Σ. Φιλιππίδου στη «ΜτΚ»: Αν η πανδημία λειτουργήσει σαν μάθημα μπορεί να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι
30/03/2021 08:00
30/03/2021 08:00
Αεικίνητη, ευρηματική, ταλαντούχα, με χιούμορ και δική της διακριτή ταυτότητα η Σοφία Φιλιππίδου είναι πια μια σταθερή αξία στο ελληνικό θέατρο. Ως τέτοια δεν μένει αδρανής, δεν ακινητοποιείται, δεν καθηλώνεται από την πανδημία. «Μέσα στην καραντίνα έκανα πολλά δημιουργικά πράγματα. Έγραψα, έπλεξα, κέντησα, έφτιαξα χειροποίητες μάσκες -έργα τέχνης- φυλαχτά, έκανα διαδικτυακό θέατρο με πρόβες μέσα στην πλατφόρμα ‘το θέατρο της πλατφόρμας’ (υπάρχει στο YouTube η παράσταση μας με τίτλο ‘Ionesco blues’), έκανα διαδικτυακά μαθήματα υποκριτικής στην σχολή τεχνών 100, διάβασα…», λέει στη «ΜτΚ»
Αυτό το διάστημα σχεδιάζει τα νέα της καλλιτεχνικά βήματα και είναι σε ετοιμότητα για την επάνοδο στην κανονικότητα, προετοιμάζοντας την παράσταση «Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα». Πρόκειται για δύο έργα του θεατρικού συγγραφέα, μυθιστοριογράφου και ποιητή Κωνσταντίνου Χρηστομάνου. «Ο ίδιος, η ζωή και το έργο του είναι γοητευτικά. Είναι μοναδική περίπτωση στα ελληνικά γράμματα», λέει στη «ΜτΚ» η γνωστή ηθοποιός και σκηνοθέτης. Παραπέμπει δε στην εισαγωγή του βιβλίου «Κωνσταντίνος Χρηστομάνος ως δραματογράφος» του Βάλτερ Πούχνερ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη: «Ποιητής πεζογράφος και δραματουργός, ιδρυτής και διευθυντής θεάτρου, χορηγός και λογιστής, θιασάρχης και οργανωτής παραστάσεων, συγγραφέας δραματικών έργων και μεταφραστής, σκηνοθέτης και σκηνογράφος ενδυματολόγος και υποβολέας, δάσκαλος υποκριτικής, ηθοποιός στις πρόβες. Πρόκειται για μια συγκέντρωση θεατρικών λειτουργιών που μόνο με τον Σαίξπηρ και στον Μολιέρο μπορεί να συγκριθεί. Η σύντομη ζωή της Νέας σκηνής 1901-1905 έδωσε το έναυσμα για μια σειρά αλλαγών στο ελληνικό θέατρο του 20ου αιώνα που ακόμη και σήμερα έχουν διατηρήσει την πρωτοπορία τους».
Στην παράσταση η Σοφία Φιλιππίδου υπογράφει τη διασκευή αλλά και τη σκηνοθεσία. «Με τη διασκευή άρχισα να ασχολούμαι αμέσως μετά την έγκριση της αίτησης επιχορήγησής μου από το ΥΠΠΟΑ και μου πήρε έναν χρόνο και πολλές ώρες μελέτης και εργασίας. Τα δύο μεγάλα σε όγκο έργα με πολλές σκηνοθετικές, σκηνογραφικές, ενδυματολογικές και λογοτεχνικές σημειώσεις είναι από μόνα τους δύσκολα -και μόνο να τα διαβάσει κανείς- πόσο μάλλον να τα μελετήσει και να αποφασίσει να τα ‘κόψει’ και να τα συναρμολογήσει… να τα διασκευάσει. Είναι μεγάλη ευθύνη -αν όλο αυτό γίνεται με σεβασμό και αγάπη προς τον δραματουργό και συγγραφέα Κωνσταντίνο Χρηστομάνο- αλλά αξίζει τον κόπο γιατί προσωπικά πήρα σαν ανταμοιβή και παίρνω ακόμη μεγάλη δημιουργική χαρά. Όσο για τη σκηνοθεσία και τη διδασκαλία των ρόλων αισθάνομαι ότι βρίσκομαι στον φυσικό μου χώρο που είναι γεμάτος με αγάπη, φως, χαρά, έμπνευση και φαντασία».
Ωστόσο, λόγω των συνθηκών, δεν είναι σε θέση να ανακοινώσει πότε και πού θα ανέβει η παράσταση. «Δεν ξέρω ακόμη… Πάμε με τον καιρό. Δουλεύουμε και βλέπουμε… Εργάζομαι καθημερινά για να την παρουσιάσω και εφόσον έχουμε καλό καιρό με κάποιον τρόπο που η συγκυρία και η ανάγκη θα μου επιτρέψει», τονίζει.
«Πολλές φορές είχα διαλέξει τον εγκλεισμό στο σπίτι και στον εαυτό μου»
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι επέλεξε τους ηθοποιούς της μέσα από το διαδίκτυο μετά από ένα κάλεσμα που έκανε στο facebook, το οποίο είχε πολύ μεγάλη απήχηση.
«Τα τελευταία δέκα χρόνια και μέσα στην κρίση πάντα έψαχνα ηθοποιούς από το διαδίκτυο και από τις σχολές παρακολουθώντας τις εξετάσεις, αλλά πρώτη φορά κάλεσα ηθοποιούς σε ακρόαση μέσα από το facebook και είδα την τεράστια ανταπόκριση. Μελέτησα εκατοντάδες βιογραφικά και επέλεξα 130 ηθοποιούς που είδα μέσα από την πλατφόρμα του zoom… Αυτό σημαίνει πως υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα, ανάγκη για έκφραση και δουλειά αλλά και εμπιστοσύνη στο πρόσωπο μου μάλλον…», επισημαίνει η Σοφία Φιλιππίδου. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία κάνει πρόβες με όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις που ορίζει η Πολιτική Προστασία, ενώ δίνει και τις δικές της προβλέψεις για όλο αυτό που μας συμβαίνει: «Η πανδημία θα περάσει. Ο ιός θα κάνει τις μεταλλάξεις του, θα σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους και θα φύγει… Τα κράτη αργά ή γρήγορα θα τα βρουν με τις φαρμακοβιομηχανίες και τα συμφέροντά τους και θα εμβολιάσουν τους λαούς. Δεν συμφέρει κανέναν να χάνει δισεκατομμύρια από τις οικονομικές και άλλες επιπτώσεις. Θα πάρει πάλι μπρος η μηχανή μουδιασμένα μεν, αλλά θα πάρει. Τα τραύματα και οι πληγές θα επουλωθούν με τον καιρό και ο άνθρωπος θα βρει τις παλιές καλές του συνήθειες. Αν η πανδημία λειτουργήσει σαν κάποιο μάθημα μπορεί να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Αν όχι θα συνεχίσουμε να καταστρέφουμε το περιβάλλον και τους εαυτούς μας», λέει.
Για εκείνη η δική της καθημερινότητα δεν έχει και μεγάλη σημασία. Δεν είχε την «πολυτέλεια» να ζήσει επικίνδυνα, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει. «Πολλές φορές είχα διαλέξει τον εγκλεισμό στο σπίτι και στον εαυτό μου -κατά το παρελθόν- από μία ανούσια έκθεση στο θέατρο ή στην τηλεόραση, που δεν θα μου έδινε καμιά χαρά. Φοβόμουν και τότε για μένα, αλλά αυτό δεν έχει καμιά σχέση με αυτόν τον νέο τρόμο του άγριου θανάτου στο κρεβάτι της εντατικής», υποστηρίζει.
«Το μόνο που ξέρω καλά ήταν το μπούλινγκ που έχω υποστεί εγώ»
Ηθοποιός με ήθος και οξυδέρκεια, σεμνή, μετρημένη και προσγειωμένη πάντα, σχολιάζει και όλα όσα το τελευταίο διάστημα είδαν το φως της δημοσιότητας στον καλλιτεχνικό χώρο, χαρακτηρίζοντας τις καταγγελίες ως ένα ξέσπασμα μιας καταπιεσμένης και συμπιεσμένης ενέργειας. «Είναι μία απελπισμένη κραυγή που θέλει να πει πολλά περισσότερα για την κοινωνική και προσωπική μας παθογένεια. Άκουγα τις φήμες και παρατηρούσα σε πολλές περιπτώσεις ναρκισσιστικές και άρρωστες συμπεριφορές, (μιλούσα συχνά γι’ αυτό στα κείμενά μου και τις συνεντεύξεις μου). Άκουγα επίσης για σεξουαλικές παρενοχλήσεις και για μπούλινγκ στις πρόβες ή στη σκηνή του θεάτρου κατά τη διάρκεια της παράστασης, για χαστούκια που πέφτανε στα παρασκήνια, αλλά και πάνω στη σκηνή, για κατάχρηση εξουσίας… αλλά ανατριχιαστικές λεπτομέρειες δεν ήξερα, όχι. Το μόνο που ξέρω καλά, ήταν το μπούλινγκ και η κακοποίηση που έχω υποστεί εγώ στην ζωή μου και στο χώρο του θεάτρου και της τηλεόρασης, για το οποίο θα μιλάω όσο με παίρνει μέσα από τα κείμενα μου και τα έργα μου τώρα και αν είμαι καλά και στο μέλλον».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28 Μαρτίου 2021Αεικίνητη, ευρηματική, ταλαντούχα, με χιούμορ και δική της διακριτή ταυτότητα η Σοφία Φιλιππίδου είναι πια μια σταθερή αξία στο ελληνικό θέατρο. Ως τέτοια δεν μένει αδρανής, δεν ακινητοποιείται, δεν καθηλώνεται από την πανδημία. «Μέσα στην καραντίνα έκανα πολλά δημιουργικά πράγματα. Έγραψα, έπλεξα, κέντησα, έφτιαξα χειροποίητες μάσκες -έργα τέχνης- φυλαχτά, έκανα διαδικτυακό θέατρο με πρόβες μέσα στην πλατφόρμα ‘το θέατρο της πλατφόρμας’ (υπάρχει στο YouTube η παράσταση μας με τίτλο ‘Ionesco blues’), έκανα διαδικτυακά μαθήματα υποκριτικής στην σχολή τεχνών 100, διάβασα…», λέει στη «ΜτΚ»
Αυτό το διάστημα σχεδιάζει τα νέα της καλλιτεχνικά βήματα και είναι σε ετοιμότητα για την επάνοδο στην κανονικότητα, προετοιμάζοντας την παράσταση «Τα τρία φιλιά… Η Σταχτιά γυναίκα». Πρόκειται για δύο έργα του θεατρικού συγγραφέα, μυθιστοριογράφου και ποιητή Κωνσταντίνου Χρηστομάνου. «Ο ίδιος, η ζωή και το έργο του είναι γοητευτικά. Είναι μοναδική περίπτωση στα ελληνικά γράμματα», λέει στη «ΜτΚ» η γνωστή ηθοποιός και σκηνοθέτης. Παραπέμπει δε στην εισαγωγή του βιβλίου «Κωνσταντίνος Χρηστομάνος ως δραματογράφος» του Βάλτερ Πούχνερ που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη: «Ποιητής πεζογράφος και δραματουργός, ιδρυτής και διευθυντής θεάτρου, χορηγός και λογιστής, θιασάρχης και οργανωτής παραστάσεων, συγγραφέας δραματικών έργων και μεταφραστής, σκηνοθέτης και σκηνογράφος ενδυματολόγος και υποβολέας, δάσκαλος υποκριτικής, ηθοποιός στις πρόβες. Πρόκειται για μια συγκέντρωση θεατρικών λειτουργιών που μόνο με τον Σαίξπηρ και στον Μολιέρο μπορεί να συγκριθεί. Η σύντομη ζωή της Νέας σκηνής 1901-1905 έδωσε το έναυσμα για μια σειρά αλλαγών στο ελληνικό θέατρο του 20ου αιώνα που ακόμη και σήμερα έχουν διατηρήσει την πρωτοπορία τους».
Στην παράσταση η Σοφία Φιλιππίδου υπογράφει τη διασκευή αλλά και τη σκηνοθεσία. «Με τη διασκευή άρχισα να ασχολούμαι αμέσως μετά την έγκριση της αίτησης επιχορήγησής μου από το ΥΠΠΟΑ και μου πήρε έναν χρόνο και πολλές ώρες μελέτης και εργασίας. Τα δύο μεγάλα σε όγκο έργα με πολλές σκηνοθετικές, σκηνογραφικές, ενδυματολογικές και λογοτεχνικές σημειώσεις είναι από μόνα τους δύσκολα -και μόνο να τα διαβάσει κανείς- πόσο μάλλον να τα μελετήσει και να αποφασίσει να τα ‘κόψει’ και να τα συναρμολογήσει… να τα διασκευάσει. Είναι μεγάλη ευθύνη -αν όλο αυτό γίνεται με σεβασμό και αγάπη προς τον δραματουργό και συγγραφέα Κωνσταντίνο Χρηστομάνο- αλλά αξίζει τον κόπο γιατί προσωπικά πήρα σαν ανταμοιβή και παίρνω ακόμη μεγάλη δημιουργική χαρά. Όσο για τη σκηνοθεσία και τη διδασκαλία των ρόλων αισθάνομαι ότι βρίσκομαι στον φυσικό μου χώρο που είναι γεμάτος με αγάπη, φως, χαρά, έμπνευση και φαντασία».
Ωστόσο, λόγω των συνθηκών, δεν είναι σε θέση να ανακοινώσει πότε και πού θα ανέβει η παράσταση. «Δεν ξέρω ακόμη… Πάμε με τον καιρό. Δουλεύουμε και βλέπουμε… Εργάζομαι καθημερινά για να την παρουσιάσω και εφόσον έχουμε καλό καιρό με κάποιον τρόπο που η συγκυρία και η ανάγκη θα μου επιτρέψει», τονίζει.
«Πολλές φορές είχα διαλέξει τον εγκλεισμό στο σπίτι και στον εαυτό μου»
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι επέλεξε τους ηθοποιούς της μέσα από το διαδίκτυο μετά από ένα κάλεσμα που έκανε στο facebook, το οποίο είχε πολύ μεγάλη απήχηση.
«Τα τελευταία δέκα χρόνια και μέσα στην κρίση πάντα έψαχνα ηθοποιούς από το διαδίκτυο και από τις σχολές παρακολουθώντας τις εξετάσεις, αλλά πρώτη φορά κάλεσα ηθοποιούς σε ακρόαση μέσα από το facebook και είδα την τεράστια ανταπόκριση. Μελέτησα εκατοντάδες βιογραφικά και επέλεξα 130 ηθοποιούς που είδα μέσα από την πλατφόρμα του zoom… Αυτό σημαίνει πως υπάρχει μεγάλη διαθεσιμότητα, ανάγκη για έκφραση και δουλειά αλλά και εμπιστοσύνη στο πρόσωπο μου μάλλον…», επισημαίνει η Σοφία Φιλιππίδου. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία κάνει πρόβες με όλες τις απαραίτητες προφυλάξεις που ορίζει η Πολιτική Προστασία, ενώ δίνει και τις δικές της προβλέψεις για όλο αυτό που μας συμβαίνει: «Η πανδημία θα περάσει. Ο ιός θα κάνει τις μεταλλάξεις του, θα σκοτώσει εκατομμύρια ανθρώπους και θα φύγει… Τα κράτη αργά ή γρήγορα θα τα βρουν με τις φαρμακοβιομηχανίες και τα συμφέροντά τους και θα εμβολιάσουν τους λαούς. Δεν συμφέρει κανέναν να χάνει δισεκατομμύρια από τις οικονομικές και άλλες επιπτώσεις. Θα πάρει πάλι μπρος η μηχανή μουδιασμένα μεν, αλλά θα πάρει. Τα τραύματα και οι πληγές θα επουλωθούν με τον καιρό και ο άνθρωπος θα βρει τις παλιές καλές του συνήθειες. Αν η πανδημία λειτουργήσει σαν κάποιο μάθημα μπορεί να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Αν όχι θα συνεχίσουμε να καταστρέφουμε το περιβάλλον και τους εαυτούς μας», λέει.
Για εκείνη η δική της καθημερινότητα δεν έχει και μεγάλη σημασία. Δεν είχε την «πολυτέλεια» να ζήσει επικίνδυνα, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει. «Πολλές φορές είχα διαλέξει τον εγκλεισμό στο σπίτι και στον εαυτό μου -κατά το παρελθόν- από μία ανούσια έκθεση στο θέατρο ή στην τηλεόραση, που δεν θα μου έδινε καμιά χαρά. Φοβόμουν και τότε για μένα, αλλά αυτό δεν έχει καμιά σχέση με αυτόν τον νέο τρόμο του άγριου θανάτου στο κρεβάτι της εντατικής», υποστηρίζει.
«Το μόνο που ξέρω καλά ήταν το μπούλινγκ που έχω υποστεί εγώ»
Ηθοποιός με ήθος και οξυδέρκεια, σεμνή, μετρημένη και προσγειωμένη πάντα, σχολιάζει και όλα όσα το τελευταίο διάστημα είδαν το φως της δημοσιότητας στον καλλιτεχνικό χώρο, χαρακτηρίζοντας τις καταγγελίες ως ένα ξέσπασμα μιας καταπιεσμένης και συμπιεσμένης ενέργειας. «Είναι μία απελπισμένη κραυγή που θέλει να πει πολλά περισσότερα για την κοινωνική και προσωπική μας παθογένεια. Άκουγα τις φήμες και παρατηρούσα σε πολλές περιπτώσεις ναρκισσιστικές και άρρωστες συμπεριφορές, (μιλούσα συχνά γι’ αυτό στα κείμενά μου και τις συνεντεύξεις μου). Άκουγα επίσης για σεξουαλικές παρενοχλήσεις και για μπούλινγκ στις πρόβες ή στη σκηνή του θεάτρου κατά τη διάρκεια της παράστασης, για χαστούκια που πέφτανε στα παρασκήνια, αλλά και πάνω στη σκηνή, για κατάχρηση εξουσίας… αλλά ανατριχιαστικές λεπτομέρειες δεν ήξερα, όχι. Το μόνο που ξέρω καλά, ήταν το μπούλινγκ και η κακοποίηση που έχω υποστεί εγώ στην ζωή μου και στο χώρο του θεάτρου και της τηλεόρασης, για το οποίο θα μιλάω όσο με παίρνει μέσα από τα κείμενα μου και τα έργα μου τώρα και αν είμαι καλά και στο μέλλον».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28 Μαρτίου 2021
ΣΧΟΛΙΑ