Της Μπέττυς Κυριακίδου

Η Ratio Legal Services εγκαινίασε στη Θεσσαλονίκη μια νέα εποχή νομικών υπηρεσιών. Έχει ως στόχο να διασφαλίζει την εξατομικευμένη νομική υποστήριξη, την ανάπτυξη καινοτόμων και αποτελεσματικών νομικών λύσεων, καθώς και την άμεση ανταπόκριση στις απαιτήσεις και στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής.

Ο επικεφαλής του γραφείου της Ratio Legal Services, δικηγόρος Θάνος Λεοντάρης, απαντά στις ερωτήσεις μας.

Πότε ξεκίνησε τη δραστηριοποίησή της η Ratio Legal Services και με ποιον στόχο αρχικά;

«Το 2017 αποφάσισα να φύγω από μια δικηγορική εταιρεία, στην οποία εργαζόμουν ως ασκούμενος, ώστε να δοκιμάσω μόνος μου τις δυνάμεις μου ως δικηγόρος με τη λήψη της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος μου. Ως εκ τούτου, και διότι κανείς συγγενής μου δεν ήταν δικηγόρος, ξεκίνησα συστεγαζόμενος μαζί με δύο εξαιρετικούς συναδέλφους με μεγάλη εμπειρία, οι οποίοι με καθοδήγησαν στα πρώτα βήματα.

Κατόπιν, έχοντας πλέον μια βάση ως γραφείο, ξεκίνησα να διερευνώ για μια “underserved” αγορά νομικών υπηρεσιών. Διαπίστωσα λοιπόν ότι οι νεοφυείς επιχειρήσεις είχαν ανάγκη για παροχή νομικών υπηρεσιών, η οποία δεν καλύπτονταν αποτελεσματικά. Οπότε ξεκίνησα πηγαίνοντας στο πρώτο μου event για startups τον Σεπτέμβριο του 2017 στην Καβάλα το Startup Weekend Kavala, όπου εκεί γνώρισα τους πρώτους πελάτες μου που πλέον έγιναν φίλοι και συνεργάτες. Μετά από εκεί δημιουργήθηκε ουσιαστικά μία «χιονοστιβάδα» συνεργασιών με το word of mouth και επεκταθήκαμε γρήγορα και σε άλλες νομικές υπηρεσίες».

Ποιες είναι οι υπηρεσίες που προσφέρει σήμερα η Ratio;

«Όταν ξεκίνησα, μου έλεγαν οι μεγαλύτεροι δικηγόροι ότι έχουμε ως γραφείο όλα τα «περίεργα». Έξι χρόνια μετά από το ξεκίνημά μου και πλέον με μεγαλύτερη ομάδα συνεχίζουν να μας αρέσουν όλα τα νομικά περίεργα, που πλέον βέβαια έχουν γίνει καθημερινά.

Οπότε το γραφείο μας ασχολείται κυρίως με εταιρικές υποθέσεις όλου του φάσματος. Όμως έχουμε πλέον εξειδικευθεί σε ζητήματα νεοφυών επιχειρήσεων (και από την πλευρά των ιδρυτών και από την πλευρά των χρηματοδοτών), στις οπτικοακουστικές παραγωγές (ψηφιακά παιχνίδια, σειρές, ταινίες κ.ο.κ.), στα ζητήματα των προσωπικών δεδομένων, διανοητικής ιδιοκτησίας (εμπορικών σημάτων, βιομηχανικών σχεδίων κ.ο.κ.) και εσχάτως των κρυπτονομισμάτων και εφαρμογών blockchain».

Ποιες θεωρείτε ως τις πιο σημαντικές ημερομηνίες στην πορεία της;

«Σαφέστατα τον Σεπτέμβριο του 2017 οπότε και ξεκίνησα ως δικηγόρος. Και μετά τον Ιανουάριο του 2018, οπότε και ξεκίνησα ως διδάσκων στον τομέα του δικαίου των Κρυπτονομισμάτων και του Blockchain στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Επίσης, το 2018 κάναμε τις πρώτες υπηρεσίες συμμόρφωσης για GDPR που ήταν κάτι πολύ καινούριο για εμάς, αν και είχαμε λάβει σχετική εκπαίδευση.

Φυσικά το 2018 ήταν πολύ σημαντικό έτος, γιατί προστέθηκε στο γραφείο, ως ασκούμενος τότε, ο Βασίλης Τζανίδης, ο οποίος συνεχίζει στο γραφείο ως συνεργάτης δικηγόρος. Επίσης, το 2019 κάναμε μια από τις πρώτες χρηματοδοτήσεις νεοφυών επιχειρήσεων, οπότε αυτό ήταν επίσης κάτι πολύ ενδιαφέρον και πηγή μεγάλης περηφάνειας. Το 2021 ήταν μια χρονιά σταθμός, καθώς μέσω συγκυριών καταφέραμε να μπούμε στον χώρο των οπτικοακουστικών παραγωγών συνεισφέροντας στην ίδρυση του Συλλόγου Δημιουργών Ψηφιακών Παιχνιδιών.

Ταυτόχρονα αναλάβαμε τη νομική συμβουλή των ξένων κινηματογραφικών παραγωγών που γυρίστηκαν σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Μύκονο και Κέρκυρα. Κάποιες από αυτές έχουν ήδη βρει τον δρόμο τους στο Netflix και στις κινηματογραφικές αίθουσες. Το 2022 για εμάς ήταν μια μεγάλη χρονιά, διότι ολοκληρώσαμε τη νομική συμβουλή έξι οπτικοακουστικών παραγωγών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και επειδή προσθέσαμε ένα ακόμα μέλος στην νομική μας ομάδα. 

Ήδη φέτος, ολοκληρώσαμε τη μετακίνηση στα νέα μας γραφεία στα Λαδάδικα, στα οποία σκοπεύουμε να μεγαλώσουμε και άλλο την ομάδα μας και να παρέχουμε έναν χώρο, στον οποίο οι συνεργάτες θα είναι χαρούμενοι να εργάζονται και οι πελάτες θα αισθάνονται άνετα να κάνουν συναντήσεις».

Ποια θεωρείτε ότι είναι τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του γραφείου σας;

«Ίσως να είναι κοινότυπο, αλλά προσπαθούμε να αποφεύγουμε τα έτοιμα templates, διότι θεωρούμε πως κάθε νομικό ζήτημα είναι ξεχωριστό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάγκη κάθε δικηγόρου να ενεργεί στην νομική του έρευνα σαν να είναι «κάθε φορά η πρώτη φορά», το οποίο αποσοβεί κινδύνους λαθών και επανάληψης, αλλά ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα ενσωμάτωσης σε κάθε συμφωνητικό ή δικόγραφο της δικής μας «οργανωσιακής γνώσης» που εξελίσσεται με την εμπειρία μας.

Ταυτόχρονα, δεν βλέπουμε τα ζητήματα των πελατών μας ως «μικρά» ή «μεγάλα», διότι για τον πελάτη αυτό που αντιλαμβανόμαστε εμείς ως απλό για εκείνον/η είναι σύνθετο. Όμως θεωρώ πως το πιο σημαντικό είναι η δυνατή νομική ομάδα που έχουμε και το γεγονός ότι οι συνεργάτες μου δικηγόροι έχουν εξαιρετική νομική κρίση και ταυτόχρονα ως γραφείο ενθαρρύνουμε και χρηματοδοτούμε τη συνεχιζόμενη κατάρτιση μέσω της παρακολούθησης προγραμμάτων δια βίου μάθησης.

Περαιτέρω, είμαστε σε μεγάλο ποσοστό paperless, δεδομένου ότι έχουμε φροντίσει τα περισσότερα έγγραφα να είναι στο cloud και να δίνουμε την δυνατότητα μέσω του dedicated CRM μας να μπορούν οι πελάτες μας ανά πάσα στιγμή να βλέπουν ποιος συνεργάτης δουλεύει στην υπόθεσή τους και πόση ώρα, καθώς και να ανταλλάσσουν μηνύματα από αυτήν την πλατφόρμα. 

Αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε πιο διαφανής με την τιμολόγησή μας για να ξέρει ο πελάτης πώς ξοδεύουμε τον χρόνο μας και πόσο τελικά μας παίρνει μια νομική εργασία. Και τέλος, επενδύουμε αρκετά χρήματα σε νομικές βάσεις δεδομένων, ώστε να είμαστε πάντα ενημερωμένοι σε σχέση με τις τρέχουσες εξελίξεις και ερμηνείες».

Ποιοι είναι οι στόχοι σας αναφορικά με την ανάπτυξή σας;

«Ως στόχο έχουμε θέσει το 2024 τη μετατροπή μας σε εταιρικό σχήμα με την προαγωγή συνεργατών δικηγόρων σε εταίρων και την πρόσληψη νέων συνεργατών δικηγόρων και υποστηρικτικού προσωπικού. Σε επίπεδο νομικής ύλης, θέλουμε να συνεχίσουμε την πρωτοπορία μας σε νέες νομικές υπηρεσίες, οπότε έχουμε ξεκινήσει την εκπαίδευση του προσωπικού μας για την MiCAR, αλλά παρακολουθούμε ταυτόχρονα τις εξελίξεις στο ePrivacy για να είμαστε έτοιμοι και σε αυτόν τον χώρο.

Τέλος, αναμένουμε σύντομα την αλλαγή του νομικού πλαισίου στο πρόγραμμα Cash Rebate του ΕΚΟΜΕ και η πρόβλεψή μας είναι ότι από το 2024 θα επιστρέψουν κινηματογραφικές και άλλες παραγωγές στην Ελλάδα».

SUCCESS STORY – INTERVIEW

Δείτε τη συνέντευξη του δικηγόρου κ. Θάνου Λεοντάρη – επικεφαλής της Ratio Legal Services - στη δημοσιογράφο Μπέττυ Κυριακίδου, για το success story, τη διαδρομή και τους μελλοντικούς στόχους της εταιρείας.