ως καπνό, ενώ η καπνική ουσία είναι περίπου 40% και το υπόλοιπο είναι μελάσα» αναλύει ο κ. Κινοσίδης. Αν το ένα κιλό καπνού ναργιλέ μπορεί να κοστίζει 30 - 50 ευρώ, με τον εκτελωνισμό εκτοξεύεται έως και τα 300 ευρώ. «Υπάρχει μεγάλη διακίνηση λαθραίου καπνού και αυτό προκαλεί προβλήματα σε εμάς και αθέμιτο ανταγωνισμό. Εμείς έχουμε μόνο νόμιμο καπνό και αν χρειαστεί μπορούμε να δείξουμε στον καθένα την ειδική ταινία φορολόγησης» σημειώνει ο κ. Ακριτίδης.
Η έλλειψη καπνού για ναργιλέ είναι συχνό φαινόμενο στην αγορά της Ελλάδας, καθώς οι εισαγωγές στη χώρα είναι περιορισμένης ποσότητας. «Οι έμποροι δεν παίρνουν αρκετό επειδή είναι ακριβός ο καπνός και τους τρομάζει πως οι νομοθεσίες αλλάζουν κάθε ημέρα» δηλώνει ο υπεύθυνος από το «Ραχάτι» για τους λόγους που προκαλείται έλλειψη. Αυτό οδήγησε και το κατάστημα να ξεκινήσει μόνιμη συνεργασία με εταιρεία παραγωγής από το εξωτερικό.
«Οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής καπνού στο εξωτερικό, για να συνεργαστούν μαζί σου θέλουν μία μεγάλη επένδυση από την αρχή. Αλλά αυτό δεν είναι εύκολο, καθώς για να εκτελωνίσεις του τόνους που απαιτούν να παραγγείλεις πρέπει να δώσεις πάρα πολλά χρήματα» υποστηρίζει από την πλευρά του ο υπεύθυνος της Shisha Lounge, κάνοντας λόγο για τις πολλές στιγμές που έμειναν χωρίς καπνό. «Αυτό δεν οφείλεται σε εμάς, φταίνε οι αποστολές και ο εκτελωνισμός που φέρνουν καθυστερήσεις» σημειώνει.
Κανένας από τους επαγγελματίες του χώρου δεν μπόρεσε να υπολογίσει πόσα κιλά καπνού καταναλώνει το μήνα, αλλά ενδεικτικά ο υπεύθυνος από το «Ραχάτι» μάς είπε πως χρειάζονται περίπου 7 κιλά ημερησίως. «Είχαμε και εμείς ελλείψεις, λόγω κόστους, όμως τώρα που θα είμαστε αντιπρόσωποι εταιρείας του εξωτερικού, δεν θα ξανασυμβεί» δηλώνει.
Ο παράνομος καπνός για ναργιλέ, σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, προμηθεύεται στην Ελλάδα 16 - 17 ευρώ το κιλό και πωλείται 30 ευρώ. Γλιτώνοντας τη δασμολόγηση, όσοι αγοράζουν λαθραίο καπνό με αυτές τις τιμές εξασφαλίζουν πενταπλάσιες ποσότητες καπνού απ’ αυτό που θα αγόραζαν νόμιμα. Συνήθως οι εισαγωγές γίνονται από χώρες όπως η Γεωργία και η Τουρκία, και παρασκευάζονται σε χώρες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Ο λαθραίος καπνός είναι πλήγμα για τους επαγγελματίες που κινούνται με τους όρους νομιμότητας. Ωστόσο υπάρχει και η άποψη του Σταύρου Τίκο, που υποστηρίζει ότι «λειτουργούμε βάσει νόμου και έχουμε άνθηση στην εταιρεία μας, οπότε σε εμάς δεν προκαλεί πρόβλημα ο λαθραίος καπνός».
Κατασχέσεις
Τόνοι λαθραίου καπνού έχουν κατασχεθεί τα τελευταία οκτώ χρόνια στην Ελλάδα. Από το 2011 μέχρι το 2018 οι αρχές ολοένα και περισσότερο κάθε χρόνο αντιμετώπιζαν το φαινόμενο και προχωρούσαν σε κατασχέσεις. Το 2011 κατασχέθηκαν μόλις 4 κιλά λαθραίου καπνού ναργιλέ ενώ το 2012 εκτοξεύτηκαν στα 1.180 κιλά χύμα καπνού και 234 κιλά συσκευασμένου. Το 2013 κατασχέθηκαν 6.900 κιλά χύμα καπνού και 328 κιλά συσκευασμένου, το 2014 κατασχέθηκαν 803 κιλά, το 2015 οι αρχές εντόπισαν 299 κιλά χύμα καπνού και 290 κιλά συσκευασμένου, ενώ το 2016 κατασχέθηκαν συνολικά 970 κιλά. Το 2017 όμως ο αριθμός γιγαντώθηκε στους 11 τόνους και 113 κιλά λαθραίου καπνού και το 2018 επίσης κατασχέθηκαν 2.243 κιλά.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30 Ιουνίου 2019
ΣΧΟΛΙΑ