Μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, ένας σημαντικός σταθμός για το Χρηματιστήριο Αθηνών είναι η αναβάθμιση του στην κατηγορία των αναπτυγμένων αγορών. Η αναβάθμιση, όμως στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών απέχει ακόμη.

Πολλές συζητήσεις δημιούργησε η πρόσφατη έκθεση της JP Morgan σύμφωνα με την οποία Ελλάδα θα παραμείνει, ή θα ήταν καλύτερο να παραμείνει στις Αναδυόμενες Αγορές. Σύμφωνα με τους αναλυτές του Οίκου, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει μόνο τρεις μετοχές (Εθνική , Eurobank και ΟΠΑΠ), που έχουν την ποιότητα για τον δείκτη MSCI Europe, ενώ σε περίπτωση μετάταξής της θα ήταν η μικρότερη Αγορά του MSCI Europe, πίσω από την Πορτογαλία και την Αυστρία.

Σύμφωνα με τους κανόνες του MSCI˖ για την ταξινόμηση της αγοράς θα πρέπει 5 μετοχές να πληρούν τα κριτήρια κεφαλαίου αγοράς/ρευστότητας που είναι: ανώτατο όριο αγοράς 5,8 δισ. δολ. για την MSCI Europe και ελεύθερη διασπορά 2,9 δισ. δολ.

Πάντως η διοίκηση του Χρηματιστηρίου εκτιμά ότι εντός του τρέχοντος έτους ένα οίκος θα εντάξει την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά στη λίστα παρακολούθησης (watching list). Bεβαίως και εάν γίνει αυτό θα απαιτηθεί ένα χρονικά διάστημα που μπορεί να φθάσει έως και τους 24 μήνες για να ανακοινωθεί και τυπικά η μετάταξη από τις αναδυόμενες στις ανεπτυγμένες αγορές.

Το ελληνικό χρηματιστήριο είναι το μόνο χρηματιστήριο της ευρωζώνης που είναι υποβαθμισμένο από το 2013 και βρέθηκε από τις Ανεπτυγμένες Αγορές στις Αναδυόμενες.

Βασικός λόγος ήταν η μεγάλη πτώση του όγκου συναλλαγών, με τη ρευστότητα της αγοράς να μειώνεται, το 2013, περισσότερο από το μισό σε σχέση με το 2010, δείχνοντας μία αγορά με προφίλ υψηλότερου λειτουργικού κινδύνου σε σχέση με τις ανεπτυγμένες αγορές.

Την ίδια ώρα ερωτηματικό υπάρχει για τα κεφάλαια που θα εισέλθουν στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά μετά από μία πιθανή μετάταξη στο club των ανεπτυγμένων αγορών.

Σύμφωνα με την Axia Research αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας IG είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις ενεργές ροές, ενώ το στάτους των αναπτυγμένων αγορών είναι πιο σχετικό για τις ροές των funds που παρακολουθούν δείκτες (indexed funds, κυρίως ETF). Ωστόσο, δεδομένου ότι η πλειονότητα των επενδυτικών κεφαλαίων (62% του συνόλου) εξακολουθεί να μην είναι indexed, αυτό σημαίνει ότι η πλειονότητα των κεφαλαίων μπορεί να επενδύσει στην Ελλάδα μετά την αναβάθμιση σε επενδυτική βαθμίδα και όχι στο καθεστώς των αναπτυγμένων αγορών.

Επίσης, τα παθητικά κεφάλαια που συνδέονται με το καθεστώς των αναπτυγμένων αγορών αντιπροσωπεύουν μόνο το 14% των επενδυμένων περιουσιακών στοιχείων της ΕΕ, δηλαδή είναι λιγότερο σημαντικά για τη συνολική εικόνα. Ως εκ τούτου, τονίζει η Axia, η επενδυτική βαθμίδα είναι αυτή θα φέρει την πλειονότητα των σταδιακών εισροών στο Χ.Α.

Πάντως αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι η προοπτική της αναβάθμισης του Ελληνικού Χρηματιστηρίου στις Ανεπτυγμένες Αγορές, εντός τουλάχιστον των επόμενων 24 μηνών, διαμορφώνει τις προϋποθέσεις για τοποθετήσεις στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, από τα passive index funds που προσαρμόζουν τις επενδύσεις τους με τους βασικούς δείκτες, που εκπροσωπούν 60 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Πάντως η JP Morgan αναφέρεται στο γεγονός όταν η Ελλάδα αναβαθμίστηκε το 2001 και το ενδιαφέρον για την αγορά έπεσε κατακόρυφα και αναρωτάται εάν κάτι τέτοιο συμβεί και στην επόμενη αναβάθμιση.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Χ.Α. λαμβάνει αξιολογήσεις από τρεις οίκους, τον MSCI τον οίκο FTSE και τον οίκο αξιολόγησης S&P. Ο κάθε ένας θέτει τις δικές του προϋποθέσεις και όρους για ένταξη στις ώριμες αγορές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 70% των funds ακολουθεί τους δείκτες MSCI, καθιστώντας την αναβάθμιση από τον οίκο MSCI κρίσιμο παράγοντα στην αξιολόγηση των κριτηρίων για τη μετάβαση του ΧΑ σε καθεστώς αναπτυγμένων αγορών.

Πότε θα μπορούσε να έλθει η αναβάθμιση από τον οίκο MSCI; Ένα πιθανό χρονοδιάγραμμα θα ήταν το εξής: μια ανακοίνωση στην Ετήσια Ανασκόπηση Ταξινόμησης Αγοράς στις 24 Ιουνίου που θα ενεργοποιούσε μια διαδικασία διαβούλευσης ενός έτους και η αναβάθμιση θα μπορούσε πραγματοποιηθεί στα τέλη Μαΐου αρχές Ιουνίου του 2026.Ωστόσο, η MSCI θα μπορούσε να επιλέξει να επιταχύνει αυτό το χρονοδιάγραμμα, όπως έχει κάνει με άλλες αγορές.