Τα ελληνοαλβανικά σύνορα στην Κακαβιά, δεν αποτελούν έναν ακόμα συνοριακό σταθμό όπως οι υπόλοιποι, αλλά ένα καθημερινό πέρασμα για χιλιάδες ανθρώπους που επισκέπτονται την Ελλάδα είτε για εργασία, είτε για να προμηθευτούν είδη πρώτης ανάγκης ή και για ψώνια. Μέχρι και τα μεσάνυχτα της περασμένης Τρίτης, όλα κυλούσαν ομαλά για τους «μόνιμους» επισκέπτες της Κακαβιάς. Δεν υπήρχε υγειονομικός έλεγχος και όλοι περνούσαν απλά δείχνοντας διαβατήρια, προσωπικά έγγραφα και άδειες παραμονής ή εργασίας στη χώρα. Ωστόσο, το ίδιο γινόταν και το πρωινό της Τετάρτης, οπότε θα έπρεπε όλοι υποχρεωτικά να επιδεικνύουν την συμπληρωμένη φόρμα εντοπισμού επιβάτη (PLF). Όμως, αυτό δεν κατέστη εφικτό λόγω τεχνικών προβλημάτων.

Τα σύνορα είναι κλειστά για τους πολίτες της Αλβανίας λόγω της πανδημίας, αλλά η διέλευση στην Κακαβιά δεν έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό. 

«Σήμερα περνούν τουλάχιστον 2.500 - 3.000 επισκέπτες καθημερινά. Πριν τον κορονοϊό οι εισερχόμενοι έφταναν τις 7.000 - 8.000. Καταλαβαίνετε πως μεγάλο ποσοστό έχει ελληνική ιθαγένεια ή άδειες παραμονής στη χώρα μας και μπορεί να περνάει τα σύνορα» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της 7ης Ένωσης Τελωνειακών Υπαλλήλων (Ηπείρου, Κέρκυρας, Λευκάδας), Πέτρος Λυκίδης. Εργαζόμενοι στο συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς αλλά και οι τοπικές αρχές, βλέποντας χιλιάδες κόσμο να γυρνάει κάθε βράδυ σε περιοχές της Αλβανίας, όπου η πανδημία κορυφώνεται, και την επόμενη ημέρα να εισέρχεται ξανά στην ελληνική πλευρά, έστειλαν επιστολές διαμαρτυρίας προς κάθε αρμόδιο, ώστε να υπάρχουν υγειονομικοί έλεγχοι και περιορισμός των ροών.

 «Μολονότι διαμαρτυρηθήκαμε και καταφέραμε να υπάρχει τουλάχιστον είσοδος με PLF, ακόμα δεν έχουν τοποθετηθεί μόνιμα κλιμάκια του ΕΟΔΥ στην Κακαβιά» τονίζει ο κ. Λυκίδης και εξηγεί πως «μπορεί ο καθένας στην πλατφόρμα να συμπληρώσει ό,τι θελήσει, να περάσει και τελικά να μην ξέρει κανείς αν είναι θετικός στον ιό».

«Δεν μας καθησυχάζει ότι θα ζητάνε PLF. Θέλουμε μόνιμο κλιμάκιο του ΕΟΔΥ στα σύνορα, όπως και στον Προμαχώνα, καθώς τώρα που έκλεισαν οι σταθμοί Μέρτζανης και Μαυροματίου θα έρχονται ακόμα περισσότεροι από την Κακαβιά, με τον κίνδυνο να μεγαλώνει» δηλώνει από την πλευρά του ο δήμαρχος Πωγωνίου (όπου ανήκει η Κακαβιά) Κώστας Καψάλης. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ Ιωαννίνων και τελωνειακός Χρήστος Γρίβας, το PLF δεν είναι αρκετό για τον έλεγχο στα σύνορα. «Ανάλογα με αυτά που δηλώνεις, ο αλγόριθμος κρίνει ποιος πρέπει να κάνει τεστ. Στην περίπτωση που θα χρειαστεί ένας επισκέπτης να υποβληθεί σε δειγματοληπτικό έλεγχο, πώς θα το κάνει όμως, αφού δεν υπάρχουν μόνιμα κλιμάκια του ΕΟΔΥ στην Κακαβιά; Απορώ, γιατί αφήνουν εκτεθειμένα τα σύνορα μας» σημειώνει.

Ο ΕΟΔΥ παρέμεινε τέσσερις ημέρες στην Κακαβιά

Κλιμάκια του ΕΟΔΥ βρέθηκαν το προηγούμενο διάστημα στο συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς για τέσσερις ημέρες. Έστησαν λευκά πλαστικά τραπέζια και καρέκλες, συνέλεξαν περίπου 4.000 δείγματα και στη συνέχεια αποχώρησαν.

Σύμφωνα με τον κ. Λυκίδη, μέχρι στιγμής έχουν ελεγχθεί μόνο τα 800 δείγματα, από τα οποία τα 8 ήταν θετικά. «Για τα υπόλοιπα 3.200 τεστ ακόμα δεν έχουμε ενημέρωση. Σαφώς, οι εργαζόμενοι στο τελωνείο δηλώνουν φόβο, καθώς έρχονται σε κοντινή επαφή με ανθρώπους που δεν ξέρουν αν είναι ύποπτα κρούσματα» αναφέρει.

Μεγάλη ανησυχία δηλώνουν όμως και οι κάτοικοι της γύρω περιοχής, που συναναστρέφονται επισκέπτες από την Αλβανία. «Ο κόσμος είναι αρκετά ανήσυχος για την υγεία του. Πλέον κοιτούν με μισό μάτι όποιον περνάει από τα σύνορα, διότι δεν γνωρίζουν αν είναι θετικός στον κορονοϊό» λέει ο δήμαρχος Πωγωνίου.

Μπαινοβγαίνουν κάθε μέρα

Φτάνοντας το μεσημέρι της Τετάρτης στον συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς, συναντήσαμε πολλούς στα σύνορα που τόνιζαν πως «γυρίζουμε στο σπίτι μας». Πρόκειται για ομογενείς που ζουν μόνιμα στην Ελλάδα αλλά επισκέπτονται συχνά τον τόπο καταγωγής τους στην νότια Αλβανία. Βέβαια, υπάρχουν άλλοι που κατεβαίνουν για δουλειές και ψώνια. «Κάθε μέρα κατεβαίνω για ανεφοδιασμό και ξαναγυρίζω στην Αλβανία» είπε στη «ΜτΚ» ένας επιχειρηματίας που συναντήσαμε στο χωριό Καλπάκι.

«Πάω στο νοσοκομείο των Ιωαννίνων, αλλά έτσι και αλλιώς κατεβαίνω καθημερινά για ψώνια. Πάνω δεν έχουμε τίποτα» ανέφερε μια γυναίκα στη «ΜτΚ», μετά τον έλεγχο του διαβατηρίου της. Ο Καλύμης Γράμμος είναι 47 ετών και πέρασε πρώτη φορά τα σύνορα το 1992 μέσα από τα βουνά. Κατάφερε και έστησε την ζωή του στην Ελλάδα και τα δυο του παιδιά πλέον έχουν ελληνική ιθαγένεια. «Ήμουν στην Αλβανία για οικογενειακούς λόγους. Μόλις είδαμε τι γίνεται με τον κορονοϊό, κλειστήκαμε στο σπίτι, δεν βγήκαμε ξανά» δηλώνει λίγο πριν επιστρέψει στην Κρήτη. «Θα έπρεπε να μας κάνουν κάποιο έλεγχο για κορονοϊό, για να υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια» στηρίζει.

Περνούν πεζοί και μεταφέρουν βαλίτσες με… καρότσια

Στην Κακαβιά δεν φτάνουν μόνο με οχήματα αλλά και περπατώντας! Επειδή τα σύνορα είναι κλειστά για τουριστικές εκδρομές, πολλά λεωφορεία από την Αλβανία αφήνουν δεκάδες άτομα πριν τον ελληνικό συνοριακό σταθμό και έπειτα όλοι περπατούν για να περάσουν στην ελληνική πλευρά. Στη συνέχεια, περιμένουν σε στάση στα ελληνικά σύνορα για να επιβιβαστούν σε λεωφορεία των ΚΤΕΛ και συνεχίσουν το ταξίδι τους. Ο 19χρονος Ενρίκο ακολούθησε μαζί την οικογένεια του αυτό το «μονοπάτι» για να φτάσει στην Κόρινθο. «Επισκεφτήκαμε την Αλβανία για την κηδεία ενός θείου μου και επιστρέφουμε. Για να φτάσουμε στο σπίτι μας, πρέπει να αλλάξουμε δυο λεωφορεία» λέει.

Η πεζή διέλευση των συνόρων δεν είναι μια προσωρινή κατάσταση. Αυτό επιβεβαιώνουν και τα παράπλευρα… επαγγέλματα που έχουν στηθεί. Γύρω από τον συνοριακό σταθμό της Κακαβιάς υπάρχουν συνεχώς δύο-τρία άτομα με καρότσια, που φορτώνουν και ξεφορτώνουν βαλίτσες. Ένας από αυτούς είναι ο Λορέντσο (φωτ.) που έμεινε στα σύνορα για τρεις συνεχόμενες ημέρες. «Μου δίνουν 5 ή 10 ευρώ για να τους μεταφέρω τις βαλίτσες από τα αλβανικά σύνορα. Πολλοί δεν μπορούν να τα κουβαλήσουν έως την ελληνική πλευρά, γιατί είναι μεγάλη η απόσταση» αναφέρει στη «ΜτΚ».

Κλάματα και αναστάτωση την Τετάρτη

Από το πρωί έως το βράδυ της Τετάρτης δεκάδες άτομα περίμεναν στην Κακαβιά για να περάσουν τα σύνορα. Η αγανάκτηση ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα, καθώς η είσοδος στην Ελλάδα μπλοκαρίστηκε λόγω τεχνικού προβλήματος στην πλατφόρμα εντοπισμού επιβατών (PLF). Συγκεκριμένα, από τα μεσάνυχτα της Τρίτης που τέθηκαν σε ισχύ τα νέα μέτρα, ακόμα και Έλληνες πολίτες, ομογενείς και όσοι διαθέτουν άδεια παραμονής στη χώρα μας, πρέπει να συμπληρώνουν το PLF.

Ωστόσο, την πρώτη ημέρα υπήρχε ως επιλογή για σημείο διέλευσης μόνο ο Προμαχώνας. Έτσι, τις πρωινές ώρες της Τετάρτης, εγκλωβίστηκαν χιλιάδες άτομα στην Κακαβιά, καθώς δεν μπορούσαν να συμπληρώσουν τα στοιχεία στην πλατφόρμα. Μετά τις 11.00, δόθηκε εντολή να αποσυμφορηθεί η κατάσταση και να περάσουν όλοι χωρίς έλεγχο. Στη συνέχεια όμως, ζητούσαν από τους επισκέπτες να στέλνουν διευκρινιστικό e-mail για να λάβουν έγκριση εισόδου. Δεν ήταν λίγοι που δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν τις διαδικασίες και αναγκάστηκαν να γυρίσουν πίσω, ενώ κατά την παραμονή μας στα σύνορα είδαμε ανθρώπους να κλαίνε από την αγανάκτηση.