«Τι είναι το πρόγραμμα "Ελλάδα 2.0";», διερωτήθηκε εισαγωγικά ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ 'Ακης Σκέρτσος κατά την παρουσίαση του «Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», για να απαντήσει ο ίδιος, «είναι ένα συνεκτικό σχέδιο επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που έχει σαν στόχο να κάνει update στο λειτουργικό της χώρας, στο software και το hardware της Ελλάδας. Για να μιλήσουμε στη γλώσσα των νέων, καθώς αυτό είναι ένα σχέδιο που αφορά πρωτίστως το μέλλον και άρα τους ίδιους, είναι κάτι σαν τις ανανεώσεις που έρχονται κάθε τόσο στις εφαρμογές του κινητού μας για να βελτιώσουν τις αρχικές εργοστασιακές του ρυθμίσεις», ήταν το χαρακτηριστικό παράδειγμα που έφερε.

Ο στόχος είναι, σημείωσε με έμφαση, «να δημιουργήσουμε τη νέα καλύτερη εκδοχή της χώρας μας, τη version 2 της Ελλάδας. Και το timing είναι ιδανικό, ακριβώς πάνω στη συμπλήρωση 200 χρόνων από τον αγώνα της ανεξαρτησίας».

Στο δεύτερο ερώτημα, ποια είναι η θεμελιώδης διαφορά αυτού του εξαετούς αναπτυξιακού σχεδίου από αντίστοιχα προγράμματα του παρελθόντος, ο Α. Σκέρτσος εξήγησε ότι «η βασική διαφορά είναι ότι έως σήμερα πρώτα εξασφαλίζαμε τα ευρωπαϊκά χρήματα και μετά σκεφτόμασταν τι θα τα κάνουμε. Ο στόχος, σχεδόν αυτοσκοπός, ήταν η απορρόφηση για την απορρόφηση. Όχι το μόνιμο αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Αυτός ο τρόπος μας προίκισε σίγουρα με καλύτερες υποδομές έως σήμερα, απέτυχε όμως να δώσει απαντήσεις σε μόνιμα διαρθρωτικά προβλήματα της χώρας μας».

Στον αντίποδα, «η αρχιτεκτονική του Ταμείου Ανάκαμψης είναι η ακριβώς ανάποδη. Πρώτα δηλαδή έπρεπε να παρουσιάσουμε στους εταίρους μας ένα δικό μας, "ελληνικής ιδιοκτησίας", συνεκτικό αναπτυξιακό σχέδιο, επαρκώς αιτιολογημένο και κοστολογημένο, και μετά να διεκδικήσουμε τους πόρους για να το χρηματοδοτήσουμε.

Ένα σχέδιο που να αναλύει

1) το γιατί είναι αναγκαία κάθε επένδυση που προτείνεται,

2) ποια είναι τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας και του κράτους που έρχεται να θεραπεύσει

3) πώς θα έχει πολλαπλασιαστικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα, δηλαδή με ποιες μεταρρυθμίσεις θα γίνει πιο αποδοτική κάθε επένδυση και

4) βεβαίως πότε θα υλοποιηθεί και πόσο θα κοστίσει», ήταν τα τέσσερα καίρια ζητήματα που έθεσε στην παρέμβασή του ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ.

«Ένα κανονικό business plan δηλαδή με δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που στόχο έχουν να ενθαρρύνουν αντίστοιχες ή και περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις που θα δημιουργήσουν με τη σειρά τους περισσότερες και καλά αμειβόμενες νέες θέσεις εργασίας.

Κατά την κατάρτιση του σχεδίου, μας απασχόλησαν τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας και του κράτους», εξήγησε επίσης και πρόσθεσε:

«Γιατί για παράδειγμα η Ελλάδα διαχρονικά καταναλώνει περισσότερα από όσα παράγει;

Και πώς αυτό μπορεί να αλλάξει;

Γιατί έχουμε συστηματικά χαμηλότερους δείκτες ιδιωτικών επενδύσεων στην οικονομία από την υπόλοιπη Ευρώπη;

Τι πρέπει να αλλάξει στο επιχειρηματικό και ρυθμιστικό μας περιβάλλον για να προσελκύσουμε περισσότερες και καλύτερες εγχώριες και ξένες ιδιωτικές επενδύσεις;

Γιατί υπολειπόμαστε κατά 10 μονάδες στις εξαγωγές από την υπόλοιπη Ευρώπη;

Γιατί οι επιχειρήσεις μας είναι λιγότερο παραγωγικές για παράδειγμα από τις γερμανικές επιχειρήσεις και πως μπορούμε να βελτιώσουμε την παραγωγικότητά τους;

Γιατί οι γυναίκες συμμετέχουν λιγότερο από τους άνδρες στην αγορά εργασίας;

Πώς μπορούμε να εξισορροπήσουμε την οικογενειακή με την επαγγελματική ζωή και να εξαλείψουμε τις ανισότητες στις επιχειρήσεις για να δώσουμε περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες στον επαγγελματικό στίβο;

Γιατί έχουμε τόσο υψηλό ποσοστό αδήλωτης ή ημι-δηλωμένης εργασίας;

Πώς θα δώσουμε κίνητρα για να φέρουμε στην επιφάνεια ένα σημαντικό μέρος της παραοικονομίας, να "ασπρίσουμε" δηλαδή την οικονομία της Ελλάδας και να βελτιώσουμε τα δημόσια έσοδα;

Πώς εξηγείται το παράδοξο του χάσματος δεξιοτήτων, δηλαδή να έχουμε τόσο υψηλό ποσοστό αποφοίτων από ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά παρόλ' αυτά οι επιχειρήσεις να δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους με τις δεξιότητες που ψάχνουν;

Πώς θα γίνει δηλαδή καλύτερη σύζευξη της αγοράς εργασίας με την κατάρτιση;».

Όμως, συνέχισε ο Α. Σκέρτσος, το σχέδιο Ελλάδα 2.0 με τις 58 μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνει δίνει απαντήσεις σε αυτά και πολλά ακόμη αντίστοιχα ερωτήματα, με 4 προτεραιότητες:

-την πράσινη ανάπτυξη

-την ενίσχυση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής

-τη στήριξη της επιχειρηματικότητας, την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και την προώθηση της καινοτομίας

-τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την τεχνολογική αναβάθμιση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα

Είναι, με δυο λόγια, ένα σχέδιο που έχει ως στόχο «να κάνει την Ελλάδα πιο δίκαιη, πιο πράσινη, πιο ψηφιακή, πιο εξωστρεφή και πιο παραγωγική».

Περιλαμβάνει επιπλέον προγράμματα για όλους και για ομάδες του πληθυσμού που «δεν θα περίμενε κανείς να βρει σε ένα τέτοιο σχέδιο. Στο επίκεντρο των δράσεων του βρίσκονται οι νέοι, οι γυναίκες, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού όπως τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι αγρότες, οι κάτοικοι απομακρυσμένων περιοχών στην περιφέρεια και τα νησιά μας, οι άνθρωποι του πολιτισμού», παρατήρησε επίσης.

Και, κλείνοντας, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ επεσήμανε ότι, «για εμάς, η πραγματική πρόκληση σήμερα δεν είναι η απορρόφηση που θα προσφέρει πρόσκαιρη ανάπτυξη. Η πραγματική πρόκληση είναι να απορροφήσουμε και να διοχετεύσουμε κοινοτικά κεφάλαια στις σωστές δομές και δραστηριότητες, στο σωστό βαθμό, για το σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με το σωστό τρόπο. Γι' αυτό θα υπάρχει πλήρης διαφάνεια για την εκτέλεση του σχεδίου και συνεχής δημόσια λογοδοσία για την πορεία εξέλιξης κάθε επένδυσης και κάθε μεταρρύθμισης», διαβεβαίωσε εξάλλου.

Συμπερασματικά, «παρουσιάζεται μπροστά μας μια τεράστια ευκαιρία, όχι απλώς να θεραπεύσουμε τις οικονομικές πληγές που προκαλεί η πανδημία, αλλά να καλύψουμε το χαμένο έδαφος δεκαετιών, να διορθώσουμε τις παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και της δημόσιας διοίκησης, και εν τέλει να παραδώσουμε μια νέα καλύτερη εκδοχή της χώρας μας στη νέα γενιά. Την "Ελλάδα 2.0"».

Το σχέδιο αναπτύσσεται σε 4 άξονες, σύμφωνα και με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαïκής Επιτροπής. Μερικές από τις σημαντικότερες και πιο ενδιαφέρουσες δράσεις του (επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις) είναι οι εξής:

1. Αξονας 1 – πράσινη μετάβαση (6 δισ. ευρώ)

• Εξοικονομώ κατ’ οίκον (1,081 δισ. ευρώ) Περιλαμβάνει αντικατάσταση κουφωμάτων και διπλά τζάμια, αναβάθμιση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης, ηλιακούς θερμοσίφωνες, αντλίες θερμότητας, έξυπνα συστήματα ενεργειακής εξοικονόμησης, φωτοβολταϊκά στις στέγες κ.τ.λ. Αλλα 450 εκατ. προβλέπονται για τη δράση «Εξοικονομώ Επιχειρώντας», για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και 200 εκατ. για την αντίστοιχη δράση στο Δημόσιο.

• Συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (450 εκατ.).

• Ηλεκτρική διασύνδεση νησιών – Κυκλάδων (195 εκατ.).

• Στρατηγικές αστικές αναπλάσεις, π.χ. Ελαιώνας, νότιο παραλιακό μέτωπο Αττικής, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και αλλού (475 εκατ.).

• Ανακαίνιση ΟΑΚΑ (43 εκατ.).

• Πολεοδομικά σχέδια σε όλη την Ελλάδα (250 εκατ.).

• Ηλεκτροκίνηση συγκοινωνιών (220 εκατ.).

• Εθνικό σχέδιο αναδάσωσης (224 εκατ.).

2. Αξονας 2 – ψηφιακή μετάβαση (2,1 δισ. ευρώ)

• Ασύρματα δίκτυα 5G στο εθνικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων (130 εκατ. ευρώ). Θα αναπτυχθούν σε 6 αυτοκινητοδρόμους, καλύπτοντας 2.011 χλμ.

• Υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών για σύνδεση της ηπειρωτικής χώρας με τα νησιά και με άλλες χώρες, όπως η Κύπρος (89 εκατ.).

• Ψηφιοποίηση των αρχείων του κράτους (565 εκατ.). Θα αφορούν διάφορους τομείς, όπως η Δικαιοσύνη, οι πολεοδομίες, το κτηματολόγιο, η μετανάστευση, ο ΕΦΚΑ, με στόχο τη βελτίωση της ταχύτητας εξυπηρέτησης του πολίτη.

• Ψηφιακός μετασχηματισμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων (375 εκατ.). Αφορά την ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασία από απόσταση, ψηφιακό γραφείο, digital marketplace, κυβερνοασφάλεια κτλ.

3. Αξονας 3 – απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή (5,2 δισ. ευρώ).

• Νέα στρατηγική για τη διά βίου μάθηση και το εθνικό σύστημα αναβάθμισης δεξιοτήτων (1,040 δισ. ευρώ). Προβλέπει τη συστηματική και διαρκή αξιολόγηση των παρόχων, συνδέει την αμοιβή τους και την αμοιβή των καταρτιζομένων με πιστοποίηση απόκτησης δεξιοτήτων από τρίτους.

• Μεταρρύθμιση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (479 εκατ.). Θα χρηματοδοτηθούν προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα για ανέργους, για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, καθώς και ειδικά προγράμματα για περιοχές μετάβασης (απολιγνιτοποίησης), καθώς και αντίστοιχες με προβλήματα αποβιομηχάνισης και περιοχές με μεγάλα ποσοστά εποχικής απασχόλησης.

• Προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια (471 εκατ.).

• Ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης (364 εκατ.). Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ψηφιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού, ψηφιακές υποδομές σε όλες τις τάξεις.

• Ανακαινίσεις και εκσυγχρονισμός των νοσοκομείων σε όλη την Ελλάδα (317 εκατ.).

• Ενίσχυση της παιδικής προστασίας, με δημιουργία βρεφονηπιακών σταθμών ή θέσεων σε σταθμούς, μεταρρύθμιση των προγραμμάτων τους, ενίσχυση των προγραμμάτων αποϊδρυματοποίησης παιδιών με σοβαρές αναπηρίες (184 εκατ.).

4. Αξονας 4 – ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμός της οικονομίας (4,8 δισ.).

• Ψηφιακός μετασχηματισμός της ΑΑΔΕ με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας στη συλλογή των φόρων (174 εκατ.).

• Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας (450 εκατ.).

• Ανάπτυξη και διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος με παρεμβάσεις για τον ορεινό τουρισμό, τον τουρισμό υγείας και ευεξίας (ιαματικές πηγές), τον αγροτουρισμό και τη γαστρονομία, την αναβάθμιση των τουριστικών λιμανιών, τον καταδυτικό τουρισμό, την προσβασιμότητα των παραλιών (260 εκατ. ευρώ).

• Μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα (520 εκατ.).