30/11/2024 08:00
Στο κλίμα των ημερών της εκκίνησης του μετρό ο σημερινός πρωινός καφές. Με τον αρμόδιο υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα, που έχει γίνει πλέον κανονικός Θεσσαλονικιός. Μόνο τους τελευταίους μήνες για τις ανάγκες του έργου, αλλά και του flyover, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη σχεδόν 20 φορές. Στον «πρωινό καφέ» -αυτός προτίμησε καπουτσίνο, εμείς διπλό εσπρέσο- μιλήσαμε για τις δυσκολίες του έργου, τη σημασία του μετρό («Δίνει αυτοπεποίθηση στην πόλη»), αλλά και τα μηνύματά του. «Τα έργα πρέπει να εκτελούνται όσο γίνεται πιο έγκαιρα για να είναι όσο γίνεται και εντός προϋπολογισμού», τονίζει. Όσο για το τραγούδι που θα ταίριαζε πιο πολύ στο εγχείρημα «μετρό Θεσσαλονίκης» αναφέρει το «Όλα γύρω σου γυρίζουν» του Σάκη Ρουβά. Γιατί, όπως λέει, πέρα από τον τίτλο οι λέξεις του ρεφραίν είναι οι εξής 4: μέρες, νύκτες, μήνες, χρόνια.
Πίνετε πρωινό καφέ;
Κάθε μέρα ξεκινάμε με καφέ, τον οποίο παίρνω στο αυτοκίνητο. Διαβάζοντας και εφημερίδες.
Και τι είδους καφέ προτιμάτε;
Φρέντο εσπρέσο σκέτο με λίγο γάλα εβαπορέ.
Αυτός που πίνετε τώρα;
Είναι ο δεύτερος, αλλά είναι καπουτσίνο. Μέσα στην ημέρα το γυρίζουμε σε καπουτσίνο (γελάει).
Όπου ο καφές είναι ώρα σκέψης, στοχασμού ή προγραμματισμού της ημέρας;
Είναι η ώρα στην οποία ο καφές συνοδεύει την εργασία, η οποία είναι συνήθως συνεντεύξεις ή κάποια κείμενα ή ομιλίες. Γιατί η μέρα σε ένα υπουργείο ουσιαστικά τελειώνει για τέτοιες εργασίες γύρω στις 9 το πρωί. Μετά έρχεται η καθημερινότητα, έρχονται τα απρόοπτα και πρέπει η δουλειά που έχεις ο ίδιος να κάνεις, πρωτίστως συνεντεύξεις, άρθρα και ομιλίες, να γίνεται εκείνη την ώρα.
Είδα λίγο την πορεία της ζωής σας. Και θα έλεγα ότι οι βασικοί σταθμοί της ήταν οι εξής: Λαμία, Κυψέλη, Μετσόβειο, Λονδίνο για μεταπτυχιακές σπουδές και Διδακτορικό, Καποδιστριακό και Οικονομικό Αθηνών για πανεπιστημιακή διδασκαλία. Πού αισθάνεστε πιο κοντά;
Σε όλα. Τα τελευταία χρόνια είναι προφανές ότι αισθάνομαι πιο κοντά στη Λαμία, αλλά όλα αυτά όπως τα είπατε ήταν μια διαδρομή, η οποία ξεκίνησε από πολύ μικρός στο Γαλάτσι, όπου μεγαλώσαμε, Κυψέλη σχολείο και στη συνέχεια είναι ακριβώς η διαδρομή που είπατε.
Από το 2007 βουλευτής με τη ΝΔ.
Αδιαλείπτως
Πώς ήταν όλο αυτό το ταξίδι των 17 χρόνων;
Αλλιώς ξεκίνησα, με άλλες προσδοκίες. Σας θυμίζω ότι το 2007 δεν είχαμε εικόνα για το πώς θα εξελιχθεί η χώρα και η ελληνική οικονομία και στα χρόνια προέκυψαν άλλα. Και επειδή είχα μια σημαντική συμμετοχή στα οικονομικά του κόμματος της ΝΔ είτε ως αξιωματική αντιπολίτευση είτε ως κυβέρνηση προφανώς ήταν πολύ πιο δύσκολα. Σας θυμίζω ότι με την ιδιότητά μου ως υπουργός Οικονομικών ή ως αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών περάσαμε μνημόνια, κόβιντ, ενεργειακή κρίση και πόλεμο, άρα ήταν αρκετά δύσκολα χρόνια.
Πιο δύσκολο ήταν η οικονομία εκείνα τα χρόνια ή η κατασκευή το μετρό της Θεσσαλονίκης;
Άλλες δυσκολίες θα έλεγα. Εκείνες είναι δυσκολίες που έχουν να κάνουν με την κατεύθυνση της χώρας, εδώ είναι δυσκολίες που έχουν να κάνουν με το πεδίο, δηλαδή με το έργο. Εδώ υπάρχουν πολλές προκλήσεις, πολλές αβεβαιότητες στην υλοποίηση του κάθε έργου, στην οικονομία υπάρχουν άλλοι περιορισμοί που έχουν να κάνουν με τα δημόσια οικονομικά.
Πρώτη φορά που μπήκατε σε μετρό ήταν στο Λονδίνο;
Ουσιαστικά ήταν όταν πήγα για μεταπτυχιακές σπουδές στο Λονδίνο.
Ποια ήταν η πρώτη σας αίσθηση;
Δε θυμάμαι την πρώτη εικόνα, αλλά ήταν ένα μέσο μετακίνησης, το οποίο -όπως ξέρετε στο Λονδίνο- χρησιμοποιείται ευρύτατα. Προφανώς γερασμένο περιουσιακό στοιχείο, αλλά εξαιρετικά χρήσιμο για το Λονδίνο, γιατί ήταν το βασικό μέσο μεταφοράς της πόλης.
Από τότε έχετε ξαναχρησιμοποιήσει το μέσο ουκ ολίγες φορές. Υπάρχει κάποιο μετρό πόλης στον κόσμο που ζηλέψατε;
Της Θεσσαλονίκης. Θέλω να είμαι πολύ ειλικρινής μαζί σας. Πρόσφατα πήγα και στο Μιλάνο, όπου είχα κληθεί από τον συνάδελφό μου υπουργό Υποδομών και Μεταφορών για να εγκαινιάσουμε μια νέα γραμμή, όχι ένα νέο μετρό.
Που είναι ίδιας νοοτροπίας με της Θεσσαλονίκης.
Είναι η ίδια εταιρεία που έχει αναλάβει τη λειτουργία και τη συντήρηση. Και για αυτό το λόγο πήγαμε και εκεί. Όπως και στην Κοπεγχάγη είναι η ίδια εταιρεία. Και θέλω να σας πω -επειδή είχα εικόνα τού τι γίνεται εδώ στη Θεσσαλονίκη- ότι σαν το μετρό της Θεσσαλονίκης δεν έχω δει αλλού.
Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών από τις 27 Ιουνίου του 2023. Σε τι κατάσταση βρισκόταν τότε το μετρό της Θεσσαλονίκης;
Ήταν σε μια κατάσταση, στην οποία η προηγούμενη πολιτική ηγεσία είχε δρομολογήσει πολλές πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η βασική γραμμή του μετρό και να προχωρήσει αρκετά η επέκταση στην Καλαμαριά. Έπρεπε να τρέξουμε με υψηλότερες ταχύτητες, να βρούμε επιπλέον χρηματοδότηση, να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που είχε ο ίδιος ο ιδιωτικός τομέας - θυμίζω ότι υπήρξαν ανακατατάξεις στον ίδιο τον ιδιωτικό τομέα- έτσι ώστε στις 30 Νοεμβρίου να παραδώσουμε τη βασική γραμμή στους συμπατριώτες μας στη Θεσσαλονίκη, όλους τους σταθμούς και τα αρχαία και έτσι ώστε να είμαι σε θέση να σας πω σήμερα, με αρκετή αυτοπεποίθηση, ότι μέχρι το τέλος του 2025 θα έχουμε τελειώσει και την επέκταση προς την Καλαμαριά, Δηλαδή, άλλους 5 σταθμούς μέχρι τη Μίκρα.
Ποια ήταν η εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρώτη σύσκεψη που κάνατε για το μετρό; Γιατί η ημερομηνία βγήκε αργότερα.
Η ημερομηνία βγήκε αργότερα, αλλά η οδηγία ήταν σαφής: «τελειώστε το».
17 μήνες στο υπουργείο. Πόσες φορές έχετε έρθει στη Θεσσαλονίκη; Μου έχετε πει 17 φορές.
17 φορές είναι το τελευταίο χρονικό διάστημα, όχι από την αρχή της θητείας μου. Από την αρχή της θητείας μου νομίζω ότι είναι υπερδιπλάσιες. Όλες όμως οι επισκέψεις, ακόμα και αν ήταν για λίγες ώρες, είχαν έναν στόχο: να βοηθήσω όσο μπορώ και εγώ και συνολικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου τους πολίτες της Θεσσαλονίκης και τους συμπατριώτες μας να αισθανθούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Γιατί υπήρχε πράγματι μια εύλογη καχυποψία ως προς την έγκαιρη υλοποίηση έργων από την ελληνική πολιτεία.
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή; Ήταν η πίεση να τηρηθεί ημερομηνία;
Υπήρχαν αρκετές προκλήσεις. Το γεγονός ότι ακόμα και σχετικά πρόσφατα ήρθαμε να νομοθετήσουμε πρωτοβουλίες αδειοδότησης, να δούμε ακόμη καλύτερα τον στόλο των λεωφορείων, να δρομολογήσουμε μια καλύτερη συνεργασία των δύο φορέων, να προχωρήσουμε σε τιμολογιακή πολιτική, να φτιάξουμε το σταθμό της Νέας Ελβετίας, να δούμε πώς ο ιδιωτικός τομέας θα ανταποκριθεί -γιατί ξέρετε ότι άλλαξε το βασικό σχήμα κατασκευής του μετρό- να δούμε πως ένας φορέας που τον ξέραμε από την εμπειρία του στο εξωτερικό θα υλοποιήσει αυτές τις πολιτικές στη χώρα, δηλαδή σε σχήμα ΣΔΙΤ -όλα αυτά ήταν προκλήσεις. Αλλά είμαστε συνηθισμένοι στα δύσκολα και σε τέτοιου είδους προκλήσεις. Πάντως δεν αισθανθήκαμε ποτέ σε αυτό το μεσοδιάστημα ότι θα βγαίναμε εκτός χρονοδιαγραμμάτων.
Φοβηθήκατε όταν «έπεσε» από τον πρωθυπουργό η ημερομηνία της εκκίνησης του μετρό;
Όχι, καθόλου. Δε φοβάμαι να αναλάβω και τις πολιτικές ευθύνες και δε φοβηθήκαμε, απλά η ευθύνη του να γίνουν όλα σωστά και έγκαιρα ήταν πάρα πολύ μεγάλη.
Η απόφαση για την εκκίνηση στις 30 Νοεμβρίου ήταν από κοινού; Πώς προήλθε η σχετική ανακοίνωση στο Μέγαρο Μουσικής από τον Κυριάκο Μητσοτάκη;
Όλες οι αποφάσεις έχουν συλλογικό χαρακτήρα, δεν είναι αποφάσεις ενός ατόμου, αλλά αποφάσεις μιας πολιτικής ηγεσίας σε συνεννόηση με την κυβέρνηση, με συναρμόδια υπουργεία και προφανώς πάντοτε σε κομβικά σημεία με τον πρωθυπουργό.
Η συνεργασία με τους φορείς της Θεσσαλονίκης πώς ήταν;
Πήγε πάρα πολύ καλά. Σε οτιδήποτε ζητήσαμε, σε οτιδήποτε χρειάστηκε να συμβάλλει η τοπική αυτοδιοίκηση και όχι μόνο σε αυτό που λέγεται μέτρο, γιατί η πιο έντονη και στενή συνεργασία το τελευταίο χρονικό διάστημα αφορούσε στο flyover, μια και έπρεπε να δούμε πώς συλλογικά ως κυβέρνηση θα συνεργαστούμε με την τοπική αυτοδιοίκηση για να περιορίσουμε τις πράγματι υπαρκτές και αναμενόμενες επιπτώσεις στην καθημερινότητα του πολίτη, κύλησαν όλα μια χαρά.
Είναι γκρινιάρηδες οι Θεσσαλονικείς; Είναι αδικημένοι; Το αισθανθήκατε αυτό ποτέ;
Θα σας πω ότι η πρώτη λέξη που αισθάνθηκα μιλώντας με έναν συμπατριώτη μου στη Θεσσαλονίκη στην αρχή της θητείας μου είναι καχυποψία. «Τα ακούσαμε αυτά» έλεγαν, ενώ ακόμη και πολύ πρόσφατα κανένας δεν πίστευε ότι θα ξεκινήσει το μετρό στις 30 Νοεμβρίου. Αυτή η καχυποψία όμως -θα επαναλάβω τη λέξη- ήταν εύλογη. Εύλογη γιατί εμείς ήμασταν ασυνεπείς ως πολιτεία επί πολλά χρόνια. Η δεύτερη λέξη που μού έρχεται είναι το «θέλουμε περισσότερα» και το κατανοώ. Και η τρίτη λέξη είναι «αισθανόμαστε πλέον ότι είστε πιο αξιόπιστοι». Γιατί έχουμε τρεις διακριτές πολιτικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη που και οι τρεις ή υλοποιούνται ή και δρομολογούνται. Λεωφορεία: είχαμε υποσχεθεί ότι θα υπάρχει νέος στόλος λεωφορείων στη Θεσσαλονίκη. Σήμερα που μιλάμε έχει ανανεωθεί το 50% του στόλου του ΟΑΣΘ. Και προσέξτε: αυτή δεν είναι η εικόνα στην Αθήνα, που επειδή είναι και πολύ μεγαλύτερος στόλος είναι μικρότερο το ποσοστό που ανανεώθηκε. Εδώ είναι 50%. Είχαμε υποσχεθεί ότι στη Θεσσαλονίκη θα έχουμε παραπάνω ανθρώπινο κεφάλαιο. Πήραμε 190 οδηγούς στη Θεσσαλονίκη και μέσα στην εβδομάδα που μας πέρασε με τροπολογία επεκτείναμε τις συμβάσεις τους μέχρι και το καλοκαίρι του 2025. Ήρθαμε και είπαμε ότι θα ξεκινήσει το flyover. Τεράστια καχυποψία της κοινωνίας: «το έργο αυτό δε θα γίνει σε 4 χρόνια, αλλά θα είναι έτοιμο σε 14 ή σε 24 χρόνια» έλεγαν. Σήμερα που μιλάμε δεν υπάρχει ούτε ένας συμπατριώτης μας στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος να μη βλέπει ότι το έργο κινείται με πολύ γρήγορες ταχύτητες, που να μην μοιράζεται μαζί μου τη σκέψη ότι κάθε εβδομάδα βλέπει μια εξέλιξη. Ναι, υπάρχει επιβάρυνση, υπήρχε μεγαλύτερη, αλλά είναι μικρότερη τώρα, όμως υπάρχει ένας ορατός διάδρομος που λέει ότι «μάλλον είναι αξιόπιστοι και θα το υλοποιήσουν το 2027». Και το τρίτο περιουσιακό στοιχείο είναι το μετρό: είπαμε 30 Νοεμβρίου και θα παραδοθεί 30 Νοεμβρίου.
Στη Θεσσαλονίκη, σε πρόσφατη περιοδεία επιβλέποντας τα έργα του flyover
Θυμάμαι μια σύσκεψη για το flyover που βγήκατε έξω και μιλήσατε με εκπροσώπους των πολιτών. Ήταν τελικά χρήσιμη αυτή η απευθείας επαφή;
Η επικοινωνία με τους πολίτες έρχεται με δύο τρόπους. Έρχεται μέσα από εσάς που επιτελείτε ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο και λειτούργημα, γιατί μάς μεταφέρετε αγωνίες της κοινωνίας. Και έρχεται και με την απευθείας επαφή με τους πολίτες. Έχω μάθει να υπολογίζω στη ζωή μου και τους δύο διαύλους επικοινωνίας με την κοινωνία και πάντα είναι χρήσιμο να ακούς την κοινωνία. Πρώτα ακούς και μετά επιλέγεις με βάση τους πόρους που έχεις τις βέλτιστες εφικτές πολιτικές.
Τι σημαίνει για τη Θεσσαλονίκη η εκκίνηση του μετρό;
Νομίζω πολλά πράγματα. Η πρώτη λέξη που μου έρχεται στο μυαλό είναι αυτοπεποίθηση. Η πόλη θα έχει μετρό, δε μιλάμε για μια ακόμη γραμμή μετρό. Στην Αθήνα θα έχουμε τη γραμμή 4 στο μετρό μετά από κάποια χρόνια σε ένα υφιστάμενο μετρό. Άρα, θα διευκολυνθεί η καθημερινότητα. Εδώ έχουμε ένα καινούργιο μέσο. Αυτό δίνει αυτοπεποίθηση στην ίδια την πόλη. Δεύτερον διευκολύνει το κυκλοφοριακό, τρίτον μειώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση, γιατί θα κυκλοφορούν πολύ λιγότερα αυτοκίνητα στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Και τέταρτον δίνει την προοπτική για ακόμη μεγαλύτερη κοινωνική και η οικονομική ανάπτυξη της πόλης.
Σε βαγόνι του μετρό κατά την ξενάγηση που έκανε το υπουργείο και η Αττικό Μετρό ΑΕ στους δημοσιογράφους
Τι σημαίνει πολιτικά για την κυβέρνηση αυτό το έργο που μπαίνει σε λειτουργία;
Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι σε ένα τέτοιο μεγάλο δημόσιο έργο, στο οποίο συνέβαλαν λιγότερο ή περισσότερο πολλοί όλα αυτά τα χρόνια -και κυβερνήσεις και πολιτικοί και διοικήσεις φορέων και μηχανικοί και αρχαιολόγοι -δεν θα ήθελα να μιλήσω για πολιτικό αποτύπωμα. Αυτό που θα ήθελα να πω είναι ότι πρόκειται για ένα σημαντικό αποτύπωμα για τους πολίτες και για την ίδια τη Θεσσαλονίκη. Και είναι χρέος της πολιτείας προς τους πολίτες. Δε θα ήθελα από αυτό το έργο να προκύψει οποιοδήποτε πολιτικό πρόσημο με την κλασική έννοια του όρου. Να κερδίσει η κυβέρνηση -θα το πω πολύ απλά- ψήφους από αυτό. Είναι ένα έργο που οφείλαμε να είχαμε δώσει στην πόλη της Θεσσαλονίκης εδώ και πολλά χρόνια.
Συγγνώμη για καθυστερήσεις που προκάλεσαν οι προσφυγές στο ΣτΕ χρειάζεται να ειπωθεί από κάποιους; Ή η στιγμή δεν είναι κατάλληλη;
Νομίζω ότι η στιγμή δεν είναι κατάλληλη. Για αυτά όμως έχω πει δημόσια και με παρρησία έναν αριθμό. 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Πίσω από αυτό τον αριθμό υπάρχουν πολλά. Αυτός ο αριθμός είναι το κόστος του έργου, διπλάσιο από τον αρχικό προϋπολογισμό, με την επέκταση στην Καλαμαριά, με τα αρχαιολογικά, με τα δάνεια, με τους τόκους με τα απρόβλεπτα, βάζουμε τα πάντα μέσα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα μάθημα για όλους μας. Τα έργα πρέπει να εκτελούνται όσο γίνεται πιο έγκαιρα για να είναι όσο γίνεται και εντός προϋπολογισμού.
Τι λέτε για το σταθμό της Βενιζέλου;
Θα ξεκινήσω ανάποδα. Είναι εντυπωσιακό γιατί σε αυτό το μέτωπο έχουμε καταφέρει να συνδυάσουμε αρχαία και μεταφορές, αρχαία δηλαδή και μετρό. Είναι εντυπωσιακοί πολλοί σταθμοί, γιατί καταφέραμε να αναδείξουμε ένα σημαντικό κομμάτι από 300.000 ευρήματα στο μετρό της Θεσσαλονίκης και σε πολλούς διαφορετικούς σταθμούς. Πράγματι τα κορυφαία εκθέματα είναι στο σταθμό Βενιζέλου, είναι ένας εξαιρετικός χώρος, είναι ένας χώρος ο οποίος περιποιεί τιμή στην ιστορία, το παρελθόν, το παρόν, αλλά και το μέλλον της πόλης.
Στο Κέντρο Ελέγχου του μετρό Θεσσαλονίκης, μπροστά στον ηλεκτρονικό πίνακα
Πότε βλέπετε ότι θα υπάρξει η εκκίνηση για τη διαλειτουργικότητα των εισιτηρίων;
Θα την δούμε το επόμενο χρονικό διάστημα, γιατί αυτό θέλει και πάρα πολλά λογιστικά συστήματα, τα οποία θα πρέπει να κουμπώσουν μεταξύ τους σε λεωφορεία και σε μετρό. Υπενθυμίζω δε ότι έχουμε δύο διαγωνισμούς που έτρεχαν εδώ και χρόνια. Διακριτό στο μετρό, διακριτό στα λεωφορεία. Αυτή τη στιγμή έχουμε μια αρκετά δελεαστική τιμολογιακή πολιτική για χρήση του μετρό ή του λεωφορείου ή και των δύο μέσων, μειώσαμε σημαντικά την τιμή του λεωφορείου από το 0,90 στο 0,60, όμως τους τελευταίους δύο μήνες πετύχαμε σημαντική αύξηση των εισπράξεων, γιατί μειώθηκε εντυπωσιακά οι εισιτηριοδιαφυγή τόσο στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ όσο και του ΚΤΕΛ. Και με την κίνηση που κάναμε τόσο με ελεγκτές όσο και με την είσοδο στο λεωφορείο από την μπροστινή πόρτα έχει αυξηθεί το χτύπημα των εισιτηρίων κατά 80%. Αυτό μάς βοηθάει να έχουμε μια ακόμη πιο δελεαστική τιμολογιακή πολιτική, έτσι ώστε κάποιος που θέλει να χρησιμοποιήσει και τα δύο μέσα θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει συνδυαστικά με μια λογική τιμή.
Θα παραμείνει αυτό;
Αν υπάρξει η διαλειτουργικότητα αντιλαμβάνεστε ότι θα πρέπει να είναι κάτι που θα πρέπει να επαναξιολογηθεί. Γιατί εδώ υπάρχει και ένα βασικό ερώτημα. Τι θέλει η πόλη ή τι πρέπει να κάνουμε; Ένα ενιαίο εισιτήριο; Αν κάνουμε ένα ενιαίο εισιτήριο σημαίνει ότι αυτός που έμπαινε σε λεωφορείο ακόμη και με την προηγούμενη τιμολογιακή πολιτική θα πληρώνει παραπάνω, ακόμη και αν χρησιμοποιεί μόνο λεωφορείο. Η καθημερινότητα της πόλης εδώ δεν είναι ίδια με την Αθήνα, άρα θα πρέπει να συνεκτιμηθεί πόσοι χρησιμοποιούν διακριτά μέσα ή συνδυασμό αυτών.
Λένε ότι συνήθως οι καθυστερήσεις αφορούν στη βασική γραμμή και ότι μετά οι αναπλάσεις πηγαίνουν πιο γρήγορα. Είναι έτσι;
Όπως σας είπα η Καλαμαριά μέχρι το τέλος του 2025 θα είναι έτοιμη. Αλλά νομίζω ότι ήδη έχουμε κινηθεί πολύ πιο γρήγορα, έτσι ώστε να είμαστε συνεπείς και σε αυτή τη γραμμή που είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί από τους 13 σταθμούς θα φτάσουμε τους 18. Άρα, φτάνουμε μέχρι τη Μίκρα, φτάνουμε δηλαδή αρκετά πιο κοντά στο αεροδρόμιο.
Πώς βλέπετε τις επεκτάσεις προς τα βορειοδυτικά και το αεροδρόμιο; Αυτές τις μέρες κάποιος επιστήμονας εκτίμησε ότι το 2032 θα πάμε στα δυτικά και το 2040 στο αεροδρόμιο.
Αυτή τη στιγμή δε θα σας πω ούτε για το 2032 ούτε για το 2040. Θα σας πω όμως κάτι, το οποίο το δημοσιοποιήσαμε. Πιστεύω στην πολιτική πώς πρέπει ό,τι σκέφτεσαι και ό,τι ιδέες έχεις να τις μοιράζεσαι για να συχνωτίζεσαι με την κοινωνία. Παρουσιάσαμε -όπως ξέρετε- τις επεκτάσεις του μετρό παρουσία του πρωθυπουργού σχετικά πρόσφατα. Εκεί είχαμε επεκτάσεις και προς το αεροδρόμιο και προς την Τούμπα και τη Χαριλάου και πρωτίστως στα δυτικά. Όλα αυτά είναι σκέψεις, προτάσεις και μελέτες, που όμως θέλουν και μια χρηματοδότηση. Ακόμη δεν την έχουμε. Για να μπορέσω συνεπώς να σας δώσω ημερομηνίες, θα πρέπει να έχουμε καταλήξει στο πρόταγμα, δηλαδή ότι πάμε σε αυτή τη γραμμή και στο χρηματοδοτικό εργαλείο. Τότε θα σας απαντήσω. Πριν από αυτό προηγείται ο προαστιακός δυτικής Θεσσαλονίκης που είναι πιο ώριμο έργο με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
Ο οποίος θα πηγαίνει;
Θα πηγαίνει δυτικά, στη Σίνδο και θα εξυπηρετεί πολύ το Διεθνές Πανεπιστήμιο. Ήδη μπορείτε να δείτε το επόμενο διάστημα πρωτοβουλίες με λεωφορεία για τους φοιτητές. Είναι ένα αρκετά ώριμο έργο.
Η προτεραιότητα για τις επεκτάσεις του μετρό ποια βλέπετε ότι είναι;
Γενικώς με βάση την ίδια την καθημερινότητα των πολιτών και το πού μετακινούνται η πρώτη σκέψη είναι προς τα δυτικά. Αλλά δε θα ήθελα να σας πω κάτι δεσμευτικό τώρα, όταν δεν έχουμε το συνδυασμό: οριστικοποιημένες μελέτες, πρόταγμα και χρηματοδοτικό εργαλείο.
Για τα λεωφορεία υπάρχει κάτι καινούργιο;
Τις επόμενες εβδομάδες μπαίνουν και άλλα εντελώς νέα λεωφορεία στη λειτουργία. Από 1/1 του 2025 θα έχουμε άλλα 41 λεωφορεία εντελώς καινούργια και άλλα 120 λεωφορεία με leasing πιο καινούργια από αυτά που ήταν πριν. Ουσιαστικά έχουμε μια πλήρη ανανέωση του στόλου των λεωφορείων. Και τρέχει και ο διαγωνισμός στο ΟΣΕΘ.
Σε δράση του υπουργείου για τα λεωφορεία της Θεσσαλονίκης
Τι αισθάνεστε σήμερα που είμαστε λίγες ώρες πριν την έναρξη; Και ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους Θεσσαλονικείς;
Αισθάνομαι όμορφα. Δε σας κρύβω ότι έχω και ότι έχουμε μια αγωνία, γιατί όπως σας είπα και προηγουμένως δεν παραδίδουμε έναν απλό δρόμο, αλλά ένα περιουσιακό στοιχείο, το οποίο είναι και κατασκευή και λειτουργία. Και μάλιστα σε μια πόλη, η οποία δεν το είχε. Τις πρώτες μέρες είναι απολύτως βέβαιο ότι θα υπάρχει ένας συνωστισμός και μια δυσκολία στην καθημερινότητα του πολίτη. Θα σας το πω πολύ απλά. Θα πρέπει να βγουν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες προσωποποιημένες κάρτες για συμπατριώτες μας που τις δικαιούνται, όπως στα λεωφορεία, έτσι και στο μετρό. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να πηγαίνουν στα εκδοτήρια και σύμφωνα με τα μεγέθη που έχουμε μάθει από τον ΟΣΕΘ δυνητικά δικαιούχοι αυτών των καρτών μηδενικού κόστους ή κατά 50% μειωμένου κόστους είναι πολλές δεκάδες χιλιάδες. Άρα, δεν μπορούμε σε 4 μέρες να εξυπηρετήσουμε τους πολίτες, γιατί σήμερα που έχουμε τις κάρτες δεν μπορούν οι πολίτες να τις βγάλουν γιατί τα εκδοτήρια δεν είναι ανοιχτά. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν υπομονή. Θα χρησιμοποιήσουν το μετρό για 4 ημέρες χωρίς να πληρώνουν, στη συνέχεια το εισιτήριο είναι πολύ δελεαστικό και είναι εύκολο να πηγαίνεις στα αυτόματα μηχανήματα για να πάρεις το εισιτήριο και να το αξιοποιήσεις για 70 λεπτά για όλη την ημέρα. Χρειάζεται λίγο υπομονή, να βρούμε όλοι τα πατήματά μας και να εξυπηρετηθούν οι πολίτες κατά το βέλτιστο δυνατό τρόπο.
Στη Θεσσαλονίκη, ακυρώνοντας εισιτήριο σε λεωφορείο του ΟΑΣΘ
Και να το σεβαστούμε. Γιατί υπάρχουν και μερικές αντιδράσεις που ακούγονται τις τελευταίες ημέρες.
Είναι αυτονόητο αυτό.
Είναι γνωστό ότι είστε ΑΕΚτζής και εκλέγεστε στη Φθιώτιδα. Βρήκατε τελικά φίλους του Δικεφάλου του Νότου που είναι εργαζόμενοι στο μετρό της Θεσσαλονίκης; Και ψηφίζουν στη Φθιώτιδα;
Όπως ξέρετε βρίσκω πολλούς φίλους των Δικεφάλων (γελάει). Βρήκα φίλους και του Δικεφάλου της Αθήνας, αλλά βρήκα και Λαμιώτες. Και μάλιστα στις τελευταίες επισκέψεις που έκανα τώρα για να δούμε ότι όλα πηγαίνουν καλά στους σταθμούς βρήκα και κάποιους ακόμη τις τελευταίες ώρες.
Ένα τραγούδι που θα ταίριαζε στο μετρό Θεσσαλονίκης;
Ξέρετε αυτό μάς βασάνισε το τελευταίο διάστημα πολύ γιατί θέλαμε να αναδείξουμε την πόλη ούτως ή άλλως επικοινωνιακά λόγω του μετρό. Αλλά αν μού λέτε τώρα για ένα τραγούδι που ως τίτλος μου ταιριάζει -ως τίτλος επαναλαμβάνω, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι το περιεχόμενό του συνάδει και με άλλες καταστάσεις πιο προσωπικές- είναι το «Όλα γύρω σου γυρίζουν» του Σάκη Ρουβά. Το οποίο -όπως θυμάστε- ακολουθείται από 4 λέξεις: μέρες, νύκτες, μήνες, χρόνια. Άρα, ουσιαστικά είναι μια προσμονή που είχαν οι συμπατριώτες μας εδώ και νομίζω ότι αυτή την εκπληρώνουμε από κοινού όλοι. Γιατί έχουμε συμβάλει από κοινού όλοι. Και η κοινωνία και η πολιτεία.
Για το τέλος η ερώτηση με το μαγικό ραβδί: Τι θα αλλάζατε στο συγκοινωνιακό τοπίο της Θεσσαλονίκης που δεν αλλάζει εύκολα;
Θα ξεκινούσαμε το flyover αρκετά νωρίτερα και θα αντιμετωπίζαμε την εισιτηριοδιαφυγή στα λεωφορεία κάποιους μήνες πιο γρήγορα και πιο δραστικά.
Στο κλίμα των ημερών της εκκίνησης του μετρό ο σημερινός πρωινός καφές. Με τον αρμόδιο υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα, που έχει γίνει πλέον κανονικός Θεσσαλονικιός. Μόνο τους τελευταίους μήνες για τις ανάγκες του έργου, αλλά και του flyover, βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη σχεδόν 20 φορές. Στον «πρωινό καφέ» -αυτός προτίμησε καπουτσίνο, εμείς διπλό εσπρέσο- μιλήσαμε για τις δυσκολίες του έργου, τη σημασία του μετρό («Δίνει αυτοπεποίθηση στην πόλη»), αλλά και τα μηνύματά του. «Τα έργα πρέπει να εκτελούνται όσο γίνεται πιο έγκαιρα για να είναι όσο γίνεται και εντός προϋπολογισμού», τονίζει. Όσο για το τραγούδι που θα ταίριαζε πιο πολύ στο εγχείρημα «μετρό Θεσσαλονίκης» αναφέρει το «Όλα γύρω σου γυρίζουν» του Σάκη Ρουβά. Γιατί, όπως λέει, πέρα από τον τίτλο οι λέξεις του ρεφραίν είναι οι εξής 4: μέρες, νύκτες, μήνες, χρόνια.
Πίνετε πρωινό καφέ;
Κάθε μέρα ξεκινάμε με καφέ, τον οποίο παίρνω στο αυτοκίνητο. Διαβάζοντας και εφημερίδες.
Και τι είδους καφέ προτιμάτε;
Φρέντο εσπρέσο σκέτο με λίγο γάλα εβαπορέ.
Αυτός που πίνετε τώρα;
Είναι ο δεύτερος, αλλά είναι καπουτσίνο. Μέσα στην ημέρα το γυρίζουμε σε καπουτσίνο (γελάει).
Όπου ο καφές είναι ώρα σκέψης, στοχασμού ή προγραμματισμού της ημέρας;
Είναι η ώρα στην οποία ο καφές συνοδεύει την εργασία, η οποία είναι συνήθως συνεντεύξεις ή κάποια κείμενα ή ομιλίες. Γιατί η μέρα σε ένα υπουργείο ουσιαστικά τελειώνει για τέτοιες εργασίες γύρω στις 9 το πρωί. Μετά έρχεται η καθημερινότητα, έρχονται τα απρόοπτα και πρέπει η δουλειά που έχεις ο ίδιος να κάνεις, πρωτίστως συνεντεύξεις, άρθρα και ομιλίες, να γίνεται εκείνη την ώρα.
Είδα λίγο την πορεία της ζωής σας. Και θα έλεγα ότι οι βασικοί σταθμοί της ήταν οι εξής: Λαμία, Κυψέλη, Μετσόβειο, Λονδίνο για μεταπτυχιακές σπουδές και Διδακτορικό, Καποδιστριακό και Οικονομικό Αθηνών για πανεπιστημιακή διδασκαλία. Πού αισθάνεστε πιο κοντά;
Σε όλα. Τα τελευταία χρόνια είναι προφανές ότι αισθάνομαι πιο κοντά στη Λαμία, αλλά όλα αυτά όπως τα είπατε ήταν μια διαδρομή, η οποία ξεκίνησε από πολύ μικρός στο Γαλάτσι, όπου μεγαλώσαμε, Κυψέλη σχολείο και στη συνέχεια είναι ακριβώς η διαδρομή που είπατε.
Από το 2007 βουλευτής με τη ΝΔ.
Αδιαλείπτως
Πώς ήταν όλο αυτό το ταξίδι των 17 χρόνων;
Αλλιώς ξεκίνησα, με άλλες προσδοκίες. Σας θυμίζω ότι το 2007 δεν είχαμε εικόνα για το πώς θα εξελιχθεί η χώρα και η ελληνική οικονομία και στα χρόνια προέκυψαν άλλα. Και επειδή είχα μια σημαντική συμμετοχή στα οικονομικά του κόμματος της ΝΔ είτε ως αξιωματική αντιπολίτευση είτε ως κυβέρνηση προφανώς ήταν πολύ πιο δύσκολα. Σας θυμίζω ότι με την ιδιότητά μου ως υπουργός Οικονομικών ή ως αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών περάσαμε μνημόνια, κόβιντ, ενεργειακή κρίση και πόλεμο, άρα ήταν αρκετά δύσκολα χρόνια.
Πιο δύσκολο ήταν η οικονομία εκείνα τα χρόνια ή η κατασκευή το μετρό της Θεσσαλονίκης;
Άλλες δυσκολίες θα έλεγα. Εκείνες είναι δυσκολίες που έχουν να κάνουν με την κατεύθυνση της χώρας, εδώ είναι δυσκολίες που έχουν να κάνουν με το πεδίο, δηλαδή με το έργο. Εδώ υπάρχουν πολλές προκλήσεις, πολλές αβεβαιότητες στην υλοποίηση του κάθε έργου, στην οικονομία υπάρχουν άλλοι περιορισμοί που έχουν να κάνουν με τα δημόσια οικονομικά.
Πρώτη φορά που μπήκατε σε μετρό ήταν στο Λονδίνο;
Ουσιαστικά ήταν όταν πήγα για μεταπτυχιακές σπουδές στο Λονδίνο.
Ποια ήταν η πρώτη σας αίσθηση;
Δε θυμάμαι την πρώτη εικόνα, αλλά ήταν ένα μέσο μετακίνησης, το οποίο -όπως ξέρετε στο Λονδίνο- χρησιμοποιείται ευρύτατα. Προφανώς γερασμένο περιουσιακό στοιχείο, αλλά εξαιρετικά χρήσιμο για το Λονδίνο, γιατί ήταν το βασικό μέσο μεταφοράς της πόλης.
Από τότε έχετε ξαναχρησιμοποιήσει το μέσο ουκ ολίγες φορές. Υπάρχει κάποιο μετρό πόλης στον κόσμο που ζηλέψατε;
Της Θεσσαλονίκης. Θέλω να είμαι πολύ ειλικρινής μαζί σας. Πρόσφατα πήγα και στο Μιλάνο, όπου είχα κληθεί από τον συνάδελφό μου υπουργό Υποδομών και Μεταφορών για να εγκαινιάσουμε μια νέα γραμμή, όχι ένα νέο μετρό.
Που είναι ίδιας νοοτροπίας με της Θεσσαλονίκης.
Είναι η ίδια εταιρεία που έχει αναλάβει τη λειτουργία και τη συντήρηση. Και για αυτό το λόγο πήγαμε και εκεί. Όπως και στην Κοπεγχάγη είναι η ίδια εταιρεία. Και θέλω να σας πω -επειδή είχα εικόνα τού τι γίνεται εδώ στη Θεσσαλονίκη- ότι σαν το μετρό της Θεσσαλονίκης δεν έχω δει αλλού.
Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών από τις 27 Ιουνίου του 2023. Σε τι κατάσταση βρισκόταν τότε το μετρό της Θεσσαλονίκης;
Ήταν σε μια κατάσταση, στην οποία η προηγούμενη πολιτική ηγεσία είχε δρομολογήσει πολλές πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η βασική γραμμή του μετρό και να προχωρήσει αρκετά η επέκταση στην Καλαμαριά. Έπρεπε να τρέξουμε με υψηλότερες ταχύτητες, να βρούμε επιπλέον χρηματοδότηση, να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που είχε ο ίδιος ο ιδιωτικός τομέας - θυμίζω ότι υπήρξαν ανακατατάξεις στον ίδιο τον ιδιωτικό τομέα- έτσι ώστε στις 30 Νοεμβρίου να παραδώσουμε τη βασική γραμμή στους συμπατριώτες μας στη Θεσσαλονίκη, όλους τους σταθμούς και τα αρχαία και έτσι ώστε να είμαι σε θέση να σας πω σήμερα, με αρκετή αυτοπεποίθηση, ότι μέχρι το τέλος του 2025 θα έχουμε τελειώσει και την επέκταση προς την Καλαμαριά, Δηλαδή, άλλους 5 σταθμούς μέχρι τη Μίκρα.
Ποια ήταν η εντολή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρώτη σύσκεψη που κάνατε για το μετρό; Γιατί η ημερομηνία βγήκε αργότερα.
Η ημερομηνία βγήκε αργότερα, αλλά η οδηγία ήταν σαφής: «τελειώστε το».
17 μήνες στο υπουργείο. Πόσες φορές έχετε έρθει στη Θεσσαλονίκη; Μου έχετε πει 17 φορές.
17 φορές είναι το τελευταίο χρονικό διάστημα, όχι από την αρχή της θητείας μου. Από την αρχή της θητείας μου νομίζω ότι είναι υπερδιπλάσιες. Όλες όμως οι επισκέψεις, ακόμα και αν ήταν για λίγες ώρες, είχαν έναν στόχο: να βοηθήσω όσο μπορώ και εγώ και συνολικά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου τους πολίτες της Θεσσαλονίκης και τους συμπατριώτες μας να αισθανθούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Γιατί υπήρχε πράγματι μια εύλογη καχυποψία ως προς την έγκαιρη υλοποίηση έργων από την ελληνική πολιτεία.
Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή; Ήταν η πίεση να τηρηθεί ημερομηνία;
Υπήρχαν αρκετές προκλήσεις. Το γεγονός ότι ακόμα και σχετικά πρόσφατα ήρθαμε να νομοθετήσουμε πρωτοβουλίες αδειοδότησης, να δούμε ακόμη καλύτερα τον στόλο των λεωφορείων, να δρομολογήσουμε μια καλύτερη συνεργασία των δύο φορέων, να προχωρήσουμε σε τιμολογιακή πολιτική, να φτιάξουμε το σταθμό της Νέας Ελβετίας, να δούμε πώς ο ιδιωτικός τομέας θα ανταποκριθεί -γιατί ξέρετε ότι άλλαξε το βασικό σχήμα κατασκευής του μετρό- να δούμε πως ένας φορέας που τον ξέραμε από την εμπειρία του στο εξωτερικό θα υλοποιήσει αυτές τις πολιτικές στη χώρα, δηλαδή σε σχήμα ΣΔΙΤ -όλα αυτά ήταν προκλήσεις. Αλλά είμαστε συνηθισμένοι στα δύσκολα και σε τέτοιου είδους προκλήσεις. Πάντως δεν αισθανθήκαμε ποτέ σε αυτό το μεσοδιάστημα ότι θα βγαίναμε εκτός χρονοδιαγραμμάτων.
Φοβηθήκατε όταν «έπεσε» από τον πρωθυπουργό η ημερομηνία της εκκίνησης του μετρό;
Όχι, καθόλου. Δε φοβάμαι να αναλάβω και τις πολιτικές ευθύνες και δε φοβηθήκαμε, απλά η ευθύνη του να γίνουν όλα σωστά και έγκαιρα ήταν πάρα πολύ μεγάλη.
Η απόφαση για την εκκίνηση στις 30 Νοεμβρίου ήταν από κοινού; Πώς προήλθε η σχετική ανακοίνωση στο Μέγαρο Μουσικής από τον Κυριάκο Μητσοτάκη;
Όλες οι αποφάσεις έχουν συλλογικό χαρακτήρα, δεν είναι αποφάσεις ενός ατόμου, αλλά αποφάσεις μιας πολιτικής ηγεσίας σε συνεννόηση με την κυβέρνηση, με συναρμόδια υπουργεία και προφανώς πάντοτε σε κομβικά σημεία με τον πρωθυπουργό.
Η συνεργασία με τους φορείς της Θεσσαλονίκης πώς ήταν;
Πήγε πάρα πολύ καλά. Σε οτιδήποτε ζητήσαμε, σε οτιδήποτε χρειάστηκε να συμβάλλει η τοπική αυτοδιοίκηση και όχι μόνο σε αυτό που λέγεται μέτρο, γιατί η πιο έντονη και στενή συνεργασία το τελευταίο χρονικό διάστημα αφορούσε στο flyover, μια και έπρεπε να δούμε πώς συλλογικά ως κυβέρνηση θα συνεργαστούμε με την τοπική αυτοδιοίκηση για να περιορίσουμε τις πράγματι υπαρκτές και αναμενόμενες επιπτώσεις στην καθημερινότητα του πολίτη, κύλησαν όλα μια χαρά.
Είναι γκρινιάρηδες οι Θεσσαλονικείς; Είναι αδικημένοι; Το αισθανθήκατε αυτό ποτέ;
Θα σας πω ότι η πρώτη λέξη που αισθάνθηκα μιλώντας με έναν συμπατριώτη μου στη Θεσσαλονίκη στην αρχή της θητείας μου είναι καχυποψία. «Τα ακούσαμε αυτά» έλεγαν, ενώ ακόμη και πολύ πρόσφατα κανένας δεν πίστευε ότι θα ξεκινήσει το μετρό στις 30 Νοεμβρίου. Αυτή η καχυποψία όμως -θα επαναλάβω τη λέξη- ήταν εύλογη. Εύλογη γιατί εμείς ήμασταν ασυνεπείς ως πολιτεία επί πολλά χρόνια. Η δεύτερη λέξη που μού έρχεται είναι το «θέλουμε περισσότερα» και το κατανοώ. Και η τρίτη λέξη είναι «αισθανόμαστε πλέον ότι είστε πιο αξιόπιστοι». Γιατί έχουμε τρεις διακριτές πολιτικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη που και οι τρεις ή υλοποιούνται ή και δρομολογούνται. Λεωφορεία: είχαμε υποσχεθεί ότι θα υπάρχει νέος στόλος λεωφορείων στη Θεσσαλονίκη. Σήμερα που μιλάμε έχει ανανεωθεί το 50% του στόλου του ΟΑΣΘ. Και προσέξτε: αυτή δεν είναι η εικόνα στην Αθήνα, που επειδή είναι και πολύ μεγαλύτερος στόλος είναι μικρότερο το ποσοστό που ανανεώθηκε. Εδώ είναι 50%. Είχαμε υποσχεθεί ότι στη Θεσσαλονίκη θα έχουμε παραπάνω ανθρώπινο κεφάλαιο. Πήραμε 190 οδηγούς στη Θεσσαλονίκη και μέσα στην εβδομάδα που μας πέρασε με τροπολογία επεκτείναμε τις συμβάσεις τους μέχρι και το καλοκαίρι του 2025. Ήρθαμε και είπαμε ότι θα ξεκινήσει το flyover. Τεράστια καχυποψία της κοινωνίας: «το έργο αυτό δε θα γίνει σε 4 χρόνια, αλλά θα είναι έτοιμο σε 14 ή σε 24 χρόνια» έλεγαν. Σήμερα που μιλάμε δεν υπάρχει ούτε ένας συμπατριώτης μας στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος να μη βλέπει ότι το έργο κινείται με πολύ γρήγορες ταχύτητες, που να μην μοιράζεται μαζί μου τη σκέψη ότι κάθε εβδομάδα βλέπει μια εξέλιξη. Ναι, υπάρχει επιβάρυνση, υπήρχε μεγαλύτερη, αλλά είναι μικρότερη τώρα, όμως υπάρχει ένας ορατός διάδρομος που λέει ότι «μάλλον είναι αξιόπιστοι και θα το υλοποιήσουν το 2027». Και το τρίτο περιουσιακό στοιχείο είναι το μετρό: είπαμε 30 Νοεμβρίου και θα παραδοθεί 30 Νοεμβρίου.
Στη Θεσσαλονίκη, σε πρόσφατη περιοδεία επιβλέποντας τα έργα του flyover
Θυμάμαι μια σύσκεψη για το flyover που βγήκατε έξω και μιλήσατε με εκπροσώπους των πολιτών. Ήταν τελικά χρήσιμη αυτή η απευθείας επαφή;
Η επικοινωνία με τους πολίτες έρχεται με δύο τρόπους. Έρχεται μέσα από εσάς που επιτελείτε ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο και λειτούργημα, γιατί μάς μεταφέρετε αγωνίες της κοινωνίας. Και έρχεται και με την απευθείας επαφή με τους πολίτες. Έχω μάθει να υπολογίζω στη ζωή μου και τους δύο διαύλους επικοινωνίας με την κοινωνία και πάντα είναι χρήσιμο να ακούς την κοινωνία. Πρώτα ακούς και μετά επιλέγεις με βάση τους πόρους που έχεις τις βέλτιστες εφικτές πολιτικές.
Τι σημαίνει για τη Θεσσαλονίκη η εκκίνηση του μετρό;
Νομίζω πολλά πράγματα. Η πρώτη λέξη που μου έρχεται στο μυαλό είναι αυτοπεποίθηση. Η πόλη θα έχει μετρό, δε μιλάμε για μια ακόμη γραμμή μετρό. Στην Αθήνα θα έχουμε τη γραμμή 4 στο μετρό μετά από κάποια χρόνια σε ένα υφιστάμενο μετρό. Άρα, θα διευκολυνθεί η καθημερινότητα. Εδώ έχουμε ένα καινούργιο μέσο. Αυτό δίνει αυτοπεποίθηση στην ίδια την πόλη. Δεύτερον διευκολύνει το κυκλοφοριακό, τρίτον μειώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση, γιατί θα κυκλοφορούν πολύ λιγότερα αυτοκίνητα στους δρόμους της Θεσσαλονίκης. Και τέταρτον δίνει την προοπτική για ακόμη μεγαλύτερη κοινωνική και η οικονομική ανάπτυξη της πόλης.
Σε βαγόνι του μετρό κατά την ξενάγηση που έκανε το υπουργείο και η Αττικό Μετρό ΑΕ στους δημοσιογράφους
Τι σημαίνει πολιτικά για την κυβέρνηση αυτό το έργο που μπαίνει σε λειτουργία;
Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι σε ένα τέτοιο μεγάλο δημόσιο έργο, στο οποίο συνέβαλαν λιγότερο ή περισσότερο πολλοί όλα αυτά τα χρόνια -και κυβερνήσεις και πολιτικοί και διοικήσεις φορέων και μηχανικοί και αρχαιολόγοι -δεν θα ήθελα να μιλήσω για πολιτικό αποτύπωμα. Αυτό που θα ήθελα να πω είναι ότι πρόκειται για ένα σημαντικό αποτύπωμα για τους πολίτες και για την ίδια τη Θεσσαλονίκη. Και είναι χρέος της πολιτείας προς τους πολίτες. Δε θα ήθελα από αυτό το έργο να προκύψει οποιοδήποτε πολιτικό πρόσημο με την κλασική έννοια του όρου. Να κερδίσει η κυβέρνηση -θα το πω πολύ απλά- ψήφους από αυτό. Είναι ένα έργο που οφείλαμε να είχαμε δώσει στην πόλη της Θεσσαλονίκης εδώ και πολλά χρόνια.
Συγγνώμη για καθυστερήσεις που προκάλεσαν οι προσφυγές στο ΣτΕ χρειάζεται να ειπωθεί από κάποιους; Ή η στιγμή δεν είναι κατάλληλη;
Νομίζω ότι η στιγμή δεν είναι κατάλληλη. Για αυτά όμως έχω πει δημόσια και με παρρησία έναν αριθμό. 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Πίσω από αυτό τον αριθμό υπάρχουν πολλά. Αυτός ο αριθμός είναι το κόστος του έργου, διπλάσιο από τον αρχικό προϋπολογισμό, με την επέκταση στην Καλαμαριά, με τα αρχαιολογικά, με τα δάνεια, με τους τόκους με τα απρόβλεπτα, βάζουμε τα πάντα μέσα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα μάθημα για όλους μας. Τα έργα πρέπει να εκτελούνται όσο γίνεται πιο έγκαιρα για να είναι όσο γίνεται και εντός προϋπολογισμού.
Τι λέτε για το σταθμό της Βενιζέλου;
Θα ξεκινήσω ανάποδα. Είναι εντυπωσιακό γιατί σε αυτό το μέτωπο έχουμε καταφέρει να συνδυάσουμε αρχαία και μεταφορές, αρχαία δηλαδή και μετρό. Είναι εντυπωσιακοί πολλοί σταθμοί, γιατί καταφέραμε να αναδείξουμε ένα σημαντικό κομμάτι από 300.000 ευρήματα στο μετρό της Θεσσαλονίκης και σε πολλούς διαφορετικούς σταθμούς. Πράγματι τα κορυφαία εκθέματα είναι στο σταθμό Βενιζέλου, είναι ένας εξαιρετικός χώρος, είναι ένας χώρος ο οποίος περιποιεί τιμή στην ιστορία, το παρελθόν, το παρόν, αλλά και το μέλλον της πόλης.
Στο Κέντρο Ελέγχου του μετρό Θεσσαλονίκης, μπροστά στον ηλεκτρονικό πίνακα
Πότε βλέπετε ότι θα υπάρξει η εκκίνηση για τη διαλειτουργικότητα των εισιτηρίων;
Θα την δούμε το επόμενο χρονικό διάστημα, γιατί αυτό θέλει και πάρα πολλά λογιστικά συστήματα, τα οποία θα πρέπει να κουμπώσουν μεταξύ τους σε λεωφορεία και σε μετρό. Υπενθυμίζω δε ότι έχουμε δύο διαγωνισμούς που έτρεχαν εδώ και χρόνια. Διακριτό στο μετρό, διακριτό στα λεωφορεία. Αυτή τη στιγμή έχουμε μια αρκετά δελεαστική τιμολογιακή πολιτική για χρήση του μετρό ή του λεωφορείου ή και των δύο μέσων, μειώσαμε σημαντικά την τιμή του λεωφορείου από το 0,90 στο 0,60, όμως τους τελευταίους δύο μήνες πετύχαμε σημαντική αύξηση των εισπράξεων, γιατί μειώθηκε εντυπωσιακά οι εισιτηριοδιαφυγή τόσο στα λεωφορεία του ΟΑΣΘ όσο και του ΚΤΕΛ. Και με την κίνηση που κάναμε τόσο με ελεγκτές όσο και με την είσοδο στο λεωφορείο από την μπροστινή πόρτα έχει αυξηθεί το χτύπημα των εισιτηρίων κατά 80%. Αυτό μάς βοηθάει να έχουμε μια ακόμη πιο δελεαστική τιμολογιακή πολιτική, έτσι ώστε κάποιος που θέλει να χρησιμοποιήσει και τα δύο μέσα θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει συνδυαστικά με μια λογική τιμή.
Θα παραμείνει αυτό;
Αν υπάρξει η διαλειτουργικότητα αντιλαμβάνεστε ότι θα πρέπει να είναι κάτι που θα πρέπει να επαναξιολογηθεί. Γιατί εδώ υπάρχει και ένα βασικό ερώτημα. Τι θέλει η πόλη ή τι πρέπει να κάνουμε; Ένα ενιαίο εισιτήριο; Αν κάνουμε ένα ενιαίο εισιτήριο σημαίνει ότι αυτός που έμπαινε σε λεωφορείο ακόμη και με την προηγούμενη τιμολογιακή πολιτική θα πληρώνει παραπάνω, ακόμη και αν χρησιμοποιεί μόνο λεωφορείο. Η καθημερινότητα της πόλης εδώ δεν είναι ίδια με την Αθήνα, άρα θα πρέπει να συνεκτιμηθεί πόσοι χρησιμοποιούν διακριτά μέσα ή συνδυασμό αυτών.
Λένε ότι συνήθως οι καθυστερήσεις αφορούν στη βασική γραμμή και ότι μετά οι αναπλάσεις πηγαίνουν πιο γρήγορα. Είναι έτσι;
Όπως σας είπα η Καλαμαριά μέχρι το τέλος του 2025 θα είναι έτοιμη. Αλλά νομίζω ότι ήδη έχουμε κινηθεί πολύ πιο γρήγορα, έτσι ώστε να είμαστε συνεπείς και σε αυτή τη γραμμή που είναι εξαιρετικά σημαντική, γιατί από τους 13 σταθμούς θα φτάσουμε τους 18. Άρα, φτάνουμε μέχρι τη Μίκρα, φτάνουμε δηλαδή αρκετά πιο κοντά στο αεροδρόμιο.
Πώς βλέπετε τις επεκτάσεις προς τα βορειοδυτικά και το αεροδρόμιο; Αυτές τις μέρες κάποιος επιστήμονας εκτίμησε ότι το 2032 θα πάμε στα δυτικά και το 2040 στο αεροδρόμιο.
Αυτή τη στιγμή δε θα σας πω ούτε για το 2032 ούτε για το 2040. Θα σας πω όμως κάτι, το οποίο το δημοσιοποιήσαμε. Πιστεύω στην πολιτική πώς πρέπει ό,τι σκέφτεσαι και ό,τι ιδέες έχεις να τις μοιράζεσαι για να συχνωτίζεσαι με την κοινωνία. Παρουσιάσαμε -όπως ξέρετε- τις επεκτάσεις του μετρό παρουσία του πρωθυπουργού σχετικά πρόσφατα. Εκεί είχαμε επεκτάσεις και προς το αεροδρόμιο και προς την Τούμπα και τη Χαριλάου και πρωτίστως στα δυτικά. Όλα αυτά είναι σκέψεις, προτάσεις και μελέτες, που όμως θέλουν και μια χρηματοδότηση. Ακόμη δεν την έχουμε. Για να μπορέσω συνεπώς να σας δώσω ημερομηνίες, θα πρέπει να έχουμε καταλήξει στο πρόταγμα, δηλαδή ότι πάμε σε αυτή τη γραμμή και στο χρηματοδοτικό εργαλείο. Τότε θα σας απαντήσω. Πριν από αυτό προηγείται ο προαστιακός δυτικής Θεσσαλονίκης που είναι πιο ώριμο έργο με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
Ο οποίος θα πηγαίνει;
Θα πηγαίνει δυτικά, στη Σίνδο και θα εξυπηρετεί πολύ το Διεθνές Πανεπιστήμιο. Ήδη μπορείτε να δείτε το επόμενο διάστημα πρωτοβουλίες με λεωφορεία για τους φοιτητές. Είναι ένα αρκετά ώριμο έργο.
Η προτεραιότητα για τις επεκτάσεις του μετρό ποια βλέπετε ότι είναι;
Γενικώς με βάση την ίδια την καθημερινότητα των πολιτών και το πού μετακινούνται η πρώτη σκέψη είναι προς τα δυτικά. Αλλά δε θα ήθελα να σας πω κάτι δεσμευτικό τώρα, όταν δεν έχουμε το συνδυασμό: οριστικοποιημένες μελέτες, πρόταγμα και χρηματοδοτικό εργαλείο.
Για τα λεωφορεία υπάρχει κάτι καινούργιο;
Τις επόμενες εβδομάδες μπαίνουν και άλλα εντελώς νέα λεωφορεία στη λειτουργία. Από 1/1 του 2025 θα έχουμε άλλα 41 λεωφορεία εντελώς καινούργια και άλλα 120 λεωφορεία με leasing πιο καινούργια από αυτά που ήταν πριν. Ουσιαστικά έχουμε μια πλήρη ανανέωση του στόλου των λεωφορείων. Και τρέχει και ο διαγωνισμός στο ΟΣΕΘ.
Σε δράση του υπουργείου για τα λεωφορεία της Θεσσαλονίκης
Τι αισθάνεστε σήμερα που είμαστε λίγες ώρες πριν την έναρξη; Και ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους Θεσσαλονικείς;
Αισθάνομαι όμορφα. Δε σας κρύβω ότι έχω και ότι έχουμε μια αγωνία, γιατί όπως σας είπα και προηγουμένως δεν παραδίδουμε έναν απλό δρόμο, αλλά ένα περιουσιακό στοιχείο, το οποίο είναι και κατασκευή και λειτουργία. Και μάλιστα σε μια πόλη, η οποία δεν το είχε. Τις πρώτες μέρες είναι απολύτως βέβαιο ότι θα υπάρχει ένας συνωστισμός και μια δυσκολία στην καθημερινότητα του πολίτη. Θα σας το πω πολύ απλά. Θα πρέπει να βγουν πολλές εκατοντάδες χιλιάδες προσωποποιημένες κάρτες για συμπατριώτες μας που τις δικαιούνται, όπως στα λεωφορεία, έτσι και στο μετρό. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να πηγαίνουν στα εκδοτήρια και σύμφωνα με τα μεγέθη που έχουμε μάθει από τον ΟΣΕΘ δυνητικά δικαιούχοι αυτών των καρτών μηδενικού κόστους ή κατά 50% μειωμένου κόστους είναι πολλές δεκάδες χιλιάδες. Άρα, δεν μπορούμε σε 4 μέρες να εξυπηρετήσουμε τους πολίτες, γιατί σήμερα που έχουμε τις κάρτες δεν μπορούν οι πολίτες να τις βγάλουν γιατί τα εκδοτήρια δεν είναι ανοιχτά. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν υπομονή. Θα χρησιμοποιήσουν το μετρό για 4 ημέρες χωρίς να πληρώνουν, στη συνέχεια το εισιτήριο είναι πολύ δελεαστικό και είναι εύκολο να πηγαίνεις στα αυτόματα μηχανήματα για να πάρεις το εισιτήριο και να το αξιοποιήσεις για 70 λεπτά για όλη την ημέρα. Χρειάζεται λίγο υπομονή, να βρούμε όλοι τα πατήματά μας και να εξυπηρετηθούν οι πολίτες κατά το βέλτιστο δυνατό τρόπο.
Στη Θεσσαλονίκη, ακυρώνοντας εισιτήριο σε λεωφορείο του ΟΑΣΘ
Και να το σεβαστούμε. Γιατί υπάρχουν και μερικές αντιδράσεις που ακούγονται τις τελευταίες ημέρες.
Είναι αυτονόητο αυτό.
Είναι γνωστό ότι είστε ΑΕΚτζής και εκλέγεστε στη Φθιώτιδα. Βρήκατε τελικά φίλους του Δικεφάλου του Νότου που είναι εργαζόμενοι στο μετρό της Θεσσαλονίκης; Και ψηφίζουν στη Φθιώτιδα;
Όπως ξέρετε βρίσκω πολλούς φίλους των Δικεφάλων (γελάει). Βρήκα φίλους και του Δικεφάλου της Αθήνας, αλλά βρήκα και Λαμιώτες. Και μάλιστα στις τελευταίες επισκέψεις που έκανα τώρα για να δούμε ότι όλα πηγαίνουν καλά στους σταθμούς βρήκα και κάποιους ακόμη τις τελευταίες ώρες.
Ένα τραγούδι που θα ταίριαζε στο μετρό Θεσσαλονίκης;
Ξέρετε αυτό μάς βασάνισε το τελευταίο διάστημα πολύ γιατί θέλαμε να αναδείξουμε την πόλη ούτως ή άλλως επικοινωνιακά λόγω του μετρό. Αλλά αν μού λέτε τώρα για ένα τραγούδι που ως τίτλος μου ταιριάζει -ως τίτλος επαναλαμβάνω, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι το περιεχόμενό του συνάδει και με άλλες καταστάσεις πιο προσωπικές- είναι το «Όλα γύρω σου γυρίζουν» του Σάκη Ρουβά. Το οποίο -όπως θυμάστε- ακολουθείται από 4 λέξεις: μέρες, νύκτες, μήνες, χρόνια. Άρα, ουσιαστικά είναι μια προσμονή που είχαν οι συμπατριώτες μας εδώ και νομίζω ότι αυτή την εκπληρώνουμε από κοινού όλοι. Γιατί έχουμε συμβάλει από κοινού όλοι. Και η κοινωνία και η πολιτεία.
Για το τέλος η ερώτηση με το μαγικό ραβδί: Τι θα αλλάζατε στο συγκοινωνιακό τοπίο της Θεσσαλονίκης που δεν αλλάζει εύκολα;
Θα ξεκινούσαμε το flyover αρκετά νωρίτερα και θα αντιμετωπίζαμε την εισιτηριοδιαφυγή στα λεωφορεία κάποιους μήνες πιο γρήγορα και πιο δραστικά.
ΣΧΟΛΙΑ