Στις ρόδες των φορτηγών βασίζεται το τελευταίο δεκαήμερο, μετά το δυστύχημα στα Τέμπη, η διακίνηση εμπορευμάτων στη χώρα μας, καθώς οι σιδηροδρομικές μεταφορές έχουν παραλύσει. Μέχρι σήμερα ευτυχώς προβλήματα στις εξαγωγές όπως και στην τροφοδοσία της αγοράς αλλά και των παραγωγικών επιχειρήσεων, δεν έχουν εκδηλωθεί, αλλά ήδη υπάρχει ανησυχία γιατί σταδιακά, αναπόφευκτα, θα αρχίσει να δημιουργείται ένα κομπολόϊ από θρόμβους, στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Τα πρώτα σημάδια αυτής της αναπόφευκτης αναστάτωσης στις μεταφορές, έχουν ήδη φανεί, αφού πλοία της Cosco που θα έπιαναν στο λιμάνι του Πειραιά, αλλάζουν προορισμό επιλέγοντας το κροατικό λιμάνι της Ριέκα, ενώ ορισμένα πλοία κατευθύνονται και προς το λιμάνι του Κόπερ, στη Σλοβενία. Όμως και το λιμάνι της Ριέκα, όπως έμαθε η «ΜτΚ», δυσκολεύεται και αυτό να δεχθεί πρόσθετη κίνηση, τα πράγματα, δεν είναι λοιπόν τόσο απλά, όσο κάποιοι ίσως νομίζουν.

Σε αυτό το διάστημα, έχουν παραλύσει και τα σιδηροδρομικά δρομολόγια που θα εκτελούνταν από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, προς τα dry ports που έχει δημιουργήσει η ΟΛΘ ΑΕ, στη Σόφια και στη Νις, δηλαδή σε Βουλγαρία και Σερβία.

Η αγορά περιμένει να βάλει μπροστά ξανά ο σιδηρόδρομος

Ως τώρα οι αλλαγές στα δρομολόγια των πλοίων, έχουν προσωρινό χαρακτήρα καθώς η αγορά περιμένει την επανέναρξη της σιδηροδρομικής κίνησης αφού η χώρα, δεν μπορεί για πολύ περισσότερο, να μένει αποκλεισμένη σιδηροδρομικά ασχέτως του αν οι διεθνείς μεταφορές εμπορευμάτων με το τρένο, είναι σχεδόν σε παιδική ηλικία, στην Ελλάδα.

Από τη Θεσσαλονίκη, πριν το δυστύχημα, σε καθημερινή σχεδόν βάση έφευγαν για τα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη, 5-6 εμπορευματικοί συρμοί, μαζί με των Αθηνών που είναι transit. Tα μισά περίπου τρένα, μετέφεραν containers, transit και τα υπόλοιπα, συμβατικό φορτία, όπως π.χ. σιδηρόπλακες.

Όπως υποστηρίχθηκε στη «ΜτΚ» από διευθυντικά στελέχη μεγάλων ναυτιλιακών ομίλων, παρά τις προσπάθειες που αναμφίβολα γίνονται από την ΟΛΘ ΑΕ με τα dry ports σε Σόφια και Νις, αλλά και από τις ελληνικές σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που εκτελούν μεταφορές, οι συνδυασμένες μεταφορές, δηλαδή πλοίο - τρένο, είναι ακόμη περιορισμένες. Και είναι περιορισμένες, λόγω των προβλημάτων στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά και λόγω των έργων που γίνονται στα δίκτυα της Σερβίας και της Βουλγαρίας.

Παρότι η διακίνηση φορτίων με το σιδηρόδρομο έχει σταματήσει για τόσες ημέρες, δεν υπάρχουν στη Θεσσαλονίκη φορτία που δεν εξυπηρετούνται, καθώς διοχετεύονται με φορτηγά. Σύμφωνα με τη Ζωή Κολέτσα, επικεφαλής του γραφείου Θεσσαλονίκης της CMA CGM αλλά και αντιπρόεδρο του Συλλόγου Ναυτικών Πρακτόρων Θεσσαλονίκης, δεν υπάρχουν φορτία εγκλωβισμένα στην πόλη, επειδή προωθούνται με φορτηγά στη Βουλγαρία και τη Βόρεια Μακεδονία. Να σημειωθεί ότι τρεις γραμμές της συγκεκριμένης εταιρείας, πιάνουν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.

ΣΕΒΕ: Δεν έχουν επηρεαστεί οι εξαγωγές

Το πλήγμα που επέφερε στο σιδηρόδρομο το πολύνεκρο ατύχημα, δεν έχει ως αυτή τη στιγμή επηρεάσει τις εξαγωγικές επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας, επισήμανε στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Ελλάδος Σίμος Διαμαντίδης, λέγοντας ότι έως τώρα, μέλη του ΣΕΒΕ, δεν έκαναν παράπονα στο Σύνδεσμο, ούτε ανέφεραν προβλήματα ως προς τη διακίνηση των προϊόντων τους.

Εν τούτοις, υπάρχει η σκέψη, να σταλεί ερωτηματολόγιο του ΣΕΒΕ προς τα μέλη του, με το οποίο θα τους ζητείται να αναφέρουν τυχόν προβλήματα από την διακοπή των μεταφορών, υλικών και προϊόντων, με το σιδηρόδρομο. Γιατί, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη, ότι οι εξαγωγείς είναι ως επί το πλείστον και παραγωγοί, οι οποίοι για να παράγουν τελικά προϊόντα, εισάγουν πρώτες ύλες. 

Μία άλλη πλευρά του θέματος των συνδυασμένων μεταφορών έθιξε ο Γιώργος Ηλιάδης, διευθύνων σύμβουλος της ΗΛΙΑΔΗΣ Μεταφορές ΑΕ και πρώην α’ αντιπρόεδρος του ΕΕΘ, ο οποίος είπε ότι η διακίνηση εμπορευμάτων δεν έχει επηρεαστεί ως σήμερα, κάτι που αναπόφευκτα θα συμβεί αν δεν ομαλοποιηθεί η κατάσταση στη λειτουργία του σιδηροδρόμου, αλλά δίχως να προβλέπονται ακραίες συνέπειες.

Μέχρι σήμερα, επισήμανε ο κ. Ηλιάδης, η διακίνηση εμπορευμάτων και δη containers από Ελλάδα προς και από Βαλκάνια, με το σιδηρόδρομο, δεν είχε προλάβει να αναπτυχθεί λόγω των προβλημάτων στα δίκτυα της Ελλάδας αλλά και των γειτονικών βαλκανικών χωρών, καθώς επίσης λόγω της αύξησης του κόστους διέλευσης από τα σιδηροδρομικά δίκτυα και δη το βουλγαρικό. Πέραν αυτών, προσέθεσε, η μεταφορά εμπορευμάτων με το τρένο, όπως λέει η Οικονομική των Μεταφορών, συμφέρει για μεγάλες αποστάσεις, άνω των 500 χλμ.

Β. Καμπάκης: Πιθανές οι αυξήσεις στις τιμές

Πιο ανήσυχος για τις επιπτώσεις της διακοπής των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών, δήλωσε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ναυτικών Πρακτόρων Θεσσαλονίκης και της V.CH. KAMPAKIS Βασίλης Καμπάκης, o οποίος μίλησε για πρόβλημα στην αγορά και για συνθήκες που ευνοούν την άνοδο τιμών τόσο στο μεταφορικό κόστος με άλλα μέσα και, συγκεκριμένα με φορτηγά, όσο και στο τελικό κόστος των προϊόντων. 

Ο κ. Καμπάκης υποστήριξε ότι αυτές οι πιθανές άνοδοι τιμών, στην εσωτερική αγορά, μπορεί να αγγίξουν εισαγόμενα καταναλωτικά προϊόντα, καθώς οι εταιρείες που έχουν αποθέματα είναι γρήγορες στο να αντιδρούν στις όποιες αναστατώσεις στη μεταφορική αλυσίδα.

Όσον αφορά τα εμπορεύματα transit, το πρόβλημα έγκειται στο ότι σιδηροδρομικά αποκόπτεται το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης από τις διεθνείς του συνδέσεις. Σαν αποτέλεσμα, containers και άλλα φορτία που βρίσκονται στη Σερβία και τη Βόρεια Μακεδονία, δεν μπορούν να έρθουν στη Θεσσαλονίκη, ενώ από Θεσσαλονίκη για το εξωτερικό, δεν μπορούν να γίνουν φορτώσεις εξαιτίας της απεργίας των σιδηροδρομικών, οπότε μία εύκολη παράκαμψη του σιδηροδρομικού αποκλεισμού, είναι η δια θαλάσσης προώθησης φορτίων για το Μπουργκάς της Βουλγαρίας.

Ο κ. Καμπάκης ζήτησε, με πρόσθετα μέτρα ασφαλείας που θα τηρούνται με ευλάβεια, να ξαναρχίσουν οι εμπορευματικές μεταφορές με το τραίνο, ακόμη και στον άξονα Αθήνα - Θεσσαλονίκη, μέσω της παράλληλης βοηθητικής γραμμής που υπάρχει, της λεγόμενης τρίτης.

Βεβαίως, φορτία που ήταν να μεταφερθούν με το τραίνο, παραλήφθηκαν και μεταφέρονται με φορτηγά αλλά, τώρα πλέον, είναι η ώρα, να δοθεί έμφαση από το κράτος στον σιδηρόδρομο, κατέληξε ο κ. Καμπάκης.

Εκτελωνιστές: Δεν έχει επηρεαστεί η εσωτερική αγορά

Η παύση των μεταφορών με το σιδηρόδρομο δεν έχει επηρεάσει την εσωτερική αγορά και τους εκτελωνιστές, δήλωσε στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκτελωνιστών-Τελ. Αντιπροσώπων Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κοσμίδης, καθώς ως και το 80% των φορτίων που μπαίνουν στον ΟΛΘ, διακινείται με φορτηγά αυτοκίνητα.

Οι μεταφορές με τρένο αφορούν κυρίως transit εμπορεύματα, κάτι που δεν επηρεάζει την εγχώρια αγορά και αποτελεί αντικείμενο συγκεκριμένων, ενός - δύο γραφείων, που πρακτορεύουν τέτοια φορτία, αλλά δεν αφορά την συντριπτική πλειονότητα των εκτελωνιστών, επισήμανε ο κ. Κοσμίδης.

Ωστόσο, πρόσθεσε ο πρόεδρος του ΣΕΤΑΘ, εάν δεν δοθεί και τώρα, μετά από αυτό το τραγικό δυστύχημα, προσοχή στον σιδηρόδρομο, δεν θα αναπτυχθούν ποτέ στη χώρα μας οι πλέον «πράσινες» και περιβαλλοντικά φιλικές συνδυασμένες μεταφορές, δηλαδή οι θαλάσσιες σε συνδυασμό με τις σιδηροδρομικές.

Μία πολύ καίρια παρατήρηση στο όλο θέμα των μεταφορών έκανε στη «ΜτΚ» ο α’ αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, ο οποίος τόνισε ότι πέραν των σύγχρονων συστημάτων ασφαλείας που πρέπει να τοποθετηθούν στο σιδηρόδρομο, θα πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στο ανθρώπινο δυναμικό, στην εκπαίδευσή του, με προσλήψεις προσωπικού που διαθέτει γνώσεις αλλά και θα υποβάλλεται σε δια βίου καταρτίσεις, καθώς και τα πλέον εξελιγμένα μηχανικά και ηλεκτρονικά συστήματα, τα χειρίζονται άνθρωποι.

Κλείνοντας όμως, επεσήμανε, πως ο σιδηρόδρομος θα πρέπει να επαναλειτουργήσει, με όλα τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν σε τούτη τη φάση για ασφαλείς μεταφορές.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12.03.2023