Χιλιάδες Σουδανοί εγκαταλείπουν το Χαρτούμ κάτω από βροχή βομβών, καθώς συνεχίζονται σήμερα οι σφοδρές συγκρούσεις ανάμεσα στις παραστρατιωτικές δυνάμεις των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης και του τακτικού στρατού μετά την αποτυχία της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός που επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ χθες.

Τουλάχιστον 200 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 1.800 έχουν τραυματισθεί σε τέσσερις ημέρες συγκρούσεων, σε έναν απολογισμό που είναι βέβαιο ότι δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα.

Πεζή ή με αυτοκίνητα, σε δρόμους σπαρμένους με πτώματα και απανθρακωμένα στρατιωτικά οχήματα, χιλιάδες Σουδανοί προσπαθούν να περάσουν μέσα από διασταυρούμενα πυρά των παραστρατιωτικών δυνάμεων του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν ή Χεμεντί και του σουδανικού στρατού του οποίου ηγείται ο στρατηγός Αμπντέλ Φάταχ αλ-Μπουρχάν που συγκρούονται μετά το πραξικόπημα που οργάνωσαν από κοινού το 2021.

Από το Σάββατο, η διεθνής κοινότητα απευθύνει εκκλήσεις για διάλογο. Αλλά οι δύο στρατηγοί, που βρίσκονται πλέον σε υπαρξιακή ένοπλη αντιπαράθεση, κωφεύουν στις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός ή έστω μία προσωρινή εκεχειρία για την απομάκρυνση των αμάχων από τις πιο επικίνδυνες συνοικίες.

Ωστόσο, τα σύντομα διαστήματα που οι συγκρούσεις σταματούν, συχνότερα για ανεφοδιασμό σε πυρομαχικά ή για την μετακίνηση των δυνάμεων, κάθε μέρα ομάδες Σουδανών κατορθώνουν να βγουν από το Χαρτούμ.

Διότι η πόλη δεν είναι βιώσιμη από το Σάββατο: το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό έχουν κοπεί - και επιστρέφουν σε λίγες περιοχές για λίγες ώρες - και οι αδέσποτες σφαίρες διαπερνούν τοίχους και παράθυρα. Ακόμη χειρότερα, μερικές φορές ένας πύραυλος πέφτει από τον ουρανό και μετατρέπει σε ερείπια κατοικίες ή νοσοκομεία.

Χθες ήδη, ο ΟΗΕ είχε καταμετρήσει περί τους 200 νεκρούς και 1.800 τραυματίες. Αλλά οι γιατροί επαναλαμβάνουν ότι κανένας απολογισμός δεν είναι αξιόπιστος σε αυτό το επικίνδυνο πεδίο μάχης: ακαθόριστος είναι ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών που δεν έχουν βρεθεί.

Ελλείψεις

Επτά νοσοκομεία έχουν κλείσει στο Χαρτούμ εξαιτίας των συγκρούσεων, ενώ τα υπόλοιπα αδυνατούν να λειτουργήσουν, σύμφωνα με τους γιατρούς, ελλείψει υλικών ή διότι έχουν καταληφθεί από στρατιωτικές δυνάμεις ή διότι τα μέλη του προσωπικού δεν μπορούν να φθάσουν στην εργασία τους.

Τα αποθέματα τροφίμων μειώνονται στην χώρα όπου σε κανονικές εποχές υπάρχουν ήδη ελλείψεις λόγω του πληθωρισμού που τρέχει με τριψήφια νούμερα. Κανένα φορτηγό τροφοδοσίας δεν έχει μπει στην πρωτεύουσα του Σουδάν από το Σάββατο.

Στην χώρα των 45 εκατομμυρίων κατοίκων όπου η πείνα πλήττει περισσότερο του ενός τρίτου του πληθυσμού, μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων και διπλωμάτες λένε ότι δεν μπορούν πλέον να λειτουργήσουν: τρεις εργαζόμενοι του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος σκοτώθηκαν στο Νταρφούρ και ο ΟΗΕ καταγγέλλει λεηλασίες στις αποθήκες και τις εγκαταστάσεις του.

Οι κάτοικοι ζουν με την αγωνία μίας επίθεσης στο σπίτι τους ή στην οικογένειά τους: δεν έχουν ξεχάσει τις μάχες, τις επιθέσεις και τις φρικαλεότητες που κόστισαν στον δικτάτορα Όμαρ αλ-Μπασίρ, που ανατράπηκε το 2019, την έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία στο Νταρφούρ. Ο σουδανός δικτάτορας είχε τότε αναθέσει την εφαρμογή της πολιτικής της καμένης γης σε έναν άνθρωπο: τον Χεμεντί.

Δρόμοι σπαρμένοι με πτώματα

Σήμερα, χιλιάδες άνδρες και παιδιά έχουν πάρει τον δρόμο προς την ύπαιθρο, περπατώντας μέσα από πτώματα σε σήψη.

Οι διπλωματικές αποστολές προσπαθούν να οργανώσουν τις επιχειρήσεις απομάκρυνσης των πολιτών τους. Αποστολή δύσκολη αφού γίνονται και οι ίδιες στόχος επιθέσεων: αμερικανική διπλωματική αποστολή δέχθηκε πυρά την Δευτέρα και ο πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ενωσης δέχθηκε επίθεση στην κατοικία του στο Χαρτούμ.

Το υπουργείο Αμυνας της Ιαπωνίας, για παράδειγμα, κάνει τις αναγκαίες προετοιμασίες για την απομάκρυνση πολιτών, ένας στόχος που μοιάζει μακρινός, αφού το αεροδρόμιο του Χαρτούμ είναι πεδίο μαχών και έχει τεθεί εκτός λειτουργίας.

Στις τέσσερις ημέρες των συγκρούσεων, ούτε ο στρατός ούτε οι παραστρατιωτικές δυνάμεις φαίνονται σε θέση να επικρατήσουν.

«Κανένα στρατόπεδο δεν φαίνεται να επικρατεί και, με δεδομένη την σφοδρότητα των συγκρούσεων, το επίπεδο της βίας, η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί κι άλλο πριν οι δύο στρατηγοί βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», προειδοποιεί ο Clément Deshayes του πανεπιστημίου Paris 1.

Για τον λόγο αυτόν χρειάζεται «οι περιφερειακοί τους σύμμαχοι να ασκήσουν πίεση και, προς το παρόν, οι δηλώσεις τους δεν κινούνται προς την κατεύθυνση αυτή», δήλωσε στο AFP ο ειδικός στο Σουδάν.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι δυνάμεις της περιοχής, οι γειτονικές χώρες και άλλοι περιφερειακοί παράγοντες θέλουν να τα έχουν καλά και με τους δύο αντίπαλους σουδανούς στρατηγούς. Διότι δεν θέλουν να προεξοφλήσουν το μέλλον, το οποίο είναι προς το παρόν αβέβαιο.