«Βρισκόμαστε ακόμα στον πόλεμο. Τίποτα δεν έχει τελειώσει και όπως φαίνεται βαδίζουμε στο άγνωστο». Αυτή είναι η απάντηση που δίνουν οι ειδικοί όταν τους ρωτά κανείς για την εξέλιξη της πανδημίας στην χώρα μας. Εκείνο που προβληματίζει τους ειδικούς πλέον είναι το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος του ιού, η βρετανική μετάλλαξη, όπως την αποκαλούν, που είναι πιο μεταδοτικός από τον κορονοϊό που μέχρι σήμερα γνωρίζαμε. Οι εικόνες συγχρωτισμού που παρατηρούνται έξω από μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και κυρίως η κακή επιδημιολογική εικόνα της πρωτεύουσας προβληματίζουν τους ειδικούς. Ήδη την περασμένη Παρασκευή και μόλις λίγες ημέρες μετά το άνοιγμα των καταστημάτων η κυβέρνηση ανακοίνωσε την λήψη αυστηρότερων μέτρων στην Αττική επαναφέροντας την μέθοδο του click away στα καταστήματα λιανικού εμπορίου και θεσπίζοντας το click inside για ένδυση, υπόδηση και καταστήματα κοσμημάτων, με τους αρμόδιους να προειδοποιούν ότι εάν οι πολίτες και οι επιχειρηματίες δεν τηρήσουν ευλαβικά τα μέτρα θα υπάρξουν αντίστοιχες πρωτοβουλίες και για περιοχές που μέχρι σήμερα δεν είναι «κόκκινες». «Μονόδρομος» σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες η μέθοδος του «ακορντεόν», δηλαδή το άνοιγμα και το κλείσιμο κατ’ επανάληψη.

Όπως αναφέρει στην “ΜτΚ” ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης, ο οποίος μαζί με την ερευνητική του ομάδα έχουν αναπτύξει προγνωστικό μοντέλο που προβλέπει τον αριθμό των κρουσμάτων σε βάθος χρόνου σε συνάρτηση με συγκεκριμένους παράγοντες και διάφορα πιθανά σενάρια (ανοιχτά μαγαζιά, ανοιχτά σχολεία κτλ), “το πρόβλημα μου δεν είναι το άνοιγμα και το κλείσιμο αλλά ότι δεν κάνουμε κάτι για να προετοιμαστούμε κατάλληλα την περίοδο που είμαστε κλεισμένοι” λέει ο κ. Σαρηγιάννης. Και εξηγεί: “Θα πρέπει να μεγαλώσουμε τον αριθμό των τεστ ανίχνευσης για να έχουμε καλύτερη εικόνα, να λαμβάνουμε πιο στοχευμένα μέτρα και να έχουμε καλύτερη εκτίμηση σε σχέση με το μεταλλαγμένο στέλεχος. Πρέπει να ξεπεράσουμε μερικές συστημικές αδράνειες. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να βάλουμε στο παιχνίδι όχι μόνο τα κέντρα αναφοράς αλλά όλα τα εργαστήρια που έχουν αντίστοιχα μηχανήματα. Εάν αξιοποιήσουμε όλα τα παραπάνω εργαλεία τότε δεν θα χρειάζεται να κάνουμε ένα οριζόντιο κλείσιμο αλλά πιο στοχευμένες κινήσεις εκεί που θα χρειάζεται» λέει ο κ. Σαρηγιάννης. «Όσο δεν το έχουμε αυτό το αποδοτικό σύστημα ανίχνευσης τότε αναγκαστικά θα πηγαίνουμε σε ακορντεόν γενικού τύπου» υποστηρίζει ο κ. Σαρηγιάννης.

Ιδιαίτερη ανησυχία στις τάξεις των επιστημόνων και των γιατρών προκαλεί το μεταλλαγμένο στέλεχος του κορονοϊού. Μάλιστα η ομάδα του κ. Σαρηγιάννη έχει προσαρμόσει το μοντέλο της στα νέα δεδομένα, ούτως ώστε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα στην χώρα μας. «Τρέχουμε ξανά τα μοντέλα με επικαιροποιημένα τα δεδομένα διασποράς του μεταλλαγμένου στελέχους. Εμένα αυτό με ανησυχεί περισσότερο. Σε σχέση με την εξέλιξη της πανδημίας βαδίζουμε χωρίς να ξέρουμε ακριβώς τι συμβαίνει» λέει ο κ. Σαρηγιάννης. «Αν αυξήσουμε την πληροφορία οργανωμένα και έχουμε καλύτερη αντίληψη του πως πορευόμαστε μπορούμε να αποφύγουμε γενικευμένα αυστηρά μέτρα. Αν όχι, νομοτελειακά αν δεν το κάνουμε τώρα θα το κάνουμε τη στιγμή που θα πιεστεί περισσότερο το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το ζητούμενο είναι να το αποφύγουμε. Και για να το αποφύγουμε είτε πρέπει να πάρουμε οριζόντια μέτρα, είτε να αυξήσουμε το βαθμό παρακολούθησης. Μπορούμε να κάνουμε αρκετά πράγματα πριν την λύση του ακορντεόν» τονίζει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ.

“Η πανδημία είναι σαν το μπουρίνι»

“Δημιουργείται ανοδική τάση κι αυτό φαίνεται” αναφέρει ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος. “Το νέο στέλεχος είναι 50% πιο μεταδοτικό από το προηγούμενο, κάτι που σημαίνει πως αυτά που σκεφτόμαστε δεν ξέρω κατά πόσο θα μπορέσουμε να τα υλοποιήσουμε. Επειδή το νέο στέλεχος είναι πιο μεταδοτικό χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή” ισχυρίζεται. “Όταν υπάρχει ανάγκη πρέπει να λαμβάνονται μέτρα. Εάν δεν ληφθούν μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης, όταν υπάρχει ανάγκη μετά το πληρώνεις πανάκριβα. Δεν μπορείς να αναμετρηθείς με το μπουρίνι. Όταν έρθει φεύγεις μακριά” απαντά ο κ. Εξαδάκτυλος ερωτώμενος εάν υπάρχει πιθανότητα νέου καθολικού “λουκέτου”.

Στη Βόρεια Ελλάδα έχει σημάνει συναγερμός εξαιτίας του μεταλλαγμένου στελέχους. Αν και η πόλη, σύμφωνα με το ΑΠΘ που επεξεργάζεται τα λύματα, εξακολουθεί να διατηρεί χαμηλό ιικό φορτίο, ο εντοπισμός του νέου μεταλλαγμένου ιού δημιουργεί ερωτηματικά αναφορικά με την πορεία της πανδημίας αλλά και τη διαχείρισή της. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του πρύτανη του ΑΠΘ, Νίκου Παπαϊωάννου που είναι επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας του ΑΠΘ που πραγματοποιεί την ανάλυση των λυμάτων σε συνεργασία με την ΕΥΑΘ. «Η επιβεβαίωση κρουσμάτων στη Βόρεια Ελλάδα με το μεταλλαγμένο βρετανικό στέλεχος του ιού είναι μία εξέλιξη, αναμενόμενη μεν, καθότι είναι πολύ πιο μεταδοτικό, ανησυχητική δε για την πορεία της πανδημίας και στην πόλη» και γι' αυτό «θα πρέπει να μας θέσει σε συναγερμό για την απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων πρόληψης και αυτοπροστασίας» δήλωσε ο κ. Παπαϊωάννου στο ΑΠΕ.

Αναλύοντας το μεταλλαγμένο στέλεχος

Η κ. Άννα Παπά Κονιδάρη, καθηγήτρια και διευθύντρια του Α' Εργαστηρίου Μικροβιολογίας του ΑΠΘ, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας αλλά και της Ομάδας Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ, αναφέρει πως στα δείγματα που εξετάζονται στο εργαστήριό της, περίπου 500 καθημερινά, το ποσοστό εκείνων που εντοπίζονται θετικά είναι μικρό. «Εντοπίζουμε και το μεταλλαγμένο στέλεχος στα δείγματα που μας έρχονται από διάφορες δομές και νοσοκομεία της Βόρειας Ελλάδας» λέει στην «ΜτΚ». Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία της ανάλυσης η ίδια περιγράφει πως πρώτα αναλύεται το σύνολο των δειγμάτων που πηγαίνουν στο εργαστήριο και σε εκείνα που θα εντοπιστούν θετικά θα εφαρμοστεί ξεχωριστό και διαφορετικό πρωτόκολλο για να φανεί εάν πρόκειται για το μεταλλαγμένο βρετανικό στέλεχος.

Μιλώντας στην «ΜτΚ» άλλο μέλος της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας εκτιμά ότι το τρίτο κύμα, όπως ήρθε σε όλο τον κόσμο, θα έρθει και στην Ελλάδα και θα εκδηλωθεί τις επόμενες εβδομάδες. «Η επόμενη εβδομάδα είναι κρίσιμη καθώς αναμένεται να φανούν οι επιπτώσεις από το άνοιγμα της αγοράς. Χρειάζεται λίγος χρόνος. Εάν υπάρχει αύξηση των κρουσμάτων, αλλά αυτά τα κρούσματα είναι ήπια και δεν χρειάζεται νοσηλεία ο ασθενής άρα δεν θα πιεστεί και το ΕΣΥ, τότε δεν υπάρχει λόγος για νέο κλείσιμο» υποστηρίζει το εν λόγω μέλος στην «ΜτΚ». «Πηγαίνουμε μέρα με τη μέρα. Το πιο απλό είναι να πει κάποιος ότι κλείνουν τα πάντα. Το δύσκολο είναι η ισορροπία» εξηγεί.

Κανένας εφησυχασμός

Σε ό,τι αφορά την εικόνα που επικρατεί στα νοσοκομεία της πόλης σε σχέση με την πληρότητα σε κλίνες ΜΕΘ αλλά και τις εισαγωγές που γίνονται στα νοσοκομεία που εφημερεύουν, παρατηρείται στασιμότητα. «Έχουμε λίγες εισαγωγές. Μέχρι στιγμής τα πράγματα είναι στάσιμα. Αυτό βέβαια δεν είναι αισιόδοξο, καθώς θα περίμενε κανείς να μειωθούν οι ασθενείς» υποστηρίζει από την πλευρά του συντονιστής διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής και συντονιστής της πανδημίας στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γ. Παπανικολάου».

«Οι μονάδες στα νοσοκομεία έχουν ήδη ασθενείς μέσα. Η κατάσταση δεν είναι όπως στις αρχές Νοεμβρίου. Εάν υπάρξει αύξηση των κρουσμάτων που χρειάζονται νοσηλεία τότε τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα» σημειώνει ο Παθολόγος, Λοιμωξιολόγος και Διευθυντής ΕΣΥ στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Παναγιώτης Κολλάρας. Ο κ. Κολλάρας τονίζει πως «δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός και να τηρούνται τα μέτρα. Σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς τα πράγματα πηγαίνουν καλά» υποστηρίζει.