Αποδέκτης του ήταν φέτος ο κορυφαίος πιανίστας και μαέστρος Daniel Barenboim, μια από τις πιο επιδραστικές μορφές της διεθνούς μουσικής σκηνής, που έχει διακριθεί όχι μόνο για το μουσικό του έργο, αλλά και για τις πρωτοβουλίες του σε θέματα ειρήνευσης και κατανόησης των λαών.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που απένειμε το βραβείο - ο μαέστρος δεν ήταν παρών, λόγω προβλημάτων υγείας, αλλά εκπροσωπήθηκε από τον γιο του, αρχιμουσικό Michael Barenboim- μίλησε για τα επιτεύγματα του πιανίστα και μαέστρου που ήταν φίλος του Παλαιστίνιου διανοητή Έντουαρντ Σαίντ και είναι ταυτόχρονα «ένας μεγάλος ανθρωπιστής ένας γενναίος διανοούμενος μια πληθωρική ασυνήθιστη φυσιογνωμία προικισμένη με εξαιρετικά χαρίσματα και απεριόριστη αγάπη για τη μουσική σαν τρόπο ζωής που είναι ικανή να υπερβεί συμβάσεις και εμπόδια. Δεν δίστασε να εκφράσει θαρραλέες απόψεις», όπως τόνισε. «Το βραβείο είναι μια μικρή μόνο αναγνώριση της προσφοράς του. Τον τιμάμε με σεβασμό και τον ευχαριστούμε», συμπλήρωσε.

Διανύοντας πλέον επτά δεκαετίες μυθικής καλλιτεχνικής πορείας, η δράση του Barenboim έχει συνδεθεί με πρωτοποριακά projects για την ειρήνη, την τέχνη και τη στήριξη νέων καλλιτεχνών: κορυφαία πρωτοβουλία όλων είναι η δημιουργία της West-Eastern Divan Orchestra, μιας ορχήστρας κλασικής μουσικής που την απαρτίζουν Ισραηλίτες και Παλαιστίνιοι, γνωστή σε παγκόσμιο επίπεδο, για την οποία ο ίδιος έχει λάβει από τα Ηνωμένα Έθνη τον τίτλο του Messenger of Peace.

«Επικεντρωνόμαστε στην ιδέα της συνεργασίας»

Ο γιος του βραβευθέντα και αρχιμουσικός της ορχήστρας μίλησε για τη μεγάλη τιμή που είναι να αποδέχεται αυτό το βραβείο ως εκπρόσωπος του πατέρα του. «Ήθελε πολύ να είναι εδώ μαζί μας σε αυτό το εμβληματικό μνημείο, αλλά δυστυχώς ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας τον εμπόδισε. Μίλησε για το βραβείο Θεοφανώ που πήρε το όνομά του από μια «εξαιρετικά σημαντική γυναίκα», όπως είπε. «Και τα δύο αυτά στοιχεία είναι πολύ σημαντικά για τον πατέρα μου. Εγώ, ο πατέρας μου και οι συνεργάτες μας είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που παίρνουμε αυτό το τρίτο βραβείο μετά από τόσο σημαντικές προσωπικότητες. Αυτό το βραβείο τιμάει την τέχνη και η σημασία της. Το πόσο σημαντική είναι η τέχνη ήταν πάντα μια ισχυρή πεποίθηση για τον πατέρα μου», σημείωσε μεταξύ άλλων.

Ο πρόεδρος της συμβουλευτικής επιτροπής για το Βραβείο Herman Count van Rompuy τόνισε ότι αυτή είναι κιόλας η τρίτη χρονιά που είναι εδώ και παρακολουθεί την παρουσίαση. «Επικεντρωνόμαστε στην ιδέα της συνεργασίας και σεβόμαστε τη διεθνή υπόσταση κάθε κράτους. Αν αυτό συμβεί τότε η Ειρήνη δεν θα είναι απλά ένα όνειρο. Η τέχνη είναι ένα βλέμμα μεταξύ του εσύ και του εμείς», είπε μεταξύ άλλων. Τέλος, μίλησε για το μήνυμα που κουβαλά η μουσική που είναι ικανή να μιλήσει σε όλες τις γλώσσες.

Στον χαιρετισμό του ο πρόεδρος του Ιδρύματος Θεοφανώ Σταύρος Ανδρεάδης εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το βραβείο παρότι βρίσκεται στην αρχή του έχει δώσει έντονα το στίγμα του στους ανθρώπους που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της σύγχρονης εποχής. «Στο πρόσωπο του συγκλονιστικού αυτού μαέστρου θέλουμε να αναδείξουμε τη δύναμη της τέχνης», επεσήμανε, ενώ χαρακτήρισε τον μαέστρο ως έναν Ευρωπαίο πολίτη του κόσμου.

Την εκδήλωση συντόνισε ο δημοσιογράφος Αλέξης Παπαχελάς, που τόνισε μεταξύ άλλων ότι το βραβείο αυτό αντανακλά την αισιοδοξία, την οποία εκπέμπει η Θεσσαλονίκη. Μίλησε δε για την ιστορία του βραβείου Θεοφανώ.

Στην αρχή της τελετής προβλήθηκε σε τρεις παράλληλες μεγάλες οθόνες βίντεο για την ιστορία της Θεσσαλονίκης και της Ροτόντας. Πριν την απονομή ένα δεύτερο βίντεο «αφηγήθηκε» την ιστορία της Ορχήστρας West Eastern Divan.

Μετά τις θεματικές της Εκπαίδευσης και της Επιστήμης για το Κοινό Καλό, και την απόδοση του βραβείου στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen για το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών ERASMUS (2020) και στο ζευγάρι επιστημόνων που ανέπτυξαν το πρώτο εμβόλιο κατά του νέου κορονοϊού, δρ. Uğur Şahin και δρ. Özlem Türeci (2021), το φετινό βραβείο στόχο έχει να υπογραμμίσει τον ρόλο της Τέχνης για τον διαπολιτισμικό διάλογο.

Παρουσίες που ξεχωρίσαμε

Εκπρόσωποι επιχειρηματικών, κοινωνικών, πολιτικών, πολιτιστικών φορέων παραβρέθηκαν στη βραδιά μεταξύ των οποίων η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, ο υφυπουργός Εσωτερικών Σταύρος Καλαφάτης, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο επιχειρηματίας Παναγιώτης Καραμόσχος με τη σύζυγό του Κυριακή Λιοδάκη, ο πρύτανης του ΑΠΘ ο πρόεδρος και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης Βασίλης Γάκης και Χρίστος Γαλιλαίας αντίστοιχα, η διευθύντρια του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Αγαθονίκη Τσιλιπάκου κ.α.

Ακολούθησε μουσικό πρόγραμμα από ένα μικρό κομμάτι της ορχήστρας που απαρτίστηκε από 8 άτομα με μουσικούς από το Ισραήλ, την Παλαιστίνη και τη Μέση Ανατολή.