Επί ΣΥΡΙΖΑ υπήρχε ειδική πρόνοια για τη δυτική Θεσσαλονίκη, μία περιοχή όπου διαχρονικά η πολιτεία δεν είχε στραμμένη την προσοχή της, υποστηρίζει ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης Σωκράτης Φάμελλος.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στο ζήτημα του χωροταξικού σχεδίου, τις αστικές αναπλάσεις στο Παύλου Μελά και το μουσείο Ολοκαυτώματος, αλλά και το εγχείρημα μετατροπής του στρατοπέδου Γκόνου σε διαμετακομιστικό κέντρο εμπορίου. Σημειώνει ότι όλα τα έργα που σχεδίασε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είτε «πάγωσαν» είτε ακυρώθηκαν από την κυβέρνηση Μητσοτάκη γιατί «δεν μπορούσαν να αποδεχτούν ότι κάποια πράγματα ήταν σωστά και έπρεπε να γίνουν για την πόλη».

Στη δυτική Θεσσαλονίκη έχουν έδρα οι περισσότερες μεταποιητικές βιομηχανίες και ο κάμπος της. Ενώ όμως παράγεται μεγάλο μέρος του ΑΕΠ, υπάρχει μία αναντιστοιχία με την ανάπτυξη της περιοχής…

Πράγματι, επί χρόνια η μεγάλη παραγωγική βάση ήταν συγκεντρωμένη δυτικά και αυτό ερχόταν σε αναντιστοιχία με την προσοχή που δινόταν σε αυτή την περιοχή. Η αφετηρία είχε δύο αιτίες: πρώτον την ταξική ανισότητα -η πολιτεία διαχρονικά δεν πρόσεχε τις λαϊκές εργατικές περιοχές- και δεύτερον την έλλειψη σχεδίου και την άναρχη ανάπτυξη. Το διαχρονικό έλλειμμα σχεδιασμού αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μέχρι τα μέσα του 2019 που ολοκληρώσαμε τη διαδικασία, δεν είχαμε χωροταξικό σχέδιο για την οργάνωση των χρήσεων γης. Ένα θέμα σχεδιασμού που επίσης καθυστερεί είναι τα τοπικά χωρικά ή πολεοδομικά σχέδια σε όλους τους δήμους, τα οποία εμείς είχαμε δρομολογήσει αλλά τα τελευταία τρία χρόνια είχαν «παγώσει». Τώρα αρχίζουν οι πρώτες προκηρύξεις μελετών.

Αυτό το χωροταξικό σχέδιο προκάλεσε και κάποιες αντιδράσεις… Έχουν βάση οι ανησυχίες ότι δημιουργήθηκε μία πολύ μεγάλη ζώνη αποκλεισμού;

Όχι. Υπάρχουν κάποιες αντιδράσεις από ιδιοκτήτες για κάποιες δραστηριότητες που δεν επιτρέπονται. Δεν θεωρώ ότι αυτό είναι μείζον ζήτημα. Νομίζω ότι αυτό που έχει μεγαλύτερη βάση στη δυτική Θεσσαλονίκη είναι ότι θα έπρεπε να υπάρχει ένας επαρκής συντελεστής ασφάλειας. Το χωροταξικό διασφαλίζει τις λειτουργίες στα όρια των σχεδίων των οικισμών, και δεν επιτρέπει ούτε να επεκταθούν βιομηχανικές δραστηριότητες στα όρια των οικισμών ούτε και το αντίστροφο.

Εσείς, μετά από πέντε χρόνια στην κυβέρνηση τι αφήσατε ως παρακαταθήκη στη δυτική Θεσσαλονίκη;

Ολοκληρώσαμε τον χωροταξικό σχεδιασμό της Κ. Μακεδονίας. Υπήρξε μία μεγάλη προσπάθεια αναβάθμισης των περιοχών που είτε κινδυνεύουν από βιομηχανική ρύπανση, είτε έχουν άναρχη βιομηχανική ανάπτυξη. Ανατέθηκε η πρώτη μελέτη για την οργάνωση της Άτυπης Βιομηχανικής Συγκέντρωσης Καλοχωρίου, που ολοκληρώθηκε το 2019. Παράλληλα προχωρήσαμε σε σημειακές, αλλά με ιδιαίτερη αξία, πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση της Θεσσαλονίκης.

Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώθηκε η παραχώρηση των εκτάσεων και η συμφωνία με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας για το πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά. Για την περιοχή του Μουσείου Ολοκαυτώματος, στη δυτική είσοδο, προχώρησε το προεδρικό διάταγμα, για μια αντίστοιχη αναβάθμιση.

Αναπτυξιακές δραστηριότητες ήταν η προώθηση του κέντρου διαμετακομιστικού εμπορίου στο στρατόπεδο Γκόνου, που αναβαθμίζει μια πολύ μεγάλη περιοχή αλλά και οι οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις, κάτι το οποίο εκκρεμούσε επί χρόνια, και δυστυχώς βλέπω να ανανεώνεται αυτή η εκκρεμότητα με την κυβέρνηση της ΝΔ.

Νομοθετήσαμε τον ενιαίο φορέα Θερμαϊκού κόλπου, με όλους τους φορείς που έχουν αρμοδιότητες και δραστηριότητες στην περιοχή, ο οποίος καταργήθηκε επί ΝΔ. Ο ενιαίος φορέας συνδεόταν με την ενοποίηση του παράκτιου μετώπου, που επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είχε αρχίσει να συζητιέται και είχαμε δώσει και εμείς την έγκριση.

Με παρέμβαση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο για την αναβάθμιση των σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Κορδελιό. Η παρέμβασή μας είχε οδηγήσει σε μία πολύ μεγάλη από άποψη προϋπολογισμού επένδυση από πλευράς ΕΛΠΕ, και στην χρηματοδότηση του ερευνητικού προγράμματος του ΑΠΘ για την αντιμετώπιση της δυσοσμίας στη δυτική Θεσσαλονίκη.

Μια και μιλάμε για περιβαλλοντικά θέματα και βιομηχανίες… έχουν δίκιο όσοι ανησυχούν για τη μέθοδο συνεπεξεργασίας που εφαρμόζει το ΤΙΤΑΝ; Εσείς υπογράψατε μία εθελοντική συμφωνία συνεργασίας με την τσιμεντοβιομηχανία…

Οι κάτοικοι έχουν δίκιο να ανησυχούν για τη λειτουργία του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ έτσι κι αλλιώς. Το ΤΙΤΑΝ χρησιμοποιεί δευτερογενή καύσιμα από το 2014, πολύ πριν την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό το λόγο έγινε και η εθελοντική συμφωνία, που υπογράφτηκε από εμένα με την τσιμεντοβιομηχανία, λίγες μέρες πριν τις εκλογές, επιβάλλει πολύ αυστηρούς όρους για να χρησιμοποιεί εναλλακτικά καύσιμα, αυστηρότερους από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, για να υπάρξει και εμπιστοσύνη από τις τοπικές κοινωνίες. Σε επίπεδο τοξικών ρύπων είχαμε εξαπλασιάσει τις μετρήσεις. Αν τηρούταν η εθελοντική συμφωνία θα υπήρχαν λιγότερες αντιδράσεις για τα εναλλακτικά καύσιμα.

Το πρόβλημα προέκυψε όταν εντός της πανδημίας επιδιώχθηκε να γίνει μία αλλαγή των περιβαλλοντικών όρων, για διεύρυνση των εναλλακτικών καυσίμων, χωρίς όμως να έχουν υλοποιήσει τις υποχρεώσεις τους για τις ετήσιες εκθέσεις για τις ατμοσφαιρικές εκπομπές του 2019 και του 2020.

Οι ρύποι μπορεί να ήταν και ακόμη και μικρότεροι σε σχέση με το πετ κοκ, που είναι ένα πολύ βαρύ καύσιμο και πρέπει να αντικατασταθεί, αλλά κανένας δεν μας έδωσε τη δυνατότητα να το συζητήσουμε.

Αναφερθήκατε στο μουσείο Ολοκαυτώματος. Εκεί προέκυψαν ασάφειες σχετικά με το οικόπεδο που οδήγησαν σε μεγάλες καθυστερήσεις. Υπάρχει και το σχέδιο για το Πάρκο Μνήμης όπου θα μάλιστα ο κ. Τσίπρας είχε φυτεύσει υπεραιωνόβιες ελιές μαζί με τον πρόεδρο του Ισραήλ, όμως ακόμη η ΓΑΙΑΟΣΕ δεν προχώρησε στην παραχώρηση… Μήπως όλα αυτά ήταν σχέδια επί χάρτου;

Δεν είναι επί χάρτου. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι το προεδρικό διάταγμα εκδόθηκε στο τέλος του 2017, επί ΣΥΡΙΖΑ, μετά από έλεγχο από το ΣτΕ. Γι’ αυτό σε συμφωνία με όλους τους φορείς είχε γίνει η συμβολική φύτευση των δέντρων ελιάς. Έχουν περάσει πέντε χρόνια… Η δικαιολογία που χρησιμοποιήθηκε για να αλλάξει το οικόπεδο είχε να κάνει με την οδική σύνδεση και το παρκινγκ. Τώρα ξανακάνουν μελέτες για να βρουν ξανά τη χωροθέτηση.

Διαδοχικές κυβερνήσεις, και η δική σας, είχαν σχέδια αξιοποίησης του στρατοπέδου Γκόνου, ως κέντρο συνδυασμένων μεταφορών. Αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει γίνει τίποτα…

Είναι καταστροφική και μείζονα η ευθύνη του κ. Μητσοτάκη. Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είχε προχωρήσει ο σχεδιασμός για τη σιδηροδρομική Εγνατία (και είχε αρχίσει η διαδικασία της μελέτης για τη σιδηροδρομική σύνδεση με το λιμάνι), την οδική σύνδεση του λιμανιού και τη λειτουργία του Γκόνου ως διαμετακομιστικού κέντρου. Είναι ένα μεγάλο έργο γιατί κάνει τη Θεσσαλονίκη διαμετακομιστικό κόμβο των Βαλκανίων, κάτι που συνδέεται και με τις μεγάλες αποφάσεις συνεργασίας των βαλκανικών χωρών που λύθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ. Είχε προκηρυχτεί ο πρώτος διαγωνισμός, υπήρχαν ενδιαφερόμενοι. Ήταν τελειωμένο το έργο. Ο κ. Μητσοτάκης στη ΔΕΘ του 2019 με έναν αυθαίρετο και καταστροφικό τρόπο ήρθε και ακύρωσε το διαμετακομιστικό κέντρο και τη μελέτη σιδηροδρομικής σύνδεσης του λιμανιού, και μέχρι τώρα η κυβέρνηση δεν έχει πει τι θέλει να κάνει στο Γκόνου.

Όσο για τη σιδηροδρομική σύνδεση, η επιλογή του ανταγωνιστικού διαλόγου είναι παντελώς άστοχη για ένα τόσο μικρό έργο. Δεν μπορεί για ένα έργο εύκολο να ακυρώνεις τη μελέτη και να μπλέκεις στη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου. Μελέτες πότε θα έχουμε;

Είναι τραγικό ότι αυτή η κυβέρνηση επέλεξε να μην έχει η Θεσσαλονίκη logistics και να έχει η Αθήνα.

Η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή, όπου ζουν κυρίως άνθρωποι της εργατικής τάξης, δεν έχει Μετρό. Η Αττικό Μετρό λέει ότι η κυκλική χάραξη που παρουσιάσατε προεκλογικά, ήταν κάτι πολύ πρόχειρο, και αρχίζει από την αρχή τη διερεύνηση για την επέκταση του μετρό στα δυτικά…

Να ξεκαθαρίσουμε ότι όταν ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ το Μετρό ήταν παγωμένο, με τον ανάδοχο να έχει αποχωρήσει. Έπρεπε να τελειώσουμε τη βασική γραμμή. Είχαμε φτάσει στο 75% υλοποίησης έργων και το 2020 θα είχε τελειώσει η βασική γραμμή και η επέκταση προς την Καλαμαριά. Είμαστε 2022 και δεν έχουμε Μετρό, ούτε και οι ίδιοι δεν ξέρουν πότε θα λειτουργήσει.

Παρότι η βασική μας ευθύνη ήταν να ξεκολλήσουμε τη βασική γραμμή, και το κάναμε, για τη δυτική Θεσσαλονίκη δημοπρατήσαμε ξεχωριστή εργολαβία για τις πρόδρομες εργασίες, που είναι η αρχαιολογία και η μετακίνηση δικτύων, γιατί έτσι μειώνεται το κόστος και το χρονοδιάγραμμα γίνεται πιο σφιχτό. Ήταν μία βέλτιστη πρακτική που είχε ακολουθηθεί και στη γραμμή 4 της Αθήνας. Αυτή η κυκλική χάραξη έδινε λύση στη δυτική Θεσσαλονίκη, δεν απαιτούνταν απαλλοτριώσεις έτσι θα συνδέονταν όλες οι περιοχές με το αεροδρόμιο. Αυτά σήμερα δεν έχουν αξιοποιηθεί προς όφελος της πόλης.

Επί των ημερών σας αποφασίστηκε η παραμονή της ΔΕΘ στο κέντρο και η δημιουργία του ThessINTEC ανατολικά. Δεν θυμάμαι να αποφασίσατε να χωροθετηθεί δυτικά κάποιος δημόσιος φορέας που θα φέρει ανάπτυξη…

Ας μην κάνουμε λανθασμένες συγκρίσεις. Η πραγματική ανάπτυξη της δυτικής Θεσσαλονίκης είχε σχεδιαστεί με τα έργα που σας περιέγραψα, με τον φορέα Θερμαϊκού Κόλπου, με την οργάνωση της περιοχής του Καλοχωρίου, με το στρατόπεδο Γκόνου, με τις δύο μεγάλες αναπλάσεις Παύλου Μελά και Μουσείου Ολοκαυτώματος, την αντιμετώπιση της δυσοσμίας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης…

Για τη ΔΕΘ, από το 2016 και μετά, όταν σταθεροποιήθηκε η πορεία της χώρας, η διοίκηση της ΔΕΘ μας κατέθεσε την αίτηση για την ανάπλαση της Έκθεσης. Τότε είχε προκύψει ένας έντονος δημόσιος διάλογος, είχαν γίνει ημερίδες για την παρουσίαση της λύσης και δεν ακούστηκε διαφορετική άποψη, από τους αιρετούς που σήμερα αντιδρούν. Ούτε η περιφερειακή ένωση δήμων είχε βάλει ζήτημα. Έχω την αίσθηση ότι η πραγματική αφετηρία είναι ότι με την κυβέρνηση της ΝΔ δεν προχωρούν τα έργα στη δυτική Θεσσαλονίκη και η αγωνία των περιοχών αυτών πολλαπλασιάζεται από τα αδιέξοδα που δημιουργεί η κυβερνητική πολιτική.

Όσο για το ThessINTEC ήταν σε πολύ πρώιμο στάδιο την περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Το στρατόπεδο Γκόνου όμως δεν ήταν. Και το Γκόνου έχει πολύ μεγαλύτερη υπεραξίας για την παραγωγή και την εργασία. Το ίδιο και η βιομηχανική ζώνη του Καλοχωρίου.

Υπήρχε ειδική πρόνοια για τη δυτική Θεσσαλονίκη, για τα θέματα χωρικού σχεδιασμού, για τη διασύνδεση με το λιμάνι, για την προστασία από την βιομηχανική ρύπανση.

Όμως παρότι υπήρχαν ώριμα έργα η κυβέρνηση Μητσοτάκη επέλεξε να ανατρέψει ό,τι βρήκε. Είχαν μία περίεργη διάθεση να μη συνεχίσουν τίποτα του ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορούσαν να αποδεχτούν ότι κάποια πράγματα ήταν σωστά και έπρεπε να γίνουν για την πόλη. Σήμερα, δείξτε μου ένα μεγάλο έργο από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη Θεσσαλονίκη. Εδώ φτάνει η κυβέρνηση να σχεδιάζει να κλείσει τμήματα και σχολές στο ΔΙΠΑΕ στη Σίνδο, που έχει 7.000 φοιτητές.