Η Αναπτυξιακή Τράπεζα υπηρετεί τη στρατηγική της κυβέρνησης με στόχο τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη για όλους, τονίζει ο υφυπουργός Οικονομίας Ανάπτυξης σε συνέντευξή του στη «ΜτΚ». Στρατηγική στην οποία εντάσσεται και η ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε μειονεκτούσες περιοχές, μεταξύ των οποίων και οι τρεις περιφέρειες της Βόρειας Ελλάδος.

Ο Στάθης Γιαννακίδης αναφέρεται στις στρεβλώσεις του παραγωγικού μοντέλου, στις κρατικοδίαιτες επιχειρήσεις που είχαν μηδενικό αναπτυξιακό αποτύπωμα και τονίζει ότι δεν είναι χρήσιμο να επιχειρήσουμε να ανταγωνιστούμε το μείγμα πολιτικών των χωρών που γειτνιάζουν με την Ελλάδα, όπως για παράδειγμα το εργασιακό κόστος. Η χώρα οφείλει να προωθεί ένα παραγωγικό μοντέλο έντασης γνώσης και τεχνολογίας, που αξιοποιεί το υψηλό επιστημονικό δυναμικό και τις στρατηγικές της έξυπνης εξειδίκευσης, επισημαίνει.

Η Βουλή ψήφισε με ευρεία πλειοψηφία το νομοσχέδιο για την Αναπτυξιακή Τράπεζα. Σε τι διαφέρει αυτή η τράπεζα από τις εμπορικές και πώς θα βοηθήσει τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, που στα χρόνια της κρίσης δεν είχαν καμία πρόσβαση σε χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα;

H ίδρυση της Αναπτυξιακής Τράπεζας αποτελεί αναγκαίο και κρίσιμο θεσμό, που έρχεται στην κατάλληλη στιγμή, ώστε να συμβάλει στην ενίσχυση της εθνικής περιφερειακής ανάπτυξης. Θα έχει συμπληρωματικές και όχι ανταγωνιστικές δράσεις προς τις εμπορικές τράπεζες, στοχεύοντας στις έμμεσες χρηματοδοτήσεις και θα διευκολύνει την πρόσβαση σε χρηματοδότηση -ακριβώς- των μικρομεσαίων, κοινωνικών και νεοφυών επιχειρήσεων.

Γιατί στόχος της είναι η μεγιστοποίηση των αναπτυξιακών και κοινωνικών αποδόσεων και όχι των χρηματοοικονομικών αποδόσεων και κερδών, όπως συμβαίνει με τις συστημικές τράπεζες. Στα διαθέσιμα εργαλεία του νέου φορέα θα συμπεριλαμβάνονται δάνεια, εγγυήσεις, επιχορηγήσεις, συμμετοχή σε σχήματα νεοφυών ή καινοτόμων επιχειρήσεων, συμβουλευτική υποστήριξη, χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων έργων με σημαντικά κοινωνικά ή περιβαλλοντικά οφέλη, μικροπιστώσεις και ομολογιακά δάνεια.

H συνολική μόχλευση για την οικονομία υπολογίζεται ότι θα είναι της τάξης των 11 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ η τράπεζα θα εκκινήσει με κεφάλαιο ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αποτέλεσε βασική προγραμματική δέσμευσή μας και υπηρετεί την αναπτυξιακή στρατηγική και το στόχο για δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη για όλους.

Στο ίδιο νομοσχέδιο υπήρχε και μια διάταξη για την ενίσχυση του λειτουργικού κόστους των λιγότερο ανεπτυγμένων περιφερειών, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι τρεις περιφέρειες της Β. Ελλάδας. Πού στοχεύει αυτή η ενίσχυση, τι διάρκεια έχει και με ποιες προϋποθέσεις θα δοθεί;

Λαμβάνοντας υπόψη τις άνισα κατανεμημένες επιπτώσεις της δεκαετούς κρίσης μεταξύ των περιφερειών της χώρας, προχωρήσαμε στην ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε μειονεκτούσες περιοχές της Ελλάδος, μέσω της κάλυψης μέρους των λειτουργικών εξόδων τους για διάστημα δύο ετών, προκειμένου να διευκολυνθεί η έξοδος από τα συσσωρευμένα προβλήματα που προκάλεσε η κρίση. Απώτερος στόχος είναι να προχωρήσουν οι επενδύσεις, να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα, να προωθηθούν οι εξαγωγές και να αυξηθεί η απασχόληση.

Προϋπόθεση είναι το ελάχιστο κόστος μισθοδοσίας στις 30.000 ευρώ. Οι περιοχές θα εξειδικευτούν στη συνέχεια με υπουργική απόφαση, στη βάση αντικειμενικών κριτηρίων όπως η ανεργία, η γήρανση πληθυσμού, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, το μορφωτικό επίπεδο κτλ.

Προέρχεστε από την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, μια περιφέρεια όπου αποτυπώνονται πολλές από τις κακοδαιμονίες του παραγωγικού μοντέλου της χώρας: περιφερειακή ανισότητα αλλά και μία επιδοματική πολιτική που σε πολλές περιπτώσεις δεν άφησε πίσω της βιώσιμες επιχειρήσεις, αλλά κουφάρια στις ΒΙΠΕ. Από την άλλη, επιχειρήσεις που συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται στη Βόρεια Ελλάδα νιώθουν την πίεση από τους ανταγωνιστές τους από την άλλη πλευρά των συνόρων, που δουλεύουν με πολύ χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές και κόστος παραγωγής. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση κατά τη γνώμη σας;

Εντοπίζετε σωστά ότι η ανάπτυξη των ακριτικών περιοχών προσεγγίστηκε για δεκαετίες με στρεβλές αντιλήψεις, που με την πάροδο του χρόνου ως αποτέλεσμα είχαν να ενταθούν οι ανισότητες. Σε μια χώρα που δεν διέθετε ποτέ αναπτυξιακό πλάνο, τα «κίνητρα» και οι ειδικές χωρικές ενισχύσεις, προνοιακού χαρακτήρα, στήριξαν ένα πελατειακό και παρωχημένο μοντέλο κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων με μηδενικό αναπτυξιακό αποτύπωμα. Έτσι, οι ελληνικές επιχειρήσεις έχασαν πόντους στο διεθνή ανταγωνισμό.

Στον αντίποδα, στη σύγχρονη σκέψη μας είναι ότι η κάθε περιοχή εντάσσεται στην εθνική αναπτυξιακή στρατηγική, που για πρώτη φορά διαθέτει η χώρα. Μία στρατηγική η οποία είναι βασισμένη στις ρεαλιστικές δυνατότητες των περιφερειών.

Κατά την άποψή μας, δεν είναι χρήσιμο να επιχειρήσουμε να ανταγωνιστούμε το μείγμα πολιτικών των χωρών που γειτνιάζουν με την Ελλάδα, όπως για παράδειγμα το εργασιακό κόστος. Η χώρα οφείλει να προωθεί ένα παραγωγικό μοντέλο έντασης γνώσης και τεχνολογίας, που αξιοποιεί το υψηλό επιστημονικό δυναμικό και τις στρατηγικές της έξυπνης εξειδίκευσης. Η χώρα μας οφείλει να εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα που της παρέχει η γεωστρατηγική της θέση και να αποτελέσει το φάρο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στη βαλκανική χερσόνησο.

Το Πρόγραμμα Δημοσιών Επενδύσεων λειτουργεί με θεσμικό πλαίσιο του 1953. Σκοπεύετε να προχωρήσετε σε αλλαγές και, αν ναι, προς ποια κατεύθυνση;

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) υπήρξε το μεγάλο θύμα των περιοριστικών πολιτικών με καταστροφικές επιπτώσεις τα προηγούμενα χρόνια, τόσο επειδή αποδυναμώθηκε ένας σημαντικός πυλώνας για την ανάπτυξη και τη δημιουργία υποδομών όσο γιατί ναρκοθετήθηκαν οι ωριμάνσεις των έργων στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο.

Προχωρούμε τώρα στον εκσυγχρονισμό του προγράμματος δημοσιών επενδύσεων καθώς το βασικό νομοθετικό πλαίσιο προέρχεται από το μακρινό 1952, το γνωστό σ’ όλους μας σχέδιο Μάρσαλ. Δεν είναι αδόκιμο να πούμε ότι τόσα χρόνια δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο, ενώ τώρα εμείς προχωρούμε στην προσαρμογή του προγράμματος στα πρότυπα του ΕΣΠΑ. Δηλαδή, εμείς για πρώτη φορά εισάγουμε την έννοια του προγραμματισμού σε συγκεκριμένους κύκλους, έτσι ώστε οι πόροι που κατευθύνονται από το ΠΔΕ να έχουν πιο χειροπιαστό αποτέλεσμα και να εξυπηρετούν την εθνική και περιφερειακή αναπτυξιακή στρατηγική.

Παράλληλα, μέσα από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ φροντίζουμε από τώρα και ωριμάζουμε την επόμενη γενιά έργων, για να την εντάξουμε σε ένα στοιχειώδη σχεδιασμό με την αναπτυξιακή φυσιογνωμία, όπου θα έχει η επόμενη προγραμματική περίοδος.

Ως προς το ΕΣΠΑ, η ΝΔ σας κατηγορεί ότι η χώρα βρίσκεται χαμηλά σε επίπεδο πληρωμών από την Ε.Ε., συμβάσεων και εκταμιεύσεων. Επίσης, αληθεύει ότι η Ε.Ε. και η αρμόδια επίτροπος Κορίνα Κρέτσου έκανε παρατηρήσεις για το χαμηλό ρυθμό απορρόφησης κονδυλίων στα προγράμματα επιχειρηματικότητας για το 2018 σε σχέση με τις δεσμεύσεις που είχαν αναληφθεί;

Η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται στις κορυφαίες θέσεις της απορρόφησης στην E.E. και η ΝΔ συνεχίζει με την ίδια ρητορική για άλλη μία χρονιά.

Ως προς την επίτροπο Περιφερειακής Ανάπτυξης, έχει δώσει πολλές φορές απαντήσεις για το επίπεδο απορρόφησης της Ελλάδας, για όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όπως έγινε και σε πρόσφατη συνάντησή μας στο υπουργείο Οικονομίας. Το έχει κάνει και σε κοινοβουλευτική ερώτηση που κατέθεσε η ευρωβουλευτής της ΝΔ Μ. Σπυράκη, την οποία, όμως, αποφεύγουν να δημοσιοποιήσουν τα στελέχη της ΝΔ.

Όπως αποφεύγουν να αναφερθούν για την πρωτιά της χώρας στην αξιοποίηση των πόρων του «πακέτου Γιουνκέρ» με συνολικές επενδύσεις άνω των 10 δισ. ευρώ.

Έχουμε διαπιστώσει ότι οι επιδόσεις μας ενοχλούν συστηματικά τη ΝΔ, η οποία έχει εφεύρει διάφορους τρόπους για να διαβάζει τα επίσημα στοιχεία. Επί του προκειμένου, μπορεί κάποιες μικρές χώρες με πολύ μικρότερο πρόγραμμα από το δικό μας ΕΣΠΑ, της τάξης ίσως και κάτω του ενός δισ. ευρώ, να εμφανιστούν περιστασιακά πάνω από την Ελλάδα. Άλλωστε, θα ήταν αδύνατο σε όλη τη διάρκεια της προγραμματικής περιόδου η χώρα να είναι στην κορυφή.

Ως προς τα κονδύλια για το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΠΑΝΕΚ η απορρόφηση κινείται σε φυσιολογικά επίπεδα και αναμένουμε να κορυφωθεί την επόμενη χρονιά καθώς οι περισσότερες δράσεις του προγράμματος είναι σε φάση υλοποίησης.

Επιχειρηματίες που έχουν υποβάλει φακέλους διαμαρτύρονται για τις καθυστερήσεις σε εντάξεις και γραφειοκρατία των διαδικασιών. Για παράδειγμα μετά από 1,5 χρόνο εκδόθηκαν αποτελέσματα στο πρόγραμμα μεταποίησης των γεωργικών προϊόντων, έξι μήνες εκκρεμούν διαδικασίες αξιολόγησης στη δράση Ψηφιακό Βήμα, ενώ επίσης ακόμη δεν έχουν τη δυνατότητα κάποιοι να υποβάλουν ένσταση, καθώς δεν έχουν εκδοθεί αποτελέσματα οριστικής ένταξης…

Αν υπάρχει συσσώρευση όγκου εργασίας του Επιχειρησιακού μας Προγράμματος, είναι γιατί οι δράσεις που έχουν προκηρυχθεί έχουν συγκεντρώσει τεράστιο ενδιαφέρον, μεγάλες υπερκαλύψεις των προϋπολογισμών και διαδοχικές αυξήσεις της διαθέσιμης δημόσιας δαπάνης, προκειμένου να καλύψουμε το μεγάλο ενδιαφέρον και να χρηματοδοτήσουμε σημαντικά επενδυτικά σχέδια.

Αυτό συνέβη με τις δράσεις Ψηφιακό Βήμα και Άλμα, όπως και με την ίδρυση μικρομεσαίων τουριστικών επιχειρήσεων, όπου έχουμε πενταπλασιάσει τη διαθέσιμη δαπάνη.

Πρέπει να είναι σαφές ότι τα τελευταία χρόνια οι υπηρεσίες προχώρησαν στην αναβάθμιση του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, προκειμένου να διασφαλίσει στον απόλυτο βαθμό τη διαφάνεια αλλά και να υποστηρίξει τις προσκλήσεις με νέους όρους, με δράσεις που είναι συνέχεια ανοιχτές.

Ίσως η αναβάθμιση αυτή να δημιούργησε πρόσκαιρα ένα διοικητικό βάρος, όμως καταφέραμε πια να εδραιώσουμε την πεποίθηση ότι οι δράσεις για τις επιχειρήσεις μέσω του ΕΣΠΑ δεν είναι μια πελατειακή διαδικασία όπου κάποιοι κομματικοί εγκάθετοι είχαν πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις αλλά μια ανοιχτή διαδικασία για κάθε σοβαρό επενδυτικό σχέδιο, στους τομείς προτεραιότητας που έχουμε θέσει και στα χαρακτηριστικά που θέλουμε να υπηρετεί η αρχιτεκτονική των προγραμμάτων μας. Άρα, το πιο σημαντικό από κάποια δικαιολογημένα παράπονα είναι ένα αποδοτικό και σύγχρονο σύστημα ενισχύσεων.

Το ΥΠΟΙΑΝ χρηματοδότησε τη δημιουργία του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης στο στρατόπεδο Παύλου Μελά. Τι κεφάλαια θα απαιτηθούν και τι σηματοδοτεί η δημιουργία του μουσείου;

Η παραχώρηση του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά αποτελεί μια εμβληματική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, που κινητοποιήθηκε από τις πολιτικές μας αντιλήψεις για τα κινήματα πόλης και την προάσπιση των ανοιχτών χώρων, με τη δημιουργία ενός χώρου αναψυχής, πρασίνου και πολιτισμού στον αστικό ιστό. Παράλληλα, τα μουσεία που θα δημιουργηθούν, θα συμβάλουν αποφασιστικά στη διάσωση της ιστορικής μνήμης ενός εμβληματικού χώρου για τη νεότερη ιστορίας της πόλης.

Από την πλευρά του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης ενεργοποιούμε κάθε δυνατό χρηματοδοτικό εργαλείο μέσα από τη στενή συνεργασία με το δήμο Παύλου Μελά, τη Μονάδα Οργάνωσης και Διαχείρισης ΜΟΔ Α.Ε., το υπουργείο Πολιτισμού και την Αναπτυξιακή Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης (ΜΑΘ).

Από την πλευρά μας, χρηματοδοτούμε μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος ΕΠΑΝΕΚ την αναστήλωση και επανάχρηση του κτιρίου ενώ, μέσω του Εθνικού Σκέλους του ΠΔΕ, χρηματοδοτείται η ΜΑΘ για την παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την εκπόνηση του έργου, υπό την εποπτεία της ΜΟΔ Α.Ε.

Η συνολική επένδυση απαιτεί δαπάνη ύψους περίπου 54 εκατ. ευρώ. Δυνητικές πηγές χρηματοδοτήσεων για την ολοκλήρωση του έργου μπορούν να αποτελέσουν το νέο ΕΣΠΑ, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και η μόχλευση κεφαλαίων με τη χρήση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, στο πλαίσιο ενός Δημοτικού Ταμείου (City led fund), όπου θα συναρθρωθούν δημόσιοι και ιδιωτικοί επενδυτικοί πόροι.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 5 Μαΐου 2019