Πλημμελής έως και ανύπαρκτη είναι, επί πολλά χρόνια, η συντήρηση του δικτύου του ΟΣΕ. Ο ελληνικός σιδηρόδρομος πάσχει από την απουσία σύγχρονων συστημάτων ασφαλείας, αλλά και από την έλλειψη τακτικών συντηρήσεων σε όλο το δίκτυο.

Τα 20-30 εκατ. ευρώ, το χρόνο, για ένα δίκτυο 2.500 χλμ (μαζί με το μετρικό) δεν επαρκούν, ενώ δεν επαρκούν και τα μέτρα φύλαξης που θεωρητικώς λαμβάνονται για να αντιμετωπιστεί η μάστιγα των κλοπών καλωδίων και υλικών από λειτουργικά συστήματα του ΟΣΕ.

Τα παραπάνω δήλωσαν στο makthes.gr δύο μηχανικοί, επικεφαλής κατασκευαστικών εταιρειών που για πολλά χρόνια εκτελούν έργα για τον ελληνικό σιδηρόδρομο, ο κ. Αριστείδης Ξανθάκης, πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος της «Ξανθάκης ΑΤΕ» και ο κ. Δημήτρης Παπανικολάου, διευθύνων σύμβουλος της «Σιδηροδρομικά Έργα ΑΤΕ».

Η μάστιγα των κλοπών 

Μάλιστα ο κ. Παπανικολάου, ο οποίος χαρακτήρισε μάστιγα τις κλοπές που ξανά και ξανά απογυμνώνουν λειτουργικά συστήματα του ΟΣΕ, ζήτησε να ληφθούν από τον Οργανισμό αποτελεσματικά μέτρα φύλαξης, αλλά και τον χαρακτηρισμό, από την Πολιτεία, των αδικημάτων αυτών σε ιδιώνυμα καθώς γίνονται η αιτία για την πρόκληση σοβαρών προβλημάτων στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Να μη λησμονούμε άλλωστε, ότι από μία τέτοια κλοπή, ξεκίνησε η μονοδρόμηση της γραμμής στο τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Λάρισα, την περασμένη Τρίτη, όταν λίγες ώρες μετά και συνεπεία τραγικού ανθρωπίνου λάθους, συνέβη η σύγκρουση των δύο συρμών και το πιο πολύνεκρο δυστύχημα στα χρονικά του ελληνικού σιδηροδρόμου.

Τα όσα επισήμαναν οι δύο επιχειρηματίες, μηχανικοί με μεγάλη διαδρομή σε έργα δημόσια και ειδικότερα, κατασκευαστικά, στο σιδηρόδρομο, επιβεβαιώνουν ότι τα προβλήματα στο δίκτυο δεν αφορούν μόνο τις μεγάλες συμβάσεις για την τηλεδιοίκηση, τη σηματοδότηση και το ETCS, δηλαδή δεν αφορούν μόνο τα συστήματα ασφαλείας .

Πλημμελής η συντήρηση του δικτύου του ΟΣΕ

Όπως είπε ο κ. Ξανθάκης «επί πολλά χρόνια, από το 1994 που δραστηριοποιούμαι κατασκευαστικά στο αντικείμενο, η συντήρηση του δικτύου του ΟΣΕ είναι πλημμελής και, σε κάποια τμήματα, έως και ανύπαρκτη.

«Μέχρι την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης, το 2010, κάποια μικροέργα συντηρήσεων εκτελούντο, τα οποία στα χρόνια που ακολούθησαν, περιορίστηκαν στο ελάχιστο. Δημοπρατούν κάποια μικρά έργα, σημειακά, αντί να προχωρήσουν σε δημοπρατήσεις, στη βάση ενός, για παράδειγμα, τετραετούς προγράμματος, το οποίο τμήμα προς τμήμα και με διαφορετικές εργολαβίες, θα καλύπτει τις τακτικές αλλά και τις έκτακτες ανάγκες του δικτύου, πανελλαδικά. Οι τεράστιες εργολαβίες, δεν είναι αυτές που θα λύσουν τα προβλήματα».

Το δίκτυο της βόρειας Ελλάδας

Όπως τόνισε ο κ. Ξανθάκης, απαιτούνται πολύ μεγαλύτερα κονδύλια για τη συντήρηση του δικτύου, με την επιδομή, σε ορισμένες περιοχές στη βόρειο Ελλάδα, να χρειάζεται ουσιαστικά κατασκευή από την αρχή.

«Τόσα χρόνια, τα ευρωπαϊκά κονδύλια πήγαιναν στην άσφαλτο, στους αυτοκινητόδρομους. Τώρα που οι κατευθύνσεις της Κοινότητας άλλαξαν, αποφάσισαν να κατευθύνουν πόρους στο σιδηρόδρομο. Ωστόσο, με 20–30 εκατ. ευρώ το έτος, το δίκτυο δεν συντηρείται, απαιτούνται πολύ μεγαλύτερα κονδύλια», υπογράμμισε ο επικεφαλής της «Ξανθάκης ΑΤΕ» προσθέτοντας:

«Εδώ και δύο χρόνια περιμένουμε να δημοπρατηθούν από τον ΟΣΕ έργα συντήρησης ύψους 30 εκατ. ευρώ για όλο το δίκτυο, με έκτακτες παρεμβάσεις, σε όλη την επικράτεια και μέχρι στιγμής δημοπρατήθηκαν έργα 6-7 εκατ. ευρώ».

Λειτουργικά συστήματα και ασφάλεια

Ο κ. Παπανικολάου, υποστήριξε ότι ασφάλεια δεν είναι μόνο τα συστήματα τηλεδιοίκησης, σηματοδότησης και ελέγχου των τραίνων, αλλά και η προστασία των λειτουργικών συστημάτων του ΟΣΕ, καθώς οι κλοπές καλωδίων και άλλων υλικών, έχουν στη χώρα μας πάρει το χαρακτήρα μάστιγας.

«Πρώτα απ' όλα θα πρέπει να στοχεύσουμε στη φύλαξη των εγκαταστάσεων του σιδηροδρόμου. Κάποια στιγμή η κλοπή καλωδίων και υλικών του ΟΣΕ από τα λειτουργικά συστήματα πρέπει να χαρακτηρισθεί ιδιώνυμο αδίκημα.

«Η πρόκληση του ατυχήματος στα Τέμπη, ξεκίνησε νωρίτερα, όταν κάποιοι έκλεψαν καλώδια του ΟΣΕ, με αποτέλεσμα να μονοδρομηθεί η κίνηση στο τμήμα Παλαιοφάρσαλο – Λάρισα», υποστήριξε. «Αναμφίβολα, αν υπήρχαν και λειτουργούσαν τα συστήματα ασφαλείας, το ατύχημα σε δεύτερο χρόνο θα είχε αποφευχθεί,  αλλά αυτή η πληγή των κλοπών, πρέπει να αντιμετωπιστεί».

Στελέχωση του ΟΣΕ με ικανό προσωπικό

Ο κ. Παπανικολάου έκανε μία ακόμη πολύ κρίσιμη επισήμανση που αφορά στο προσωπικό του ΟΣΕ.

«Ο ΟΣΕ πρέπει να στελεχωθεί με ανθρώπινο δυναμικό και μάλιστα με ανθρώπους που να γνωρίζουν το αντικείμενό τους. Το τονίζω αυτό, γιατί η πλημμέλεια στη συντήρηση, δεν επιφέρει ατυχήματα σαν αυτό που είχαμε στα Τέμπη. Στο ασυντήρητο δίκτυο, με τις βραδυπορίες, αποφεύγονται τα ατυχήματα, αλλά τα πράγματα είναι πιο κρίσιμα όταν ερχόμαστε στον παράγοντα άνθρωπο. 

«Το ατύχημα προκλήθηκε από ανθρώπινο λάθος, αλλά ακριβώς αυτή είναι η χρησιμότητα των συστημάτων ασφαλείας, η προστασία από το ανθρώπινο λάθος και από τα αδύναμα σημεία στις αλυσίδες των συστημάτων διαχείρισης», κατέληξε ο CEO της «Σιδηροδρομικά Έργα ΑΤΕ».