Την έντονη αντίδραση του Αρείου Πάγου και της εισαγγελίας του έχουν προκαλέσει τα σχόλια σχετικά με τη διενέργεια προκαταρκτικής πειθαρχικής έρευνας σε βάρος δικαστικού και εισαγγελικού λειτουργού για τον χειρισμό της υπόθεσης του Απόστολου Λύτρα.

Η ανακοίνωση αναφέρεται σε «διάφορους αυτόκλητους παράγοντες» που «ως ένθερμοι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης… σκόπιμα, συγχέουν την ανεξαρτησία με το ανεξέλεγκτο». 

«Με τις δηλώσεις τους αμφισβητούν την ανεξάρτητη λειτουργία των αρμοδίων οργάνων της πειθαρχικής διαδικασίας, που επιλήφθηκαν, επιφυλάσσοντας, όμως, για τους ίδιους το δικαίωμα αυθεντικού ελέγχου της επιβολής περιοριστικών όρων ή προσωρινής κράτησης, ή ακόμα και της ασκηθείσας σε βάρος του κατηγορούμενου δικηγόρου ποινικής δίωξης».

Δριμεία κριτική ασκείται και για τη στάση των δικηγόρων, οι οποίοι παρενέβησαν στην συγκεκριμένη υπόθεση. «Είναι, εξ άλλου, γνωστό στη νομική κοινότητα ότι δικηγόροι καταθέτουν σωρεία αναφορών με αίτημα την πειθαρχική δίωξη και καταδίκη δικαστών και εισαγγελέων, βάλλοντας, αποκλειστικά, κατά της ουσιαστικής τους κρίσης. Η προφανής αβασιμότητα της συντριπτικής πλειονότητας των αναφορών αυτών, όπως προκύπτει από τον έλεγχο του καθ’ ύλην αρμόδιου πειθαρχικού οργάνου (Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης), έχει ως αποτέλεσμα τη αρχειοθέτησή τους» επισημαίνεται.

Ειδικότερα, τονίζεται χαρακτηριστικά πως «οφείλουμε, επιπροσθέτως, να επισημάνουμε ότι πολλοί εκ των αυτοαναγορευθέντων ως υπερασπιστών της δικαστικής ανεξαρτησίας επιχειρούν να την πλήξουν, εκφέροντες στις τηλεοπτικές κάμερες, που τους αναμένουν έξω από τις δικαστικές αίθουσες ή τα ανακριτικά γραφεία, αλλά και σε τηλεοπτικές εκπομπές, κρίσεις, επικρίσεις και απαξιωτικά σχόλια για δικαστικές ενέργειες ή εισαγγελικές προτάσεις, ενόσω, μάλιστα, διαρκεί η δίκη ή η ανακριτική διαδικασία, υποτιμώντας τη θέση, την ακεραιότητα, την επάρκεια και την προσωπικότητα δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, επιδιώκοντας τη χειραγώγησή τους».

Αναλυτικά η ανακοίνωση του Αρείου Πάγου

"Τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή τη διενέργεια προκαταρκτικής πειθαρχικής έρευνας σε βάρος δικαστικού και εισαγγελικού λειτουργού, σε υπόθεση με κατηγορούμενο δικηγόρο, κατόπιν αιτήματος της Προέδρου και της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, οι οποίες, με βάση το ν. 4938/2022, ασκούν εποπτεία στους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς, εμφανίστηκαν στον δημόσιο διάλογο διάφοροι αυτόκλητοι παράγοντες, ως ένθερμοι υποστηρικτές της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, οι οποίοι, σκόπιμα, συγχέουν την ανεξαρτησία με το ανεξέλεγκτο. Με τις δηλώσεις τους αμφισβητούν την ανεξάρτητη λειτουργία των αρμοδίων οργάνων της πειθαρχικής διαδικασίας, που επιλήφθηκαν, επιφυλάσσοντας, όμως, για τους ίδιους το δικαίωμα αυθεντικού ελέγχου της επιβολής περιοριστικών όρων ή προσωρινής κράτησης, ή ακόμα και της ασκηθείσας σε βάρος του κατηγορούμενου δικηγόρου ποινικής δίωξης. Σε ανάλογη δήλωση προέβη και η Συντονιστική Επιτροπή των Προέδρων της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων.

Είναι, εξ άλλου, γνωστό στη νομική κοινότητα ότι δικηγόροι καταθέτουν σωρεία αναφορών με αίτημα την πειθαρχική δίωξη και καταδίκη δικαστών και εισαγγελέων, βάλλοντας, αποκλειστικά, κατά της ουσιαστικής τους κρίσης. Η προφανής αβασιμότητα της συντριπτικής πλειονότητας των αναφορών αυτών, όπως προκύπτει από τον έλεγχο του καθ’ ύλην αρμόδιου πειθαρχικού οργάνου (Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Επιθεώρησης), έχει ως αποτέλεσμα τη αρχειοθέτησή τους.

Οφείλουμε, επιπροσθέτως, να επισημάνουμε ότι πολλοί εκ των αυτοαναγορευθέντων ως υπερασπιστών της δικαστικής ανεξαρτησίας επιχειρούν να την πλήξουν, εκφέροντες στις τηλεοπτικές κάμερες, που τους αναμένουν έξω από τις δικαστικές αίθουσες ή τα ανακριτικά γραφεία, αλλά και σε τηλεοπτικές εκπομπές, κρίσεις, επικρίσεις και απαξιωτικά σχόλια για δικαστικές ενέργειες ή εισαγγελικές προτάσεις, ενόσω, μάλιστα, διαρκεί η δίκη ή η ανακριτική διαδικασία, υποτιμώντας τη θέση, την ακεραιότητα, την επάρκεια και την προσωπικότητα δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, επιδιώκοντας τη χειραγώγησή τους. Συχνά, άλλωστε, γινόμαστε μάρτυρες προσβλητικών, μειωτικών ακόμη και υβριστικών συμπεριφορών συνηγόρων σε βάρος δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, κατά τη διάρκεια δικών.

Περαιτέρω, για την αποκατάσταση των ισχυόντων, οφείλουμε να ενημερώσουμε τους μη γνωρίζοντες και να υπενθυμίσουμε στους επαΐοντες τα ακόλουθα:

Βασικές αρχές του Κράτους Δικαίου αποτελούν η προστασία της ελευθερίας της ουσιαστικής κρίσης κάθε δικαστή και εισαγγελέα, κατά την άσκηση των καθηκόντων του, ανεξαρτήτως βαθμού και η συνδυαζόμενη με αυτή αρχή της προστασίας του πολίτη από την αυθαίρετη κρίση. Για την προστασία των αρχών αυτών έχει θεσπισθεί από το Σύνταγμα και τον Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών η διενέργεια πειθαρχικών διαδικασιών, αποκλειστικά και μόνο από τα αρμόδια προς τούτο όργανα, με σκοπό την ενίσχυση του αισθήματος ανεξαρτησίας, που πρέπει να έχει κάθε δικαστικός και εισαγγελικός λειτουργός και την εδραίωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς αυτούς. Από άποψη διαδικασίας στο πειθαρχικό δίκαιο προβλέπεται το στάδιο της προκαταρτικής πειθαρχικής εξέτασης και εφόσον, στη συνέχεια, κριθεί σκόπιμη η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης, διενεργείται έλεγχος αν η ελευθέρως διατυπωθείσα γνώμη του δικαστικού και εισαγγελικού λειτουργού εκφεύγει των ακροτάτων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτών (Ολ.Α.Π. 9/2015), έτσι όπως αυτή προσδιορίζεται από το νόμο και την υπαγωγή σε αυτόν των αποδειχθέντων. Όσοι αμφισβητούν τη θέση αυτή, υπό οποιαδήποτε ιδιότητα, επιχειρούν να καλλιεργήσουν τεχνητά τη δυσπιστία στους πολίτες για την αποτελεσματικότητα του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης στη Χώρα μας.

Παναγιώτης Λυμπερόπουλος, Αρεοπαγίτης- Εκπρόσωπος Τύπου του Αρείου Πάγου

Κωνσταντίνος Τζαβέλλας, Αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου- Εκπρόσωπος Τύπου της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου".