Πρώτη αποτίμηση: Ποιοι κέρδισαν, ποιοι έχασαν στις σημερινές εκλογές
09/06/2024 22:10
09/06/2024 22:10
Λεγόταν από πολλούς πολιτικούς αναλυτές πριν από τις εκλογές ότι το σημερινό αποτέλεσμα θα είναι τέτοιο ώστε να επιτρέπει σε όλα τα κόμματα να θεωρούν ότι (κάτι) κέρδισαν. Όπως συμβαίνει δηλαδή εδώ και πάρα πολλά χρόνια με τις φοιτητικές εκλογές. Ωστόσο, η ετυμηγορία της κάλπης δεν επιτρέπει τέτοιου είδους προσεγγίσεις, τουλάχιστον για τα περισσότερα κόμματα. Ας τα δούμε, όμως, ένα προς ένα.
1. Η Νέα Δημοκρατία υπέστη σαφή εκλογική ήττα, “Πύρρειο” νίκη κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη. Η ήττα είναι σαφής διότι χάνει περί τις 13 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την πριν από μόλις ένα χρόνο εκλογική της επίδοση, αλλά και πέντε μονάδες σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019, όπου είχε η ίδια τοποθετήσει τον πήχη για τη σημερινή αναμέτρηση. Το κυβερνών κόμμα σημειώνει απώλειες σχεδόν σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες, μεγαλύτερες στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη (κυρίως στην Α'). Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία σημαντική μερίδα ψηφοφόρων που ψήφισαν την ΝΔ τον Ιούνιο του 2023 στράφηκε προς την αποχή ή προς κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα, κυρίως προς την Ελληνική Λύση. Άρα μπορεί να πει κανείς ότι οι απώλειες αυτές, υπό προϋποθέσεις, δεν θεωρούνται οριστικές και αμετάκλητες, αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί. Το θετικό για τη ΝΔ είναι ότι τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, και κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν φαίνεται να καρπώνονται σχεδόν τίποτε από αυτές τις απώλειες εξ ου και το άθροισμα αυτών των δύο κομμάτων μετά βίας φτάνει στο ποσοστό της ΝΔ.
2. Σαφή εκλογική ήττα υπέστη και ο ΣΥΡΙΖΑ. Βρίσκεται σχεδόν τρεις ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το ποσοστό των εθνικών εκλογών και περισσότερες από οκτώ μονάδες από αυτό των ευρωεκλογών του 2019. Το one men show του Στέφανου Κασσελάκη δεν απέδωσε, ενώ και το χαμηλό ποσοστό της Νέας Αριστεράς που αποσπάστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί η διάσπαση ως δικαιολογία. Το μόνο θετικό για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι κατάφερε να διατηρηθεί στη δεύτερη θέση, αλλά πλέον η απόσταση από το ΠΑΣΟΚ έχει συρρικνωθεί επικίνδυνα. Πέραν αυτών, σημαντικό μειονέκτημα για την Κουμουνδούρου είναι οι κακές επιδόσεις της στην περιφέρεια, πέραν της Αττικής.
3. Το ΠΑΣΟΚ έχει λόγους να αισθάνεται μία κάποια ικανοποίηση. Πήρε ελαφρώς υψηλότερο ποσοστό από αυτό του Ιουνίου 2023, και σημαντικά υψηλότερο από τις ευρωεκλογές του 2019. Απέτυχε να προσπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως τον έχει σε απόσταση βολής, κάτι που του επιτρέπει να διατηρεί ζωντανό το στόχο της δεύτερης θέσης. Για να τον πετύχει όμως, θα πρέπει να βρει τρόπο να βελτιώσει τα πολύ κακά ποσοστά του στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη. Στα αξιοσημείωτα είναι ότι για πρώτη φορά, μετά το 2009 το ΠΑΣΟΚ πρώτευσε σε δύο εκλογικές περιφέρειες, σε Ηράκλειο και Λασίθι.
4. Η Ελληνική Λύση είναι η μεγαλύτερη κερδισμένη των ευρωεκλογών. Κατάφερε να πλασαριστεί στην τέταρτη θέση, υπερδιπλασιάζοντας το ποσοστό που είχε πάρει τον Ιούνιο του 2023 καθώς και στις ευρωεκλογές του 2019. Απορρόφησε σημαντική μερίδα ψηφοφόρων της ΝΔ που θέλησαν να στείλουν μήνυμα προς το κυβερνών κόμμα και αναδείχθηκε ως κυρίαρχη δύναμη στον σημαντικά ενισχυμένο χώρος της ακραίας και αντισυστημικής δεξιάς. Επιβεβαίωσε την ισχυρή παρουσία της στη Βόρεια Ελλάδα, επιτυγχάνοντας συγχρόνως σημαντικά ποσοστά σχεδόν σε όλη την επικράτεια.
5. Το ΚΚΕ αύξησε τα ποσοστά του, τόσο των περσινών εθνικών εκλογών, όσο πολύ περισσότερο αυτά των ευρωεκλογών του 2019. Έχει αυξημένη επιρροή στο λεκανοπέδιο, ιδιαιτέρως στις λεγόμενες εργατικές γειτονιές.
6. Η ΝΙΚΗ, μετά την είσοδό της στο ελληνικό Κοινοβούλιο κατάφερε να εκλέξει εκπρόσωπο και στην ευρωβουλή επιδεικνύοντας κάποια σταθερότητα.
7. Στην Πλεύση Ελευθερίας έχουν λόγους να είναι ικανοποιημένοι καθώς είναι το μόνο κόμμα που κατάφερε να επιβιώσει κοινοβουλευτικά απ' όσα προέκυψαν από τις κατά καιρούς διασπάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως, το ΜεΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη απέτυχε για άλλη μια φορά να εκπροσωπηθεί σε Κοινοβούλιο, ενώ η Νέα Αριστερά υπέστη δεινή ήττα η οποία θέτει υπό ισχυρή αμφισβήτηση το πολιτικό μέλλον της. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα μικρότερα κόμματα όπως οι Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου, ο Κόσμος του Πέτρου Κόκκαλη κ.λπ.
8. Στους κερδισμένους ασφαλώς και η Αφροδίτη Λατινοπούλου η οποία φαίνεται να καταφέρνει οριακά να μπαίνει στην ευρωβουλή, κάτι που της δίνει τη δυνατότητα να επιχειρήσει να αναπτυχθεί σε έναν αυτόνομο πολιτικό πόλο στο χώρο της ακραίας δεξιάς.
Συμπερασματικά, οι σημερινές ευρωεκλογές μπορεί να μην διαφοροποίησαν σημαντικά το πολιτικό σκηνικό, να μην προκάλεσαν ανατροπές, θέτουν όμως ορισμένα σοβαρά ζητήματα τα οποία θα πρέπει να τα εξετάσει πολύ σοβαρά το κυβερνών κόμμα εάν δεν θέλει η πτωτική τάση του να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά. Λόγους για να προβληματιστεί έχει και ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος συνεχίζει την κατρακύλα του και υπό τη νέα ηγεσία του, έχει όμως και το ΠΑΣΟΚ, κυρίως για τα κακά ποσοστά του στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Λεγόταν από πολλούς πολιτικούς αναλυτές πριν από τις εκλογές ότι το σημερινό αποτέλεσμα θα είναι τέτοιο ώστε να επιτρέπει σε όλα τα κόμματα να θεωρούν ότι (κάτι) κέρδισαν. Όπως συμβαίνει δηλαδή εδώ και πάρα πολλά χρόνια με τις φοιτητικές εκλογές. Ωστόσο, η ετυμηγορία της κάλπης δεν επιτρέπει τέτοιου είδους προσεγγίσεις, τουλάχιστον για τα περισσότερα κόμματα. Ας τα δούμε, όμως, ένα προς ένα.
1. Η Νέα Δημοκρατία υπέστη σαφή εκλογική ήττα, “Πύρρειο” νίκη κατά τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη. Η ήττα είναι σαφής διότι χάνει περί τις 13 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την πριν από μόλις ένα χρόνο εκλογική της επίδοση, αλλά και πέντε μονάδες σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019, όπου είχε η ίδια τοποθετήσει τον πήχη για τη σημερινή αναμέτρηση. Το κυβερνών κόμμα σημειώνει απώλειες σχεδόν σε όλες τις εκλογικές περιφέρειες, μεγαλύτερες στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη (κυρίως στην Α'). Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία σημαντική μερίδα ψηφοφόρων που ψήφισαν την ΝΔ τον Ιούνιο του 2023 στράφηκε προς την αποχή ή προς κόμματα που βρίσκονται δεξιότερα, κυρίως προς την Ελληνική Λύση. Άρα μπορεί να πει κανείς ότι οι απώλειες αυτές, υπό προϋποθέσεις, δεν θεωρούνται οριστικές και αμετάκλητες, αλλά αυτό μένει να αποδειχθεί. Το θετικό για τη ΝΔ είναι ότι τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης, και κυρίως ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν φαίνεται να καρπώνονται σχεδόν τίποτε από αυτές τις απώλειες εξ ου και το άθροισμα αυτών των δύο κομμάτων μετά βίας φτάνει στο ποσοστό της ΝΔ.
2. Σαφή εκλογική ήττα υπέστη και ο ΣΥΡΙΖΑ. Βρίσκεται σχεδόν τρεις ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το ποσοστό των εθνικών εκλογών και περισσότερες από οκτώ μονάδες από αυτό των ευρωεκλογών του 2019. Το one men show του Στέφανου Κασσελάκη δεν απέδωσε, ενώ και το χαμηλό ποσοστό της Νέας Αριστεράς που αποσπάστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν επιτρέπει να χρησιμοποιηθεί η διάσπαση ως δικαιολογία. Το μόνο θετικό για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι κατάφερε να διατηρηθεί στη δεύτερη θέση, αλλά πλέον η απόσταση από το ΠΑΣΟΚ έχει συρρικνωθεί επικίνδυνα. Πέραν αυτών, σημαντικό μειονέκτημα για την Κουμουνδούρου είναι οι κακές επιδόσεις της στην περιφέρεια, πέραν της Αττικής.
3. Το ΠΑΣΟΚ έχει λόγους να αισθάνεται μία κάποια ικανοποίηση. Πήρε ελαφρώς υψηλότερο ποσοστό από αυτό του Ιουνίου 2023, και σημαντικά υψηλότερο από τις ευρωεκλογές του 2019. Απέτυχε να προσπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως τον έχει σε απόσταση βολής, κάτι που του επιτρέπει να διατηρεί ζωντανό το στόχο της δεύτερης θέσης. Για να τον πετύχει όμως, θα πρέπει να βρει τρόπο να βελτιώσει τα πολύ κακά ποσοστά του στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη. Στα αξιοσημείωτα είναι ότι για πρώτη φορά, μετά το 2009 το ΠΑΣΟΚ πρώτευσε σε δύο εκλογικές περιφέρειες, σε Ηράκλειο και Λασίθι.
4. Η Ελληνική Λύση είναι η μεγαλύτερη κερδισμένη των ευρωεκλογών. Κατάφερε να πλασαριστεί στην τέταρτη θέση, υπερδιπλασιάζοντας το ποσοστό που είχε πάρει τον Ιούνιο του 2023 καθώς και στις ευρωεκλογές του 2019. Απορρόφησε σημαντική μερίδα ψηφοφόρων της ΝΔ που θέλησαν να στείλουν μήνυμα προς το κυβερνών κόμμα και αναδείχθηκε ως κυρίαρχη δύναμη στον σημαντικά ενισχυμένο χώρος της ακραίας και αντισυστημικής δεξιάς. Επιβεβαίωσε την ισχυρή παρουσία της στη Βόρεια Ελλάδα, επιτυγχάνοντας συγχρόνως σημαντικά ποσοστά σχεδόν σε όλη την επικράτεια.
5. Το ΚΚΕ αύξησε τα ποσοστά του, τόσο των περσινών εθνικών εκλογών, όσο πολύ περισσότερο αυτά των ευρωεκλογών του 2019. Έχει αυξημένη επιρροή στο λεκανοπέδιο, ιδιαιτέρως στις λεγόμενες εργατικές γειτονιές.
6. Η ΝΙΚΗ, μετά την είσοδό της στο ελληνικό Κοινοβούλιο κατάφερε να εκλέξει εκπρόσωπο και στην ευρωβουλή επιδεικνύοντας κάποια σταθερότητα.
7. Στην Πλεύση Ελευθερίας έχουν λόγους να είναι ικανοποιημένοι καθώς είναι το μόνο κόμμα που κατάφερε να επιβιώσει κοινοβουλευτικά απ' όσα προέκυψαν από τις κατά καιρούς διασπάσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως, το ΜεΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη απέτυχε για άλλη μια φορά να εκπροσωπηθεί σε Κοινοβούλιο, ενώ η Νέα Αριστερά υπέστη δεινή ήττα η οποία θέτει υπό ισχυρή αμφισβήτηση το πολιτικό μέλλον της. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα μικρότερα κόμματα όπως οι Δημοκράτες του Ανδρέα Λοβέρδου, ο Κόσμος του Πέτρου Κόκκαλη κ.λπ.
8. Στους κερδισμένους ασφαλώς και η Αφροδίτη Λατινοπούλου η οποία φαίνεται να καταφέρνει οριακά να μπαίνει στην ευρωβουλή, κάτι που της δίνει τη δυνατότητα να επιχειρήσει να αναπτυχθεί σε έναν αυτόνομο πολιτικό πόλο στο χώρο της ακραίας δεξιάς.
Συμπερασματικά, οι σημερινές ευρωεκλογές μπορεί να μην διαφοροποίησαν σημαντικά το πολιτικό σκηνικό, να μην προκάλεσαν ανατροπές, θέτουν όμως ορισμένα σοβαρά ζητήματα τα οποία θα πρέπει να τα εξετάσει πολύ σοβαρά το κυβερνών κόμμα εάν δεν θέλει η πτωτική τάση του να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά. Λόγους για να προβληματιστεί έχει και ο ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος συνεχίζει την κατρακύλα του και υπό τη νέα ηγεσία του, έχει όμως και το ΠΑΣΟΚ, κυρίως για τα κακά ποσοστά του στα μεγάλα αστικά κέντρα.
ΣΧΟΛΙΑ