Restart με στοχευμένα μέτρα. Αυτός θα μπορούσε να είναι ο τίτλος της ομιλίας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα εγκαίνια της 88^ης ΔΕΘ, με την οποία δίνεται η εκκίνηση της φθινοπωρινής πολιτικής σεζόν. Μίας σεζόν που ξεκινά δύσκολα για την κυβέρνηση, ύστερα από το «γκρίζο» και μη ικανοποιητικό για τη ΝΔ αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του Ιουνίου, όπου το κυβερνών κόμμα πέρασε κάτω από τον πήχη, συγκεντρώνοντας ποσοστό 28% και στον απόηχο των μεγάλων πυρκαγιών της Αττικής, όπου ο κρατικός μηχανισμός δεν έδειξε και τα καλύτερα αντανακλαστικά. Την ίδια στιγμή και οι δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας μετά το καλοκαίρι, επιβεβαιώνουν την εικόνα της ΝΔ -που κινείται σαφώς κάτω του 30%, ποσοστό από το οποίο δεν δείχνει να ξεκολλά.

Η Έκθεση λοιπόν και η παρουσία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ μπορεί να αποτελέσουν μία καλή εκκίνηση για τον «μαραθώνιο» του επόμενου διαστήματος, όπου η κυβέρνηση έχει μπροστά της καθαρό πολιτικό χρόνο τριών ετών μέχρι τις εθνικές εκλογές του 2027, χωρίς καμία ενδιάμεση εκλογική αναμέτρηση. Θεωρείται δε βέβαιο ότι ο πρωθυπουργός, κατά τις παρεμβάσεις του στη Θεσσαλονίκη, θα ξεκαθαρίσει ότι στόχος για την κυβέρνηση και τη ΝΔ είναι οι εθνικές εκλογές να διεξαχθούν στο τέλος της τετραετίας -όπως συνέβη και το 2023.

Παρόλα αυτά, σε αυτό το κυβερνητικό restart και αφού προηγήθηκαν δύο ανασχηματισμοί (ένας σε επίπεδο υπουργών και ένα σε επίπεδο γενικών γραμματέων), ο πρωθυπουργός ανεβαίνει στη Θεσσαλονίκη, όχι όμως ως ο «Αϊ Βασίλης με τα δώρα». Αυτό εξάλλου το ξεκαθάρισε πριν από ενάμιση μήνα, στη μοναδική τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε μετά τις ευρωεκλογές. Τότε, μιλώντας στον ΣΚΑΪ για τη ΔΕΘ, είχε τονίσει ότι η κυβέρνηση δεν μιλά «για πακέτο παροχών. Όσοι περιμένουν να έρθουμε με ένα γενναιόδωρο πακέτο, ως πρώιμος Αϊ Βασίλης και να μοιράσουμε χρήματα που το κράτος δεν διαθέτει, μάλλον θα τους απογοητεύσω», είχε πει με νόημα ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ήδη από τότε ο κ. Μητσοτάκης είχε θέσει το πλαίσιο των δυνατοτήτων, μιλώντας για τη δέσμευση να στηριχθούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι έως το τέλος του χρόνου και για τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών, ενώ είχε επαναλάβει την προσήλωση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική τάξη, που «είναι δεδομένη για αυτή την κυβέρνηση».

Τα στοχευμένα μέτρα της ΔΕΘ περιλαμβάνουν ενίσχυση των συνταξιούχων που έχουν προσωπική διαφορά μέχρι το τέλος του χρόνου, αλλά και για τις νέες συντάξεις, μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1%, αύξηση των δημόσιων δαπανών με προτεραιότητα σε υγεία, παιδεία και άμυνα, πρωτοβουλίες για το δημογραφικό, το στεγαστικό και την κλιματική αλλαγή, καθώς και ενίσχυση των πιο ευάλωτων κοινωνικά ομάδων.

Την ίδια στιγμή φαίνεται ότι έχει ολοκληρωθεί και η συζήτηση με τις Βρυξέλλες για τον δημοσιονομικό χώρο -επιπλέον των ήδη προβλεφθέντων τριών δισ. ευρώ. Από αυτά, για τις νέες αυξήσεις των συντάξεων θα δοθούν επιπλέον 400 εκατ. ευρώ, ενώ για τις νέες συνταξιοδοτήσεις 600 εκατ. ευρώ. Ένα δισ. ευρώ επιπλέον θα πάει σε τακτικές δαπάνες του Δημοσίου και 850 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον για την άμυνα και για τις φρεγάτες Belharra.

Ο πρωθυπουργός αναμένεται ακόμα να ανακοινώσει αλλαγές στο τεκμήριο για τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως η πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος από το τέλος του χρόνου και η διεύρυνση της περιμέτρου του μειωμένου τεκμηρίου για τα μικρά χωριά.

Αναμένεται να παρουσιάσει μία στρατηγική διαρκείας με ορίζοντα τις εκλογές του 2027, προσανατολισμένη στην καθημερινότητα και με κεντρικό σύνθημα «κάθε ημέρα μετράει» και «μέχρι το 2027 δεν θα αφήσουμε καμία ημέρα να πάει χαμένη». Επίσης δεν θα λείπει ως κεντρική φιλοσοφία και η απάντηση στο ερώτημα «τι είπαμε, τι κάναμε, τι θα κάνουμε από εδώ και πέρα». Με άλλα λόγια, κωδικοποίηση των όσων έχουν γίνει και, σε παρόμοια λογική, λελογισμένες εξαγγελίες που αφορούν την καθημερινή ζωή των πολιτών.

Η στρατηγική

Ευρύτερα στο κυβερνητικό επιτελείο κλειδώνει και η στρατηγική που θα εγκαινιαστεί με αφορμή τη φετινή ΔΕΘ και την εδώ παρουσία του πρωθυπουργού. Μία στρατηγική με ορίζοντα τις κάλπες του 2027, που θα στηθούν από την άνοιξη εκείνης της χρονιάς και μετά. Αυτό δε αναμένεται να αποσαφηνισθεί από την πλευρά του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως και το ζήτημα μη αλλαγής του εκλογικού νόμου, που ακούγεται και συζητιέται παρασκηνιακά. Επίσης, ο πρωθυπουργός αναμένεται να κλείσει το ζήτημα της επιλογής προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί ότι η όλη συζήτηση είναι άκαιρη και προσβλητική για τον θεσμό της προεδρίας της Δημοκρατίας.

Στην κυβέρνηση γνωρίζουν ότι η δεύτερη τετραετία είναι δύσκολη και ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με την αναμενόμενη φθορά της δεύτερης τετραετίας, αλλά και της δυσαρέσκειας πολλών κοινωνικών ομάδων λόγω ακρίβειας -και άλλων επιλογών. Γνωρίζουν επίσης ότι μια κυβέρνηση που παράγει πολιτικό έργο, θα έχει και την αναμενόμενη φθορά. «Ταμείο όμως θα γίνει στο τέλος της τετραετίας», επιμένουν κυβερνητικά στελέχη, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση από εδώ και πέρα θα είναι αμιγώς προσανατολισμένη σε τακτικές «μικρές νίκες».

Περιοδείες «πόρτα-πόρτα»

Στην κυβέρνηση αντιλαμβάνονται ότι υπάρχουν δεδομένες καθυστερήσεις στο κυβερνητικό έργο και ότι ορισμένα προβλήματα, όπως αυτό της ακρίβειας, έχουν «κακοφορμίσει», με αποτέλεσμα η δυσαρέσκεια να συσσωρεύεται. Δεν παραγνωρίζουν, όμως, ότι στην παρούσα φάση η ΝΔ παραμένει στην πραγματικότητα ο βασικός παίκτης στο πολιτικό σκηνικό, με δεδομένες διαλυτικές τάσεις στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις εσωκομματικές διαδικασίες στο ΠΑΣΟΚ. 

Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν παράλληλα ότι οι διαρροές προς τα δεξιά έχουν πιάσει ταβάνι. Όλα τα παραπάνω οδηγούν τους κυβερνητικούς επιτελείς στο συμπέρασμα ότι η ΝΔ έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και ότι η πρωθυπουργική παρουσία στη Θεσσαλονίκη για την 88^η ΔΕΘ μπορεί να αποτελέσει ένα καλό restart, με στοχευμένα και καλά υπολογισμένα δημοσιονομικά μέτρα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 07-08.09.2024