Παρελθόν αποτελούν από το Σάββατο οι Σχολικές Επιτροπές, που είχαν την ευθύνη της εύρυθμης λειτουργίας των σχολικών μονάδων, κρατώντας παράλληλα και τον «κουμπαρά» για την κάλυψη των αναγκών, καθώς με το νέο Νόμο 5056/2023 του υπουργείου Εσωτερικών καταργούνται αυτοδίκαια στις 29 Ιουνίου 2024.

Πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλη αλλαγή, μετά την κατάργηση των Δημοτικών Επιχειρήσεων, που έφερε ο νέος νόμος στους δήμους, που «φορτώνονται» άλλη μία αρμοδιότητα, και η διαχείριση των χρημάτων από τις Επιτροπές (αποτελούνταν από αιρετούς, γονείς, εκπαιδευτικούς και δημοτικούς υπαλλήλους) περνά περνάει εξ ολοκλήρου στην ευθύνη του δήμου και κατ’ επέκταση στον διευθυντή του κάθε σχολείου, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΥΠΕΣ οι Σχολικές Επιτροπές καταργούνται αυτοδικαίως την 29η Ιουνίου, ενώ εξαιρούνται από τον Νόμο οι Επιτροπές σε δήμους όπου λειτουργούν περισσότερες από 100 σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Στην ΠΕ Θεσσαλονίκης από τους συνολικά 14 δήμους, μεταβολή δεν θα υπάρξει μόνο στους δήμους Θεσσαλονίκης και Κορδελιού-Ευόσμου, ενώ εξαιρείται και ο δήμος Κατερίνης. Αυτό σημαίνει ότι από τους 38 συνολικά δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας οι Σχολικές Επιτροπές θα παραμείνουν σε μόλις τρεις.

Όπως ανέφεραν στη «ΜτΚ» αυτοδιοικητικοί παράγοντες τα προβλήματα που θα ανακύψουν θα είναι πολλά, παρότι σε σχέση με τα Νομικά Πρόσωπα που καταργήθηκαν, αυτή η περίπτωση δεν αφορά σε προσωπικό και εργασιακά ζητήματα.

Με λίγα λόγια, είπαν, οι μικρομεσαίοι δήμοι αποκτούν έναν ακόμη «πονοκέφαλο» για τα σχολεία, καθώς θα κληθούν μέσα στο καλοκαίρι να διαχειριστούν όλα τα θέματα που αφορούν στην προετοιμασία των σχολείων από τον επόμενο Σεπτέμβριο.

Όσον αφορά τα χρήματα, αυτός ο «μπελάς» μεταφέρεται στον δήμαρχο, που θα πρέπει να διασφαλίσει τα κονδύλια για να καλύψει τις ανάγκες και με τη σειρά του να μεταβιβάζει ένα ποσό στον κάθε διευθυντή σχολείου. «Αυτό όμως θα φέρει γκρίνιες και σκοτούρες, γιατί σε κάποια σχολεία δεν θα φτάνουν» σχολίασαν αιρετοί εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης στη Θεσσαλονίκη.

Εκτός αυτού όμως, για πρώτη φορά δεν θα ακούγονται οι φωνές των εκπαιδευτικών, των γονέων και κηδεμόνων, αλλά και των μαθητών που είχαν εκπροσώπηση στις Σχολικές Επιτροπές για όλα τα ζητήματα που ανακύπτουν στα σχολεία. Αναφορικά με τον κομβικό, αλλά δύσκολο ρόλο που αποκτούν οι διευθυντές των σχολείων, πληροφορίες αναφέρουν ότι το υπουργείο τους μεταβιβάζει τις αρμοδιότητες των Επιτροπών, δίνοντας τους πιθανόν χαμηλά ποσά σε σχέση με τις ανάγκες των σχολείων.

Ειδικότερα, πρόκειται να αναλάβουν μία σειρά από αρμοδιότητες, από τεχνικές βλάβες πάσης φύσεως συντηρήσεις μηχανημάτων και εξοπλισμού, ενώ θα έχουν και την ευθύνη του οικονομικού απολογισμού και όλων των οικονομικών στοιχείων. Από την πλευρά τους οι δήμοι θα συνεχίσουν να έχουν την ευθύνη της προμήθειας πετρελαίου, καθώς και τις επισκευές μεγάλης κλίμακας σε όλα τα σχολεία.

Στα τυφλά ο σχεδιασμός

Όπως τόνισαν αιρετοί εκπρόσωποι, οι Σχολικές Επιτροπές που έφερε μαζί του ο νόμος του «Καλλικράτη», στην αρχή αντιμετωπίστηκαν με επιφύλαξη, αλλά τελικά η λειτουργία τους αποδείχθηκε χρήσιμη και καθοριστική.

«Η κατάργησή τους, δυστυχώς έγινε πρόχειρα, σχεδόν στα τυφλά, χωρίς κανένα σχέδιο από το υπουργείο Εσωτερικών, με ορατό τον κίνδυνο να φέρει μεγάλη αναστάτωση στους δήμους από το φθινόπωρο και βέβαια μεγάλη γκρίνια λόγω των περικοπών που θα υπάρξουν στις επιχορηγήσεις» σημείωσαν οι ίδιοι.

Ωστόσο για τους αιρετούς το θέμα που ανακύπτει δεν αφορά τόσο αυτή καθ’ αυτή την κατάργηση των Επιτροπών, αλλά πως θα εξυπηρετηθεί η λειτουργία των σχολείων με τα πενιχρά κονδύλια. «Αν παίρνουμε τα χρήματα που παίρνουμε έως τώρα από το υπουργείο Εσωτερικών, θα βρεθεί τρόπος να καλυφθούν οι ανάγκες των σχολικών μονάδων. Αν όμως μειωθούν και δεν επαρκούν οι δήμοι δεν θα μπορούν καθόλου εύκολα να τα διασφαλίσουν, χωρίς προηγουμένως να έχουν επιχορηγηθεί» τόνισε δήμαρχος της Θεσσαλονίκης.

Πάντως δεν αποκλείεται να προκύψουν και αντιδράσεις το επόμενο διάστημα και από εκπαιδευτικούς.

Ήδη σε ανακοίνωσή της η Αγωνιστική Συσπείρωση Εκπαιδευτικών, τονίζει καταγγέλλει μεταξύ άλλων ότι «σε τέτοιες συνθήκες χάνεται κάθε είδους αναλογία και ισότητα στο μοίρασμα των πιστώσεων, πράγμα που θα οδηγήσει σε αυθαιρεσίες και κάθε είδους συναλλαγές και πιέσεις προς τις διευθύνσεις των σχολείων. Καταργείται κάθε στοιχειώδης συνέχεια, διαφάνεια και έλεγχος στην κατανομή πιστώσεων που μπορούσε να αξιοποιηθεί από τους μαζικούς φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας στην διερεύνηση και αγωνιστική διεκδίκηση της κάλυψης των αναγκών των σχολείων».

Από την πλευρά της η Ένωση Διευθυντών Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, επισημαίνει την ανάγκη διασφάλισης πλήρους διαφάνειας στη λειτουργία των Σχολικών Επιτροπών, αλλά και γενναίας αύξησης της χρηματοδότησης των σχολικών μονάδων.

Ειδικότερα, τονίζει ότι με αφορμή την κατάργηση «το σημαντικό θέμα για εμάς δεν είναι αν θα υπάρχει ή όχι Ενιαία Σχολική Επιτροπή ή κάποια άλλη Επιτροπή στους δήμους για τη διαχείριση των οικονομικών επιχορηγήσεων των σχολικών μονάδων. Αυτό που έχει σημασία, και πρέπει να διασφαλιστεί, είναι η πλήρης διαφάνεια στις διαδικασίες κατανομής της κρατικής οικονομικής επιχορήγησης στα σχολεία.

Η οικονομική επιχορήγηση, που δικαιούται η κάθε σχολική μονάδα, θα πρέπει να διατίθεται σε αυτήν με πλήρη διαφάνεια, μέσω της καθιέρωσης ενός κοινά αποδεκτού αλγορίθμου με στοιχειώδη κριτήρια, όπως αυτά του αριθμού των μαθητών, των τμημάτων, των αιθουσών, των γυμναστηρίων, των αιθουσών πολλαπλών χρήσεων, των εργαστηρίων, των βιβλιοθηκών κ.λπ., της παλαιότητας των κτιρίων, αλλά και τις ειδικότερες ανάγκες των σχολικών μονάδων.

Στις Επιτροπές που θα διαχειρίζονται τις οικονομικές επιχορηγήσεις των σχολικών μονάδων, οι διευθυντές-προϊστάμενοι των σχολικών μονάδων θα πρέπει να έχουν ισχυρή εκπροσώπηση, αφού αυτοί είναι που γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα τα προβλήματα των σχολικών μονάδων. Επίσης, οι παραπάνω προτάσεις, θα πρέπει να συνοδευτούν απαραίτητα και από τα παρακάτω μέτρα, γιατί μόνο έτσι μπορεί να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία των σχολικών μονάδων για το νέο σχολικό έτος 2024-2025:

*Άμεση αύξηση της κρατικής επιχορήγησης των σχολικών μονάδων τουλάχιστον κατά 30%.

*Δωρεάν κρατική χορήγηση των παγίων δαπανών(φωτισμού, θέρμανσης, ύδρευσης, τηλεφώνου) σε όλες τις σχολικές μονάδες.

*Κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης(ΕΦΚ) αλλά και του ΦΠΑ στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο των σχολικών μονάδων.

*Κατάργηση του ΦΠΑ για όλες τις δαπάνες των σχολικών μονάδων. Ειδική επιχορήγηση των σχολικών μονάδων που λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο Ολοήμερου Προγράμματος έως τις 17: 30.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30.06.2024