Σε τέσσερις ελληνικές πόλεις απονεμήθηκε το “EU Mission Label” από την ΕΕ, μια πιστοποίηση, η οποία αναγνωρίζει τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται στο πλαίσιο της Αποστολής της ΕΕ για τις «100 Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες πόλεις μέχρι το 2030, από και προς τον πολίτη». Ο λόγος για τις Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Κοζάνη και Ιωάννινα, οι οποίες έλαβαν αυτή τη σημαντική διάκριση κατά την τελετή «Ημέρες Έρευνας και Καινοτομίας της ΕΕ».

Η συγκεκριμένη πιστοποίηση αποτελεί σημαντικό ορόσημο στο έργο των πόλεων, διότι αναγνωρίζει την επιτυχημένη εφαρμογή του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού της πόλης για το κλίμα, ο οποίος περιγράφει το συνολικό όραμα για κλιματική ουδετερότητα, το σχέδιο δράσης, καθώς και την επενδυτική στρατηγική. Παράλληλα, διευκολύνει τη δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την επίτευξη αυτού του στόχου. Οι πόλεις δημιουργούν από κοινού τις συμβάσεις πόλης για το κλίμα με τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα και των πολιτών.

Η Ελλάδα, μέσω των ενεργειών της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ και των ελληνικών Δήμων, συγκαταλέγεται μέχρι στιγμής, βάσει της αξιολόγησης του Συμβουλίου της Αποστολής, μεταξύ των τριών καλύτερων πρακτικών των κρατών-μελών της ΕΕ, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα των κλιματικά ουδέτερων και έξυπνων πόλεων.

Τον Απρίλιο του 2022, επιλέχθηκαν 100 πόλεις στην ΕΕ και 12 πόλεις σε χώρες συνδεδεμένες με το πρόγραμμα Horizon Europe, με σκοπό να λειτουργήσουν ως κόμβοι πειραματισμού και καινοτομίας, προκειμένου να μπορέσουν όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους έως το 2050. Μετά από σχεδόν δύο χρόνια, 33 πόλεις έχουν λάβει τον τίτλο, με τις 4 ελληνικές πόλεις να φέρνουν την Ελλάδα στην 3η θέση, ανάμεσα στις χώρες που ανταποκρίθηκαν γρηγορότερα και με πληρότητα στις απαιτήσεις της Αποστολής.

Πρόκειται συγκεκριμένα για τις παρακάτω πόλεις:

•  Barcelona, Sevilla, Madrid, Valencia, Valladolid, Vitoria -Gasteiz και Zaragoza (Ισπανία),
•  Espoo, Lahti, Lappeenranta, Tampere, Turku (Φινλανδία),
•  Θεσσαλονίκη, Καλαμάτα, Ιωάννινα, Κοζάνη, (Ελλάδα),
•  Heidelberg, Mannheim (Γερμανία),
•  Guimaraes, Lisboa (Πορτογαλία),
•  Firenze, Parma (Ιταλία),
•  Marseille, Lyon (Γαλλία),
•  Stockholm, Malmö (Σουηδία),
•  Leuven (Βέλγιο), Pecs (Ουγγαρία), Λεμεσός (Κύπρος), Sønderborg (Δανία), Klagenfurt (Αυστρία), Cluj-Napoca (Ρουμανία) και Izmir (Τουρκία)

Από το 2020, η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ ανέλαβε το έργο ενημέρωσης και συντονισμού των ελληνικών Δήμων σχετικά με την Ευρωπαϊκή Αποστολή των Πόλεων, σε συνεργασία με τα μέλη του EU Mission Board, προωθώντας τη συμμετοχή τους και την ενεργό ανταπόκριση στις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης.

Το αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών επικυρώθηκε τον Απρίλιο του 2022, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την επιλογή 6 ελληνικών Δήμων, της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης, των Ιωαννίνων, της Καλαμάτας, της Κοζάνης και των Τρικάλων για να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια, ανάμεσα σε 377 υποψηφιότητες.

Τονίζεται ότι τα Τρίκαλα έχουν, ήδη, αποστείλει το Κλιματικό τους Σύμφωνο στην ΕΕ προς έγκριση, ενώ η Αθήνα αναμένεται να ολοκληρώσει την προσπάθειά της τον Σεπτέμβριο του 2024.

Ανάμεσα στις πολλές πρωτοβουλίες της Γενικής Γραμματείας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, που έφεραν την χώρα μας σε αυτή την προνομιακή θέση σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν η υποστήριξη και ενεργοποίηση όσο το δυνατόν περισσότερων ελληνικών Δήμων για τη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα.

Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Ταγαράς, δήλωσε: «Με την ενεργή συμμετοχή του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητά μας ως χώρα να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή και να μεταμορφώσουμε τις πόλεις μας σε περισσότερο βιώσιμες και κλιματικά ουδέτερες κοινωνίες. Αυτή η δράση συνδέεται, άμεσα, με την ευρύτερη στρατηγική μας για τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα, όπως ορίζεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο (Ν. 4936/2022), με τον πρωταρχικό στόχο τη μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το έτος 2030, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. 

Η δέσμευσή μας επικεντρώνεται σε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που καλύπτει όλους τους τομείς, όπως η ενέργεια, ο πολεοδομικός σχεδιασμός, οι μετακινήσεις, η διαχείριση φυσικών πόρων και η διαχείριση αποβλήτων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προσαρμογή των πόλεών μας στην κλιματική αλλαγή και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης. Μέσω αυτής της προσπάθειας, επιδιώκουμε να συμβάλλουμε, ουσιαστικά, στην εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και να αποδείξουμε πρακτικά την εφικτότητά της στα Ελληνικά αστικά κέντρα, διασφαλίζοντας ένα υγιές και βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές».