18/01/2020 09:05
Των Βαγγέλη Στολάκη και Δημήτρη Λαζόπουλου
Παρασκευή βράδυ. Συμβολή των οδών Προξένου Κορομηλά και Καρόλου Ντηλ. Στην καρδιά του κέντρου της Θεσσαλονίκης ένα mini bus σταματάει και από μέσα βγαίνουν τρεις νεαροί Ισπανοί. Σέρνοντας στον άδειο δρόμο τις μικροσκοπικές τους βαλίτσες, αναζητούν τον αριθμό της πολυκατοικίας όπου βρίσκεται το διαμέρισμα που θα τους φιλοξενήσει.
Κι αν η παραπάνω εικόνα στο παρελθόν ξένιζε τους Θεσσαλονικείς, πλέον είναι καθημερινότητα. Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο, κυρίως όμως χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, των γειτονικών Βαλκανίων αλλά και ελληνικών πόλεων έρχονται στη Θεσσαλονίκη τα Σαββατοκύριακα και φιλοξενούνται σε κάποιο από τα χιλιάδες διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, που εντοπίζουν στο internet. Η άνθηση της μίσθωσης χώρων μέσω διαδικτυακών πλατφορμών τύπου Airbnb που γνωρίζει η Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι αποτέλεσμα της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, της αύξησης των φόρων, της αύξησης του τουρισμού και άλλων παραγόντων και συντελείται τα τελευταία τρία χρόνια.
Υπολογίζεται πως σε επίπεδο νομού Θεσσαλονίκης περίπου 2.200 ακίνητα διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω διαδικτύου. Από αυτά εκτιμάται πως τα 1.800 είναι ενεργά. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, που επικαλούνται κτηματομεσίτες, υπολογίζεται πως περισσότερα από 100.000 τετραγωνικά μέτρα σε ολόκληρο το νομό διατίθενται για διανυκτερεύσεις κυρίως μίας, δύο ή τριών ημερών. Η μετατροπή διαμερισμάτων αλλά και επαγγελματικών ή βιοτεχνικών χώρων σε μικρά λουξ σπίτια τα τελευταία χρόνια έδωσε ώθηση σε τομείς της οικονομίας που επηρεάστηκαν από την οικονομική κρίση, όπως για παράδειγμα είναι η οικοδομή ή οι ανακαινίσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως στην πόλη τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τους ειδικούς, πραγματοποιήθηκαν ανακαινίσεις μεγαλύτερης έκτασης απ’ ό,τι τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Γκρίνιες και… δικαστήρια
Βέβαια, το γεγονός ότι τα σπίτια βραχυχρόνιας μίσθωσης ξεφύτρωσαν στις διάφορες γειτονιές της Θεσσαλονίκης σαν τα μανιτάρια δεν έφερε μόνο ανάπτυξη και χαμόγελα αλλά και γκρίνιες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ενοίκων οικοδομών που κινήθηκαν νομικά σε βάρος συγκεκριμένων ιδιοκτητών ή εταιρειών που διαχειρίζονται ακίνητα Airbnb, επικαλούμενοι φασαρία και διατάραξη σε ώρες κοινής ησυχίας. Μεταξύ άλλων, όσοι αντιδρούν, θέτουν και θέματα ασφάλειας καθώς εκτιμούν ότι αυξάνεται η εγκληματικότητα σε μια περιοχή με διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπου οι ενοικιαστές αλλάζουν καθημερινά.
Όπως αναφέρει στη «Θ» ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτίμησης Ακινήτων Θεσσαλονίκης Κώστας Γεωργάκος, το φαινόμενο της μετατροπής διαφόρων χώρων σε καταλύματα που προορίζονται αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση γιγαντώθηκε την τελευταία τριετία. «Πολλοί ιδιώτες προχώρησαν σε ανακαινίσεις χώρων, διαμερισμάτων, γραφείων και ισογείων ή άλλαξαν χρήσεις των επαγγελματικών χώρων σε κατοικίες, με σκοπό να τα μισθώνουν βραχυχρόνια. Στην αρχή της κρίσης δεν ήταν άλλωστε λίγοι οι ενοικιαστές που έμεναν σε ένα σπίτι χωρίς να πληρώνουν ενοίκιο, επειδή μειώθηκαν τα έσοδά τους» σχολιάζει ο κ. Γεωργάκος. Αυτό, όπως τονίζει ο κ. Γεωργάκος, είχε ως αποτέλεσμα πολλά ακίνητα, τα οποία ρήμαζαν, να ανακαινιστούν και με τον τρόπο αυτό δόθηκε στους ιδιοκτήτες τους κίνητρο να τα αξιοποιήσουν. Έτσι, τα ακίνητα απέκτησαν μεγαλύτερη αξία, κάτι που οδήγησε τις τιμές των ακινήτων που ενοικιάζονται στα ύψη. «Δεν είναι μόνο το Airbnb ο λόγος αύξησης των τιμών, αλλά είναι ένας σημαντικός παράγοντας» υποστηρίζει ο κ. Γεωργάκος.
Μόδα είναι. Θα περάσει;
Σύμφωνα με τον ίδιο πάντως, το κλίμα τους τελευταίους μήνες αλλάζει και η τάση που υπήρχε στην αγορά για βραχυχρόνια μίσθωση φθίνει. «Γνωρίζω περιπτώσεις επιχειρηματιών που αγόρασαν ακίνητα και επαναπροσδιορίζουν τις επαγγελματικές τους κινήσεις. Καθημερινά στα γραφεία μας έρχονται ιδιοκτήτες, ζητώντας μας να βρούμε μόνιμους ενοικιαστές» σχολιάζει ο κ. Γεωργάκος. Η αλήθεια είναι πως πολλοί ιδιοκτήτες όταν αποφάσισαν να μετατρέψουν τα σπίτια τους σε διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν συνυπολόγισαν πως πρόκειται για μια full time απασχόληση 7 ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα χωρίς ρεπό και διακοπές, ενώ τα καθημερινά έξοδα για καθαρισμό των σπιτιών, αποκατάσταση τυχόν βλαβών, πληρωμές λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και internet και όλα τα πάγια έξοδα ενός ακινήτου είναι αυξημένα σε σχέση με εκείνα που το ακίνητο αποδίδει. «Είναι κοινή παραδοχή πως η Θεσσαλονίκη έχει γνωρίσει τουριστική άνθηση. Ωστόσο, η αύξηση του τουρισμού δεν είναι ανάλογη με εκείνη της αγοράς ακινήτων και της μετατροπής τους σε Airbnb» σχολιάζει ο κ. Γεωργάκος. «Είναι μια μόδα που σταδιακά υποχωρεί. Σε ό,τι αφορά την πόλη, φαίνεται πως δεν μπορεί να μπορεί να στηρίξει τόσα διαμερίσματα. Υπάρχει κόπωση στη διαχείριση των ακινήτων» καταλήγει ο κ. Γεωργάκος.
Ζητούν να μπουν κανόνες
Στο μεταξύ, καμπάνια συλλογής υπογραφών για τη θέσπιση ορίων στη βραχυχρόνια ενοικίαση διαμερισμάτων μέσω διαδικτυακών εφαρμογών ξεκίνησε η δημοτική παράταξη «Πόλη Ανάποδα - Δύναμη Ανατροπής». «Θέλουμε να μαζευτεί ικανός αριθμός υπογραφών», περίπου 1.000, προκειμένου η παράταξη να αποστείλει αίτημα στον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου Δρόσο Τσαβλή, για τη συζήτηση του ζητήματος σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, όπου θα αιτηθούν την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας από το δήμο, εξηγεί στη «Θ» ο δημοτικός σύμβουλος με την «Πόλη Ανάποδα - Δύναμη Ανατροπής» Αντώνης Γαζάκης. Η παράταξη παραπέμπει στην παρ. 8 του άρθρου 84 του νόμου 4472/17, όπου αναφέρονται οι εξής περιορισμοί: «α. Να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο ακινήτων ανά Α.Φ.Μ. δικαιούχου εισοδήματος. β. Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 90 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος», αρκεί το ετήσιο εισόδημα από ενοίκια να μην υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ.»
«Καθημερινά πάρα πολλοί το συζητούν, ιδίως οι νέοι που βρίσκονται σε αναζήτηση κατοικίας. Δυσκολεύονται πάρα πολύ να βρουν κατοικία στο κέντρο και πέριξ, και αυτές που βρίσκουν είναι πολύ ακριβές», υποστηρίζει ο κ. Γαζάκης. Ενδεικτικά αναφέρει πως σήμερα για μία γκαρσονιέρα στο κέντρο «ζητούνται και 400 ευρώ» το μήνα, ποσό απλησίαστο. Κάνει αναφορά στην έρευνα που δημοσιοποίησε τον Νοέμβριο του 2019 το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, η οποία καταγράφει ότι «περίπου 3.000 (σ.σ. ακίνητα) στην περιοχή της Θεσσαλονίκης» είναι δηλωμένα για βραχυχρόνια μίσθωση σε διαδικτυακές πλατφόρμες. «Μπορεί να μην έχουν πληρότητα ακριβώς, αλλά αν διατίθενται για Airbnb, είναι κρατημένα», τονίζει ο κ. Γαζάκης.
Παράλληλα, διαψεύδει και τον ισχυρισμό που είχε διατυπωθεί προσφάτως από ακροδεξιές πτέρυγες του δημοτικού συμβουλίου ότι ο περιορισμός των διαθέσιμων διαμερισμάτων οφείλεται στο πρόγραμμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που αφορά τη μίσθωση διαμερισμάτων για τη στέγαση οικογενειών προσφύγων. «Από Θέρμη μέχρι Διαβατά όλα τα διαμερίσματα που έχουν διατεθεί μέσω διαφόρων προγραμμάτων σε πρόσφυγες φτάνουν περίπου τα 600», ξεκαθαρίζει.
Στις 28 Ιανουαρίου η «Πόλη Ανάποδα - Δύναμη Ανατροπής» θα διοργανώσει σχετική εκδήλωση στο δημαρχιακό μέγαρο, στο οποίο θα μιλήσουν πολίτες από τη Βαρκελόνη, το Βερολίνο, οι οποίοι συμμετέχουν στα τοπικά κινήματα για τον περιορισμό του φαινομένου.
Μέχρι στιγμής έχουν συλλεχθεί 260 υπογραφές είτε από τις εξορμήσεις είτε διαδικτυακά μέσα από την ιστοσελίδα της παράταξης.
Κ. Ζέρβας: Ναι στη συζήτηση
Θετικός στη διεξαγωγή συζήτησης στο δημοτικό συμβούλιο εμφανίζεται ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης. «Αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα. Θα ήθελα να το συζητήσουμε. Και με όποιες επιπτώσεις έχει στα ενοίκια και την αγορά της στέγης. Θα ήθελα και εγώ να δω τι ακριβώς ισχύει όσον αφορά τα στοιχεία, τις δυνατότητες, το νομικό πλαίσιο, ή να προλάβουμε να καλέσουμε και κάποιους αρμόδιους όπως συνέβη με τον ΟΑΣΘ και το μετρό», δηλώνει στη «Θ» ο Κωνσταντίνος Ζέρβας. Μάλιστα, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης διευκολύνει το αίτημα της «Πόλης Ανάποδα», λέγοντας ότι «δεν χρειάζεται να μαζέψει υπογραφές ο Αντώνης (σ.σ. Γαζάκης), για να το συζητήσουμε».
Οι πρακτικές εκτός συνόρων
Στις αρχές Νοεμβρίου του 2019 στην πόλη Τζέρσεϊ του Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ έγινε δημοψήφισμα με τους κατοίκους της πόλης να τάσσονται σε ποσοστό 70% υπέρ της θέσπισης περιορισμών στην ενοικίαση διαμερισμάτων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Μάλιστα, η Airbnb ξόδεψε 4,2 εκατομμύρια δολάρια, προσλαμβάνοντας συμβούλους, δημοσκόπους και πληρώνοντας διαφημιστικά μηνύματα σε λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεοράσεις, με στόχο να κερδίσει το δημοψήφισμα.
Παρ’ όλα αυτά, οι δημότες ψήφισαν υπέρ της αυστηροποίησης του πλαισίου. Χαρακτηριστικά, το Τζέρσεϊ έχει πληθυσμό περίπου 265.000 κατοίκους και οι ανησυχίες των δημοτών αφορούσαν καταγγελίες για την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις γειτονιές, για τη φασαρία και τη συσσώρευση σκουπιδιών αλλά και ζητήματα ασφάλειας. Πολλοί κάτοικοι μάλιστα ανησυχούσαν ότι το Airbnb χρησιμοποιούνταν για να εξαιρεθούν ολόκληρες ζώνες διαμερισμάτων από την αγορά ενοικιάσεων, κάτι το οποίο θα αύξανε ακόμη περισσότερο τις τιμές των ενοικίων.
Με τους νέους κανονισμούς, οι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν να νοικιάζουν βραχυπρόθεσμα μέρος των σπιτιών τους, αρκεί οι ίδιοι να είναι παρόντες όσο διαρκεί και η παρουσία των ενοικιαστών.
Ακόμη, το Λος Άντζελες, το Βανκούβερ, η Βρετανική Κολομβία του Καναδά, το Παρίσι και το Άμστερνταμ έχουν υιοθετήσει αυστηρότερους νόμους για τη βραχυπρόθεσμη διαμονή σε διαμερίσματα. Στο ίδιο πνεύμα, 10 ευρωπαϊκές πόλεις συνέταξαν επιστολή τον Ιούνιο του 2019 προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας να τεθεί στην ατζέντα των επιτρόπων το θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων μέσω διαδικτύου, διότι καταγράφεται «εκρηκτική επέκταση» του φαινομένου.
Στην Ισπανία ο νέος κεντροαριστερός κυβερνητικός συνασπισμός σκοπεύει να δώσει τη δυνατότητα στους δημάρχους των πόλεων να βάζουν «ταβάνι» στις ημέρες βραχυπρόθεσμης ενοικίασης των σπιτιών, όπως αναφέρει ο ισπανικός Τύπος.
Στο Εδιμβούργο της Σκοτίας, το δημοτικό συμβούλιο ζήτησε τη θέσπιση ενός συστήματος αδειοδότησης για όσα σπίτια νοικιάζονται πάνω από 28 ημέρες σε ένα έτος, ενώ τα συμβούλια του Λονδίνου θέλουν να εγκαθιδρύσουν ένα σύστημα καταγραφής των ιδιοκτητών, οι οποίοι νοικιάζουν τα σπίτια τους μέσω διαδικτύου και για λίγες ημέρες.
Υπάρχουν και πιο ακραίες περιπτώσεις όπως η Μαγιόρκα της Ισπανίας, η οποία το 2018 απαγόρευσε πλήρως τη βραχυπρόθεσμη ενοικίαση, μέσω AirBnB, σε διαμερίσματα της Πάλμα Ντε Μαγιόρκα. Στο Ντένβερ των ΗΠΑ ξεκίνησε η υποβολή μηνύσεων σε όσους δηλώνουν ψευδώς ότι η κατοικία που καταχωρούν είναι η κύρια, με σκοπό να τη νοικιάζουν για λίγες ημέρες μέσω Airbnb.
Air… ξενοδοχεία
Στο μεταξύ, ξενοδόχοι της πόλης σε μία προσπάθεια να πείσουν τους επισκέπτες και τους κατοίκους, και να αυξήσουν τις κρατήσεις τους, προσφέρουν μειωμένα πακέτα διαμονής. Η πληρότητα στα ξενοδοχεία της πόλης την περίοδο των Χριστουγέννων άγγιξε το 65% και την Πρωτοχρονιά το 85%, με αποτέλεσμα οι ξενοδόχοι να σκαρφίζονται τρόπους προσέλκυσης επισκεπτών. Η νέα δράση της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης ονομάζεται «Black Weekends on Air». Το κάθε ξενοδοχείο που συμμετέχει έχει δημιουργήσει ξεχωριστά πακέτα προσφορών σε προνομιακές τιμές, για να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς πελάτες. Σκοπός των ξενοδοχείων, σύμφωνα με την ανακοίνωση, δεν είναι μόνο να παρέχουν μια άνετη και ευχάριστη διαμονή, αλλά και να ψυχαγωγήσουν υποσχόμενα μοναδικές εμπειρίες, όπως spa treatments, γαστρονομικά events και μονοήμερες αποδράσεις όποιον και όποια τα επιλέξει. Η προσφορά ισχύει για κρατήσεις στις ημερομηνίες: 17/01 - 20/01 και 24/01 - 27/01, με τις εκπτώσεις να ξεκινούν από 30% και φτάνουν έως 60%. Τα ξενοδοχεία που λαμβάνουν μέρος στα Black Weekends Ιανουαρίου είναι: «Grand Hotel Palace, «Holiday Inn Thessaloniki», «Mediterranean Palace», «Nikopolis Thessaloniki», «The Excelsior / Charlie D. Brasserie», «The Met Hotel», «Anatolia Hotels Thessaloniki», «Egnatia Palace Hotel & Spa», «Golden Star City Resort», «The Tobacco Hotel», «Le Palace», «Mandrino», «Nea Metropolis», «Domotel Olympia», «Queen Olga» και «Alexandria».
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" στις 16.01.2020
19/02/2020 11:50
Των Βαγγέλη Στολάκη και Δημήτρη Λαζόπουλου
Παρασκευή βράδυ. Συμβολή των οδών Προξένου Κορομηλά και Καρόλου Ντηλ. Στην καρδιά του κέντρου της Θεσσαλονίκης ένα mini bus σταματάει και από μέσα βγαίνουν τρεις νεαροί Ισπανοί. Σέρνοντας στον άδειο δρόμο τις μικροσκοπικές τους βαλίτσες, αναζητούν τον αριθμό της πολυκατοικίας όπου βρίσκεται το διαμέρισμα που θα τους φιλοξενήσει.
Κι αν η παραπάνω εικόνα στο παρελθόν ξένιζε τους Θεσσαλονικείς, πλέον είναι καθημερινότητα. Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από όλο τον κόσμο, κυρίως όμως χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, των γειτονικών Βαλκανίων αλλά και ελληνικών πόλεων έρχονται στη Θεσσαλονίκη τα Σαββατοκύριακα και φιλοξενούνται σε κάποιο από τα χιλιάδες διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, που εντοπίζουν στο internet. Η άνθηση της μίσθωσης χώρων μέσω διαδικτυακών πλατφορμών τύπου Airbnb που γνωρίζει η Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι αποτέλεσμα της δεκαετούς οικονομικής κρίσης, της αύξησης των φόρων, της αύξησης του τουρισμού και άλλων παραγόντων και συντελείται τα τελευταία τρία χρόνια.
Υπολογίζεται πως σε επίπεδο νομού Θεσσαλονίκης περίπου 2.200 ακίνητα διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω διαδικτύου. Από αυτά εκτιμάται πως τα 1.800 είναι ενεργά. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, που επικαλούνται κτηματομεσίτες, υπολογίζεται πως περισσότερα από 100.000 τετραγωνικά μέτρα σε ολόκληρο το νομό διατίθενται για διανυκτερεύσεις κυρίως μίας, δύο ή τριών ημερών. Η μετατροπή διαμερισμάτων αλλά και επαγγελματικών ή βιοτεχνικών χώρων σε μικρά λουξ σπίτια τα τελευταία χρόνια έδωσε ώθηση σε τομείς της οικονομίας που επηρεάστηκαν από την οικονομική κρίση, όπως για παράδειγμα είναι η οικοδομή ή οι ανακαινίσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως στην πόλη τον τελευταίο χρόνο, σύμφωνα με τους ειδικούς, πραγματοποιήθηκαν ανακαινίσεις μεγαλύτερης έκτασης απ’ ό,τι τα τελευταία είκοσι χρόνια.
Γκρίνιες και… δικαστήρια
Βέβαια, το γεγονός ότι τα σπίτια βραχυχρόνιας μίσθωσης ξεφύτρωσαν στις διάφορες γειτονιές της Θεσσαλονίκης σαν τα μανιτάρια δεν έφερε μόνο ανάπτυξη και χαμόγελα αλλά και γκρίνιες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ενοίκων οικοδομών που κινήθηκαν νομικά σε βάρος συγκεκριμένων ιδιοκτητών ή εταιρειών που διαχειρίζονται ακίνητα Airbnb, επικαλούμενοι φασαρία και διατάραξη σε ώρες κοινής ησυχίας. Μεταξύ άλλων, όσοι αντιδρούν, θέτουν και θέματα ασφάλειας καθώς εκτιμούν ότι αυξάνεται η εγκληματικότητα σε μια περιοχή με διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπου οι ενοικιαστές αλλάζουν καθημερινά.
Όπως αναφέρει στη «Θ» ο πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τιμών και Εκτίμησης Ακινήτων Θεσσαλονίκης Κώστας Γεωργάκος, το φαινόμενο της μετατροπής διαφόρων χώρων σε καταλύματα που προορίζονται αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση γιγαντώθηκε την τελευταία τριετία. «Πολλοί ιδιώτες προχώρησαν σε ανακαινίσεις χώρων, διαμερισμάτων, γραφείων και ισογείων ή άλλαξαν χρήσεις των επαγγελματικών χώρων σε κατοικίες, με σκοπό να τα μισθώνουν βραχυχρόνια. Στην αρχή της κρίσης δεν ήταν άλλωστε λίγοι οι ενοικιαστές που έμεναν σε ένα σπίτι χωρίς να πληρώνουν ενοίκιο, επειδή μειώθηκαν τα έσοδά τους» σχολιάζει ο κ. Γεωργάκος. Αυτό, όπως τονίζει ο κ. Γεωργάκος, είχε ως αποτέλεσμα πολλά ακίνητα, τα οποία ρήμαζαν, να ανακαινιστούν και με τον τρόπο αυτό δόθηκε στους ιδιοκτήτες τους κίνητρο να τα αξιοποιήσουν. Έτσι, τα ακίνητα απέκτησαν μεγαλύτερη αξία, κάτι που οδήγησε τις τιμές των ακινήτων που ενοικιάζονται στα ύψη. «Δεν είναι μόνο το Airbnb ο λόγος αύξησης των τιμών, αλλά είναι ένας σημαντικός παράγοντας» υποστηρίζει ο κ. Γεωργάκος.
Μόδα είναι. Θα περάσει;
Σύμφωνα με τον ίδιο πάντως, το κλίμα τους τελευταίους μήνες αλλάζει και η τάση που υπήρχε στην αγορά για βραχυχρόνια μίσθωση φθίνει. «Γνωρίζω περιπτώσεις επιχειρηματιών που αγόρασαν ακίνητα και επαναπροσδιορίζουν τις επαγγελματικές τους κινήσεις. Καθημερινά στα γραφεία μας έρχονται ιδιοκτήτες, ζητώντας μας να βρούμε μόνιμους ενοικιαστές» σχολιάζει ο κ. Γεωργάκος. Η αλήθεια είναι πως πολλοί ιδιοκτήτες όταν αποφάσισαν να μετατρέψουν τα σπίτια τους σε διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν συνυπολόγισαν πως πρόκειται για μια full time απασχόληση 7 ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα χωρίς ρεπό και διακοπές, ενώ τα καθημερινά έξοδα για καθαρισμό των σπιτιών, αποκατάσταση τυχόν βλαβών, πληρωμές λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος και internet και όλα τα πάγια έξοδα ενός ακινήτου είναι αυξημένα σε σχέση με εκείνα που το ακίνητο αποδίδει. «Είναι κοινή παραδοχή πως η Θεσσαλονίκη έχει γνωρίσει τουριστική άνθηση. Ωστόσο, η αύξηση του τουρισμού δεν είναι ανάλογη με εκείνη της αγοράς ακινήτων και της μετατροπής τους σε Airbnb» σχολιάζει ο κ. Γεωργάκος. «Είναι μια μόδα που σταδιακά υποχωρεί. Σε ό,τι αφορά την πόλη, φαίνεται πως δεν μπορεί να μπορεί να στηρίξει τόσα διαμερίσματα. Υπάρχει κόπωση στη διαχείριση των ακινήτων» καταλήγει ο κ. Γεωργάκος.
Ζητούν να μπουν κανόνες
Στο μεταξύ, καμπάνια συλλογής υπογραφών για τη θέσπιση ορίων στη βραχυχρόνια ενοικίαση διαμερισμάτων μέσω διαδικτυακών εφαρμογών ξεκίνησε η δημοτική παράταξη «Πόλη Ανάποδα - Δύναμη Ανατροπής». «Θέλουμε να μαζευτεί ικανός αριθμός υπογραφών», περίπου 1.000, προκειμένου η παράταξη να αποστείλει αίτημα στον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου Δρόσο Τσαβλή, για τη συζήτηση του ζητήματος σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου, όπου θα αιτηθούν την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας από το δήμο, εξηγεί στη «Θ» ο δημοτικός σύμβουλος με την «Πόλη Ανάποδα - Δύναμη Ανατροπής» Αντώνης Γαζάκης. Η παράταξη παραπέμπει στην παρ. 8 του άρθρου 84 του νόμου 4472/17, όπου αναφέρονται οι εξής περιορισμοί: «α. Να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο ακινήτων ανά Α.Φ.Μ. δικαιούχου εισοδήματος. β. Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 90 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος», αρκεί το ετήσιο εισόδημα από ενοίκια να μην υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ.»
«Καθημερινά πάρα πολλοί το συζητούν, ιδίως οι νέοι που βρίσκονται σε αναζήτηση κατοικίας. Δυσκολεύονται πάρα πολύ να βρουν κατοικία στο κέντρο και πέριξ, και αυτές που βρίσκουν είναι πολύ ακριβές», υποστηρίζει ο κ. Γαζάκης. Ενδεικτικά αναφέρει πως σήμερα για μία γκαρσονιέρα στο κέντρο «ζητούνται και 400 ευρώ» το μήνα, ποσό απλησίαστο. Κάνει αναφορά στην έρευνα που δημοσιοποίησε τον Νοέμβριο του 2019 το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, η οποία καταγράφει ότι «περίπου 3.000 (σ.σ. ακίνητα) στην περιοχή της Θεσσαλονίκης» είναι δηλωμένα για βραχυχρόνια μίσθωση σε διαδικτυακές πλατφόρμες. «Μπορεί να μην έχουν πληρότητα ακριβώς, αλλά αν διατίθενται για Airbnb, είναι κρατημένα», τονίζει ο κ. Γαζάκης.
Παράλληλα, διαψεύδει και τον ισχυρισμό που είχε διατυπωθεί προσφάτως από ακροδεξιές πτέρυγες του δημοτικού συμβουλίου ότι ο περιορισμός των διαθέσιμων διαμερισμάτων οφείλεται στο πρόγραμμα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που αφορά τη μίσθωση διαμερισμάτων για τη στέγαση οικογενειών προσφύγων. «Από Θέρμη μέχρι Διαβατά όλα τα διαμερίσματα που έχουν διατεθεί μέσω διαφόρων προγραμμάτων σε πρόσφυγες φτάνουν περίπου τα 600», ξεκαθαρίζει.
Στις 28 Ιανουαρίου η «Πόλη Ανάποδα - Δύναμη Ανατροπής» θα διοργανώσει σχετική εκδήλωση στο δημαρχιακό μέγαρο, στο οποίο θα μιλήσουν πολίτες από τη Βαρκελόνη, το Βερολίνο, οι οποίοι συμμετέχουν στα τοπικά κινήματα για τον περιορισμό του φαινομένου.
Μέχρι στιγμής έχουν συλλεχθεί 260 υπογραφές είτε από τις εξορμήσεις είτε διαδικτυακά μέσα από την ιστοσελίδα της παράταξης.
Κ. Ζέρβας: Ναι στη συζήτηση
Θετικός στη διεξαγωγή συζήτησης στο δημοτικό συμβούλιο εμφανίζεται ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης. «Αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα. Θα ήθελα να το συζητήσουμε. Και με όποιες επιπτώσεις έχει στα ενοίκια και την αγορά της στέγης. Θα ήθελα και εγώ να δω τι ακριβώς ισχύει όσον αφορά τα στοιχεία, τις δυνατότητες, το νομικό πλαίσιο, ή να προλάβουμε να καλέσουμε και κάποιους αρμόδιους όπως συνέβη με τον ΟΑΣΘ και το μετρό», δηλώνει στη «Θ» ο Κωνσταντίνος Ζέρβας. Μάλιστα, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης διευκολύνει το αίτημα της «Πόλης Ανάποδα», λέγοντας ότι «δεν χρειάζεται να μαζέψει υπογραφές ο Αντώνης (σ.σ. Γαζάκης), για να το συζητήσουμε».
Οι πρακτικές εκτός συνόρων
Στις αρχές Νοεμβρίου του 2019 στην πόλη Τζέρσεϊ του Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ έγινε δημοψήφισμα με τους κατοίκους της πόλης να τάσσονται σε ποσοστό 70% υπέρ της θέσπισης περιορισμών στην ενοικίαση διαμερισμάτων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
Μάλιστα, η Airbnb ξόδεψε 4,2 εκατομμύρια δολάρια, προσλαμβάνοντας συμβούλους, δημοσκόπους και πληρώνοντας διαφημιστικά μηνύματα σε λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεοράσεις, με στόχο να κερδίσει το δημοψήφισμα.
Παρ’ όλα αυτά, οι δημότες ψήφισαν υπέρ της αυστηροποίησης του πλαισίου. Χαρακτηριστικά, το Τζέρσεϊ έχει πληθυσμό περίπου 265.000 κατοίκους και οι ανησυχίες των δημοτών αφορούσαν καταγγελίες για την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στις γειτονιές, για τη φασαρία και τη συσσώρευση σκουπιδιών αλλά και ζητήματα ασφάλειας. Πολλοί κάτοικοι μάλιστα ανησυχούσαν ότι το Airbnb χρησιμοποιούνταν για να εξαιρεθούν ολόκληρες ζώνες διαμερισμάτων από την αγορά ενοικιάσεων, κάτι το οποίο θα αύξανε ακόμη περισσότερο τις τιμές των ενοικίων.
Με τους νέους κανονισμούς, οι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν να νοικιάζουν βραχυπρόθεσμα μέρος των σπιτιών τους, αρκεί οι ίδιοι να είναι παρόντες όσο διαρκεί και η παρουσία των ενοικιαστών.
Ακόμη, το Λος Άντζελες, το Βανκούβερ, η Βρετανική Κολομβία του Καναδά, το Παρίσι και το Άμστερνταμ έχουν υιοθετήσει αυστηρότερους νόμους για τη βραχυπρόθεσμη διαμονή σε διαμερίσματα. Στο ίδιο πνεύμα, 10 ευρωπαϊκές πόλεις συνέταξαν επιστολή τον Ιούνιο του 2019 προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητώντας να τεθεί στην ατζέντα των επιτρόπων το θέμα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων μέσω διαδικτύου, διότι καταγράφεται «εκρηκτική επέκταση» του φαινομένου.
Στην Ισπανία ο νέος κεντροαριστερός κυβερνητικός συνασπισμός σκοπεύει να δώσει τη δυνατότητα στους δημάρχους των πόλεων να βάζουν «ταβάνι» στις ημέρες βραχυπρόθεσμης ενοικίασης των σπιτιών, όπως αναφέρει ο ισπανικός Τύπος.
Στο Εδιμβούργο της Σκοτίας, το δημοτικό συμβούλιο ζήτησε τη θέσπιση ενός συστήματος αδειοδότησης για όσα σπίτια νοικιάζονται πάνω από 28 ημέρες σε ένα έτος, ενώ τα συμβούλια του Λονδίνου θέλουν να εγκαθιδρύσουν ένα σύστημα καταγραφής των ιδιοκτητών, οι οποίοι νοικιάζουν τα σπίτια τους μέσω διαδικτύου και για λίγες ημέρες.
Υπάρχουν και πιο ακραίες περιπτώσεις όπως η Μαγιόρκα της Ισπανίας, η οποία το 2018 απαγόρευσε πλήρως τη βραχυπρόθεσμη ενοικίαση, μέσω AirBnB, σε διαμερίσματα της Πάλμα Ντε Μαγιόρκα. Στο Ντένβερ των ΗΠΑ ξεκίνησε η υποβολή μηνύσεων σε όσους δηλώνουν ψευδώς ότι η κατοικία που καταχωρούν είναι η κύρια, με σκοπό να τη νοικιάζουν για λίγες ημέρες μέσω Airbnb.
Air… ξενοδοχεία
Στο μεταξύ, ξενοδόχοι της πόλης σε μία προσπάθεια να πείσουν τους επισκέπτες και τους κατοίκους, και να αυξήσουν τις κρατήσεις τους, προσφέρουν μειωμένα πακέτα διαμονής. Η πληρότητα στα ξενοδοχεία της πόλης την περίοδο των Χριστουγέννων άγγιξε το 65% και την Πρωτοχρονιά το 85%, με αποτέλεσμα οι ξενοδόχοι να σκαρφίζονται τρόπους προσέλκυσης επισκεπτών. Η νέα δράση της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης ονομάζεται «Black Weekends on Air». Το κάθε ξενοδοχείο που συμμετέχει έχει δημιουργήσει ξεχωριστά πακέτα προσφορών σε προνομιακές τιμές, για να ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς πελάτες. Σκοπός των ξενοδοχείων, σύμφωνα με την ανακοίνωση, δεν είναι μόνο να παρέχουν μια άνετη και ευχάριστη διαμονή, αλλά και να ψυχαγωγήσουν υποσχόμενα μοναδικές εμπειρίες, όπως spa treatments, γαστρονομικά events και μονοήμερες αποδράσεις όποιον και όποια τα επιλέξει. Η προσφορά ισχύει για κρατήσεις στις ημερομηνίες: 17/01 - 20/01 και 24/01 - 27/01, με τις εκπτώσεις να ξεκινούν από 30% και φτάνουν έως 60%. Τα ξενοδοχεία που λαμβάνουν μέρος στα Black Weekends Ιανουαρίου είναι: «Grand Hotel Palace, «Holiday Inn Thessaloniki», «Mediterranean Palace», «Nikopolis Thessaloniki», «The Excelsior / Charlie D. Brasserie», «The Met Hotel», «Anatolia Hotels Thessaloniki», «Egnatia Palace Hotel & Spa», «Golden Star City Resort», «The Tobacco Hotel», «Le Palace», «Mandrino», «Nea Metropolis», «Domotel Olympia», «Queen Olga» και «Alexandria».
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" στις 16.01.2020
ΣΧΟΛΙΑ