ΠΑΙΔΕΙΑ

Στην «πρώτη γραμμή» της μάχης κατά του κορονοϊού

Από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και το Κέντρο Αναφοράς για τον κορονοϊό στη Βόρεια Ελλάδα, μέχρι τα Εργαστήρια Μικροβιολογίας του Αριστοτελείου και τις εφημερίες στο «Ιπποκράτειο»...

 31/03/2020 07:00

Στην «πρώτη γραμμή» της μάχης κατά του κορονοϊού

Έλενα Αποστολίδου

Tα πρόσωπα του ΑΠΘ

Από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και το Κέντρο Αναφοράς για τον Κορονοϊό στη Βόρεια Ελλάδα, μέχρι τα Εργαστήρια Μικροβιολογίας του ΑΠΘ και τις εφημερίες στο "Ιπποκράτειο". Η«ΜτΚ» καταγράφει, μέσα από μαρτυρίες γιατρών, τον καθημερινό αγώνα στην αντιμετώπιση της πανδημίας, την εικόνα της εξέλιξης της νόσου, τις ελλείψεις στα νοσοκομεία, αλλά και τους δικούς τους φόβους.

Ο Συμεών Μεταλλίδης, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας - Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, υπεύθυνος του τμήματος Λοιμωξιολογίας της Α’ Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης, που έχει οριστεί ως νοσοκομείο αναφοράς για τον κορονοϊο, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του φονικού ιού και μιλάει στη «ΜτΚ» για τον «πυρήνα των ανθρώπων» που όλοι μαζί έχουν ριχτεί στην αντιμετώπιση της πανδημίας.  Αναφέρεται στις ελλείψεις που παρουσιάζονται σε απαραίτητα ιατρικά υλικά, όπως οι αναπνευστήρες και μας μεταφέρει πως βιώνουν οι ίδιοι, το δύσκολο, παγκόσμιο φαινόμενο, που δοκιμάζει πλέον καθημερινά τις αντοχές τους. «Με ένα σκληρό πυρήνα λίγων ανθρώπων στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, τους τελευταίους δυο μήνες έχουμε στηρίξει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Στην αρχή ήταν εύκολα τα πράγματα, τώρα πλέον αντιμετωπίζουμε περισσότερα βαριά περιστατικά πνευμονίας. Είναι δύσκολες οι μέρες που περνάμε. Οι άνθρωποι που είμαστε εκεί έχουμε τις δικές μας οικογένειες, έχουμε τους φόβους και τους προβληματισμούς μας, αλλά έχουμε καταφέρει παράλληλα να δημιουργήσουμε μεταξύ μας ένα κλίμα κατανόησης και αλληλοβοήθειας και δεν αναφέρομαι μόνο στο ιατρικό προσωπικό, αλλά και στο νοσηλευτικό, και σε ολόκληρο το νοσοκομείο που λειτουργεί βοηθητικά για όλους μας».

«Θέλουμε χρόνο»

Όπως λέει ο ίδιος, οι ελλείψεις υλικών είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες. Στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ υπάρχει σημαντικό έλλειμμα κυρίως σε αναπνευστήρες, γι’ αυτό και όπως τονίζει η κοινωνική απομόνωση είναι υψίστης σημασίας, προκειμένου να κερδηθεί ο απαιτούμενος χρόνος. «Το κυρίαρχο μήνυμα, αυτό που ο κ. Τσιόδρας καθημερινά, μέσα από την επίσημη ενημέρωση υπερτονίζει, όσο περίεργο και αν ακούγεται, είναι εξαιρετικής σημασίας. Πρέπει να παραμείνει στα σπίτια του ο κόσμος γιατί θέλουμε να κερδίσουμε χρόνο να αντιμετωπίσουμε τα περιστατικά, να διασωληνώσουμε τους ασθενείς, να λάβουν την θεραπεία τους προκειμένου να μην τους χάσουμε. Όλο αυτό που σας περιέγραψα απαιτεί χρόνο και παράλληλα παραμονή των ασθενών στα νοσοκομεία και στους ειδικούς θαλάμους για πολλές ημέρες. Η μεγάλη και απότομη αύξηση των περιστατικών θα κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη διαχείριση της κατάστασης. Γίνονται κάποιες προσπάθειες και με ατομικές πρωτοβουλίες και με διάφορες πατέντες για την κάλυψη των ελλείψεων σε αναλώσιμα υλικά, αλλά είναι δύσκολο, γιατί πρόκειται για ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Πρέπει να γνωρίζουμε πως μπορεί να τελειώσει το μεγάλο κύμα, να βγούμε από τα σπίτια μας, αλλά μέχρι να έρθει το εμβόλιο, ο ιός θα είναι μαζί μας».

«Υποχρεωμένοι να αντέξουμε»

Ένα μήνα μετά την επιβεβαίωση του πρώτου κρούσματος κορονοϊού στη χώρα μας που νοσηλεύθηκε στο «ΑΧΕΠΑ» και με την πορεία των κρουσμάτων να καταγράφει ανοδική πορεία σε όλη τη χώρα, ζητήσαμε από τον κ. Μεταλλίδη να μας μιλήσει για την αναμέτρηση με τα δικά του όρια αντοχής, τα συναισθήματα που του γεννιούνται στο χειροκρότημα του κόσμου, αλλά και τους πιθανούς φόβους του που δημιουργούνται παρακολουθώντας τους συνάδελφους του σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. «Είμαστε υποχρεωμένοι να αντέξουμε και θα το κάνουμε. Δεν θέλουμε να ζήσουμε το κύμα της Ιταλίας και της Ισπανίας. Δεν θέλουμε να παίρνουμε αποφάσεις σκληρές, όπως κλήθηκαν να κάνουν οι συνάδελφοι εκεί. Δεν θέλουμε να βρεθούμε σ’ αυτή τη διαδικασία να επιλέγουμε ασθενείς. Πιστεύω ότι στη χώρα μας θα είναι μικρότερο το κύμα, γιατί έχουμε πολύ λιγότερα κρεβάτια μονάδων εντατικής θεραπείας. Το μήνυμά μας είναι ξεκάθαρο ‘Μείνετε στο σπίτι’ είναι εξαιρετικά σημαντικό. Αναφορικά με την αναγνώριση του κόσμου θα σας έλεγα πως για πρώτη φορά αναγνωρίζουν οι πολίτες την προσφορά του δημόσιου συστήματος υγείας που εργάζεται αδιάκοπα 24ώρες την ημέρα κάθε μέρα του χρόνου. Φυσικά είναι σημαντικό να ακούμε όμορφα λόγια από τον κόσμο, και υπάρχει μια προσπάθεια να προσφέρουν και να κάνουν δωρεές. Αυτό τη στιγμή που βρισκόμαστε είναι πολύ καλό» τονίζει.

Ο αυξητικός αριθμός των διαγνωστικών τεστ

Στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς για τον κορονοϊό στη Θεσσαλονίκη, οι ρυθμοί έχουν αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, με τους ιατρούς - μικροβιολόγους να εξετάζουν έναν μεγάλο και καθημερινά αυξητικό αριθμό διαγνωστικών τεστ. Η «ΜτΚ» μίλησε με την Άννα Παππά, καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο ΑΠΘ, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς για τον κορονοϊό στη Θεσσαλονίκη και του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας στο Ιατρικό τμήμα του ΑΠΘ, για την αυξημένη ζήτηση των τεστ, τα δεδομένα που δημιουργούνται από την έλλειψη αντιδραστηρίων, αλλά και την κατάσταση που θα διαμορφωθεί με την περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων στην Ελλάδα.

«Η αλήθεια είναι πως έρχονται αρκετά δείγματα προς εξέταση και το τελευταίο διάστημα είμαστε σε έξαρση. Υπάρχει μια σχετική έλλειψη σε αντιδραστήρια, καθώς γίνεται ταυτόχρονη χρήση σε όλη την Ευρώπη και οι εταιρείες δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Το πρόβλημα δεν λύνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Σίγουρα αν αυξηθεί δραματικά ο ρυθμός των τεστ, θα δυσκολέψει και η κατάσταση».

Για την ίδια, το πιο «σπουδαίο στοιχείο» όπως λέει χαρακτηριστικά είναι ο χρόνος που κερδήθηκε μέχρι τώρα, δίνοντας στους ίδιους την ευκαιρία να προετοιμαστούν, αλλά και να μελετήσουν τα δεδομένα που καθημερινά ανανεώνονται γύρω από τον ιό. «Τα μέτρα που πάρθηκαν αποδείχθηκαν πολύ σημαντικά. Τα ΜΜΕ καθημερινά δίνουν το μήνυμα στον κόσμο για την σημαντικότητα που έχει για την υγεία τους και την εξέλιξη του φαινομένου, η παραμονή τους στο σπίτι. Η αύξηση των διαγνωστικών τεστ είναι σίγουρη, αλλά έχει σημασία να μη γίνει απότομα, να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση γιατί το σύστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί και πρέπει να το κρατήσουμε σε ήπιους ρυθμούς. Το γεγονός ότι άργησε η διασπορά του, έδωσε το χρόνο να προετοιμαστούμε περισσότερο, να μελετήσουμε τα αρχικά πρωτόκολλα από το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αλλά και να περάσουμε σε διαφορετικές σειρές αντιδραστηρίων, έτσι ώστε να γίνεται πλέον ο έλεγχος των δειγμάτων σε μικρότερο χρόνο».

Έχοντας πίστη στην ομάδα της και υπογραμμίζοντας στη συνομιλία μας τη συμβολή όλων των μελών στην αντιμετώπιση της νέας κατάστασης, μιλάει για τις επιδημίες που κλήθηκαν να χειριστούν στο παρελθόν, ενώ δίνει την απάντησή της στο ερώτημα πως βιώνει η ίδια αυτή την κατάσταση. « Η ομάδα μας αποτελούμενη από τις κυρίες Γεωργία Γκιούλα, και Μαρία Εξηντάρη, καθώς και το υπόλοιπο προσωπικό του εργαστηρίου, έχουμε ζήσει επιδημίες και στο παρελθόν. Ξέρουμε πολύ καλά τη δουλειά. Έχουμε εξετάσει πολλά δείγματα για την εποχική γρίπη, για τον ιό του Δυτικού Νείλου, όπου είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε χρόνο από το 2010 -με εξαίρεση δυο χρονιές που δεν είχαμε περιστατικά- έχουμε μεγάλο αριθμό δειγμάτων που εξετάζουμε, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα που έχει πληγεί περισσότερο σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Τώρα αντιμετωπίζουμε τον κορονοϊό, με ζητούμενο να κρατηθεί η κατάσταση σε μια αντιμετωπίσιμη κατάσταση. Βάζουμε μεγαλύτερες δυνάμεις, έχουμε σημαντική βοήθεια και κάθε μέρα έρχονται εθελοντές φοιτητές, μας να βοηθήσουν και παρόλο που είναι δύσκολο να μάθουν τη δουλειά σε μια τέτοια περίοδο, η συμβολή τους είναι εξαιρετικά σημαντική».

Μέριμνα να προστατευθούμε

Ο νέος κορονοϊός SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID-19, αποτελεί κάτι καινούργιο για την ιατρική κοινότητα, όπως εξηγεί στη «ΜτΚ» ο Χρήστος Σαββόπουλος καθηγητής, Α’ Προπαιδευτική Παθολογική κλινικής του ΑΠΘ στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, μέλος του δ.σ. της Εταιρείας Παθολογίας Ελλάδος (Ε.Π.Ε.) και διευθυντής σύνταξης του περιοδικού Ελληνική Ιατρική Επιθεώρηση, (επίσημου περιοδικού της Ε.Π.Ε.) τονίζοντας παράλληλα, πως ο νέος ιός έχει δημιουργήσει επιπρόσθετο βάρος στην ιατρική κοινότητα, καθώς η περίθαλψη των ασθενών απαιτεί υψηλή αυτοπροστασία από μέρους των ιατρών. «Για την ιατρική κοινότητα και ειδικότερα για την Ειδικότητα της Παθολογίας είναι κάτι καινούργιο, το οποίο μαθαίνουμε. Καθημερινά αναθεωρούνται τα δεδομένα γύρω από τον ιό και η εμπειρία μας στηρίζεται σε άλλες χώρες, στις οποίες έκανε νωρίτερα την εμφάνισή του. Παράλληλα, έχει προστεθεί ένας επιπλέον παράγοντας που είναι το άγχος, γιατί καλείσαι να σταθείς δίπλα τον ασθενή και ταυτόχρονα να προστατεύσεις τον εαυτό σου. Η πρώτη μέριμνα είναι να προστατευθούμε εμείς για να μην έρθει η διασπορά στα νοσοκομεία».

Όπως εξηγεί ο κ. Σαββόπουλος, όλα τα περιστατικά που φθάνουν στην Α’ Προπαιδευτική Παθολογικής Κλινική του ΑΧΕΠΑ, ακολουθούν ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο, εστιάζοντας στους ειδικευόμενους, οι οποίοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και έχουν αναλάβει ένα μεγάλο βάρος και οι ίδιοι. «Αν τα αποτελέσματα στον ασθενή βγουν θετικά, ακολουθείται το πρωτόκολλο. Μέχρι στιγμής το σύστημα ανταπεξέρχεται. Οι γιατροί έχουμε σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, δεν έχει υπάρξει εκπτωτική προσέγγιση σε ασθενή. Βιώνουμε δύσκολες καταστάσεις, αλλά λειτουργούμε ομαλά και μέχρι τώρα δεν είχαμε κρούσμα σε ασθενείς που έχουν άλλες μορφές λοίμωξης. Πρέπει να συνεχίσουμε τη θωράκιση και παράλληλα, κάθε μέρα να βελτιωνόμαστε» τονίζει.

Μάχη που δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει

Αναφορικά με την δική του εικόνα ως προς την εξέλιξη της νόσου στη χώρα μας, ο κ. Σαββόπουλος δηλώνει πως «η αντιμετώπιση μέχρι στιγμής είναι καλή, ο ιός φαίνεται να μην έχει μεταλλάξεις, δεν είμαι ούτε αισιόδοξος, ούτε και απαισιόδοξος. Θα πρέπει να περιμένουμε και την εξέλιξη γύρω από το εμβόλιο. Αυτό που έχει σημασία να τονίσουμε στον κόσμο, είναι ότι πρέπει να παραμείνει στο σπίτι του. Είναι πολύ εύκολο να είσαι υγιής στο σπίτι, από ότι να είσαι ασθενής σ’ ένα δωμάτιο νοσοκομείο μόνος σου και ο ιατρός που θα σε παρακολουθεί θα είναι ντυμένος σαν αστροναύτης, με την ειδική στολή, γεγονός που ενδεχομένως θα προκαλέσει μεγαλύτερο φόβο. Είναι σημαντική η ηθική ικανοποίηση που εισπράττουμε από τον κόσμο, είτε από τα λόγιά τους, είτε από τις κινήσεις που γίνονται. Μας τονώνει το ηθικό, σε μια μάχη που δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει», τονίζει ο καθηγητής.

Εφημερίες σε οριακό σημείο

Τα νοσοκομεία δέχονται μεγάλη πίεση, όπως δηλώνει στη «ΜτΚ» ο Αστέριος Καραγιάννης καθηγητής παθολογίας του ΑΠΘ, διευθυντής Β’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ, στο Νοσοκομείο Ιπποκράτειο, όπου τα περιστατικά στις εφημερίες έχουν αυξηθεί, η κόπωση είναι μεγάλη, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ατομική ευθύνη. «Οι εφημερίες έχουν αυξηθεί, δεν επαρκούν ούτε οι ειδικοί ιατροί, ούτε οι ειδικευόμενοι. Έχει αυξηθεί η δουλειά τις ημέρες εφημερίας και δεν θέλουμε να αυξηθεί περισσότερο, καθώς η ανάγκη για αναπνευστήρες δεν μπορεί να καλυφθεί και ο αριθμός των κλινών ΜΕΘ δεν επαρκεί. Αυτός είναι ο μόνος φόβος μας, κατά τα άλλα δε φοβόμαστε. Τα συναισθήματα είναι διαφορετικά στο τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, πλέον θα συναντήσει κανείς ιατρούς με ειδικές στολές τύπου αστροναύτη. Υπάρχει μεγάλη κόπωση και επιπλέον οι συνθήκες έχουν αλλάξει καθώς με τις στολές αυτοπροστασίας που φοράς δεν μπορείς ούτε νερό να πιεις κατά τη βάρδιά σου. Στόχος μας είναι η προστασία του υγειονομικού προσωπικού, γιατί αν ασθενήσουν οι γιατροί, θα υπάρξει πίεση και αυτό δεν πρέπει να συμβεί».

Τα περιστατικά που σχετίζονται με τον κορονοϊό πηγαίνουν στο «ΑΧΕΠΑ», που είναι το κέντρο αναφοράς και λιγότερα στο Παπανικολάου, ωστόσο και τα υπόλοιπα νοσοκομεία δέχονται μια μεγάλη πίεση. «Στο ‘Ιπποκράτειο’ απομονώνουμε τα ύποπτα περιστατικά. Τις ημέρες εφημερίας, ο χώρος επειγόντων περιστατικών έχει διαχωριστεί ανάλογα αν ένας ασθενής κατατάσσεται σε ύποπτο κρούσμα ή έχει άλλες παθήσεις. Αν κριθεί ύποπτο κρούσμα, απομονώνεται μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα. Τα περιστατικά με ήπια συμπτωματολογία πηγαίνουν σπίτι και ενημερώνονται στη συνέχεια για τα αποτελέσματα των τεστ. Αν ο ασθενής είναι θετικός πηγαίνει στο Κέντρο Αναφοράς, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό πως αρκετός κόσμος έρχεται αναίτια, για να κάνει το τεστ, το οποίο πραγματοποιείται μόνο σε περιστατικά που αξιολογούνται ως ύποπτα».

Κλινικό και διδακτικό καθήκον

Την ώρα που γιατροί του ΑΠΘ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης, καλούνται να είναι συνεπείς και στα διδακτικά τους καθήκοντα, τα οποία πλέον πραγματοποιούνται εξ αποστάσεως. «Πέρα από το κλινικό καθήκον έχουμε και το διδακτικό καθήκον. Υπάρχει μια αυξημένη αγωνία από μέρος των φοιτητών για τη συνέχιση των σπουδών τους. Τα μαθήματα e-learning γίνονται με τρεις τρόπους: Με παρουσιάσεις των καθηγητών, με βιντεοσκοπημένο μάθημα από τον καθηγητή που στη συνέχεια ανεβαίνει στην πλατφόρμα, και τέλος, με διαδικτυακή απευθείας σύνδεση, που έχει και πιο διαδραστικό χαρακτήρα. Με αυτό το σύστημα δεν είναι εξοικειωμένοι όλοι, έχουμε λάβει τα μέτρα μας και γίνονται παροτρύνσεις για περισσότερα μαθήματα. Στην ιατρική υπάρχει η ιδιαιτερότητα των εργαστηριακών μαθημάτων στα πρώτα εξάμηνα, και στην κλινική άσκηση στα τελευταία. Συνεπώς, ο στόχος μας είναι να ολοκληρώσουμε διαδικτυακά τα μαθήματα και όταν ανοίξει το πανεπιστήμιο να πραγματοποιήσουν την κλινική τους άσκηση» εξηγεί ο κ. Καραγιάννης. Ο ίδιος αναγνωρίζει την αγωνία των φοιτητών και των τελειόφοιτων, καθώς και την πρωτοβουλία τους μέσα από το κάλεσμα που απεύθυναν σε εκείνους που βρίσκονται στα τελευταία έτη σπουδών τους ή έχουν πρόσφατα αποφοιτήσει, να συμβάλουν στον αγώνα των δημόσιων νοσοκομείων, για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Υπέρμετρο φόρτο εργασίας

Ο Θεόδωρος Δαρδαβέσης, καθηγητής Ιατρικής και Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ μιλάει για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό κάνοντας λόγο για επαγγελματική εξουθένωση. «Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει υπέρμετρο φόρτο υποχρεώσεων και ευθυνών στους ανθρώπους που βρίσκονται στη μάχη της αντιμετώπισης του κορονοϊου στη χώρα μας. Το ωράριο της εργασίας τους υπερβαίνει το κανονικό, το αίσθημα ευθύνης που βιώνουν είναι βαρύτατο, η πίεση που δέχονται είναι αφόρητη, ενώ παράλληλα πρέπει να μεριμνούν συνεχώς για την προστασία τους, καθώς είναι οικογενειάρχες που στο τέλος της βάρδιας τους, επιστρέφουν στους δικούς τους ανθρώπους. Η κατάσταση εγκυμονεί κίνδυνο εκδήλωσης συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης που οδηγεί σε στάδια υπερκόπωσης με ό,τι αυτό συνεπάγεται» δηλώνει, ενώ είναι αποφασισμένος να προτείνει τη βράβευση των «συναδέλφων πανεπιστημιακών, κλινικών, εργαστηριακών που δίνουν καθημερινά και με αυτοθυσία μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας» όπως χαρακτηριστικά λέει.

Έκτακτες καταστάσεις

Ο Νίκος Παπαϊωάννου, πρύτανης του ΑΠΘ μιλάει για τους ανθρώπους του πανεπιστημίου που έχουν ριχθεί από την πρώτη στιγμή στη μάχη κατά του κορονοϊού αλλά και για την έμπρακτη συνεισφορά του ιδρύματος στην έκτακτη κατάσταση. «Το Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, κέντρο αναφοράς για τον SARS-CoV-2, είναι Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του ΑΠΘ και βρίσκεται εντός της Πανεπιστημιούπολης όπως και το Β’ Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου, όπου, ως εθνικό εργαστήριο αναφοράς για τον κορονοϊό, έχει μέχρι σήμερα ελέγξει χιλιάδες δείγματα. Με αίσθημα ευθύνης πιστεύουμε ότι το πανεπιστήμιο οφείλει να είναι ανοιχτό στην κοινωνία και σε ετοιμότητα να συνδράμει σε έκτακτες καταστάσεις, όπως αυτή που βιώνουμε. Για το λόγο αυτό αποφασίσαμε να προσφέρουμε από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΑΠΘ, το συμβολικό ποσό των 20.000 ευρώ για την προμήθεια αναλώσιμων υλικών για τις ανάγκες του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, αλλά και να συνεισφέρουμε, διαθέτοντας τον εξοπλισμό και τις υπηρεσίες του μεγαλύτερου τρισδιάστατου εκτυπωτή της χώρας που βρίσκεται στο τμήμα Μηχανολόγων της Πολυτεχνικής Σχολής, προκειμένου να αξιοποιηθεί στην παραγωγή αναλώσιμου υγειονομικού υλικού και ανταλλακτικών εξοπλισμού».

*Από την έντυπη έκδοση της "ΜτΚ" στις 29 Μαρτίου 2020

Tα πρόσωπα του ΑΠΘ

Από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ και το Κέντρο Αναφοράς για τον Κορονοϊό στη Βόρεια Ελλάδα, μέχρι τα Εργαστήρια Μικροβιολογίας του ΑΠΘ και τις εφημερίες στο "Ιπποκράτειο". Η«ΜτΚ» καταγράφει, μέσα από μαρτυρίες γιατρών, τον καθημερινό αγώνα στην αντιμετώπιση της πανδημίας, την εικόνα της εξέλιξης της νόσου, τις ελλείψεις στα νοσοκομεία, αλλά και τους δικούς τους φόβους.

Ο Συμεών Μεταλλίδης, αναπληρωτής καθηγητής Παθολογίας - Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, υπεύθυνος του τμήματος Λοιμωξιολογίας της Α’ Παθολογικής Κλινικής του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης, που έχει οριστεί ως νοσοκομείο αναφοράς για τον κορονοϊο, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του φονικού ιού και μιλάει στη «ΜτΚ» για τον «πυρήνα των ανθρώπων» που όλοι μαζί έχουν ριχτεί στην αντιμετώπιση της πανδημίας.  Αναφέρεται στις ελλείψεις που παρουσιάζονται σε απαραίτητα ιατρικά υλικά, όπως οι αναπνευστήρες και μας μεταφέρει πως βιώνουν οι ίδιοι, το δύσκολο, παγκόσμιο φαινόμενο, που δοκιμάζει πλέον καθημερινά τις αντοχές τους. «Με ένα σκληρό πυρήνα λίγων ανθρώπων στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, τους τελευταίους δυο μήνες έχουμε στηρίξει την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Στην αρχή ήταν εύκολα τα πράγματα, τώρα πλέον αντιμετωπίζουμε περισσότερα βαριά περιστατικά πνευμονίας. Είναι δύσκολες οι μέρες που περνάμε. Οι άνθρωποι που είμαστε εκεί έχουμε τις δικές μας οικογένειες, έχουμε τους φόβους και τους προβληματισμούς μας, αλλά έχουμε καταφέρει παράλληλα να δημιουργήσουμε μεταξύ μας ένα κλίμα κατανόησης και αλληλοβοήθειας και δεν αναφέρομαι μόνο στο ιατρικό προσωπικό, αλλά και στο νοσηλευτικό, και σε ολόκληρο το νοσοκομείο που λειτουργεί βοηθητικά για όλους μας».

«Θέλουμε χρόνο»

Όπως λέει ο ίδιος, οι ελλείψεις υλικών είναι ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλες οι χώρες. Στο Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ υπάρχει σημαντικό έλλειμμα κυρίως σε αναπνευστήρες, γι’ αυτό και όπως τονίζει η κοινωνική απομόνωση είναι υψίστης σημασίας, προκειμένου να κερδηθεί ο απαιτούμενος χρόνος. «Το κυρίαρχο μήνυμα, αυτό που ο κ. Τσιόδρας καθημερινά, μέσα από την επίσημη ενημέρωση υπερτονίζει, όσο περίεργο και αν ακούγεται, είναι εξαιρετικής σημασίας. Πρέπει να παραμείνει στα σπίτια του ο κόσμος γιατί θέλουμε να κερδίσουμε χρόνο να αντιμετωπίσουμε τα περιστατικά, να διασωληνώσουμε τους ασθενείς, να λάβουν την θεραπεία τους προκειμένου να μην τους χάσουμε. Όλο αυτό που σας περιέγραψα απαιτεί χρόνο και παράλληλα παραμονή των ασθενών στα νοσοκομεία και στους ειδικούς θαλάμους για πολλές ημέρες. Η μεγάλη και απότομη αύξηση των περιστατικών θα κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη διαχείριση της κατάστασης. Γίνονται κάποιες προσπάθειες και με ατομικές πρωτοβουλίες και με διάφορες πατέντες για την κάλυψη των ελλείψεων σε αναλώσιμα υλικά, αλλά είναι δύσκολο, γιατί πρόκειται για ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Πρέπει να γνωρίζουμε πως μπορεί να τελειώσει το μεγάλο κύμα, να βγούμε από τα σπίτια μας, αλλά μέχρι να έρθει το εμβόλιο, ο ιός θα είναι μαζί μας».

«Υποχρεωμένοι να αντέξουμε»

Ένα μήνα μετά την επιβεβαίωση του πρώτου κρούσματος κορονοϊού στη χώρα μας που νοσηλεύθηκε στο «ΑΧΕΠΑ» και με την πορεία των κρουσμάτων να καταγράφει ανοδική πορεία σε όλη τη χώρα, ζητήσαμε από τον κ. Μεταλλίδη να μας μιλήσει για την αναμέτρηση με τα δικά του όρια αντοχής, τα συναισθήματα που του γεννιούνται στο χειροκρότημα του κόσμου, αλλά και τους πιθανούς φόβους του που δημιουργούνται παρακολουθώντας τους συνάδελφους του σε χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. «Είμαστε υποχρεωμένοι να αντέξουμε και θα το κάνουμε. Δεν θέλουμε να ζήσουμε το κύμα της Ιταλίας και της Ισπανίας. Δεν θέλουμε να παίρνουμε αποφάσεις σκληρές, όπως κλήθηκαν να κάνουν οι συνάδελφοι εκεί. Δεν θέλουμε να βρεθούμε σ’ αυτή τη διαδικασία να επιλέγουμε ασθενείς. Πιστεύω ότι στη χώρα μας θα είναι μικρότερο το κύμα, γιατί έχουμε πολύ λιγότερα κρεβάτια μονάδων εντατικής θεραπείας. Το μήνυμά μας είναι ξεκάθαρο ‘Μείνετε στο σπίτι’ είναι εξαιρετικά σημαντικό. Αναφορικά με την αναγνώριση του κόσμου θα σας έλεγα πως για πρώτη φορά αναγνωρίζουν οι πολίτες την προσφορά του δημόσιου συστήματος υγείας που εργάζεται αδιάκοπα 24ώρες την ημέρα κάθε μέρα του χρόνου. Φυσικά είναι σημαντικό να ακούμε όμορφα λόγια από τον κόσμο, και υπάρχει μια προσπάθεια να προσφέρουν και να κάνουν δωρεές. Αυτό τη στιγμή που βρισκόμαστε είναι πολύ καλό» τονίζει.

Ο αυξητικός αριθμός των διαγνωστικών τεστ

Στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς για τον κορονοϊό στη Θεσσαλονίκη, οι ρυθμοί έχουν αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, με τους ιατρούς - μικροβιολόγους να εξετάζουν έναν μεγάλο και καθημερινά αυξητικό αριθμό διαγνωστικών τεστ. Η «ΜτΚ» μίλησε με την Άννα Παππά, καθηγήτρια Μικροβιολογίας στο ΑΠΘ, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς για τον κορονοϊό στη Θεσσαλονίκη και του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας στο Ιατρικό τμήμα του ΑΠΘ, για την αυξημένη ζήτηση των τεστ, τα δεδομένα που δημιουργούνται από την έλλειψη αντιδραστηρίων, αλλά και την κατάσταση που θα διαμορφωθεί με την περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων στην Ελλάδα.

«Η αλήθεια είναι πως έρχονται αρκετά δείγματα προς εξέταση και το τελευταίο διάστημα είμαστε σε έξαρση. Υπάρχει μια σχετική έλλειψη σε αντιδραστήρια, καθώς γίνεται ταυτόχρονη χρήση σε όλη την Ευρώπη και οι εταιρείες δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Το πρόβλημα δεν λύνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Σίγουρα αν αυξηθεί δραματικά ο ρυθμός των τεστ, θα δυσκολέψει και η κατάσταση».

Για την ίδια, το πιο «σπουδαίο στοιχείο» όπως λέει χαρακτηριστικά είναι ο χρόνος που κερδήθηκε μέχρι τώρα, δίνοντας στους ίδιους την ευκαιρία να προετοιμαστούν, αλλά και να μελετήσουν τα δεδομένα που καθημερινά ανανεώνονται γύρω από τον ιό. «Τα μέτρα που πάρθηκαν αποδείχθηκαν πολύ σημαντικά. Τα ΜΜΕ καθημερινά δίνουν το μήνυμα στον κόσμο για την σημαντικότητα που έχει για την υγεία τους και την εξέλιξη του φαινομένου, η παραμονή τους στο σπίτι. Η αύξηση των διαγνωστικών τεστ είναι σίγουρη, αλλά έχει σημασία να μη γίνει απότομα, να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση γιατί το σύστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί και πρέπει να το κρατήσουμε σε ήπιους ρυθμούς. Το γεγονός ότι άργησε η διασπορά του, έδωσε το χρόνο να προετοιμαστούμε περισσότερο, να μελετήσουμε τα αρχικά πρωτόκολλα από το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αλλά και να περάσουμε σε διαφορετικές σειρές αντιδραστηρίων, έτσι ώστε να γίνεται πλέον ο έλεγχος των δειγμάτων σε μικρότερο χρόνο».

Έχοντας πίστη στην ομάδα της και υπογραμμίζοντας στη συνομιλία μας τη συμβολή όλων των μελών στην αντιμετώπιση της νέας κατάστασης, μιλάει για τις επιδημίες που κλήθηκαν να χειριστούν στο παρελθόν, ενώ δίνει την απάντησή της στο ερώτημα πως βιώνει η ίδια αυτή την κατάσταση. « Η ομάδα μας αποτελούμενη από τις κυρίες Γεωργία Γκιούλα, και Μαρία Εξηντάρη, καθώς και το υπόλοιπο προσωπικό του εργαστηρίου, έχουμε ζήσει επιδημίες και στο παρελθόν. Ξέρουμε πολύ καλά τη δουλειά. Έχουμε εξετάσει πολλά δείγματα για την εποχική γρίπη, για τον ιό του Δυτικού Νείλου, όπου είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε χρόνο από το 2010 -με εξαίρεση δυο χρονιές που δεν είχαμε περιστατικά- έχουμε μεγάλο αριθμό δειγμάτων που εξετάζουμε, ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα που έχει πληγεί περισσότερο σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. Τώρα αντιμετωπίζουμε τον κορονοϊό, με ζητούμενο να κρατηθεί η κατάσταση σε μια αντιμετωπίσιμη κατάσταση. Βάζουμε μεγαλύτερες δυνάμεις, έχουμε σημαντική βοήθεια και κάθε μέρα έρχονται εθελοντές φοιτητές, μας να βοηθήσουν και παρόλο που είναι δύσκολο να μάθουν τη δουλειά σε μια τέτοια περίοδο, η συμβολή τους είναι εξαιρετικά σημαντική».

Μέριμνα να προστατευθούμε

Ο νέος κορονοϊός SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID-19, αποτελεί κάτι καινούργιο για την ιατρική κοινότητα, όπως εξηγεί στη «ΜτΚ» ο Χρήστος Σαββόπουλος καθηγητής, Α’ Προπαιδευτική Παθολογική κλινικής του ΑΠΘ στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, μέλος του δ.σ. της Εταιρείας Παθολογίας Ελλάδος (Ε.Π.Ε.) και διευθυντής σύνταξης του περιοδικού Ελληνική Ιατρική Επιθεώρηση, (επίσημου περιοδικού της Ε.Π.Ε.) τονίζοντας παράλληλα, πως ο νέος ιός έχει δημιουργήσει επιπρόσθετο βάρος στην ιατρική κοινότητα, καθώς η περίθαλψη των ασθενών απαιτεί υψηλή αυτοπροστασία από μέρους των ιατρών. «Για την ιατρική κοινότητα και ειδικότερα για την Ειδικότητα της Παθολογίας είναι κάτι καινούργιο, το οποίο μαθαίνουμε. Καθημερινά αναθεωρούνται τα δεδομένα γύρω από τον ιό και η εμπειρία μας στηρίζεται σε άλλες χώρες, στις οποίες έκανε νωρίτερα την εμφάνισή του. Παράλληλα, έχει προστεθεί ένας επιπλέον παράγοντας που είναι το άγχος, γιατί καλείσαι να σταθείς δίπλα τον ασθενή και ταυτόχρονα να προστατεύσεις τον εαυτό σου. Η πρώτη μέριμνα είναι να προστατευθούμε εμείς για να μην έρθει η διασπορά στα νοσοκομεία».

Όπως εξηγεί ο κ. Σαββόπουλος, όλα τα περιστατικά που φθάνουν στην Α’ Προπαιδευτική Παθολογικής Κλινική του ΑΧΕΠΑ, ακολουθούν ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο, εστιάζοντας στους ειδικευόμενους, οι οποίοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και έχουν αναλάβει ένα μεγάλο βάρος και οι ίδιοι. «Αν τα αποτελέσματα στον ασθενή βγουν θετικά, ακολουθείται το πρωτόκολλο. Μέχρι στιγμής το σύστημα ανταπεξέρχεται. Οι γιατροί έχουμε σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, δεν έχει υπάρξει εκπτωτική προσέγγιση σε ασθενή. Βιώνουμε δύσκολες καταστάσεις, αλλά λειτουργούμε ομαλά και μέχρι τώρα δεν είχαμε κρούσμα σε ασθενείς που έχουν άλλες μορφές λοίμωξης. Πρέπει να συνεχίσουμε τη θωράκιση και παράλληλα, κάθε μέρα να βελτιωνόμαστε» τονίζει.

Μάχη που δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει

Αναφορικά με την δική του εικόνα ως προς την εξέλιξη της νόσου στη χώρα μας, ο κ. Σαββόπουλος δηλώνει πως «η αντιμετώπιση μέχρι στιγμής είναι καλή, ο ιός φαίνεται να μην έχει μεταλλάξεις, δεν είμαι ούτε αισιόδοξος, ούτε και απαισιόδοξος. Θα πρέπει να περιμένουμε και την εξέλιξη γύρω από το εμβόλιο. Αυτό που έχει σημασία να τονίσουμε στον κόσμο, είναι ότι πρέπει να παραμείνει στο σπίτι του. Είναι πολύ εύκολο να είσαι υγιής στο σπίτι, από ότι να είσαι ασθενής σ’ ένα δωμάτιο νοσοκομείο μόνος σου και ο ιατρός που θα σε παρακολουθεί θα είναι ντυμένος σαν αστροναύτης, με την ειδική στολή, γεγονός που ενδεχομένως θα προκαλέσει μεγαλύτερο φόβο. Είναι σημαντική η ηθική ικανοποίηση που εισπράττουμε από τον κόσμο, είτε από τα λόγιά τους, είτε από τις κινήσεις που γίνονται. Μας τονώνει το ηθικό, σε μια μάχη που δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει», τονίζει ο καθηγητής.

Εφημερίες σε οριακό σημείο

Τα νοσοκομεία δέχονται μεγάλη πίεση, όπως δηλώνει στη «ΜτΚ» ο Αστέριος Καραγιάννης καθηγητής παθολογίας του ΑΠΘ, διευθυντής Β’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής ΑΠΘ, στο Νοσοκομείο Ιπποκράτειο, όπου τα περιστατικά στις εφημερίες έχουν αυξηθεί, η κόπωση είναι μεγάλη, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο επιτακτική την ατομική ευθύνη. «Οι εφημερίες έχουν αυξηθεί, δεν επαρκούν ούτε οι ειδικοί ιατροί, ούτε οι ειδικευόμενοι. Έχει αυξηθεί η δουλειά τις ημέρες εφημερίας και δεν θέλουμε να αυξηθεί περισσότερο, καθώς η ανάγκη για αναπνευστήρες δεν μπορεί να καλυφθεί και ο αριθμός των κλινών ΜΕΘ δεν επαρκεί. Αυτός είναι ο μόνος φόβος μας, κατά τα άλλα δε φοβόμαστε. Τα συναισθήματα είναι διαφορετικά στο τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, πλέον θα συναντήσει κανείς ιατρούς με ειδικές στολές τύπου αστροναύτη. Υπάρχει μεγάλη κόπωση και επιπλέον οι συνθήκες έχουν αλλάξει καθώς με τις στολές αυτοπροστασίας που φοράς δεν μπορείς ούτε νερό να πιεις κατά τη βάρδιά σου. Στόχος μας είναι η προστασία του υγειονομικού προσωπικού, γιατί αν ασθενήσουν οι γιατροί, θα υπάρξει πίεση και αυτό δεν πρέπει να συμβεί».

Τα περιστατικά που σχετίζονται με τον κορονοϊό πηγαίνουν στο «ΑΧΕΠΑ», που είναι το κέντρο αναφοράς και λιγότερα στο Παπανικολάου, ωστόσο και τα υπόλοιπα νοσοκομεία δέχονται μια μεγάλη πίεση. «Στο ‘Ιπποκράτειο’ απομονώνουμε τα ύποπτα περιστατικά. Τις ημέρες εφημερίας, ο χώρος επειγόντων περιστατικών έχει διαχωριστεί ανάλογα αν ένας ασθενής κατατάσσεται σε ύποπτο κρούσμα ή έχει άλλες παθήσεις. Αν κριθεί ύποπτο κρούσμα, απομονώνεται μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα. Τα περιστατικά με ήπια συμπτωματολογία πηγαίνουν σπίτι και ενημερώνονται στη συνέχεια για τα αποτελέσματα των τεστ. Αν ο ασθενής είναι θετικός πηγαίνει στο Κέντρο Αναφοράς, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό πως αρκετός κόσμος έρχεται αναίτια, για να κάνει το τεστ, το οποίο πραγματοποιείται μόνο σε περιστατικά που αξιολογούνται ως ύποπτα».

Κλινικό και διδακτικό καθήκον

Την ώρα που γιατροί του ΑΠΘ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης, καλούνται να είναι συνεπείς και στα διδακτικά τους καθήκοντα, τα οποία πλέον πραγματοποιούνται εξ αποστάσεως. «Πέρα από το κλινικό καθήκον έχουμε και το διδακτικό καθήκον. Υπάρχει μια αυξημένη αγωνία από μέρος των φοιτητών για τη συνέχιση των σπουδών τους. Τα μαθήματα e-learning γίνονται με τρεις τρόπους: Με παρουσιάσεις των καθηγητών, με βιντεοσκοπημένο μάθημα από τον καθηγητή που στη συνέχεια ανεβαίνει στην πλατφόρμα, και τέλος, με διαδικτυακή απευθείας σύνδεση, που έχει και πιο διαδραστικό χαρακτήρα. Με αυτό το σύστημα δεν είναι εξοικειωμένοι όλοι, έχουμε λάβει τα μέτρα μας και γίνονται παροτρύνσεις για περισσότερα μαθήματα. Στην ιατρική υπάρχει η ιδιαιτερότητα των εργαστηριακών μαθημάτων στα πρώτα εξάμηνα, και στην κλινική άσκηση στα τελευταία. Συνεπώς, ο στόχος μας είναι να ολοκληρώσουμε διαδικτυακά τα μαθήματα και όταν ανοίξει το πανεπιστήμιο να πραγματοποιήσουν την κλινική τους άσκηση» εξηγεί ο κ. Καραγιάννης. Ο ίδιος αναγνωρίζει την αγωνία των φοιτητών και των τελειόφοιτων, καθώς και την πρωτοβουλία τους μέσα από το κάλεσμα που απεύθυναν σε εκείνους που βρίσκονται στα τελευταία έτη σπουδών τους ή έχουν πρόσφατα αποφοιτήσει, να συμβάλουν στον αγώνα των δημόσιων νοσοκομείων, για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Υπέρμετρο φόρτο εργασίας

Ο Θεόδωρος Δαρδαβέσης, καθηγητής Ιατρικής και Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ μιλάει για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό κάνοντας λόγο για επαγγελματική εξουθένωση. «Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει υπέρμετρο φόρτο υποχρεώσεων και ευθυνών στους ανθρώπους που βρίσκονται στη μάχη της αντιμετώπισης του κορονοϊου στη χώρα μας. Το ωράριο της εργασίας τους υπερβαίνει το κανονικό, το αίσθημα ευθύνης που βιώνουν είναι βαρύτατο, η πίεση που δέχονται είναι αφόρητη, ενώ παράλληλα πρέπει να μεριμνούν συνεχώς για την προστασία τους, καθώς είναι οικογενειάρχες που στο τέλος της βάρδιας τους, επιστρέφουν στους δικούς τους ανθρώπους. Η κατάσταση εγκυμονεί κίνδυνο εκδήλωσης συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης που οδηγεί σε στάδια υπερκόπωσης με ό,τι αυτό συνεπάγεται» δηλώνει, ενώ είναι αποφασισμένος να προτείνει τη βράβευση των «συναδέλφων πανεπιστημιακών, κλινικών, εργαστηριακών που δίνουν καθημερινά και με αυτοθυσία μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας» όπως χαρακτηριστικά λέει.

Έκτακτες καταστάσεις

Ο Νίκος Παπαϊωάννου, πρύτανης του ΑΠΘ μιλάει για τους ανθρώπους του πανεπιστημίου που έχουν ριχθεί από την πρώτη στιγμή στη μάχη κατά του κορονοϊού αλλά και για την έμπρακτη συνεισφορά του ιδρύματος στην έκτακτη κατάσταση. «Το Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, κέντρο αναφοράς για τον SARS-CoV-2, είναι Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του ΑΠΘ και βρίσκεται εντός της Πανεπιστημιούπολης όπως και το Β’ Εργαστήριο Μικροβιολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου, όπου, ως εθνικό εργαστήριο αναφοράς για τον κορονοϊό, έχει μέχρι σήμερα ελέγξει χιλιάδες δείγματα. Με αίσθημα ευθύνης πιστεύουμε ότι το πανεπιστήμιο οφείλει να είναι ανοιχτό στην κοινωνία και σε ετοιμότητα να συνδράμει σε έκτακτες καταστάσεις, όπως αυτή που βιώνουμε. Για το λόγο αυτό αποφασίσαμε να προσφέρουμε από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) του ΑΠΘ, το συμβολικό ποσό των 20.000 ευρώ για την προμήθεια αναλώσιμων υλικών για τις ανάγκες του Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, αλλά και να συνεισφέρουμε, διαθέτοντας τον εξοπλισμό και τις υπηρεσίες του μεγαλύτερου τρισδιάστατου εκτυπωτή της χώρας που βρίσκεται στο τμήμα Μηχανολόγων της Πολυτεχνικής Σχολής, προκειμένου να αξιοποιηθεί στην παραγωγή αναλώσιμου υγειονομικού υλικού και ανταλλακτικών εξοπλισμού».

*Από την έντυπη έκδοση της "ΜτΚ" στις 29 Μαρτίου 2020

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία