Αιχμές για αδιαφορία αφήνει σε βάρος των δήμων Θεσσαλονίκης, Νεάπολης Συκεών και Πυλαίας Χορτιάτη η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης, αναφορικά με τη δεινή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το περιαστικό δάσος, Σέιχ Σου, της Θεσσαλονίκης, κυρίως λόγω του φλοιοφάγου εντόμου που κατατρώει τα πεύκα.

Όπως ισχυρίζεται η ΑΔΜΘ σε ανακοίνωσή της, «αμέσως μετά την εμφάνιση του προβλήματος, εκπόνησε και εφάρμοσε, αποτελεσματικά, ένα σχέδιο δράσης που βελτίωσε εντυπωσιακά τόσο το επίπεδο προσβολής (είναι χαρακτηριστικό πως ενώ την περίοδο 2019-2020 κόπηκαν 30.000 χωρικά ξυλείας, το 2020-2021 εκτιμάται ότι θα κοπούν μόλις 2.500 χωρικά), όσο και τη φυσική αναγέννηση».

Στη συνέχεια το δασαρχείο, το οποίο υπάγεται στην ΑΔΜΘ, «απέστειλε έγγραφο και ζήτησε από τους αρμόδιους δήμους να συνεργαστούν, έτσι ώστε οι πιστώσεις που τους διατέθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για δράσεις πυροπροστασίας να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο. Μέχρι στιγμής ανταποκρίθηκαν μόνον οι Δήμοι Ωραιοκάστρου και Θέρμης», σημειώνει δηκτικά η ΑΔΜΘ.

Μάλιστα, κατά την άποψη της ΑΔΜΘ «παρά τις συνεχιζόμενες πιέσεις και τις αβάσιμες καταγγελίες που δέχεται ο φορέας μας, η Α.Δ.Μ-Θ λειτουργεί άκρως αποτελεσματικά».

Υπό αυτό το πρίσμα, η ΑΔΜΘ ρωτά: 

«Τα ερωτήματα που εύλογα γεννιούνται είναι:

• Τι κάνουν αυτοί που βαθιά και πολύ ανησυχούν;
• Θα συνεργαστούν οι Δήμοι Νεάπολης- Συκεών, Πυλαίας –Χορτιάτη και Θεσσαλονίκης με το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης για τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων αντιπυρικής προστασίας;
• Έχουν προβεί οι Δήμοι του πολεοδομικού συγκροτήματος, ως όφειλαν, στον καθαρισμό των δημοτικών δασών; Σε τι κατάσταση βρίσκονται οι εκτάσεις αυτές; Εγκυμονούν κίνδυνους;
• Έχει γίνει κάποια αξιολόγηση από τα Υπουργεία περί της Αποτελεσματικότητας διάθεσης πιστώσεων σε Δήμους για την αντιπυρική προστασία ;».

Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΑΔΜΘ:

Τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλονίκη και σε σχέση με το περιαστικό δάσος (συνήθως αποκαλείται Σέιχ Σου), διανύουμε ετησίως τρεις κύκλους:

α) κάθε φθινόπωρο-χειμώνα πλημμυρίζουμε..

β) κάθε άνοιξη το δάσος εξαφανίζεται από το φλοιοφάγο και

γ) κάθε καλοκαίρι καιγόμαστε..

Η επίσημη έναρξη κάθε κύκλου γίνεται με δηλώσεις που κάνει συνήθως, ο ίδιος αυτοδιοικητικός, σε μέσα παντός είδους, ο οποίος έχει αναγορεύσει εαυτόν σε εντομολόγο, δασολόγο, ενώ οι γνώσεις του σε θέματα πυρκαγιών και πλημμυρών είναι επίσης εγνωσμένη και αναγνωρισμένη!

Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια, τις προβλεπόμενες καταστροφές, ευτυχώς, τις αποφύγαμε! Πιο συγκεκριμένα:

α) στον τομέα των πλημμυρών, αυτό έγινε κυρίως εξαιτίας των αντιδιαβρωτικών έργων, που έγιναν μετά την πυρκαγιά του 1997 και των αντιπλημμυρικών έργων που ακολούθησαν (108 τσιμεντένια και λιθόδμητα φράγματα).

β) αναφορικά με το φλοιοφάγο έντομο, ο Φορέας μας, αμέσως μετά την εμφάνιση του προβλήματος, εκπόνησε και εφάρμοσε, αποτελεσματικά, ένα σχέδιο δράσης που βελτίωσε εντυπωσιακά τόσο το επίπεδο προσβολής (είναι χαρακτηριστικό πως ενώ την περίοδο 2019-2020 κόπηκαν 30.000 χωρικά ξυλείας, το 2020-2021 εκτιμάται ότι θα κοπούν μόλις 2.500 χωρικά), όσο και τη φυσική αναγέννηση. Επίσης, έχει ληφθεί απόφαση για δράσεις τεχνητής αναδάσωσης όπου απαιτηθεί και έχουμε, ήδη, εντάξει στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, έργο αναδασώσεων με πλατύφυλλα είδη στο περιαστικό δάσος Θεσσαλονίκης, με προϋπολογισμό (1.000.000 € ).

γ) εξαιτίας λοιπόν και της ανωτέρω δράσης, δηλαδή των εξυγιαντικών και καλλιεργητικών υλοτομιών που πραγματοποιήθηκαν για τη διαχείριση του φλοιοφάγου, δημιουργούνται περισσότερα υπολείμματα δασικών προϊόντων, τα οποία και πρέπει να απομακρυνθούν. Όπως διαπιστώθηκε τα προηγούμενα χρόνια αυτό μπορεί να γίνει μόνο με θρυμματισμό, καθώς φαίνεται πως δεν παρουσιάζουν κάποιο εμπορικό ενδιαφέρον. Για να γίνει λοιπόν ο θρυμματισμός αυτός απαιτούνται σημαντικές πιστώσεις και οπωσδήποτε συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων, ιδίως των ΟΤΑ της περιοχής.

Στο πλαίσιο αυτό, το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης, απέστειλε έγγραφο και ζήτησε από τους αρμόδιους δήμους να συνεργαστούν, έτσι ώστε οι πιστώσεις που τους διατέθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για δράσεις πυροπροστασίας να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο τρόπο. Μέχρι στιγμής ανταποκρίθηκαν μόνον οι Δήμοι Ωραιοκάστρου και Θέρμης.

Επιπλέον, φέτος, όπως και πέρυσι, ζητήθηκαν πιστώσεις για θρυμματισμό από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας καθώς και από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Δυστυχώς, μέχρι τώρα, παρά τις άριστες σχέσεις μας με την Π.Κ.Μ, δεν έχει προωθηθεί καμία σχετική ενέργεια, κάτι που δυσκολεύει σημαντικά το έργο μας.

Η κεντρική διαχείριση από τη Γενική Διεύθυνση Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, των πόρων που αφορούν τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, έχει αποδειχθεί αναποτελεσματική. Μόνο οι φορείς που βρίσκονται σε χωρική εγγύτητα με τις εκάστοτε δασικές περιοχές, γνωρίζουν τις πραγματικές ανάγκες σε ποιοτικό και ποσοτικό επίπεδο και για το λόγο αυτό προτείνεται η αποκέντρωση της διοίκησης και διαχείρισης των πόρων, η οποία άλλωστε προβλέπεται και θεσμικά.

Την παρούσα χρονική περίοδο, και όσο αφορά στο Περιαστικό Δάσος της Θεσσαλονίκης, και στο πλαίσιο αξιολόγησης πιθανών λύσεων για την απομάκρυνση των υπολειμμάτων σε συνδυασμό με την έλλειψη πιστώσεων και παροχής αρωγής από τους δήμους, η Α.Δ.Μ.-Θ, όπως και πέρυσι:

• θα εξαντλήσει τόσο τα περιθώρια του Τακτικού της Προϋπολογισμού, όσο και τα περιθώρια που της δίνει ο νόμος για να αναθέσει στον ΑΔΜΗΕ δασοκομικούς χειρισμούς.
• Θα ξεκινήσει άμεσα εργασίες θρυμματισμού με πιστώσεις ύψους 74.400,00 ευρώ, που μόλις της μεταφέρθηκαν.
• Έχει ήδη λάβει μέτρα για την πραγματοποίηση προληπτικών έργων πυροπροστασίας, στη λογική της δημιουργίας συνθηκών αποτροπής του κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιών αλλά και άμεσης και έγκαιρης κατάσβεσης του δάσους.

• Σε συνεργασία με τους Δήμους που ανταποκρίθηκαν (Θέρμης και Ωραιοκάστρου), οι οποίοι θα διαθέσουν θρυμματιστικά και μηχανήματα έργου, θα ενισχυθεί η αντιπυρική θωράκιση των δασών. Φυσικά αναμένεται η θετική και άμεση ανταπόκριση όλων των όμορων Δήμων με το περιαστικό δάσος καθώς και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

• Μετά τη συνεννόηση με το ΦΟΔΣΑ, αναμένεται οι Δήμοι να διαθέσουν φορτηγά και μηχανήματα έργου προκειμένου να μεταφερθούν τα υπολείμματα στον ΧΥΤΑ.
• Ο Συντονιστής της Α.Δ.Μ.Θ., συμμετείχε δια ζώσης, στην υβριδική σύσκεψη για την αντιπυρική περίοδο που υλοποιήθηκε στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, όπου και επαναβεβαιώθηκε η συνεχής και στενή συνεργασία με όλους τους συναρμόδιους φορείς, και κυρίως με την Πυροσβεστική, Αστυνομία και το Στρατό. Δια μέσου του Προϊσταμένου της Γενικής Δ/νσης Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων/ Α.Δ.Μ.Θ., υπήρξε δέσμευση προς τον Υπουργό, πως μέχρι το τέλος του Ιουνίου θα έχουν απομακρυνθεί όλα τα υπολείμματα από τις πρόσφατες υλοτομίες.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, δεν μπορούμε παρά να τονίσουμε, ότι παρά τις συνεχιζόμενες πιέσεις και τις αβάσιμες καταγγελίες που δέχεται ο φορέας μας, η Α.Δ.Μ-Θ λειτουργεί άκρως αποτελεσματικά, με στοχευμένες, επαρκείς και συνολικές ενέργειες και πάντοτε με ευθύνη προς το δημόσιο συμφέρον.

Τα ερωτήματα που εύλογα γεννιούνται είναι:

• Τι κάνουν αυτοί που βαθιά και πολύ ανησυχούν;
• Θα συνεργαστούν οι Δήμοι Νεάπολης- Συκεών, Πυλαίας –Χορτιάτη και Θεσσαλονίκης με το Δασαρχείο Θεσσαλονίκης για τη βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων αντιπυρικής προστασίας;
• Έχουν προβεί οι Δήμοι του πολεοδομικού συγκροτήματος, ως όφειλαν, στον καθαρισμό των δημοτικών δασών; Σε τι κατάσταση βρίσκονται οι εκτάσεις αυτές; Εγκυμονούν κίνδυνους;
• Έχει γίνει κάποια αξιολόγηση από τα Υπουργεία περί της Αποτελεσματικότητας διάθεσης πιστώσεων σε Δήμους για την αντιπυρική προστασία ;

Όσο και αν αντιλαμβανόμαστε την αγωνία κάποιων Δημάρχων να αναλάβουν τη διαχείριση του περιαστικού δάσους, αυτό δεν μπορεί να γίνει με αβάσιμες αιτιάσεις περί αναποτελεσματικότητας των Δασικών Δομών της Α.Δ.Μ.-Θ.

Το έχουμε πει και θα το ξαναπούμε. Αποτελέσματα επιτυγχάνονται με τη συνεργασία και τον συντονισμό όλων των ενδιαφερόμενων μερών. Πρέπει όλοι να βοηθήσουμε. Επαγγελματίες κινδυνολόγοι και θέτοντες αναθέματα, μόνο προβλήματα μπορούν να δημιουργήσουν.

Εάν χρειαστεί, θα επανέλθουμε…….