Θυμάμαι την εντύπωση που μου έκανε πριν πολλά πολλά χρόνια ως νεαρό φοιτητή, όταν άκουσα πως στην μακρινή -κι άγνωστη τότε Κίνα, την έννοια της κρίσης την περιγράφουν με την σύνθεση δύο λέξεων: του κινδύνου και της ευκαιρίας. Δεν ξέρω αν είναι ακριβές αυτό, αλλά ως τέτοιο μου το είπαν και το είχα βρει... ευρηματικό.

Έκτοτε, πάρα πολλές φορές στα χρόνια που ακολούθησαν, η εμπειρία με δίδαξε ότι οι δυσκολίες και τα διαφαινόμενα αδιέξοδα, κρύβουν μέσα τους τον σπόρο της εξέλιξης και το κλειδί για το μυστικό πέρασμα σε μια νέα κατάσταση.

Αρκεί, να υπάρξουν οι κατάλληλες διεργασίες προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα, να γίνουν οι σωστές επιλογές και να αναληφθούν οι αναγκαίες πρωτοβουλίες που θα δομήσουν τη νέα πραγματικότητα.

Άλλωστε ο άνθρωπος- ως πλάσμα- είναι φτιαγμένος να μάχεται λυσσαλέα για τα συμφέροντά του και η ανθρωπότητα προορίζεται να κυριαρχεί στον πλανήτη.

Τα γράφω αυτά, καθώς τις τελευταίες μέρες βασανίζω το μυαλό μου να ανακαλύψω τον σπόρο της ευκαιρίας μέσα στην υγειονομική κρίση που ενέσκηψε στην χώρα μας και σ’ όλον τον κόσμο τους τελευταίους μήνες, απειλώντας ζωές, ανατρέποντας συνήθειες και ταρακουνώντας συθέμελα τις ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη.

Τελικά κατάλαβα, πως δεν χρειάζονται περισπούδαστες αναλύσεις και εμπεριστατωμένες μελέτες. Δεν θέλουμε δα να ανακαλύψουμε την Αμερική, ούτε να κάνουμε καμιά μεγάλη επανάσταση.

Το μόνο που επιθυμούμε, είναι να διορθώσουμε κάποια βασικά πράγματα- τα οποία όλοι συνομολογούμε στις μεταξύ μας συζητήσεις-κάνοντας πιο εύκολη και πιο ευχάριστη την καθημερινότητά μας.

Όλα εκείνα δηλαδή, που περιγράφαμε κάποτε με την φράση: η επανάσταση του αυτονόητου.

Σε γενικές γραμμές, να είμαστε υπεύθυνοι και καλά ενημερωμένοι ως πολίτες, οι δημόσιες υπηρεσίες να μειώσουν στο ελάχιστο την γραφειοκρατία, η κοινωνία να αναπτύξει δομές αλληλεγγύης και στήριξης των αδυνάτων, η κυβέρνηση να προβλέπει και να σχεδιάζει εκ των προτέρων, αντί να περιμένει την φωτιά να επεκταθεί και να τρέχει να περιορίσει την καταστρεπτική της μανία.

Γενικά, να ζούμε ως σοβαροί άνθρωποι σε μια σύγχρονη και πολιτισμένη χώρα. Μην το θεωρείται εύκολο. Πολύ δύσκολο είναι. Όπως άλλωστε όλα όσα φαίνονται απλά.

* Να είχα την υγεία μου και δεν με νοιάζει τίποτα άλλο, λέει όποιος αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με κάποια επικίνδυνη αρρώστια. Ο ίδιος ακριβώς, που όταν ήταν τελείως υγιής- αλλά και εφόσον ξεπεράσει το θέμα που τον ταλαιπωρεί- θα λυσσομανάει για να κερδίσει κάτι ακόμη από όσα εύκολα κατέχει. Θα τρέχει όλη μέρα. Θα ανταγωνίζεται, θα μαλώνει- ενδεχομένως πατώντας επί πτωμάτων- για να επικρατήσει, να νικήσει, να ωφεληθεί.

Έτσι είναι ο άνθρωπος. Ανέκαθεν έτσι ήταν και πάντα έτσι θα είναι.

* Όσο νιώθαμε την απειλή του κορονοϊού πάνω από τα κεφάλια μας, κάναμε- και είμασταν διατεθειμένοι να κάνουμε κι άλλα- οτιδήποτε χρειαζόταν για να μην αφήσουμε χώρο στον ιό να μας προσβάλλει.

Κλειστήκαμε στα σπίτια μας, παρατώντας δουλειές δραστηριότητες και φιλοδοξίες.

Μόλις νιώσαμε ότι το κύμα της πανδημίας πέρασε χωρίς να μας παρασύρει, θυμηθήκαμε τον αγώνα για το ψωμί και για το παντεσπάνι μας και μας έπιασε πανικός για τον χρόνο που χάθηκε και για τις ζημιές που υπεστήκαμε ταμπουρωμένοι στο ατομικό μας άσυλο.

* Φτάσαμε πλέον στο σημείο, να μην βλέπουμε τι κερδίσαμε, αλλά τι χάσαμε. Ουδείς πλέον ασχολείται με το πόσους νεκρούς θα είχαμε αν δεν κάναμε αυτά που κάναμε, αλλά επικεντρώνεται στο τι μπορεί να θυσιάσουμε από οικονομικής σκοπιάς εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που εφαρμόσαμε.

Ο ορθός συλλογισμός ότι «αν τον Σεπτέμβριο έχουμε άδειες τσέπες, ουδείς θα θυμάται πόσο καλά πήγε ο στρατηγός στην μάχη κατά του κορονοϊού, αλλά θα εξεγείρεται που δεν έχει να καλύψει τις υποχρεώσεις του», πανικόβαλε την κυβέρνηση και τους συμβούλους του Μαξίμου. Βοήθησαν σ’ αυτό και οι σχετικές μελέτες που προβλέπουν δραματική αύξηση της ανεργίας, συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας, μεγάλη μείωση του εισοδήματος, πτώση της καταναλωτικής κίνησης και εγκαθίδρυση ενός ανατροφοδοτούμενου καταστροφικού κύκλου ύφεσης, λιτότητας και νέας φτωχοποίησης.

*Φτάσαμε λοιπόν, στο άλλο άκρο: να ανοίξουμε γρήγορα- γρήγορα, χωρίς να μεθοδεύσουμε πλήρως τα πώς και τα γιατί. Αύριο ανοίγουν τα μαγαζιά, ενώ μόλις προχθές ψηφίστηκε ο νόμος που επιτρέπει επεκτάσεις στην κατάληψη του δημόσιου χώρου και δεν υπήρξε ο χρόνος για να δώσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες του κάθε δήμου τις νέες άδειες…

Δεν πειράζει αυτό. Έτσι κι αλλιώς, όλοι θα απλωθούν όσο τους παίρνει και θα τρέχουν οι υπηρεσίες εκ των υστέρων να τους περιορίζουν.

Το κυριότερο είναι πως αφήνουμε στην άκρη τα όσα κάναμε στην αντιμετώπιση του κορονοϊού και τα οποία οδήγησαν σε παγκόσμια αναγνώριση της προσπάθειάς μας, και αυτοπεριοριζόμαστε στην εκπομπή ενός απλού μηνύματος: ΑΝΟΙΓΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ.

Ούτε έλεγχοι, ούτε πιστοποιητικά, ούτε αυστηρά πρωτόκολλα μετακινήσεων, ούτε άλλες προϋποθέσεις. Αρκεί να έχεις λεφτά και να θέλεις να έρθεις.

*Φτάνουμε μάλιστα στο σημείο, να παρακαλούμε την Μεγάλη Βρετανία- την χώρα δηλαδή με το χειρότερο επιδημιολογικό προφίλ- να μας στείλει τα βλαστάρια της να μεθοκοπούν, να συνωστίζονται και να αγκαλιάζονται σε κλαμπ και πλατείες.

Θέλω να πιστεύω ότι δεν είμαστε τόσο αφελείς και επιπόλαιοι. Θεωρώ ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, θέλησε να στείλει ένα μήνυμα ότι η Ελλάδα θα είναι έτοιμη να δεχτεί τουρισμό, δίνοντας αφορμή κι έναυσμα για σκέψεις και επιθυμίες των δυτικοευρωπαίων φίλων μας να εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο να μην κλειστούν στα καβούκια τους και να ενδώσουν στις σειρήνες του ήλιου και της θάλασσας μας.

*Στις εβδομάδες που μεσολαβούν μέχρι την έναρξη της τουριστικής περιόδου, οφείλουμε να σχεδιάσουμε, να αποφασίσουμε και να εφαρμόσουμε πολιτικές, με την σύνεση και την σωφροσύνη που επιδείξαμε και μέχρι τώρα στην διαχείριση της κρίσης.

Γιατί, το θέμα δεν είναι να γυρίσουμε στην προ κορονοϊού εποχή, αλλά να επανεκκινήσουμε την οικονομική δραστηριότητα, διατηρώντας όλα όσα κατακτήσαμε τους προηγούμενους μήνες. Το σχέδιο, την υπευθυνότητα, την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, την αλληλεγγύη, την φροντίδα.

Πάμε λοιπόν…

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 24 Μαΐου 2020