Πόλεμος στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση, ακρίβεια, κορονοϊός και στο… βάθος εκλογές. Μόνο που το πότε θα στηθούν οι επόμενες εθνικές κάλπες, εάν δηλαδή θα προκηρυχθούν σύντομα ή στη λήξη της τετραετίας, όπως πολλές φορές έχει ήδη αναφέρει στις συνεντεύξεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το γνωρίζει αποκλειστικά ο πρωθυπουργός καθώς όπως λέγεται πλέον συχνά από τα κυβερνητικά στελέχη είναι «αποκλειστικό προνόμιό του». Το δεδομένο είναι ότι η χώρα κινείται σε προεκλογικούς ρυθμούς με τα κόμματα να διανύουν μία παρατεταμένη προεκλογική περίοδο.

Νέα Δημοκρατία, ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και Κίνημα Αλλαγής βρίσκονται σε εκλογική ετοιμότητα έχοντας θέσει στο «κόκκινο» τις κομματικές μηχανές. Οι συζητήσεις εντός και εκτός Βουλής καλά κρατούν, συναντήσεις και επαφές γίνονται όπως άλλωστε και μετρήσεις που είναι συχνές και καταφθάνουν σχεδόν καθημερινά σε Μέγαρο Μαξίμου, Κουμουνδούρου και Χαριλάου Τρικούπη.

Έντονη κινητικότητα παρατηρείται άλλωστε στα κομματικά επιτελεία και ενόψει των κορυφαίων κομματικών γεγονότων του προσεχούς διαστήματος που σχεδόν συμπίπτουν χρονικά, τα συνέδριά τους. Την αυλαία ανοίγει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με το συνέδριό του να πραγματοποιείται στα μέσα Απριλίου, σειρά παίρνει η ΝΔ το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου και τέλος, το ΚΙΝΑΛ με το συνέδριό του να πραγματοποιείται το τελευταίο δεκαήμερο του ίδιου μήνα. Όλα λοιπόν δείχνουν πως το διάστημα που έπεται θα είναι γεμάτο δράσεις και πυκνές κομματικές διεργασίες, οι τόνοι θα ανεβαίνουν και οι διαξιφισμοί σε επίπεδο ηγεσιών θα συνεχιστούν.

Η πιθανότητα πρόωρων εκλογών

Τα σενάρια πηγαίνουν κι έρχονται. Όπως και οι πιθανές ημερομηνίες. Σύμφωνα με πληροφορίες ο πρωθυπουργός δέχεται εισηγήσεις από συνεργάτες του αλλά και βουλευτές του κόμματος, ωστόσο προς το παρόν τις απορρίπτει στην σκιά του πολέμου στην Ουκρανία και της ακρίβειας. Υπάρχει η εκτίμηση μάλιστα πως εάν στηθούν κάλπες προσεχώς το κυβερνόν κόμμα θα δεχτεί την δυσαρέσκεια των πολιτών που δύσκολα πλέον ανταποκρίνονται στις βασικές τους υποχρεώσεις. Βέβαια, οι συνομιλητές του πρωθυπουργικού κύκλου δεν αποκλείουν την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες εάν τα πράγματα χειροτερέψουν.

Εκτός από πολλά σενάρια, υπάρχουν όμως και δημοσκοπήσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται είτε από τα ίδια τα κόμματα είτε από νυν βουλευτές αλλά και υποψηφίους. Οι δεύτεροι δε, όπως αναφέρουν άνθρωποι του χώρου των δημοσκοπήσεων επιδεικνύουν μία έντονη κινητικότητα, εξαιτίας του γεγονότος ότι οι πρώτες εκλογές θα πραγματοποιηθούν με απλή αναλογική, γεγονός που σημαίνει πως τα λεγόμενα «μικρά» κόμματα θα εκλέξουν περισσότερους βουλευτές. Δημοσκοπήσεις «τρέχουν» όμως και οι εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί και υφυπουργοί που ενδιαφέρονται να ριχτούν στη μάχη του σταυρού με το ψηφοδέλτιο της ΝΔ.

Σύμφωνα με τον διευθυντή ερευνών της Palmos Analysis, Πασχάλη Τεμεκενίδη: «Η απόφαση για πρόωρες εκλογές είναι αποκλειστικό προνόμιο του εκάστοτε πρωθυπουργού, συνεπώς μόνο αυτός γνωρίζει αν θα γίνουν και πότε. Με δεδομένη τη δύσκολη συγκυρία που προκαλεί ο συνδυασμός της συνεχιζόμενης πανδημίας και των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία, οι πρόωρες εκλογές δεν είναι κάτι που, προσωπικά τουλάχιστον, μπορώ να δω στο εγγύς μέλλον. Ωστόσο, στην ζυγαριά μπαίνουν, φαντάζομαι, πολλά: η απρόβλεπτη εξέλιξη του κύματος ακρίβειας και η πίεση που προφανώς ασκεί στην κυβέρνηση, η ανατροπή των δημοσιονομικών δεδομένων που πλέον δεν έχουν καμιά σχέση με όσα ίσχυαν όταν η ΝΔ κέρδισε τις εκλογές το 2019 και η διάρκεια του πολέμου. Συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει και την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες αν η κυβέρνηση βρει ένα ‘ξέφωτο’ τους επόμενους μήνες. Από την άλλη βέβαια, η ολοκλήρωση της τετραετίας αποτελεί ‘χαρτί’ αξιοπιστίας για τον πρωθυπουργό που δεν θα ήθελε να το κάψει. Συνεπώς, όλα ανοικτά».

Οι δημοσκοπήσεις της περιόδου

Αναφορικά με το είδος των δημοσκοπήσεων που πραγματοποιούνται τη δεδομένη περίοδο, ο κ. Τεμεκενίδης υποστηρίζει: «πολιτευτές και επίδοξοι υποψήφιοι βουλευτές έχουν ήδη αρχίσει να προετοιμάζονται. Και βέβαια, στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους, εντάσσονται και οι μετρήσεις γνώμης, με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον να εντοπίζεται στην αναγνωρισιμότητα, την άποψη των πολιτών (θετική ή αρνητική γνώμη) αλλά και διάφορες δημογραφικές αναλύσεις των απαντήσεων, που μπορούν να βοηθήσουν τους υποψήφιους να οργανώσουν καλύτερα την στρατηγική τους και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικότερα με τους ψηφοφόρους. Σε κάθε περίπτωση, οι δημοσκοπήσεις αυτήν την περίοδο είναι ένα εργαλείο στρατηγικής και οργάνωσης και όχι ένα εργαλείο πρόβλεψης αποτελέσματος, καθώς οι εκλογές δεν είναι ακόμα ορατές, οι ψηφοφόροι δεν έχουν προσανατολιστεί σε εκλογικά θέματα και το πεδίο είναι άγνωστο: η τελική σύνθεση των ψηφοδελτίων, με προσθήκη νέων ονομάτων ή την αποχώρηση παλιών μπορεί να δημιουργήσει σημαντικές ανατροπές και να φέρει τα πάνω, κάτω» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας «tothepoint», Δημήτρης Κατσαντώνης αναφέρει πως σύμφωνα με τις μετρήσεις «η πλειοψηφία του κόσμου δεν επιθυμεί πρόωρη προσφυγή στις κάλπες». Ο ίδιος δεν «βλέπει» εκλογές το επόμενο πεντάμηνο, εκτιμώντας ότι η όποια συζήτηση θα ξεκινήσει από το φθινόπωρο. Σε ό,τι αφορά τις μετρήσεις ο κ. Κατσαντώνης υποστηρίζει πως αυτή την περίοδο πραγματοποιούνται κυρίως από υποψηφίους δημάρχους, ενόψει των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών του Οκτωβρίου 2023 και από υποψηφίους βουλευτές- πολιτευτές των κομμάτων.

Σύμφωνα με τον καθηγητής Εφαρμοσμένης Στατιστικής, διευθυντή του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Πολιτικής Έρευνας ΑΠΘ, Θεόδωρο Χατζηπαντελή η αίσθηση είναι πως δεν θα στηθούν κάλπες πριν από το φθινόπωρο, όπως υποστηρίζει χαρακτηριστικά στην «ΜτΚ». «Ο κόσμος δεν ασχολείται με εκλογές, αλλά με την ακρίβεια, τον πόλεμο και την πανδημία» σχολιάζει.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27.03.2022