Μετά από επτά τροποποιήσεις του Οδηγού της «Έξυπνης Μεταποίησης» και τρεις παρατάσεις στο χρόνο υποβολής επενδυτικών σχεδίων, τελικά υπογράφηκε στις 2/4/2024 η απόφαση για ένα από τα πιο εμβληματικά προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, που αφορά τη Βιομηχανία και έχει δεσμευμένη δημόσια δαπάνη, 73,2 εκατ. ευρώ.

Τελικά, σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία, στο πρόγραμμα είχαν υποβληθεί 507 προτάσεις από επιχειρήσεις, οι οποίες τώρα πρέπει να τρέξουν την υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων, προκειμένου να τα πραγματοποιήσουν μέσα στα στενά χρονικά περιθώρια του ‘Ελλάδα 2.0’, του εθνικού σχεδίου της χώρας μας, που αιμοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.

Και για την περίπτωση του «Έξυπνη Μεταποίηση», ισχύει η γνωστή ρήση που αφορά, σε πάμπολλες περιπτώσεις, στην διαχείριση ενισχυτικών προγραμμάτων για την ιδιωτική οικονομία: «Τι’ χες Γιάννη μ’; Τι είχα πάντα».

Στην περίπτωση δε της «Έξυπνης Μεταποίησης», οι παρατάσεις για την υποβολή επενδυτικών σχεδίων, ήταν ευτυχώς σύντομες, αλλά οι τροποποιήσεις του Οδηγού του προγράμματος ήταν πολλές και, όσοι «πιάστηκαν» στο ενδιάμεσο αυτών των αλλαγών, βρέθηκαν εκτός νυμφώνος.

Η μεγάλη ευκαιρία αλλά και η μεγάλη πρόκληση του RRF

Το γνωρίζαμε από τον Ιούλιο του 2021, από τότε δηλαδή που εγκρίθηκε από το Ecofin το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, το γνώριζε η κυβέρνηση όπως και οι ενδιαφερόμενοι να πραγματοποιήσουν επενδυτικά σχέδια – δημόσιοι φορείς και ιδιωτικοί- ότι μπροστά μας είχαμε ένα δύσκολο αγώνα δρόμου για να απορροφήσουμε πόρους 30 δις. ως το 2025. Τώρα πλέον, μετά την αναθεώρηση του δανειακού σκέλους του Σχεδίου, ο προϋπολογισμός του ‘Ελλάδα 2.0’, έφτασε στα 36 δις. ευρώ και η περίοδος απορρόφησης κλείνει το 2026.

Για την ελληνική Βιομηχανία, το Ταμείο Ανάκαμψης ( το Recovery and Resilience Facility στην κοινή γλώσσα της Ε.Ε.), είναι μία πραγματικά χρυσή ευκαιρία, αν ληφθεί υπόψη η έκταση της αποεπένδυσης που έλαβε χώρα στα χρόνια των μνημονίων. Βεβαίως, από το 2018 και μετά καταγράφεται μία επενδυτική ενεργοποίηση των ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων, αλλά όπως αναδείχθηκε σε πρόσφατη εκδήλωση των Grant Thornton και ΣΒΕ, οι ελληνικές επιχειρήσεις υστερούν σημαντικά στις επενδύσεις σε πάγια, σε σχέση με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ είναι διστακτικές στην υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε νέες προηγμένες τεχνολογίες που συνδέονται με την ψηφιακή μετάβαση.

Αυτό λοιπόν το ticket της «Έξυπνης Μεταποίησης» είναι μία πραγματική ευκαιρία για την ελληνική μεταποίηση και βιομηχανία, αρκεί να έχουν το χρόνο να υλοποιήσουν δράσεις, χωρίς προσκόμματα, λόγω αλλαγών στον Οδηγό.

Η βιομηχανία χρειάζεται την «Έξυπνη Μεταποίηση»

Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα «πιάνει» όλες τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, αλλά τα έργα που ενισχύει, δεν είναι και τόσο μικρά , για τους «μικρούς» της μεταποίησης αφού χρηματοδοτούνται επενδυτικά σχέδια με προϋπολογισμό από 250.000 ευρώ έως 6.000.000 ευρώ.

Όταν μόνο τρεις (3) στις δέκα (10) επιχειρήσεις σκέπτονται να επενδύσουν πάνω από 150.000 ευρώ, σε βάθος τριετίας, για τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό ( σ.σ. έρευνα Grant Thornton) και, τέσσερις (4) στις δέκα (10) θέλουν οικονομικές ενισχύσεις για να το πράξουν, γίνεται αντιληπτό το πόσο σημαντική είναι η ενεργοποίηση – στην αγορά- της «Έξυπνης Μεταποίησης».

Η πρόσκληση του Υπ. Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για το «Έξυπνη Μεταποίηση», αναρτήθηκε στη Διαύγεια στις 28/9/2022, με την οποία και καλούνταν οι επιχειρήσεις, να υποβάλλουν τα επενδυτικά τους σχέδια ως τις 23/1/2023.

Με τα ποσοστά ενίσχυσης δε, να φθάνουν ως το 70%-75% για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, επόμενο ήταν οι ενδιαφερόμενοι να είναι πολλοί, αφού μάλιστα μπορούσαν να ενταχθούν πολλές παρεμβάσεις που θεωρείται ότι ενισχύουν την ανθεκτικότητα της ελληνικής μεταποίησης, όπως σε: μηχανολογικό εξοπλισμό, κτιριακές εγκαταστάσεις, ειδικές εγκαταστάσεις για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών όπως π.χ. υποδομές δικτύου 5G, εξοπλισμός εργαστηρίων και ποιοτικού ελέγχου, ΤΠΕ & εξοπλισμός λογισμικού, άδειες λογισμικού, υπηρεσίες ασφάλειας IT, υπηρεσίες σχεδιασμού προϊόντων, πνευματικής ιδιοκτησίας, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας κ.αλ.

Θα ήταν ευχής έργο, οι τροποποιήσεις που αλλάζουν τον Οδηγό ενός προγράμματος- φαινόμενο πολύ συχνό στα ενισχυτικά προγράμματα που υλοποιούνται στη χώρα μας- να μην υπήρχαν ή να μην ήταν τόσο πολλές. Στις αλλαγές που φέρνουν οι τροποποιήσεις, σκαλώνουν επιχειρήσεις που έχουν υποβάλλει φακέλους, πριν τις αλλαγές που εισάγονται, με αποτέλεσμα να κόβονται από το πρόγραμμα.

Αξίζει να αναφερθεί ότι με τη δεύτερη τροποποίηση της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων, ως προς τον Οδηγό Εφαρμογής, έγιναν, μετρημένες, 17 αλλαγές.

Τώρα πλέον όμως, ο δρόμος για όσες εταιρείες εντάσσονται στην «Έξυπνη Μεταποίηση», άνοιξε και έχουν μία διετία για να υλοποιήσουν εμπρόθεσμα δράσεις, με τις οποίες θα ενισχύσουν τη θέση τους στο εγχώριο και διεθνή ανταγωνισμό, πιθανότατα προσπαθώντας παράλληλα να εντάξουν και άλλες επενδύσεις σε προγράμματα του ΕΣΠΑ.