«Θα περάσω το υπόλοιπο της ζωής μου στη φυλακή και θα πεθάνω εδώ», έγραφε ο Αλεξέι Ναβάλνι τον Μάρτιο του 2022, σύμφωνα με αποσπάσματα των απομνημονευμάτων του υπ’ αριθμόν ένα επικριτή του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος πέθανε τον περασμένο Φεβρουάριο.

«Δεν θα υπάρχει κανένας να αποχαιρετήσω. (…) Όλα τα γενέθλια θα εορταστούν χωρίς εμένα. Δεν θα δω ποτέ τα εγγόνια μου. Δεν θα είμαι σε καμιά ιστορία της οικογένειας. Δεν θα είμαι σε καμιά φωτογραφία», συμπλήρωνε ο Ναβάλνι στις 22 Μαρτίου 2022, σε αυτό το ημερολόγιο φυλακής, αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύτηκαν από το περιοδικό The New Yorker ενόψει της κυκλοφορίας του βιβλίου στις 22 Οκτωβρίου.

Επιστρέφοντας στη Ρωσία τον Ιανουάριο του 2021, λίγους μήνες μετά τη δηλητηρίασή του, ο Ναβάλνι συνελήφθη. Εξέτιε ποινή κάθειρξης 19 ετών σε σωφρονιστική αποικία στον αρκτικό κύκλο, όταν πέθανε σε ηλικία 47 ετών.

«Το μόνο πράγμα που πρέπει να φοβόμαστε είναι να αφήσουμε την πατρίδα μας στο έλεος ψευτών, κλεφτών και υποκριτών», έγραφε στις 17 Ιανουαρίου 2022.

Παρά τη μοναξιά λόγω του εγκλεισμού του σε απομόνωση, ο Ναβάλνι αφηγήθηκε με βιτριολικό χιούμορ, την 1η Ιουλίου 2022, μια συνηθισμένη ημέρα του: εγερτήριο στις 6 το πρωί, πρωινό στις 06:20 και έναρξη εργασίας στις 06:40. «Στη δουλειά κάθεσαι επί επτά ώρες μπροστά σε μια ραπτομηχανή, σε ένα σκαμπό πιο χαμηλό από το γόνατο», περιέγραφε. «Μετά τη δουλειά, περνάς μερικές ώρες καθισμένος σε ένα ξύλινο παγκάκι, κάτω από ένα πορτρέτο του Πούτιν. Αυτό είναι που λένε "πειθαρχικό μέτρο"», ανέφερε ο Ναβάλνι.

Το βιβλίο που τιτλοφορείται «Πατριώτης» θα κυκλοφορήσει στις 22 Οκτωβρίου, μεταξύ άλλων και στη ρωσική γλώσσα, σύμφωνα με τον αμερικανικό εκδοτικό οίκο Knopf.

Ο θάνατος του πολιτικού ακτιβιστή προκάλεσε διεθνή κατακραυγή, με αρκετούς ηγέτες χωρών της Δύσης να θεωρούν υπεύθυνο τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου, τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού The New Yorker Ντέιβιντ Ρέμνικ σχολίασε πως «είναι αδύνατο να διαβάσει κανείς το ημερολόγιο φυλακής του Ναβάλνι χωρίς να εξοργιστεί από την τραγωδία των βασάνων (που υπέστη) και του θανάτου του».

Στο τελευταίο χρονικά απόσπασμα που δημοσίευσε το αμερικανικό περιοδικό, ο Ναβάλνι εκμυστηρευόταν στις 17 Ιανουαρίου 2024 πως συγκρατούμενοί του αλλά και σωφρονιστικοί υπάλληλοι αναρωτιούνταν γιατί επέστρεψε στη Ρωσία. «Δεν θέλω να εγκαταλείψω τη χώρα μου ούτε να την προδώσω. Αν σημαίνουν κάτι τα πιστεύω σου, πρέπει να είσαι έτοιμος να τα υπερασπιστείς και να κάνεις θυσίες εάν χρειαστεί», εξήγησε.