Και εφόσον όλα αυτά τα χρόνια δεν βρήκε ανταπόκριση το σύνθημα «ο ρυπαίνων πληρώνει», το αρμόδιο υπουργείο φαίνεται ότι βρήκε τρόπο να λύσει χρόνιες παθογένειες στον τομέα διαχείρισης των απορριμμάτων, όπως να αναγκάσει τους πολίτες να μάθουν να διαχειρίζονται σωστά τα σκουπίδια, κυρίως όμως να κάνουν ανακύκλωση για να μειώνεται ο όγκος τους. Επί της ουσίας να καταλήγουν τα σκουπίδια στο σωστό κάδο, κοινώς να διαχωρίζονται και όχι να πετιούνται όλα σε έναν, όπως συνηθίζεται καθημερινά.

Την ίδια ώρα στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας οι πολίτες θα αναγκαστούν να επισπεύσουν την ανακύκλωση και μάλιστα μέσω της κουζίνας τους, αφού ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) προωθεί την ανακύκλωση των οργανικών αποβλήτων, μέσω της τοποθέτησης των καφέ κάδων.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΦΟΔΣΑ, Μιχάλη Γεράνη (φωτ.) η χρηματοδότηση της προμήθειας των καφέ κάδων θα γίνει μέσω του ΕΣΠΑ και εκτιμάται ότι με βάση την πρόσφατη απόφαση ένταξης του έργου εντός του 2021 θα έχει ολοκληρωθεί η προμήθεια και η διανομή 37.000 κάδων, 48 απορριμματοφόρων και 37 κλαδοτεμαχιστών στους 38 δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας.

Τα σκουπίδια θα ζυγίζονται

Το ειδικό τέλος των απορριμμάτων, ανακοίνωσε προ ημερών ο υπουργός Ανάπτυξης, Κωστής Χατζηδάκης, γνωστοποιώντας επί της ουσίας το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων, το οποίο προβλέπει ότι για τον κάθε έναν πολίτη ή νοικοκυριό θα ισχύει η αρχή «πληρώνω όσο πετάω». Την πρόθεση του υπουργείου Ανάπτυξης να θεσπίσει οικονομική επιβάρυνση ανάλογα με το βάρος των απορριμμάτων που θα πετιούνται στους κάδους και η οποία θα ενσωματωθεί στα δημοτικά τέλη με στόχο οι πολίτες να αποθαρρύνονται να λειτουργούν χωρίς όριο στην παραγωγή σκουπιδιών, γνωστοποίησε ο κ. Χατζηδάκης.

Ο υπουργός εξήγησε ότι με κάποιο τρόπο θα ζυγίζονται τα απορρίμματα προκειμένου οι πολίτες να ενθαρρύνονται να κάνουν οικονομική διαχείριση ή να λειτουργούν χωρίς όριο και τόνισε πως το εν λόγω θέμα αφορά τους δήμους καθώς σχετίζεται με τα δημοτικά τους τέλη. Ο κ. Χατζηδάκης αναφέρθηκε και στη μεγάλη «πληγή» για τη χώρα και το περιβάλλον, που δεν είναι άλλη από τις χωματερές, λέγοντας πως επισήμως υπάρχουν 28, ενώ υπάρχουν ακόμη καμιά δεκαριά που δεν λειτουργούν πλέον αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί. «Στόχος μας είναι μέχρι το τέλος του 22 να έχουν κλείσει όλες», σημείωσε ο υπουργός και πρόσθεσε ότι δήμοι που πετούν σκουπίδια με ανεξέλεγκτες χωματερές, επιβαρύνονται με παραπάνω τέλη προκειμένου να ενθαρρυνθούν οι δήμαρχοι να κάνουν μια σύγχρονη διαχείριση απορριμμάτων.

Σημείωσε ακόμη ότι η Ελλάδα έχει μόνο πέντε μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) μια εξ αυτών λειτουργεί ήδη στο νομό Σερρών στην Κεντρική Μακεδονία, και στόχος είναι φέτος να δημοπρατηθούν συνολικά 17, συμπεριλαμβανομένων και τις δυο ΜΕΑ ανατολικού και δυτικού τομέα Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με τη διοίκηση του Φορέα στα τέλη του χρόνου αναμένεται να βγουν, παράλληλα, οι διεθνείς διαγωνισμοί για τις δύο νέες Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) ανατολικού τομέα, στη θέση Άγιος Αντώνιος στη Θέρμη και δυτικού τομέα στην περιοχή της Μαυροράχης, η οποία… κλείδωσε πρόσφατα, ως η πλέον κατάλληλη στην περιοχή, δεδομένου ότι το έργο θα έχει διασύνδεση με το ΧΥΤΑ.

Στόχος του ΦΟΔΣΑ είναι η δημοπράτηση των έργων να γίνει, ει δυνατόν παράλληλα, ώστε όταν επιλεγούν οι ανάδοχοι, να αρχίσει η κατασκευή τους.

Τέλος και στα πλαστικά μιας χρήσης

Στο μεταξύ από τον Ιούλιο του 2021 σταματούν να διατίθενται στην ελληνική αγορά δέκα είδη πλαστικών προϊόντων, σύμφωνα με το νομοσχέδιο που ενσωματώνει την οδηγία 2019/904/ΕΕ για τον περιορισμό των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον.

Πρόκειται για πλαστικά μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, περιέκτες και κυπελάκια ποτών από φελιζόλ, περιέκτες τροφίμων από φελιζόλ, αναδευτήρες ποτών, μπατονέτες, στηρίγματα για μπαλόνια, καθώς και πάσης φύσεως προϊόντα που διασπώνται σε μικροπλαστικά (οξοδιασπώμενα πλαστικά).

Για τα προϊόντα που πρόκειται να απαγορευτούν σχεδιάζεται να υπάρχουν διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις, φιλικές προς το περιβάλλον. Μάλιστα, οι απαγορεύσεις θα ξεκινήσουν έξι μήνες νωρίτερα για τον δημόσιο τομέα.

Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της ΕΕ που φέρνει προς εναρμόνιση το σύνολο της Οδηγίας έναν χρόνο νωρίτερα από την προθεσμία εφαρμογής του τον Ιούλιο του 2021, η αγορά και οι πολίτες να προσαρμοστούν ομαλά στα νέα δεδομένα.

Στόχος του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος είναι η θέσπιση ενός πλαισίου αποτελεσματικών μέτρων για την προστασία της θάλασσας και των ακτών της χώρας, από ορισμένα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης, καθώς και από τα αλιευτικά εργαλεία τα οποία πλέουν ανεξέλεγκτα στις ελληνικές θάλασσες. Το στοίχημα που έχει τεθεί είναι η μείωση της κατανάλωσης σε πλαστικά ποτήρια και πλαστικές θήκες τροφίμων κατά 30% έως το 2024 και 60% έως το 2026, με έτος βάσης το 2022.

Ένα βήμα πιο κάτω η ανακύκλωση

Εκτός των μεγάλων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) ο ΦΟΔΣΑ, προωθεί και την ανακύκλωση των οργανικών αποβλήτων. Αυτό σημαίνει ότι υπολείμματα από φρούτα, λαχανικά, τσόφλι αβγού, κουκούτσια ελιάς, δημητριακά, ρύζι αλεύρι, χαρτί κουζίνας και χαρτοσακούλες, μαγειρεμένο κρέας ή ψάρι και άλλα ζωικά προϊόντα, ξηροί καρποί , καθώς και κλαδέματα, φύλλα, χώμα, γκαζόν, ροκανίδι, στάχτη από καυσόξυλα θα ακολουθούν πλέον μια νέα διαδρομή, εντελώς διαφορετική από ό,τι ως τώρα.

«Εκτιμούμε ότι αν όλα πάνε καλά με τις διαγωνιστικές διαδικασίες για την προμήθεια των καφέ κάδων και του μηχανολογικού εξοπλισμού, ο φορέας θα είναι έτοιμος τους πρώτους μήνες του 2021 να παρέχει τις κατάλληλες υπηρεσίες, ώστε αφού συλλέγουν οι δήμοι το οργανικό, αυτό να μετατρέπεται σε ένα αρίστης ποιότητας εδαφοβελτιωτικό, και να ξαναγυρίζει στους πολίτες μέχρι να κατασκευαστούν οι μόνιμες μονάδες βιοαποικοδομήσιμων», τόνισε ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ Μιχάλης Γεράνης.

«Πρέπει να πάμε ένα βήμα παρακάτω στην ανακύκλωση και να προσχωρήσουμε στην εφαρμογή προγραμμάτων για τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων, η οποία είναι ήδη υποχρεωτική από την 1η/1/2020 σε όλη την Ευρώπη» τόνισε ο κ. Γεράνης, εξηγώντας ότι με τη χρήση του καφέ κάδου, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις θα μπορούν να ρίχνουν τα υπολείμματα των τροφίμων, προκειμένου αυτά να ανακυκλώνονται και να επαναχρησιμοποιούνται ως κόμποστ (λίπασμα σε καλλιέργειες).

«Στόχος μας είναι να υλοποιήσουμε τον περιφερειακό μας σχεδιασμό, όπως προβλέπουν όχι μόνο η κοινοτική οδηγία αλλά και ο εθνικός σχεδιασμός. Σε κάθε περίπτωση με την ανακύκλωση των οργανικών αποβλήτων θα μειωθεί σημαντικά η ποσότητα των υπόλοιπων απορριμμάτων προς διαχείριση».

Οι καφέ κάδοι και οι ΜΕΒΑ

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας, τα οργανικά υπολείμματα της Θεσσαλονίκης θα υποδέχονται οι Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) που έχουν σχεδιαστεί για το νομό, ενώ αντίστοιχες μονάδες θα γίνουν στην Ημαθία, το Κιλκίς, την Πιερία, την Πέλλα και τη Χαλκιδική.

Εντός του 2021 μάλιστα αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η προμήθεια και η διανομή 37.000 κάδων, 48 απορριμματοφόρων και 37 κλαδοτεμαχιστών στους δήμους της Κεντρικής Μακεδονίας. Οι ΜΕΒΑ θα είναι έτοιμες στα τέλη του 2021 ενώ, αν στο μεταξύ χρειαστεί, ο ΦΟΔΣΑ θα υλοποιήσει μεταβατική λύση για τη διαχείριση των οργανικών.

Πάντως για όλο αυτό τον φιλόδοξο σχεδιασμό, η διοίκηση του ΦΟΔΣΑ ποντάρει στους ίδιους τους πολίτες και τη συνεργασία τους στο μεγάλο στοίχημα, που αφορά στην διαλογή στην πηγή, την ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση. «Είμαστε στον δρόμο της μείωσης του όγκου των αποβλήτων και προχωρούμε όσο γίνεται πιο γρήγορα», σημείωσε ο κ. Γεράνης.